ΓΙΩΡΓΟΣ Χ. ΠΑΠΑΣΩΤΗΡΙΟΥ

Ντιτρόιτ, η αμερικανική πόλη-σύμβολο της αμερικανικής αυτοκινητοβιομηχανίας, εκεί που η Ford δημιουργούσε το περίφημο μοντέλο T για τις μάζες και η General Motors τα εξατομικευμένα αυτοκίνητα για τους νεόπλουτους, η πόλη αυτή καθίσταται πλέον έρημη στο μεγαλύτερο μέρος της, καθώς 1,1 εκατομμύριο άνθρωποι έχουν μεταναστεύσει. Ερημιά και στη Λεωφόρο Θηβών, στη Λ. Κέννεντυ, στο Περιστέρι και στο Χαϊδάρι. Άδεια μαγαζιά. «Κουφάρια» παντού. Η δυτική Αθήνα της ακμάζουσας μικρομεσαίας βιοτεχνίας και του εμπορίου πνέει τα λοίσθια. Τη χαριστική βολή έρχονται να δώσουν οι κυβερνητικοί εισπράκτορες κατάσχοντας και βγάζοντας σε πλειστηριασμό ό,τι απόμεινε. Η «εικόνα» αγριεύει, κατηφορίζοντας προς το κέντρο της Αθήνας. Εδώ η ερημιά και το κενό έχει καλυφθεί από την εγκληματικότητα. Ακριβώς, όπως στο Ντιτρόιτ οι άνθρωποι αρχίζουν να μετακομίζουν σε πιο ασφαλείς περιοχές καθώς οι αρχές αδυνατούν να αντιμετωπίσουν την εγκληματικότητα. Τελικά, στο ιστορικό κέντρο της Αθήνας αλλά και στις μη προνομιού...

Οι τράπεζες καταβροχθίζουν την πραγματική οικονομία. Το 2008 οι τράπεζες διακινούσαν σε λογιστικό χρήμα έξι φορές το παγκόσμιο Ακαθάριστο Προϊόν. Επρόκειτο με άλλα λόγια για μία «φούσκα» η οποία έσκασε με τις γνωστές σε όλους μας συνέπειες. Παρόλα αυτά οι τραπεζίτες απολάμβαναν κάποτε το σεβασμό και το θαυμασμό των ανθρώπων σύμφωνα με τους Ζακ Γκραντερώ και Ζακ Τρώμαν, συγγραφείς του βιβλίου «Η απίστευτη Ιστορία της Γουόλ Στρητ». Ήταν τότε που οι τράπεζες και το χρηματοπιστωτικό σύστημα εν γένει δεν θεωρούνταν εχθρός της πραγματικής οικονομίας, αλλά ο πιο σταθερός υποστηρικτής της. Γι’ αυτό όταν το 1907 ο Τζ. Μόργκαν ίδρυσε την ομώνυμη τράπεζα, επωνομάσθηκε «Δίας». Το 2008, όμως, ο Ντικ Φαλντ, το αφεντικό της Lehman Brothers, ο επονομαζόμενος «Γορίλας», επειδή έτρωγε με τα χέρια, έγινε ο πιο μισητός άνθρωπος των ΗΠΑ. Τι συνέβη μεταξύ του 1907 και του 2008; Το χρηματοπιστωτικό σύστημα(τράπεζες) επιβλήθηκε τόσο στην πραγματική οικονομία όσο και στην πολιτική εξουσία, δημιουργώντας ένα κ...

Το δίλημμα των κυβερνώντων για τη ζωή ή το θάνατο του μικρού επιχειρηματία, του εμποράκου της απόκεντρης οδού άρθηκε με τη μαγική λέξη «λύτρωση». «Είναι ανακούφιση για την επιχείρηση το κλείσιμο», είπε ο μεγαλοπαράγοντας. Αυτή είναι η δικαιολογία για το αναγγελθέν μεγάλο σαφάρι συλλογής εσόδων μέσω κατασχέσεων και πλειστηριασμών των οφειλετών-επιχειρηματιών. Όμως, η κυβέρνηση και οι σύμβουλοί της παραγνωρίζουν ότι η ελληνική οικονομία διασταυρώνεται με την κοινωνία στο μικρό μανάβικο, στο εμπορικό, στο καφενείο και στη μικρή βιοτεχνία της γειτονιάς. Αγνοούν ότι η ζωή του μικρού επιχειρηματία είναι συνυφασμένη με τη μικρή του επιχείρηση. Ότι η «λύτρωση» σημαίνει ουσιαστικά το θάνατό του, καθώς η ζωή του είναι συνυφασμένη με τον τόπο, το επάγγελμα, το ανθρώπινο περιβάλλον. Άρα, η «λύτρωση» του εμποράκου είναι το ξερίζωμά του από τις ποικίλες ζωτικές του ρίζες. Γι’ αυτό ο… λυτρωμένος επιχειρηματίας, όπως και ο άνεργος, ακόμα και αν βοηθούμενος έχει να φάει, έχει στέγη ή μπορεί να ντυθεί,...

