Δευτέρα 31 Μαρτίου 2008
ΣΚΟΠΙΑ και ΗΠΑ
Η ελληνική κυβέρνηση επιμένει στο βέτο για την ένταξη των Σκοπίων στο ΝΑΤΟ. Ο Μπους από την πλευρά του επαναλαμβάνει ότι η Κροατία, η Αλβανία και η ΠΓΔΜ θα γίνουν μέλη του ΝΑΤΟ. Το μοναδικό πρόβλημα των ΗΠΑ φαίνεται να είναι η διεύρυνση της ατλαντικής συμμαχίας προς την Ουκρανία και τη Γεωργία λόγω της αντίθεσης του Πούτιν. Αναζητώντας στο διεθνή Τύπο την «ελληνική πλευρά», δεν τη βρήκα πουθενά. Άρα, το πρόβλημα δεν υφίσταται! Μας έχουν σίγουρους, δεδομένους! Ποιοι είμαστε εμείς, ποια είναι η Ελλάδα που θα σταθεί ανάμεσα στον πρόεδρο Μπους και τον καθρέφτη της ιστορίας; Γιατί σύμφωνα με τους αναλυτές, στο Βουκουρέστι ο πρόεδρος των ΗΠΑ παίζει την υστεροφημία του, τη στερνή εικόνα του, αυτή που μένει στην ιστορία. Επιθυμεί τη δικαίωση της εξωτερικής του πολιτικής, θέλει να επιβραβεύσει όσους στάθηκαν στο πλευρό του στο Ιράκ και στο Αφγανιστάν (εν οις και τα Σκόπια), πολύ περισσότερο όταν πρόκειται για τα προτεκτοράτα του, προσπαθεί, τέλος, να προλάβει τη φοβερή αντίσταση που εκδηλώνεται στο Αφγανιστάν, επικρίνοντας τους συμμάχους ότι δεν κάνουν αρκετά. Αυτά είναι στο μυαλό του Μπους. Το σκοπιανό και η Ελλάδα συνιστούν ένα απλό «θόρυβο», μία μικρή διαταραχή που πρέπει να εξαλειφθεί με τον τρόπο που ξέρουν καλά οι Αμερικανοί, τον καουμπόυκο ή αυτόν της «μαύρης χείρας». Οι εκβιασμοί και οι πιέσεις συνεπώς εναντίον της Ελλάδας στο Βουκουρέστι θα είναι αφόρητες. Τα περί ΟΗΕ, ανεξαρτησίας, ελευθερίας και δημοκρατικών δικαιωμάτων είναι απλά φληναφήματα όταν συγκρούονται με τα συμφέροντα της Ουάσινγκτον. Γιατί η Αμερική η ίδια είναι ταυτόσημη με την… ελευθερία και τη… δημοκρατία. Άρα, ό,τι αντιβαίνει στα συμφέροντά της είναι ανελεύθερο και αντιδημοκρατικό! Η Ουάσινγκτον και οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις αποδέχονται πάντα τις πιο διαβλητές εκλογές, όταν αυτός που κερδίζει είναι στρατηγικός εταίρος (προτεκτοράτο). Η υποκρισία των ΗΠΑ και της Ευρώπης είναι τέτοια που όταν μιλούν για δημοκρατία δεν τους πιστεύει πια κανείς. Αυτή την υποκρισία καλείται η Ελλάδα να αντιμετωπίσει στο Βουκουρέστι.
