Ο παροξυσμός της απάθειας

Το νερό, αυτό το φυσικό, κοινό αγαθό της ανθρωπότητας καθίσταται πλέον ιδιωτικό κτήμα, ήτοι ιδιοκτησία. Δεν θα αργήσει ο καιρός που θα συμβεί το ίδιο και με τον αέρα, που αναπνέουμε. Στον τομέα της οικονομίας, μετά την Ελλάδα και την Κύπρο, είναι η σειρά της Σλοβενίας να πεταχτεί στα «σκουπίδια». Στην Πορτογαλία η λιτότητα απέτυχε, αλλά η κυβέρνηση λαμβάνει νέα μέτρα λιτότητας! Για την πλήρη εφαρμογή του «σοκ» στους Έλληνες μιλάει η Ναόμι Κλάιν. Την καταδικαστική για την Ελλάδα πολιτική της λιτότητας επισημαίνουν οι Γιούργκεν Χάμπερμας και Γκίντερ Γκρας, οι δύο μεγάλοι Γερμανοί διανοητές. Κι όμως η Άγκελα Μέρκελ εμμένει στην ίδια συνταγή, δημιουργώντας το τέρας που λέγεται «Γερμανική Ευρώπη»(Ούλριχ Μπεκ). Παρόλα αυτά, βλέπω τις πρωτομαγιάτικες διαδηλώσεις και απορώ από την απουσία των εργαζομένων και πιο πολύ του ενός εκατομμυρίου πεντακοσίων χιλιάδων ανέργων. Θυμάμαι τον Ζακ Ατταλί που έλεγε πως είναι «ένα μυστήριο» και συνάμα «φοβερό να βλέπεις έναν λαό να υπομένει αυτή την κατάσταση με τόση αξιοπρέπεια». Ερευνάται, βέβαια, αν πρόκειται για αξιοπρέπεια ή για το φόβο του χειρότερου ή, ακόμη, για το μαρμάρωμα της απελπισίας ή για τον παροξυσμό της αδιαφορίας, ή ακόμη και για μια απάθεια, που παραπέμπει τη λύση του δράματος στη μεταφυσική, σ’ ένα είδος λυρικού νόστου, δηλαδή της επιστροφής στις ρίζες και σ’ ένα είδος παιδικής ηλικίας, σ’ ένα έσχατο σημείο της πτώσης, που μπορεί να είναι το εφαλτήριο για μια νέα αρχή. Γι’ αυτό το Πάσχα στο χωριό δηλοί, ενδεχομένως, αυτή την επανεκκίνηση, την υλική αλλά και την πνευματική ανατροφοδότηση. Ούτε αγώνες, λοιπόν, ούτε αντιδράσεις και διαδηλώσεις ειμή μόνο η μαγική ελπίδα. Εξάλλου, η εμπιστοσύνη στους πολιτικούς θεσμούς έχει εκλείψει προ πολλού, ενώ η χαριστική βολή δίνεται από τον αλληλοκανιβαλισμό στο εσωτερικό του πολιτικού συστήματος και τον εκχυδαϊσμό των πάντων από τα μίντια, πρωτίστως της τηλοψίας, που εξαφανίζουν όλες τις ηθικές βάσεις της ανθρώπινης δέσμευσης, απαξιώνοντας πλήρως τη δύναμη της συλλογικής συνείδησης και αντίστασης. Όμως απέναντι σ’ αυτή την αρνητική ιδεολογία υπάρχει και μία θετική, που μπορεί να κινητοποιήσει τον ελληνικό λαό ώστε να εξέλθει ως ενεργό «πάσχον σώμα» από το τέλμα της κρίσης. Μόνο σ’ αυτό το πλαίσιο είναι νοητές οι θυσίες και όχι στο πλαίσιο της κατηγορικής προσταγής που ελαύνει από τα γερμανικά δάση και διαμηνύει ότι οφείλει κανείς να βρει θετική πλήρωση στην ίδια την α-νοησία της θυσίας του, μόνο και μόνο επειδή «οφείλει να υπακούει» στους νόμους, οι οποίοι σήμερα –εκτός των άλλων- είναι και πασίδηλα άδικοι.