Γιούχα και πάλι γιούχα, όπως έλεγε ο ποιητής. Γιούχα στους πολιτικάντηδες, γιούχα στους καιροσκόπους, γιούχα στους υποστηρικτές του Μνημονίου, που είναι οι ίδιοι με τους υποστηρικτές του σχεδίου Ανάν και όσους χειροκροτούσαν τους βομβαρδισμούς της Σερβίας, ίδιοι μ’ εκείνους που ανήγαγαν σε σύμβολά τους τις «άσπρες και μαύρες γάτες» και τη σταλινική αποτελεσματικότητα του εκσυγχρονισμού, γιούχα, λοιπόν, σε όλους αυτούς, γιούχα και σ’ αυτούς που όταν παρελαύνει η μνήμη της επανάστασης του 1821, θέλουν το λαό υπνωτισμένο και αργό, ραγιά. Ναι, η ελληνική κυβέρνηση διακηρύττει ότι δεν φοβάται την κοινωνική έκρηξη. Γιατί τυφλή καθώς είναι δεν βλέπει τις εκατοντάδες χιλιάδες των Βρετανών που διαδηλώνουν στο Λονδίνο, τις χιλιάδες των νέων με τα ίδια σκούρα ρούχα όπως κι εδώ. Αλλά από πού προκύπτει η βεβαιότητα των Ελλήνων κυβερνώντων; Από το γεγονός ότι ελέγχουν τα συνδικάτα –ΓΣΕΕ και ΑΔΕΔΥ- και τα μέσα μαζικής αποκολοκύνθωσης. Κι όμως, ο διευθυντής του γερμανικού ινστιτούτου Οικονομικών Ερευν...

Ασφαλώς και η Λιβύη δεν απολάμβανε ένα δημοκρατικό καθεστώς. Το ίδιο και η Συρία. Αλλά το ίδιο συμβαίνει και με το Μπαχρέιν ή τη Σαουδική Αραβία. Γιατί οι προβολείς των ηλεκτρονικών μέσων ενημέρωσης επικεντρώνονται μόνο στη Λιβύη και τη Συρία; Γιατί αυτές οι δύο χώρες δεν ταυτίζονται με τα συμφέροντα των δυτικών δυνάμεων και τα αντίστοιχα μίντια προσαρμόζονται στους λεγόμενους κανόνες της «προπαγάνδας του πολέμου». Πρόκειται γι’ αυτό που έγραφε ο Λέων Τολστόι στο «Πόλεμος και Ειρήνη», ότι δηλαδή για να υπάρξει μία πολεμική σύγκρουση είναι «απαραίτητος ο συνδυασμός αναρίθμητων περιστάσεων (...), είναι αναγκαίο να δεχτούν εκατομμύρια άνθρωποι, στους οποίους βρίσκεται η πραγματική δύναμη -οι στρατιώτες που πυροβολούσαν ή μετέφεραν προμήθειες και κανόνια- να ακολουθήσουν την επιθυμία εκείνων των αδύναμων προσωπικοτήτων (σ.σ. όπως ο Ναπολέοντας και ο τσάρος Αλέξανδρος) και να πειστούν να το κάνουν….». Η παραπάνω άποψη μπορεί να έχει ισχύ τόσο γα τον πόλεμο του 1812 όσο και για κάθε άλλο πόλ...

Ο στρατιώτης στη φωτογραφία του Der Spiegel κοιτάει την κάμερα με ένα πλατύ χαμόγελο στο πρόσωπό του. Με τα χέρια του σηκώνει το κεφάλι ενός Αφγανού, τον οποίο μέλη της ομάδας του μόλις έχουν δολοφονήσει. Το ζωώδες χαμόγελό του φέρνει στο νου τις φωτογραφίες από τις ακρότητες στη φυλακή του Aμπού Γκράιμπ. Η ίδια ηδονή στο πρόσωπό του μ’ αυτή της Sabrinas Harman πάνω από το πτώμα του Ιρακινού. Αλλά αυτό το ευτυχισμένο χαμόγελο πάνω από το θάνατο δεν μπορεί να ανήκει σε άνθρωπο. Και δεν πρόκειται για απλό σαδισμό. Εδώ, ο θάνατος απαθανατίζεται, κυριαρχείται και καταγράφεται όπως μια χαρούμενη στιγμή με αγαπημένους, όπως σε μια φωτογραφία ενός τυπικού αμερικάνικου γουίκ εντ, ή ενός σαφάρι που απέδωσε. Είναι, άραγε, παρανοϊκή η Χάρμαν και ο στρατιώτης στο Αφγανιστάν; Είναι, απλώς, τόσο τρελοί όσο και ο Σαρκοζί όταν βομβαρδίζει τη Λιβύη, πιστεύοντας ότι με τις βόμβες θα επιτύχει ακόμη μία εκλογή στην Προεδρία της χώρας του. Το ίδιο και οι πιλότοι που βομβαρδίζουν καθώς θεωρούν ότι όλα είναι...

