Αντι-πρόταση

Πολλοί προαναγγέλλουν αναταραχή και ρήξη της κοινωνικής συνοχής λόγω της κρίσης, αλλά εκείνο που πραγματικά διαπιστώνεται μέχρι σήμερα, παρά τα εκατομμύρια των ανθρώπων που χάνουν τη δουλειά τους, το σπίτι τους, την αξιοπρέπειά τους, είναι μία υπόκωφη, πνιγμένη οργή και κάποιες σπασμωδικές αντιδράσεις εδώ κι εκεί. Γιατί άραγε; Που είναι οι συλλογικοί φορείς, οι θεσμοί άμυνας και αντίστασης των εργαζομένων; Τα συνδικάτα και τα διάφορα πολιτικά μορφώματα, αν δεν είναι ήδη διαλυμένα, είναι οπωσδήποτε αναξιόπιστα. Γιατί; Κάποιοι θεωρούν ότι αυτό είναι αποτέλεσμα της υποδούλωσης στην αγορά, στον άγριο φιλελευθερισμό και κατ’ επέκταση στον ατομικισμό. Για τον Π. Μπουρντιέ ο φιλελευθερισμός δεν είναι παρά ένα πρόγραμμα «διάλυσης των συλλογικών δομών», ένας μηχανισμός προώθησης μιας νέας τάξης βασισμένης στη «λατρεία» του «μοναχικού αλλά ελεύθερου ατόμου». Στόχος του νεοφιλελευθερισμού μέσω αυτής της μορφής ατομικότητας είναι η απαξίωση των συλλογικών θεσμών που συγκροτήθηκαν σε βάθος χρόνου. Ομοίως, ο άγριος φιλελευθερισμός συνάρτησε την αξία του ατόμου με την χρηματική, εμπορική του αξία, καθιστώντας το έτσι ένα «καθολικό» εμπόρευμα μεταξύ άλλων. Η συμβολική αξία (ηθική κ.ά.) έγινε κομμάτια και θρύψαλα προς χάριν του άκρατου εμπορικού ωφελισμού. Αυτός είναι ο νέος άνθρωπος-άτομο του money-theisme που πρότεινε ο σύγχρονος δυτικός πολιτισμός. Υπ’ αυτή την οπτική, η σημερινή κρίση έχει και μία πολιτιστική διάσταση. Γι’ αυτό η οικονομική και μόνο διαχείριση της κρίσης επιδιώκει τη διατήρηση του συστήματος(καταναλωτική κοινωνία) και όχι την απάντηση στο πραγματικό διακύβευμα της κρίσης, που είναι η άρνηση της εμπορευματοποίησης των πάντων και του χωρίς όρια οφέλους. Τι μπορεί να αντιπροτείνει κανείς; Τίποτα. Ένας νέος χειραφετητικός πολιτισμός μπορεί να ξεκινήσει ως μία ορισμένη αντι-κουλτούρα, αλλά μία θετική πρόταση θα είναι το ιστορικό αποτέλεσμα των συγκρούσεων και των κατακτήσεων των λαϊκών εξαναστάσεων και κινημάτων.