Κυριακή 30 Μαρτίου 2008
Η ΑΙΧΜΗ ΤΟΥ ΔΟΡΑΤΟΣ
Δεν θέλει τα «στρογγυλεμένα λόγια», τις στέρεες γραφές, θέλει «αιχμές του δόρατος» που να τρυπούν την άβυσσο, την ανασφάλεια, την ανεργία, την αβεβαιότητα, την απανθρωπιά, τη μοναξιά, θέλει λόγια αιχμηρά, ακονισμένα καλά, που να κόβουν από την αδικία το στερητικό της «α», θέλει λέξεις που να εκφράζουν το χάος της ψυχής του, την ασύμμετρη και άνιση ζωή του, επιθυμεί αντινομικό, αβυσσαλέο, παραληρηματικό λόγο, που να ρίχνει πλήθος βέλη από οξείες στην γκρίζα καρδιά τ’ ουρανού και σ’ αυτούς που στιμάρουν τη ζωή μας. Χάος, λοιπόν, στο χάος, φωτιά στη φωτιά, αταξία στη μονομερή τάξη, ασυνταξία στην ξεφτιλισμένη σύνταξη, βία στη βία, τρέλα στην τρέλα. Είναι ενδεχομένως νέος. Γι’ αυτό επιλέγει αντιδράσεις που του ταιριάζουν: ή ζωή με νόημα ή χαμός, ή μεγαλοσύνη ή ανυπαρξία. Το εκκρεμές τρελαίνεται. Οι πόλοι χτυπιούνται μεταξύ τους! Τα θέλει όλα. Τα θέλει τώρα. Μόνο που τα όπλα του είναι ομοιότροπα, έχουν το ίδιο ήθος, τον ίδιο τρόπο με αυτά του αντιπάλου. Η ομοιοπαθητική είναι μια λύση, αλλά δεν είναι μία άλλη λύση. Αυτή η δράση, επειδή δεν είναι «ποιητική», δηλαδή νέα ως προς το ύφος, το ήθος και το χαρακτήρα, αφομοιώνεται εύκολα από την κατεστημένη τάξη, από το κυρίαρχο χάος, καθώς είναι ομοιομερής, η άλλη όψη του ίδιου νομίσματος, η υγιεινή του υπάρχοντος συστήματος και η διαλεκτική της χαοτικής τάξης του. Για να δημιουργηθούν οι συνθήκες ενός κοινωνικού και πολιτικού big bang, που θα οδηγεί σε νέα σύμπαντα, δεν αρκεί το παραλήρημα, που πάντα «κάτι θέλει να πει», αλλά δεν ξέρει τι. Αντιθέτως, χρειάζεται να διατυπωθεί και να συνταχθεί όχι μόνο το «τι δεν θέλουμε» αλλά κυρίως «τι θέλουμε». Ας οργανώσουμε, λοιπόν, το συναισθηματισμό μας σε μία νέα ευαισθησία που θα έχει θέσεις και προτάσεις, συνθέσεις και νέες δημιουργίες, τέτοιες που θα συνταράξουν το ισχύον χάος και θα οδηγήσουν πιθανώς σε νέα χάη, που θα χτυπούν, όμως, στο ρυθμό της δικαιοσύνης και της ανθρωπιάς!
Παρασκευή 28 Μαρτίου 2008
Το Τέλος του Νεοφιλελευθερισμού
Οι συνεχείς ρυθμιστικές παρεμβάσεις της FED (ομοσπονδιακή τράπεζα των ΗΠΑ) για να επιβραδύνει την ύφεση της αμερικανικής οικονομίας και να αποτρέψει ένα κραχ ανάλογο του 1929 αποτελούν για πολλούς (εν οις και οι Financial Times) το τέλος του καπιταλισμού της ελεύθερης αγοράς. Ο μύθος της δυνατότητας της ελεύθερης αγοράς να αυτορυθμίζεται εξαερώθηκε σαν ιριδίζον πομφόλυγας. Οι σκεπτικιστές, που άκουγαν «περίεργους θορύβους»(Πωλ Κρούγκμαν) στη μηχανή της οικονομίας, επιβεβαιώνονται. Τελικά, το κεντρικό οικονομικό πρόβλημα στην «επαναστατική» εποχή μας εξακολουθεί να «είναι η υπερβολική προσφορά (...) η συσσώρευση πλεοναζόντων εργοστασίων, καθώς χτίζονται συγχρόνως και νέα στις αναδυόμενες αγορές, η μαζική ανεργία και οι φθίνοντες μισθοί, οι αρρύθμιστοι εμπορικοί αγώνες για είσοδο στην αγορά και μερίδια στη βιομηχανική βάση, ο κορεσμός της αγοράς που ρίχνει τιμές και κέρδη, οι ανελέητοι ανταγωνισμοί που οδηγούν στη δημιουργία καρτέλ...» (Ουίλιαμ Γκρέηντερ ). Η υπερβολική προσφορά δεν μπορεί να απορροφηθεί ούτε από τον άνεργο καταναλωτή ούτε από το συνεχώς μειούμενο μισθό του εργαζόμενου. Το ίδιο και το υποθηκευμένο σπίτι του αμερικανού δανειολήπτη είναι αδύνατο να ξεχρεωθεί. Εκείνοι που προειδοποιούσαν ότι η υπερσυσσώρευση λειτουργεί σαν ένα «πανωσήκωμα» που απειλεί να γκρεμίσει όλο το οικοδόμημα, ενώ είναι ψευδαίσθηση ότι το σύστημα μπορεί να αυτορυθμιστεί επιτυγχάνοντας μία ισορροπία μεταξύ προσφοράς-ζήτησης και χαλιναγωγώντας την τάση του κεφαλαίου για γρήγορη και υψηλότερη απόδοση, επαληθεύονται.