Βομβαρδίζουν τη Λιβύη για να… σώσουν τους Λίβυους από τον δικτάτορα Καντάφι. Ποιος όμως θα βομβαρδίσει τους υπαίτιους της πείνας, που εξολοθρεύει ολόκληρους πληθυσμούς στην Αφρική; Ποιος στερεί το καλαμπόκι από τους Αφρικανούς, δεσμεύοντας 138 εκατομμύρια τόνους καλαμποκιού για την παραγωγή βιοκαυσίμων; Κι αυτό όταν 50 λίτρα παραγόμενης αιθανόλης που χρειάζονται για να γεμίσει το ρεζερβουάρ ενός αμερικανικού 4χ4, απαιτούν το καλαμπόκι που χρειάζεται ένας άνθρωπος για να τραφεί μία ολόκληρη χρονιά. Πρόκειται για «έγκλημα κατά της ανθρωπότητας» λένε οι άνθρωποι του ΟΗΕ. Αλλά φωνή βοώντος εν τη ερήμω. Θυμίζουμε, επίσης, την Ακτή του Ελεφαντοστού, τη Ρουάντα, την Ουγκάντα, το Νταρφούρ. Κανείς δεν ευαισθητοποιείται για τους ανθρώπους εκεί. Μόνο ο Στήβεν Σπήλμπεργκ θέλησε να «τιμωρήσει» την Κίνα για τη γενοκτονία στο Νταρφούρ, εκεί όπου τα τελευταία χρόνια σκοτώθηκαν πάνω από 200.000 άνθρωποι, ενώ αναγκάστηκαν να ξενιτευτούν δύο εκατομμύρια. Αλλά ο Σπήλμπεργκ και η Διεθνής Αμνηστία καταδίκασ...

Η γενική αναφορά ότι το διακύβευμα της στρατιωτικής επέμβασης στη Λιβύη είναι η προστασία των Λίβυων πολιτών(το παιδικό επιχείρημα της απόφασης του ΣΑ του ΟΗΕ) ή η γεωστρατηγική θέση της χώρας, αλλά κυρίως το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο ισχύουν. Όμως, για κάθε χώρα υπάρχουν και τα ιδιαίτερα διακυβεύματα. Η εξέγερση των Λίβυων αρχίζει στη Βεγγάζη στις 13 Φεβρουαρίου και μέχρι τις 25 του ίδιου μήνα οι εξεγερθέντες προελαύνουν παντού, ελέγχοντας πολλές πόλεις και κάποια προάστια της Τρίπολης. Όμως, ο Καντάφι αρχίζει την αντεπίθεση. Η πρώτη χώρα που μιλάει για μακελειό είναι η Βρετανία(19/2), ενώ η Γαλλία δια του Σαρκοζί ζητάει απλώς οικονομικές κυρώσεις εναντίον της Λιβύης. Όμως, σύμφωνα με την Daily Telegraph το πρωταρχικό αίτιο του ενδιαφέροντος των δυτικών είναι το πετρέλαιο. Για την ακρίβεια, ομάδες των εξεγερμένων ασκούν πιέσεις στις πετρελαϊκές εταιρίες της δύσης που δραστηριοποιούνται στη χώρα, ώστε να πιέσουν με τη σειρά τους(lobbying) τις κυβερνήσεις τους για να τους βοηθήσουν....

Ο πόλεμος της Δύσης εναντίον της Λιβύης είναι μία πρόβα τζενεράλε σύμφωνα με κάποιους αναλυτές για την επίθεση εναντίον του Ιράν. Όμως, η επίθεση στο καθεστώς Καντάφι δεν είναι απλώς μία άσκηση καθώς έχει την ιδιαίτερη οικονομική(«ο πόλεμος είναι μπίζνες» λέει ο Κ. Λόουτς) και γεωπολιτική αξία της. Τα ουμανιστικά και ιδεολογικά στοιχεία που περιέχονται στην απόφαση 1973 του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών και αναφέρονται στη «χρήση όλων των αναγκαίων μέσων» για την προστασία των ειρηνικών διαδηλωτών είναι για τα μάτια της διεθνούς κοινής γνώμης. Το Παρίσι και το Λονδίνο προετοιμάζονται εδώ και αρκετές εβδομάδες για την στρατιωτική επέμβαση. Σύμφωνα, μάλιστα, με την ηλεκτρονική σελίδα του μηνιαίου γαλλικού έντυπου Le Monde Diplomatique μία ομάδα Βρετανών κομάντος είχαν καταφθάσει τον τελευταίο μήνα στη Λιβύη για να καθοδηγήσουν τους εξεγερμένους. Υπήρχε, δηλαδή, παρέμβαση των δυτικών δυνάμεων κι ένα είδος «μυστικού πολέμου». Με άλλα λόγια ο σκοπός του πολέμου δεν είναι η προστασ...

