Πειστική άρνηση

Επιδόματα μαϊμού ξανά. Οι φοροδιαφεύγοντες γιατροί, δικηγόροι, μηχανικοί εκ νέου στο μεϊντάνι. Επιτέλους, ας σταματήσουν τα επικοινωνιακά τρυκ ενόψει των νέων μέτρων και ας τους συλλάβουν. Όλους όμως. Όχι μόνο τη μαρίδα αλλά και τους μεγαλοκαρχαρίες. Κι αυτούς με τις off shores και τους υδραυλικούς της γειτονιάς. Κι αυτούς που τα έδωσαν κι αυτούς που τα πήραν. Και τους σκαφάτους και τους πετρελαιάδες και τους πολιτικούς και τους δημοσιογράφους. Όλους. Αλλιώς να σταματήσει η λάσπη στον ανεμιστήρα. Ας πάψει η δημιουργία εξιλαστήριων θυμάτων. Τα τελευταία παραπέμπουν σε μία αρχαία τακτική, που αποκαλείται «πειστική άρνηση». Ιστορικά, αναφέρει ο Μακιαβέλι, ο Καίσαρας Βοργίας, ο επικυρίαρχος της Ρώμης, είχε ορίσει τον Ρεμίρο ντε Όρκο για να επιβάλλει «την τάξη και την πειθαρχία στην εξουσία του». Ο ντε Όρκο επέβαλε την τάξη αλλά μισήθηκε όσο κανείς από τους Ρωμαίους. Ο Βοργίας για να δείξει ότι δεν έχει σχέση με τα εγκλήματα του ντε Όρκο, έβαλε ανθρώπους του να τον κομματιάσουν και τον τοποθέτησε στην πλατεία της Σεζένα. Έκτοτε, οι ηγεμόνες έχουν έναν άνθρωπο που κάνει τη «βρώμικη δουλειά». Η τακτική αυτή ονομάζεται «πειστική άρνηση», γιατί ο ηγεμόνας, τιμωρώντας τον άνθρωπό του, πείθει ότι δεν έχει σχέση με τις βρώμικες δουλειές του. Αυτό επιχειρείται σήμερα τόσο με τον προφυλακισμένο πολιτικό όσο και με τον στιγματισμό διαφόρων κοινωνικών ομάδων. Με άλλα λόγια, γίνεται προσπάθεια να θεωρηθούν ένοχοι για τα νέα άγρια μέτρα εναντίον των μισθωτών και των συνταξιούχων, οι ελεύθεροι επαγγελματίες. Αυτό συνιστά την κλασική περίπτωση του κοινωνικού αυτοματισμού. Όχι ότι δεν ευθύνονται οι φοροδιαφεύγοντες και οι επιδοματοκλέπτοντες, αλλά δεν είναι οι μόνοι. Φταίνε, κυρίως, όσοι εξέθρεψαν το πελατειακό κράτος της μεταπολίτευσης. Ευθύνεται και η… κοινωνία του ρίσκου και της διακινδύνευσης του κ. Σημίτη, όπου η παρανομία μεταλλάχθηκε σε μετανεωτερική διακινδύνευση! Φταίνε, δηλαδή, αυτοί που δημιούργησαν ένα κράτος με διπλή ηθική, διπλή αλήθεια και διπλή λογιστική. Για την αλλοίωση της δημοκρατίας φταίνε, εκτός από τους κουκουλοφόρους της τρόικας, οι πολιτικοί αλλά και οι μίσθαρνοι κοινωνικοί διαμεσολαβητές, οι διαμορφωτές της κοινής γνώμης, οι συστημικοί γραφιάδες και οι πίθηκοι-διανοούμενοι που σιτίζονται στα πρυτανεία του κράτους. Αυτοί που υπό μία έννοια κάνουν σήμερα τη βρώμικη δουλειά. Όμως όλοι αυτοί άλλαξαν στρατόπεδο. Πάλι στον αφρό! Οι άλλοι, οι φτωχοί, πτήσσονται και συμπτύσσονται, συρρικνώνονται σαν τις κατσαρίδες του Κάφκα στην προσπάθειά τους να ξεφύγουν από τη βία της εξωτερικής και εσωτερικής εξουσίας και να επιβιώσουν. Τι μας απομένει σ’ αυτό το ετερόκλητο και περιπεπλεγμένο σκοπίμως τοπίο; Να κάνουμε έκκληση στο κριτικό πνεύμα, στην κριτική διανόηση και σε ό,τι υγιές έχει απομείνει από το πολιτικό σύστημα και την ελληνική κοινωνία, καλώντας σε μία νέα συλλογικότητα, που θα έχει στο κέντρο της τον άνθρωπο, τον κάθε άνθρωπο και όχι μόνο τους ομοεθνείς, κρατώντας ζωντανούς κάποιους θησαυρούς του παρελθόντος και κάποια προαισθήματα του μέλλοντος. Όμως πρέπει να καταστεί σαφές ότι μερικές συλλογικότητες, όπως οι νεοναζί και η Χρυσή Αυγή, αντί να προσφέρουν τροφή, κανιβαλίζουν τις ψυχές. Γι’ αυτό η νέα συλλογικότητα απαιτεί και το σεβασμό στη διιιστορική αξιοπρέπεια ανθρώπων και λαών.