Επίσης, η μόλυνση του περιβάλλοντος και οι κλιματικές αλλαγές επιβεβαιώνουν τους φόβους για την καταστροφή της Γης και προβάλλουν το αμείλικτο ερώτημά: «Μπορεί η οικονομική μεγέθυνση να αποβεί συμβατή με τη σωτηρία του πλανήτη;» Μπορεί λένε οι αισιόδοξοι, αρκεί οι όροι της μεγέθυνσης να επανακαθοριστούν ως σταθερή ισορροπία με το φυσικό κόσμο. Μεγέθυνση μ’ αυτούς τους όρους σημαίνει βελτίωση της «γενικής ευημερίας». Αλλά ποια οικονομική και πολιτική εξουσία μπορεί σήμερα να σκεφτεί έτσι; Ο κώδων του κινδύνου, ωστόσο, κρούεται και επισημαίνεται η άμεση ανάγκη μιας επαναρρύθμισης σε πλανητικό επίπεδο που θα έχει ως προμετωπίδα τον «παγκόσμιο ουμανισμό», τον συγκερασμό της αγοράς και της οικολογικής δημοκρατίας, την επιβολή διεθνών κανόνων για «ελάχιστα ημερομίσθια» κ.ά.Αυτές οι γενικές διαπιστώσεις ωστόσο δεν είναι ικανές για οποιαδήποτε αλλαγή πλεύσης καθώς το όλο σύστημα λειτουργεί πλέον σχετικά αυτόνομα. Απαιτείται συνεπώς μία αλλαγή του πολιτικού συσχετισμού δυνάμεων σε παγκόσμιο επίπεδο, κάτι το οποίο προς το παρόν δεν είναι ορατό. Παρόλα αυτά, οι οδυνηρές συνέπειες της οικονομικής ύφεσης, της οικολογικής και ανθρωπιστικής καταστροφής μπορούν να δημιουργήσουν τις συνθήκες διαμόρφωσης νέων αφυπνίσεων. Αρκεί αυτό να συμβεί πριν να είναι πολύ αργά για τον πλανήτη και τη ζωή.