Το Συμβούλιο Ασφαλείας του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών έλαβε την απόφαση απαγόρευσης πτήσεων πάνω από τον εναέριο χώρο της Λιβύης. Επί της ουσίας απαγόρευσε στον Μ. Καντάφι να χρησιμοποιεί την πολεμική του αεροπορία εναντίον των αντιπάλων του και άναψε το πράσινο φως για αεροπορικούς βομβαρδισμούς «κανταφικών» στόχων! Πως άραγε νομιμοποιείται η απόφαση αυτή; Μήπως από τα ανθρωπιστικά αισθήματα των δυτικών, σύμφωνα με τη δήλωση της εκπροσώπου των ΗΠΑ στο Σ.Α. του ΟΗΕ, για τα θύματα του καθεστώτος Καντάφι; Κάθε καλής προαίρεσης άνθρωπος θα μπορούσε να δεχτεί το παραπάνω ουμανιστικό επιχείρημα αν δεν ήταν επιλεκτικό. Συγκεκριμένα, γιατί δεν συνέβη κάτι ανάλογο και για την εισβολή των στρατευμάτων της Σαουδικής Αραβίας στο Μπαχρέιν καθώς και για τη θανάτωση και σύλληψη πολλών αντικαθεστωτικών διαδηλωτών εκεί; Γιατί δεν συμβαίνει το ίδιο και για την Υεμένη, όπου το καθεστώς σκοτώνει διαδηλωτές; Γιατί η χρήση δύο μέτρων και δύο σταθμών; Βεβαίως κάθε αραβική χώρα έχει τις δικές τις ιδιαιτερότητ...

Ο δημοσιογράφος επιμένει στο ιδιωτικό κυβερνητικό τηλεοπτικό κανάλι πως υπάρχουν και «θετικά πράγματα» στην πολιτική της κυβέρνησης, θεωρώντας ήσσονος σημασίας ότι οι άνεργοι νέοι είναι πάνω από 33%. Όλα, λοιπόν, είναι θέμα… ψυχολογίας. Αυτό επιχειρεί να «περάσει» η προπαγάνδα της κυβέρνησης: Η πείνα είναι ψυχολογικό φαινόμενο! Σ’ αυτή τη λογική κινούμενος ο υπουργός «Προστασίας» κάλεσε από το βήμα της Βουλής τους νέους «να αφοπλιστούν. Να αφήσουν τη βία. Γιατί η ζωή είναι δική τους»! Ο υπουργός μίλησε ακόμη και για ελπίδα την οποία η νέοι απεμπολούν. Ποια ελπίδα εννοεί; Άγνωστο. Πάντως, η κυβέρνηση φαίνεται πως ακολουθεί την αμερικανική ψυχογραφική προσέγγιση σύμφωνα με την οποία οι άνθρωποι διακρίνονται σε αισιόδοξους και απαισιόδοξους, σ’ αυτούς «που τα βλέπουν όλα μαύρα» και σε όσους σκέφτονται θετικά, παραβλέποντας τις κοινωνικές ανισότητες και αντιμετωπίζοντας την πραγματικότητα μέσω ποσοτικών δεικτών που τροφοδοτούν μια ορισμένη και προ πολλού απομυθοποιημένη ιδέα της Προόδου, ό...

