Το χάος της κοσμοοικονομίας

Μετά την Ελλάδα, σειρά έχει η Ιρλανδία. Ύστερα η Πορτογαλία. Ήδη όλα παραπέμπουν στον προηγούμενο Μάη, όταν παρά τις καθησυχαστικές δηλώσεις τα περίφημα spread των ελληνικών ομολόγων εκτινάσσονταν στα ύψη. Έτσι, μία καθησυχαστική δήλωση του προέδρου της Ε.Ε. Χ. Μ. Μπαρόζο από τη Σεούλ και τη σύνοδο του G20, ότι όλα είναι έτοιμα για τη διάσωση της οικονομίας της Ιρλανδίας, αντί να ηρεμήσει τις αγορές τις παρόξυνε ακόμη περισσότερο, οδηγώντας σε νέες κερδοσκοπικές επιθέσεις. Αλλά από πού προέρχονται οι επιθέσεις αυτές; Μέχρι πρότινος όλοι θεωρούσαμε ότι προέρχονται μόνο από τις ΗΠΑ και πως επρόκειτο για μία επίθεση εναντίον του ευρώ, αλλ’ αυτό είναι λάθος. Οι κερδοσκοπικές επιθέσεις γίνονται ακόμα και από χώρες του ευρώ, όπως η Γερμανία και η Γαλλία! Γενικά, αναπτύσσονται επιθέσεις με βάση τον κανόνα του ισχυρότερου, δηλαδή της ζούγκλας. Γι’ αυτό ακόμα και ο πάπας Βενέδικτος έκανε έκκληση για τη μη ένωση των πλούσιων χωρών(G20) εναντίον των φτωχών. Γιατί αυτό συμβαίνει σήμερα, την κρίση πληρώνουν οι πιο αδύνατοι είτε πρόκειται για τους εργαζόμενους είτε για χώρες της περιφέρειας. Υπάρχει περιθώριο εξόδου από την κρίση, χωρίς την αλλαγή του οικονομικού προτύπου; Δυστυχώς όχι. Η ύφεση έχει καταστεί δομικό στοιχείο του παγκόσμιου συστήματος. Η κρίση δεν είναι το αίτιο, αλλά ένα σύμπτωμα της βαθύτερης αποδιοργάνωσης της διεθνούς οικονομικής ισορροπίας που θέτει υπό αμφισβήτηση την έννοια της προόδου, δημιουργώντας το αίτημα για μία πρόοδο μη συνδεδεμένη με τον απόλυτο αναπτυξιακό καταναγκασμό. Αυτή η κρίση της ανάπτυξης απογυμνώνει τον φιλελευθερισμό από τις ωφελιμιστικές του προδιαγραφές και οδηγεί σε μία γενικευμένη κρίση νομιμοποίησης που διαπερνά όλες τις χώρες και όλα τα καθεστώτα. Γι’ αυτό η πολιτική εξουσία μοιάζει ξεπερασμένη, οδηγώντας στην αποπολιτικοποίηση, όπως η πρόσφατη αποχή των Ελλήνων από τις κάλπες ή η μοιρολατρική αποδοχή του Μνημονίου. Γιατί το χάος της κοσμο-οικονομίας καταδεικνύει ήδη την υπέρβαση των ορίων και πως η απάντηση σ’ αυτή τη γενικευμένη εντροπία είναι μία αντι-εντροπία, δηλαδή μία σειρά από αντισυστημικές πρωτοβουλίες και κινήματα. Δεν είναι τυχαία η υποστήριξη στις αυτοδιοικητικές εκλογές πολλών ανεξάρτητων και «κινηματικών» υποψηφίων. Μερικοί από τους στόχους των νέων κινημάτων είναι η ανατροπή των νεοφιλελεύθερων συλλογιστικών και η αναθεώρηση της έννοιας των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Τέλος, εκτιμάται ως επιτακτικά αναγκαία η ορθολογική αποκατάσταση από το Βορρά της εκμετάλλευσης του Νότου, πράγμα που οδήγησε στη σημερινή συστημική κρίση.