Επίσης, η μόλυνση του περιβάλλοντος και οι κλιματικές αλλαγές επιβεβαιώνουν τους φόβους για την καταστροφή της Γης και προβάλλουν το αμείλικτο ερώτημά: «Μπορεί η οικονομική μεγέθυνση να αποβεί συμβατή με τη σωτηρία του πλανήτη;» Μπορεί λένε οι αισιόδοξοι, αρκεί οι όροι της μεγέθυνσης να επανακαθοριστούν ως σταθερή ισορροπία με το φυσικό κόσμο. Μεγέθυνση μ’ αυτούς τους όρους σημαίνει βελτίωση της «γενικής ευημερίας». Αλλά ποια οικονομική και πολιτική εξουσία μπορεί σήμερα να σκεφτεί έτσι; Ο κώδων του κινδύνου, ωστόσο, κρούεται και επισημαίνεται η άμεση ανάγκη μιας επαναρρύθμισης σε πλανητικό επίπεδο που θα έχει ως προμετωπίδα τον «παγκόσμιο ουμανισμό», τον συγκερασμό της αγοράς και της οικολογικής δημοκρατίας, την επιβολή διεθνών κανόνων για «ελάχιστα ημερομίσθια» κ.ά.Αυτές οι γενικές διαπιστώσεις ωστόσο δεν είναι ικανές για οποιαδήποτε αλλαγή πλεύσης καθώς το όλο σύστημα λειτουργεί πλέον σχετικά αυτόνομα. Απαιτείται συνεπώς μία αλλαγή του πολιτικού συσχετισμού δυνάμεων σε παγκόσμιο επίπεδο, κάτι το οποίο προς το παρόν δεν είναι ορατό. Παρόλα αυτά, οι οδυνηρές συνέπειες της οικονομικής ύφεσης, της οικολογικής και ανθρωπιστικής καταστροφής μπορούν να δημιουργήσουν τις συνθήκες διαμόρφωσης νέων αφυπνίσεων. Αρκεί αυτό να συμβεί πριν να είναι πολύ αργά για τον πλανήτη και τη ζωή.
Πέμπτη 27 Μαρτίου 2008
ΕΤΕΡΟΔΟΞΟΙ και ΥΒΡΙΣΤΕΣ
Ύβρις για τους βρετανούς καθολικούς το σχέδιο νόμου που επιτρέπει τα υβρίδια έμβρυα, ύβρις για τον αμερικανό υποψήφιο πρόεδρο Τζον Μακέην ο αντιαμερικανισμός, αφού οι ΗΠΑ «είναι η πιο μεγάλη δύναμη του καλού στην ιστορία της ανθρωπότητας», ύβρις για τους κατεστημένους Έλληνες η αλαζονεία των «μικρών» κομμάτων. Αλλά τι είναι αλαζονεία και τι ύβρις; Μήπως δεν είναι ύβρις το γεγονός ότι αμετροεπείς και μέτριοι, μικρές ψυχές κατέχουν πάρα πολύ μεγάλη εξουσία σε ολόκληρο τον κόσμο; Δεν αποτελεί ύβρη η αντιστροφή των νοημάτων των λέξεων από αυτούς που κατέχουν την αυθεντία επί των ιδεών και την εξουσία της Άτης κατά το οικονομικό συμφέρον τους; Αλλά αλαζόνες για όλους αυτούς είναι μόνο εκείνοι που τολμούν να τους αμφισβητήσουν, εκείνοι που σαν φωνές-φωτιές-φρυκτωρίες στέλνουν το μήνυμα ενός διαφορετικού μέτρου των πραγμάτων, μιας alter orbis, μιας άλλης οικουμενικότητας, μιας νέας ευαισθησίας και της επανεύρεσης της ανθρωπιάς μας. Οι υπερβαίνοντες το κατεστημένο χομπσιανό μέτρο –αλήθεια ποιος το όρισε;- είναι όσοι αποτολμούν υψηλές σκέψεις, εκείνοι που επιδεικνύουν μία υψηλή αίσθηση του εαυτού τους και κάνουν το ιερόσυλο άλμα πάνω από τα σύνορα και πέρα από το αιμάτινο τέλμα της υπακοής στον καθημερινό κανιβαλισμό ψυχών. Αυτοί συντέλεσαν για να γίνει ο άνθρωπος ό,τι έγινε. Οι ίδιοι συντελούν στο να μην επιτελεσθεί η επιστροφή στη ζωώδη του αγριότητα. Αυτοί είναι οι ξενιστές της ελπίδας ότι όλα θα γίνουν καλύτερα, ότι ο κόσμος θα γίνει λιγότερο οδυνηρός, ότι η ζωή θα είναι πραγματικά δώρο για όλους, ότι δεν θα υπάρχουν πόλεμοι, σφαγές νηπίων, φτώχεια, πείνα και δυστυχία, ότι όλοι θα μπορούμε να θαυμάσουμε την ομορφιά όχι ως αφαίρεση αλλά μέσα από την εκπληκτική λευκότητα μιας μαργαρίτας, να χαιρόμαστε τη χαρά ως κατοικούσα στα πράγματα και τους ανθρώπους που μας περιβάλλουν και όχι ante rebus, προ και μετά από τα πράγματα, όχι μόνο μέσα στη φαντασία και στο βραχύβιο της γιορτής των φασμάτων και των φαντασμάτων.