Ένας 40χρονος εργάτης από το Μοσχάτο δεν θα καταφέρει να εκπληρώσει το όνειρό του να τελειώσει το νυκτερινό λύκειο. Το σχολείο του «συγχωνεύθηκε», δηλαδή καταργήθηκε, και η Καλλιθέα πέφτει πολύ μακριά. Τρία παιδιά από το Ασπροχώρι θα πρέπει να εγκατασταθούν στην πιο κοντινή πόλη για να πάνε Γυμνάσιο. Η ταφόπλακα στη δωρεάν παιδεία και στην περίφημη κοινωνία της Γνώσης θα τεθεί από μία υπουργό Παιδείας που την επαγγέλθηκε μαζί με τον εκσυγχρονιστή αρχηγό της. Εν τω μεταξύ, στη μακρινή Ιαπωνία η γη εξακολουθεί να σείεται και οι πυρηνικοί αντιδραστήρες να εκρήγνυνται. Οι Ιάπωνες στη μεγάλη τραγωδία τους, την οποία ομολογουμένως βιώνουν με την παραδοσιακή, θαυμαστή αταραξία τους, δεν ζητούν τίποτ’ άλλο, μόνο την αλήθεια. Την αλήθεια ζητούν και οι κάτοικοι της Αττικής τόσο για το απροσπέλαστο κέντρο της Αθήνας όσο και για τη μόλυνση του υδροφόρου ορίζοντα στον Ασωπό και στον Ασπρόπυργο. Στον τελευταίο βρέθηκε ομοίως εξασθενές χρώμιο, δημιουργώντας φόβους ότι η μόλυνση είναι πλέον γενικευμέν...

Την «εκποίηση», το ξεπούλημα της δημόσιας περιουσίας, το είπαν «αξιοποίηση», την κατάργηση σχολείων τη λένε «συγχώνευση», τη μείωση των μισθών και τον εκφυλισμό του συνδικαλίζεσθαι την αποκαλούν «ανταγωνιστικότητα». Λένε τη θηλιά «ανάσα», ενώ αποκρύπτουν τις αλυσίδες που έχουν αποδεχθεί προκειμένου να λάβουν την επιμήκυνση. Ψέματα κρυμμένα στις γενικεύσεις, κρυμμένα στις συνδηλώσεις των λέξεων, εκεί όπου η καταλήστευση των ανθρώπινων ζωών παρουσιάζεται σαν σωτηρία. Παντού ψέματα αναμεμιγμένα με τρομοκρατικό φόβο, το φόβο της χρεοκοπίας, την ανασφάλεια και τη διαλυτική λειτουργία του κοινωνικού αυτοματισμού. Πιο απάνθρωπος, εντέλει, κι από τον μισό μισθό, τη μισή σύνταξη, τη μισή αποζημίωση και τη μισή ζωή είναι ο εμπαιγμός των άνεργων νέων, των γυναικών και των γερόντων! Γιατί δεν είναι μόνο τα χρήματα που αφαιρούνται. Πάνω απ’ όλα αφαιρούν την αξιοπρέπεια, την ανθρώπινη υπόσταση καθώς η ανέχεια αποανθρωποποιεί. Την ίδια ώρα στον ΟΗΕ οι επαγγελματίες ηγέτες του κόσμου θα εξακολουθούν ν...

Ένας από τους τρόπους αποφυγής της κοινωνική έκρηξης εναντίον των «ελίτ», σύμφωνα με τον όρο που χρησιμοποίησε ο Μάικλ Μουρ στο Μάντισον, την πρωτεύουσα του Ουϊσκόνσιν, είναι η αποδυνάμωση των συνδικάτων και η πρόκληση του περίφημου εμφυλίου των «κάτω». Γι’ αυτό εν προκειμένω ισχύει το τραγούδι του πρόωρα χαμένου Μανώλη Ρασούλη «Όλοι(σ.σ. οι εργαζόμενοι) δικοί μας είμαστε». Αυτό δηλώνουν και οι τεράστιες συγκεντρώσεις στην Πορτογαλία αλλά και στις ΗΠΑ. Στο Ουϊσκόνσιν, σε μία πρωτοφανή μετά τον πόλεμο στο Βιετνάμ συγκέντρωση εκατό χιλιάδων εργαζόμενων, καταδικάσθηκε η προσπάθεια ψήφισης νόμου για την κατάργηση των συλλογικών συμβάσεων εργασίας. Και για όσους συστημικούς γραφιάδες και διαμορφωτές της κοινής γνώμης μιλούν για την ανάγκη θετικών και όχι πεσιμιστικών προσεγγίσεων, οι εργαζόμενοι λένε μαζί με το Ρασούλη «Ναι στο ναι και ναι στο όχι»! Παραδόξως, τα σενάρια (saxobank κ.ά.) για το 2011 τα οποία είχαμε παρουσιάσει προ μηνών φαίνεται να επιβεβαιώνονται. Το πρώτο εξ αυτών αναφερ...

