Ανεργία

Μη διαμαρτύρεσαι. Μην εξανίστασαι που σε αμφισβητούν. Όχι, οφείλεις να το παραδεχτείς, δεν γνωρίζεις τι σημαίνει ανεργία. Ας σου το λένε δεκάδες δύσμοιροι πελάτες-πολίτες που έρχονται στο γραφείο σου. Είναι άλλο να πάσχεις η ίδια κι άλλο να συμπάσχεις εκ του μακρόθεν, από το ύψος του φιλντισένιου πύργου σου. Δεν καταλαβαίνεις τι σημαίνει ανεργία, γιατί δεν είχες ποτέ ανάγκη τη δουλειά. Μόνο η Σιμόν Βέιλ, όχι η σημερινή, αλλά εκείνη που πέθανε στα 33 της χρόνια, γνώρισε δουλεύοντας στο εργοστάσιο και στο χωράφι τι σημαίνει δουλειά. Εσύ δεν κατάλαβες ποτέ το άχθος αλλά ούτε το γεγονός ότι ως άνεργος είσαι άχρηστος, αόρατος, χωρίς πρόσωπο, δηλαδή συμβολικά νεκρός. Γιατί η εργασία δεν είναι μόνο αναγκαία για την επιβίωση αλλά είναι και συνυφασμένη με την προσωπικότητα, με το νόημα του υπάρχειν, με την κοινωνική αναγνώριση. Και χωρίς αυτά είσαι χειρότερα από πραγματικά πεθαμένος, γιατί είσαι ένας ζωντανός νεκρός. Για σένα ένας άνεργος απλώς δεν έχει «κλας»! Θυμάμαι και όλους τους άλλους νεοφιλελεύθερους, εκείνους που μαζί με τον Μισραχί, το Μπλερ, τον Γκίντενς αλλά και εγχώριους εκσυγχρονιστές μιλούσαν για την «ευελιξία» ως απάντηση στην ανεργία. Πολύ γρήγορα ξεχάσαμε ότι ο σημερινός πρωθυπουργός μιλούσε για την ανάγκη να αλλάζουμε πέντε ή έξι δουλειές στη ζωή μας. Διαβάζω, επίσης, στο βιβλίο «τι θα γίνω άμα δεν μεγαλώσω» ότι «Ο μόνος ασφαλής δρόμος σ’ έναν κόσμο που αλλάζει μορφή τόσο γρήγορα, που δεν προλαβαίνουμε πια να απορροφήσουμε τις αλλαγές, είναι η ευελιξία»! «Ευελιξία», λοιπόν, ή θάνατος, λέει η καθηγήτρια! Ο χαμαιλέοντας είναι το βασικό πρότυπο. Το ανθρώπινο παράδειγμα είναι ο Ρεμπώ, που αφού απέτυχε ως ποιητής, έγινε έμπορος όπλων. Τι απέμεινε όμως από τον Ρεμπώ; Τα όπλα ή οι λέξεις; Οι λέξεις, η μουσική τους, η ποίηση. Βλέπω τις φωτογραφίες του ποιητή στο Μονπαρνάς και αυτή που ανακαλύφθηκε εσχάτως (την Αβησσυνία), εκεί όπου εμπορεύονταν όπλα και σκλάβους. Εδώ η ευτυχία. Εκεί η δυστυχία και η γάγγραινα.