Τετάρτη 26 Μαρτίου 2008
Financial Times
Όταν η εφημερίδα-αναφορά των νεοφιλελεύθερων όλου του κόσμου, οι Financial Times μιλούν για το θάνατο της ελεύθερης αγοράς, τότε δεν υπάρχει χρεία άλλων μαρτύρων και αποδείξεων. Όταν ο αρθρογράφος της ίδιας εφημερίδας Martin Wolf σημειώνει: «Θυμηθείτε τη 14η Μαρτίου 2008 (σ.σ. ρυθμιστική παρέμβαση της FED, της κεντρικής αμερικανικής τράπεζας): ήταν η μέρα που πέθανε το όνειρο του καπιταλισμού της ελεύθερης αγοράς». Ακριβώς, αυτή η κεντρική ρύθμιση διέλυσε το μύθο των όπου γης νεοφιλελεύθερων για τη δυνατότητα της αγοράς να αυτορυθμίζεται εν πλήρη ελευθερία. Αλλά οι εν Ελλάδι «πιστοί» της λατρείας του νεοφιλελευθερισμού επιμένουν να μην καταλαβαίνουν την τεράστια αλλαγή που έχει επισυμβεί. Ο Wolf προβλέπει ότι μια «πιο μεγάλη ρύθμιση είναι προ των πυλών». Την ώρα, λοιπόν, που οι κεντρικοί θεσμοί στις ΗΠΑ επιβάλλουν σκληρούς κανόνες, τη στιγμή που το κράτος είναι αναγκαίο όσο ποτέ, παρ’ ημίν οι αυθεντίες εξακολουθούν να μιλούν για «λιγότερο κράτος» και τη δυνατότητα της αγοράς μέσω του… ανταγωνισμού να αυτορυθμίζεται και να είναι ο μόνος τρόπος ανάπτυξης! Κι όμως κάποτε κάποιοι μιλούσαν για την ανάγκη κανόνων, αλλά τώρα –που επιβεβαιώνονται-, παραδόξως, το έχουν ξεχάσει. Ο Wolf, ο αρθρογράφος των Financial Times, μιλάει για την επερχόμενη Αποκάλυψη, που θα περιλαμβάνει ακραίες καταστάσεις, όπως φωτιά (χρηματοπιστωτική κατάρρευση) και παγετώνες(πληθωρισμός). Τα ακούει αυτά κανείς στην Ελλάδα; Ή μήπως όταν επέλθει η «κόλαση» θα είμαστε απροετοίμαστοι; Ας το πούμε καθαρά, χρειάζονται κανόνες, απαιτούνται κεντρικές ρυθμίσεις. Ο κεντρικός, ρυθμιστικός ρόλος του κράτους επαναφέρεται από αυτούς που τον αρνήθηκαν περισσότερο, από τους αμερικανούς. Αλλά μπορεί το ελληνικό κράτος με τις παθογένειές του να ανταποκριθεί στις νέες ανάγκες; Όχι. Γι’ αυτό η εξυγίανσή του και ο επαναπροσδιορισμός του ρόλου του είναι όσο ποτέ άλλοτε αναγκαίος.