Η «Χριστιάνια», η πόλη μέσα στην πόλη της Κοπεγχάγης, ο μύθος της εναλλακτικής κουλτούρας, εκεί όπου απαγορεύεται το αυτοκίνητο, η φωτογραφία και το τρέξιμο, κατά το ανάλογο των flaneurs του Παρισιού, οι οποίο πήγαιναν βόλτα τις χελώνες διαμαρτυρόμενοι για τον πολιτισμό της ταχύτητας, δεν θα υπάρχει σε λίγο. Στις 18 Φεβρουαρίου το ανώτατο δικαστήριο της Δανίας απέρριψε την προσφυγή των 850 κατοίκων της πόλης εναντίον της απόφασης του 2009 που απέδιδε την περιοχή(πρώην στρατιωτική βάση) στο κράτος. Το σύνθημα «Δεν μπορείτε να μας σκοτώσετε» δεν ισχύει πλέον. Το κράτος της Δανίας θα «σκοτώσει» το μύθο με το νόμο για να τον κάνει ύστερα κομμάτια ώστε να τον πουλήσει στους τουρίστες με αμιγώς νεοφιλελεύθερους τουριστικούς όρους. Η «Χριστιάνια» πωλείται για να… σωθεί. Άλλως πως να καταστεί βιώσιμη! Το ίδιο λέει η Γερμανίδα καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ στους Έλληνες: Σας βοηθάμε, αλλά πρέπει να πουλήσετε. Σας βοηθάμε μεν αλλά πουλημένους. Σας αγοράζουμε τα νησιά, τα βουνά, τους πλουτοπαραγωγι...

Ο Φρ. Κάφκα στη «Δίκη» αλλά και στη νουβέλα «Η Μεταμόρφωση» συρρικνωνόταν για να επιβιώσει από τη βία της εξουσίας. Έτσι και οι σημερινοί άνθρωποι μεταμορφώνονται σε κατσαρίδες για να επιβιώσουν. Φαίνεται ότι επιστρέφουμε σε μια προανθρώπινη κατάσταση και η Γη ξαναγίνεται ένας πλανήτης πιθήκων και βαρβάρων. Όπως στο δοκίμιο του Μ. Μονταλμπάν «Λίβελος από τον πλανήτη των πιθήκων», το οποίο αρχίζει με τους «βαρβάρους» του Κ. Καβάφη. Εκεί ο Ισπανός συγγραφέας διαπιστώνει ότι «οι καθρέφτες έσπασαν, τα είδωλα ξεθώριασαν» και καλεί τους κριτικούς διανοούμενους που πιστεύουν «στη συνεχή ποιοτική ανάπτυξη» του δημοκρατικού πνεύματος να συστήσουν μια «ένωση αμετανόητων» που θα ρωτούν τους πολιτικούς, τους μίσθαρνους κοινωνικούς διαμεσολαβητές, τους διανούμενους-κατοικίδιους πιθήκους και τους συστημικούς εν γένει γραφιάδες: «Τι το κάνατε το είδωλο της δημοκρατίας;». Αυτό το ερώτημα είναι πιο επίκαιρο, σήμερα, από ποτέ. Κι αυτό γιατί η «Επαγγελματοποιημένη δημοκρατία (τίθεται) εναντίον της συμμετ...

«Ο κόσμος θέλει ελπίδα, όχι άλλο μαύρο». Το σύνθημα είναι παντός καιρού. Το ακούγαμε στην εποχή του lifestyle, την εποχή της δανεισμένης ευτυχίας της κοινωνίας της κατανάλωσης, το ακούμε και σήμερα στην εποχή της ανεργίας και της μαύρης απελπισίας, την ώρα που ο πρώτος άστεγος πεθαίνει από το κρύο στο Θησείο, θυσία στο κέρδος, τη στιγμή που η ανεργία φθάνει επισήμως το 15%. Να ελπίσουμε ναι, αλλά σε τι; Να αντισταθούμε στον τρόμο αλλά πως; Να αισιοδοξούμε ναι, αλλά γιατί; Μήπως υπάρχει κάποια εναλλακτική οδός, κάποια διέξοδος που μας προτείνεται; Όχι. Αλλά επιχειρείται να επιβληθεί η ψυχογραφική οπτική που διακρίνει τους ανθρώπους σε αισιόδοξους και απαισιόδοξους, σ’ αυτούς «που τα βλέπουν όλα μαύρα» και σε όσους σκέφτονται θετικά, παραβλέποντας τις κοινωνικές ανισότητες και αντιμετωπίζοντας την πραγματικότητα μέσω ποσοτικών δεικτών που τροφοδοτούν μια ορισμένη και προ πολλού απομυθοποιημένη ιδέα της προόδου, όπου το μέλλον φαντασιώνεται πάντα ευοίωνο. Όπως με τα «φρουτάκια», τα οποία ...

