Πολυκερματισμός

Ένας νεαρός, με μαύρη φόρμα και αθλητικά παπούτσια, αρπάζει το πορτοφόλι μιας ηλικιωμένης σε παράδρομο κοντά στο μετρό του Αγίου Αντωνίου στο Περιστέρι. Η γυναίκα πιάνει το κεφάλι της και ολολύζει για το δράμα της. Κανείς δεν κυνηγά τον κλέφτη. Κανείς δεν ειδοποιεί την αστυνομία. Μια τρομοκρατική και τρομοκρατούμενη εν ταυτώ κοινωνία και, συγχρόνως, το κοινό αίσθημα της αχρηστίας του κράτους. Την ίδια ώρα στο Μαρούσι, μία ομάδα νέο-ναζιστών επιτίθεται σε πολιτικό, ενώ στη Σταυρούπολη Ξάνθης ένας δάσκαλος αυτοχειριάζεται σε ένδειξη διαμαρτυρίας για την οικονομική κρίση. Ο βρόχος του αυτόχειρα, η βία των φασιστών αλλά και η κλοπή της ηλικιωμένης, μοιάζουν να είναι οι εν τοις πράγμασι λύσεις της τραγικής μας κρίσης. Και ανάμεσα σε όλα αυτά κάποιοι θέτουν ζήτημα ορθολογισμού. Αλλά ποιος ορίζει τον ορθό λόγο και τα όριά του; Ακόμα κι ένα παιδί αντιλαμβάνεται ότι τα όρια τίθενται είτε δια ροπάλου, είτε με τον πνευματικό μπάτσο που εγκαθίσταται μέσα στο κεφάλι μας. Και όλα αυτά, σε τελική ανάλυση, διαμορφώνονται με την καταλυτική δύναμη του χρήματος. Όλα τα παραπάνω δηλούν πως δεν υπάρχει εκείνος ο θεσμισμένος δημόσιος χώρος όπου θα λάμβανε χώρα, επί ίσοις όροις και σε ένα δημοκρατικό πλαίσιο, ο διά-λογος των πολιτών και των πολιτικών εκπροσώπων τους. Η απουσία του δημόσιου χώρου και του πολιτικού διαλόγου έχει ως συνέπεια την αδυναμία ύπαρξης αντιπαράθεσης απόψεων και θέσεων με προοπτική τη διαμόρφωση συνθέσεων. Εκεί οφείλεται ο σημερινός πολυκερματισμός των πολιτικών δυνάμεων, καθώς κάθε διαφορετική άποψη εξοστρακίζεται εξαιτίας της θεσμικής αδυναμίας να ενσωματωθεί στο συνολικό πολιτικό λόγο ενός κόμματος. Αυτό δεν είναι απαραίτητα κακό. Θυμίζουμε ότι οι μειοψηφικές τάσεις των προτεσταντικών Εκκλησιών στις ΗΠΑ αποκόπτονται από το πλειοψηφικό μέρος και επιχειρούν να βρουν την τύχη τους αλλού. Τα πολιτικά κόμματα στην Ελλάδα μοιάζουν να λειτουργούν ακριβώς όπως οι προτεσταντικές Εκκλησίες. Όμως αυτό έχει μία πολύ σημαντική παρενέργεια στο πολιτικό πεδίο, καθώς οι πολιτικοί σχηματισμοί δεν συνέχονται από προγράμματα και θέσεις αλλά από την πίστη σε μανιχαϊκές «αλήθειες» και την περίφημη ιδεολογική καθαρότητα, που αναιρεί κάθε προσπάθεια σύνθεσης. Και η Ελλάδα, σήμερα, για να αντιμετωπίσει την πολύ-συστημική κρίση της έχει ανάγκη τη συσπείρωση και την ενέργεια της μεγάλης πλειοψηφίας του ελληνικού λαού και όχι τον κατακερματισμό της. Διαφορετικά κανένα σχέδιο, ακόμα και το πιο σωστό, δεν πρόκειται να υλοποιηθεί. Κατά συνέπεια, το ελληνικό πολιτικό διακύβευμα -πέραν των άλλων- είναι η επαναθέσμιση του πολιτικού δημόσιου χώρου και του δημοκρατικού πλαισίου του, διαφορετικά οι αντιπαραθέσεις θα είναι άγονες, κανιβαλικές, βίαιες και το πολιτικό σύστημα θα παραμείνει διεφθαρμένο και σάπιο, αφού έτσι θα μπορεί να ελέγχεται καλύτερα από τη δύναμη του χρήματος. Έτσι, όμως, δεν έχουμε μέλλον…