Τρίτη 25 Μαρτίου 2008
Ψεύδος χωρίς Σύνορα
Ένας δημοσιογράφος παρασημοφορείται από τον Σαρκοζί την Κυριακή και τη Δευτέρα διαδηλώνει στην αρχαία Ολυμπία την αντίθεσή του στην καταπάτηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην Κίνα. Μαζί του. Αρκεί η διαμαρτυρία για τα ανθρώπινα δικαιώματα να μην γίνεται με δύο μέτρα και δύο σταθμά. Όχι, λοιπόν, στις συλλήψεις και τη λογοκρισία κινέζων δημοσιογράφων, όχι στο καθεστώς δουλείας και έσχατης εξαθλίωσης εκατομμυρίων κινέζων, όχι στη βία στο Θιβέτ, αλλά, συγχρόνως, όχι και στη δικτατορία της Μυανμάρ, τη δικτατορία του Μουσάραφ στο Πακιστάν, όχι και στα Γκουαντάναμο. Με άλλα λόγια, το όχι στην καταστολή των ανθρωπίνων δικαιωμάτων δεν μπορεί να είναι επιλεκτικό, διότι τότε είναι κοινή υποκρισία και υποκρύπτει ύποπτες προθέσεις. Τα λέμε αυτά, γιατί ο γενικός γραμματέας των «Δημοσιογράφων Χωρίς Σύνορα» Ρ. Μενάρ είναι ο ίδιος που παραδέχτηκε (Le Monde Diplomatique, Ιούλιος και Αύγουστος 2007) ότι η οργάνωσή του χρηματοδοτήθηκε από τη NED (National Endowment Democracy-Εθνική Χρηματοδότηση για τη Δημοκρατία), ένα είδος μη κυβερνητικής οργάνωσης του αμερικάνικου Κογκρέσου, αλλά και από πολλά γκρουπ ΜΜΕ. Πρώτη που έγραψε για τη χρηματοδότηση των «Δημοσιογράφων Χωρίς Σύνορα» από την Ουάσινγκτον ήταν η αμερικανίδα δημοσιογράφος Diana Baharona (11/3/2005 στη Northen California Media Guild). Η τελευταία, σημειώνει ότι οι χρηματοδοτήσεις προέρχονται και από το «κέντρο για μία Ελεύθερη Κούβα», ενώ η οργάνωση είχε εμπλοκή και στο πραξικόπημα εναντίον του Τσάβες στη Βενεζουέλα (11 Απριλίου 2002) με το γνωστό μιντιακό γκρουπ RCTV. Η «ελευθερία της έκφρασης» ήταν τότε το κεντρικό μοτίβο της οργάνωσης. Το ίδιο συνέβη και στην Αφρική. Αλλά για εκείνο που περηφανεύεται ο Μενάρ και οι συνοδοιπόροι του είναι η συμμετοχή τους στα γεγονότα της πρώην Γιουγκοσλαβίας. Συγκεκριμένα, οι «Δημοσιογράφοι Χωρίς Σύνορα» εξέδιδαν στο Σαράγεβο την εφημερίδα Oslobodjenje, την οποία θεωρούσαν και θεωρούν ως το «σύμβολο της αντίστασης απέναντι στην επιθετικότητα των σέρβων». Αυτός, λοιπόν, είναι ο… αγωνιστής Μενάρ και η οργάνωσή του.
Αναζητώντας το χαμένο πνεύμα του ολυμπισμού
Η διαμαρτυρία του Γάλλου δημοσιογράφου στην Αρχαία Ολυμπία αλλά και η απάντηση του Γάλλου υπουργού Εξωτερικών κ. Κουσνέρ σε ερώτηση για το αν «το πνεύμα του ολυμπισμού έχασε σήμερα το νόημά του» επαναφέρουν και πάλι τη συζήτηση για το περιεχόμενο των σύγχρονων Ολυμπιακών Αγώνων. Είναι πλέον γεγονός με σημείο εκκίνησης την Ατλάντα, ότι οι Ολυμπιακοί Αγώνες δεν προωθούν το πνεύμα αρχών και ιδεών όπως η Ειρήνη, η Ελευθερία, τα Ανθρώπινα Δικαιώματα και το Ευ Αγωνίζεσθαι, αλλά, αντιθέτως, είναι ένας θεσμός προώθησης των προϊόντων των πολυεθνικών του αθλητισμού, της ψυχαγωγίας, των συστημάτων ασφαλείας κ.ά. Με άλλα λόγια, οι Ολυμπιακοί Αγώνες έχουν εμπορευματοποιηθεί πλήρως, χάνοντας κάθε πνευματικό και πολιτισμικό στοιχείο. Δεν είναι τυχαίο ότι το ντόπινγκ των αθλητών είναι στην ημερήσια διάταξη, διότι πλέον δεν έχει σημασία η συμμετοχή, ο αγώνας, αλλά η νίκη. Η τελευταία είναι αυτή που θα πωληθεί και θα «πουλήσει», πλασάροντας μία σειρά προϊόντων.