Οι Αμερικανοί παρεμβαίνουν για να μαλακώσουν την Άγκελα Μέρκελ έναντι της Ελλάδας. Στις Βρυξέλλες και την Ουάσινγκτον τα τραπεζικά λόμπι πιέζουν για μία πολιτική υπέρ τους. Έτσι, οι τράπεζες μένουν στο απυρόβλητο και κάνουν παιγνίδι με τις πολυεθνικές και τα μεγάλα κεφάλαια μέσω των περίφημων offshore. Ήδη τα βρετανικά hedge funds βρήκαν νέους τόπους επαγγελίας, όπως η Μάλτα. Γενικά, όταν η Μέρκελ δηλώνει πως «όταν δανείζεσαι αναλαμβάνεις υποχρεώσεις», ακόμη και έναντι των τοκογλύφων, είναι γιατί οι τράπεζες και το χρηματοπιστωτικό σύστημα εν γένει έχουν πετύχει να επιβάλλουν με τη βοήθεια των συστημικών μέσων μαζικής ενημέρωσης πλανητικής εμβέλειας πως η κρίση οφείλεται στο σύστημα, στους ρυθμιστές, στις κεντρικές τράπεζες, στους υψηλόμισθους εργαζόμενους, στα υπερκαταναλωτικά νοικοκυριά. Εν άλλοις λόγοις φταίνε όλοι οι άλλοι πλην των τραπεζών! Δεν είναι τυχαίο ότι οι τραπεζίτες και τα στελέχη των τραπεζών που ευθύνονται για την κρίση των ετών 2008 και 2009 επιστρέφουν στα χρηματοπιστ...

Οι περίφημοι οίκοι αξιολόγησης ξαναχτύπησαν. Ο οίκος Moody’s υποβάθμισε την πιστοληπτική ικανότητα της χώρας κατά τρεις μονάδες. Κι αυτό μερικές ημέρες μετά την ανακοίνωση των κολοσσιαίων κερδών των Hedg Funds από τα στοιχήματα σε βάρος της Ελλάδας και άλλων χωρών. Ήταν πέρυσι τέτοιο καιρό που η χώρα δέχτηκε τις πρώτες επιθέσεις από τους οίκους αξιολόγησης. Πριν ένα χρόνο οι «Τimes» του Λονδίνου έγραφαν για τους «μυστηριώδεις άνδρες που μπορούν να ρίξουν κυβερνήσεις», για τα στελέχη, δηλαδή, των εταιρειών: Μoody’s, Fitch και Standard & Ρoor’s. Αλλά τι είναι επιτέλους αυτοί οι οίκοι αξιολόγησης, των οποίων η «βαθμολογία» μας ρίχνει στα τάρταρα; Είναι οι εταιρείες που όχι μόνο δεν προέβλεψαν την χρηματοπιστωτική κρίση αλλά συνέτειναν στην κατάρρευση της παγκόσμιας οικονομίας, αφού δεν κατάφεραν να αποτρέψουν τους πελάτες τους από τα γνωστά τοξικά ομόλογα. Μεγάλο, πάντως, ρόλο για την αξιολόγηση διαδραματίζει και το γενικό κλίμα, δηλαδή η «εικόνα» μιας οικονομίας. Πριν ένα χρόνο αρνητ...

Η ανεργία καλπάζει. Οι μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις βάζουν λουκέτο. Οκτώ στους δέκα Έλληνες είναι μες στη μαύρη απελπισία. Αλλά η κυβέρνηση συνεχίζει την αντικοινωνική πολιτική και την οικονομική της τρομοκρατία περί… χρεοκοπίας, υπακούοντας στα νεοφιλελεύθερα κελεύσματα της τρόικας. Κι όμως δεν είναι για όλους μαύρη η ζωή. Κάποιοι εξακολουθούν να κερδίζουν, ακόμα και οι ελληνικές τράπεζες. Οι ξένες ακόμα περισσότερο. Οι γαλλικές BNP-Paribas κέρδισε το 2010 8 δις ευρώ, η SG 4 δις και η Credit Agricole 3,6 δις ευρώ. Τα δέκα μεγαλύτερα Hedge Funds κέρδισαν πάνω από 28 δις δολάρια, στοιχηματίζοντας για τη χρεοκοπία χωρών όπως η Ελλάδα. Ενώ τώρα αρχίζει και το μεγάλο φαγοπότι με τις τιμές του πετρελαίου και των τροφίμων. Οι τιμές των τελευταίων αυξάνονται με τρομακτικό ρυθμό(καταγγελία FAO) και πολλοί εκτιμούν ότι θα υπάρξουν και πάλι οι εξεγέρσεις των πεινασμένων, όπως συνέβη το 2008 στις χώρες της υποσαχάριας Αφρικής, στην Αϊτή, τις Φιλιππίνες και το Μεξικό. Ο λόγος της ανόδου των τιμ...

