Ο καπιταλισμός της καταστροφής

Η οικονομική κρίση, το σοκ με την τεράστια αύξηση της τιμής του πετρελαίου, η πείνα, οι σεισμοί, οι λιμοί και οι καταποντισμοί, όλα είναι ενταγμένα σε μία «στρατηγική του σοκ», που διαμόρφωσαν ο γκουρού του νεοφιλελευθερισμού Μίλτον Φρίντμαν και οι επίγονοί του, τα γνωστά «παιδιά του Σικάγου». Γι’ αυτό ας είμαστε επιφυλακτικοί στην εικόνα που διαχέεται σχετικά με την παγκόσμια οικονομική ύφεση, αφού η διαχείριση της έχει ήδη θετικά αποτελέσματα για το εμπορικό έλλειμμα των ΗΠΑ, που μειώθηκε σημαντικά τόσο γενικά όσο και απέναντι στην Κίνα. Οι γενικοί άξονες-στόχοι της εν λόγω στρατηγικής είναι ότι το κράτος είναι κακό και πρέπει να μειωθεί ο ρόλος του υπέρ του ιδιωτικού τομέα. Αλλά αυτό δεν είναι παρά το ιδεολογικό-νομιμοποιητικό πλαίσιο, το παραπέτασμα καπνού μιας εξειδικευμένης τακτικής, που αποσκοπεί στην αξιοποίηση μιας κρίσης. Έτσι, ένα πραγματικό ή προκαλούμενο ή «τηλευκατευθυνόμενο» γεγονός(Naomi Klein: Η στρατηγική του σοκ), όπως οι εκλογές, ένας πόλεμος, ένας σεισμός, ένας τυφώνας κ.ά., θεωρείται αξιοποιήσιμο, αφού το σοκ της κοινής γνώμης επιτρέπει την επιβολή αντιλαϊκών μεταρρυθμίσεων. Εξάλλου, η συνεχής άνοδος της τιμής του πετρελαίου δεν έχει καμία σχέση με την προσφορά και τη ζήτηση αλλά με μία τηλεκατευθυνόμενη από τη Γουόλ Στρητ στρατηγική(εδώ τα περί ελεύθερης αγοράς αποδεικνύονται φούσκες). Συνεπώς, η σημερινή κρίση ενδέχεται να οδηγήσει στην ενίσχυση του νεοφιλελευθερισμού και την επιδείνωση της κατάστασης των εργαζομένων. Ασφαλώς, η αντίδραση των εργαζομένων θα κρίνει τις εξελίξεις. Αλλά ο συσχετισμός δυνάμεων είναι δυστυχώς άνισος. Ο «καπιταλισμός της καταστροφής» ως το τελευταίο στάδιο του νεοφιλελευθερισμού βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη και το Ισραήλ (το οποίο επισκέπτεται ο Μπους για τον εορτασμό των 60 χρόνων του ως κρατικής οντότητας) είναι το προτεινόμενο οικονομικό μοντέλο. Σύμφωνα με αυτό η οικονομική ανάπτυξη στηρίζεται σε «μία βιομηχανία του πολέμου εναντίον της τρομοκρατίας»(Klein).