Σε μια φλεγόμενη Μέση Ανατολή και τον μουσουλμανικό κόσμο σε μεγάλη αναταραχή η Τουρκία προωθεί διεθνώς το δικό της μοντέλο ως πρότυπο σύνθεσης Ισλάμ και δημοκρατίας. Σύμφωνα με τον διευθυντή ερευνών του Γαλλικού Εθνικού Κέντρου Ερευνών(CNRS), Jean-Francois Bayart(συνέντευξη στο ράδιο France Culture, 25/2/2011), στην Τουρκία δεν υπάρχει καμία αντίφαση μεταξύ της δημοκρατίας και του Ισλάμ. Το μέγα γεγονός, όμως, σύμφωνα με τον κ. Bayart, δεν είναι το Ισλάμ αλλά η αντικατάσταση των αυτοκρατοριών, εν οις και η Οθωμανική αυτοκρατορία, από τα έθνη-κράτη. Μέχρι εδώ τα πράγματα είναι μάλλον ακαδημαϊκά και ιστορικώς τετριμμένα. Το ενδιαφέρον ξεκινάει από τη στιγμή που ο διευθυντής ερευνών θεωρεί ότι το Ισλάμ είναι ιστορικά αλληλένδετο με το τουρκικό κράτος αλλά και τον αστικό κώδικα του 1926, που έτσι αποκλείει τη «Σαρία». Κατόπιν τούτου, ο Bayart θεωρεί ότι «Το Ισλάμ είναι η κρυμμένη κόκκινη κλωστή που συνδέει τη σύγχρονη Τουρκία με την Οθωμανική αυτοκρατορία»! Αφού, λοιπόν, η μουσουλμανική θ...

Κατανοούν την οργή της κοινωνίας. Αλλά μέχρι εκεί. Ο θυμός του απολυμένου, του συνταξιούχου των 330 ευρώ, του άνεργου, του νέου με τα ακρωτηριασμένα όνειρα οφείλει κατά τη γνώμη τους να καταπίνετε, να ενδοβάλλεται, να γίνεται αυτοκτονικός. Γιατί δεν ταιριάζει κατά τη γνώμη τους στο… δημοκρατικώς φέρεσθαι η αποδοκιμασία αυτών που έλεγαν ότι «Το Μνημόνιο είναι ευτυχία» ή ότι «μαζί τα φάγαμε»(Θ. Πάγκαλος) ή «τα λεφτά υπάρχουν» ή, ακόμη, ότι «οι θυσίες δεν θα πάνε χαμένες»(Γ. Παπανδρέου). Λησμονούν την έκφραση της αγανάκτησης των πολιτών εναντίον των πολιτικών το καλοκαίρι, το παπούτσι εναντίον του πρωθυπουργού στη Θεσσαλονίκη, τις αποδοκιμασίες στο Βερολίνο και στο Λονδίνο και με συμπαραστάτη τα φιλικά τους μέσα ενημέρωσης, επιχειρούν να διαδώσουν ότι πίσω απ’ όλα αυτά βρίσκονται υποκινητές και τρομοκρατικά δίκτυα. Πρόκειται για τους ίδιους που επιτέθηκαν με σφοδρότητα στο κίνημα «Δεν πληρώνω», συκοφαντώντας την παραμικρή αντίδραση, την ελάχιστη αποδοκιμασία. Η παραμικρή αντίδραση, ο πιο...

Πρώτη Μαρτίου και η Ανί Ζιραρντό, που τη γνωρίσαμε στο «Ρόκο και τ’ αδέρφια του» του Βισκόντι, έφυγε τελεσίδικα απ’ αυτόν τον κόσμο, ενώ πριν μερικά χρόνια είχε συμφιλιωθεί με τους δαίμονές της, εξαλείφοντας το ζωτικό τους χώρο, τη μνήμη(αλτσχάιμερ). Πρώτη Μαρτίου και τα παιδιά των Τζουμέρκων θα περπατούν είκοσι χιλιόμετρα πήγαινε-έλα για να πάνε στο σχολείο τους, όπως οι πατεράδες τους τη δεκαετία του 1960. Πρώτη του Μάρτη, του μήνα του θεού του πολέμου και ενδεχομένως του Ηράκλειτου που έλεγε ότι «πόλεμος πατήρ πάντων». Μόνο που εμείς υιοθετούμε την άποψη ότι ο «πόλεμος» του Εφέσιου είναι ο «λόγος». Εν αρχή ην ο λόγος και ο λόγος είναι ο πατέρας των πάντων. Όταν όμως ο οικονομολόγος Ζακ Σαπίρ λέει ότι η οικονομική πολιτική είναι ένα είδος πολέμου, αυτό σημαίνει ότι δεν αποδέχεται την ερμηνεία μας. Ο Σαπίρ αναφέρεται στη σύγκρουση Γαλλίας και Γερμανίας ως προς την οικονομική πολιτική που θα επικρατήσει στην ευρωζώνη και προτείνει τη στρατηγική της μετατροπής της αδυναμίας σε δύναμη, ό...