Ο Γάλλος υπουργός Εξωτερικών παρέπεμψε τους δημοσιογράφους που του διατύπωσαν την ερώτηση για το χαμένο πνεύμα του ολυμπισμού στη ΔΟΕ (Διεθνής Ολυμπιακή Επιτροπή). Και δεν έχει άδικο. Αλλά η ΔΟΕ του κ. Ρονγκ υποστηρίζεται τόσο από τα μεγάλα κράτη όσο και από τις πολυεθνικές. Εξάλλου, ο κ. Κουσνέρ, την ώρα που ο κ. Σαρκοζί μιλούσε ακόμη και για μποϋκοτάζ των Ολυμπιακών Αγώνων της Κίνας, δήλωνε ότι «δεν θέλουμε να σοκάρουμε τους φίλους μας τους κινέζους»! Φίλοι, συνεπώς, οι κινέζοι. Διότι η Κίνα έχει 10% ετήσια ανάπτυξη και την τεράστια αγορά της. Γιατί τα ανθρώπινα δικαιώματα, η ελευθερία και η δημοκρατία υποχωρούν όταν πρόκειται για «μπίζνες». Εντέλει, η οικονομία επικαλύπτει τα ατομικά δικαιώματα, τη δημοκρατία. Ακόμα και τα γεγονότα στο Θιβέτ δεν εμποδίζουν τον πρόεδρο των ΗΠΑ Τζορτζ Μπους να παραβρεθεί στην έναρξη των Ολυμπιακών Αγώνων του Πεκίνου. Για να δειχθεί, έτσι, ότι η υποκρισία είναι… χωρίς σύνορα.
Αναζητώντας το χαμένο πνεύμα του ολυμπισμού
Η διαμαρτυρία του Γάλλου δημοσιογράφου στην Αρχαία Ολυμπία αλλά και η απάντηση του Γάλλου υπουργού Εξωτερικών κ. Κουσνέρ σε ερώτηση για το αν «το πνεύμα του ολυμπισμού έχασε σήμερα το νόημά του» επαναφέρουν και πάλι τη συζήτηση για το περιεχόμενο των σύγχρονων Ολυμπιακών Αγώνων. Είναι πλέον γεγονός με σημείο εκκίνησης την Ατλάντα, ότι οι Ολυμπιακοί Αγώνες δεν προωθούν το πνεύμα αρχών και ιδεών όπως η Ειρήνη, η Ελευθερία, τα Ανθρώπινα Δικαιώματα και το Ευ Αγωνίζεσθαι, αλλά, αντιθέτως, είναι ένας θεσμός προώθησης των προϊόντων των πολυεθνικών του αθλητισμού, της ψυχαγωγίας, των συστημάτων ασφαλείας κ.ά. Με άλλα λόγια, οι Ολυμπιακοί Αγώνες έχουν εμπορευματοποιηθεί πλήρως, χάνοντας κάθε πνευματικό και πολιτισμικό στοιχείο. Δεν είναι τυχαίο ότι το ντόπινγκ των αθλητών είναι στην ημερήσια διάταξη, διότι πλέον δεν έχει σημασία η συμμετοχή, ο αγώνας, αλλά η νίκη. Η τελευταία είναι αυτή που θα πωληθεί και θα «πουλήσει», πλασάροντας μία σειρά προϊόντων.
Ο Γάλλος υπουργός Εξωτερικών παρέπεμψε τους δημοσιογράφους που του διατύπωσαν την ερώτηση για το χαμένο πνεύμα του ολυμπισμού στη ΔΟΕ (Διεθνής Ολυμπιακή Επιτροπή). Και δεν έχει άδικο. Αλλά η ΔΟΕ του κ. Ρονγκ υποστηρίζεται τόσο από τα μεγάλα κράτη όσο και από τις πολυεθνικές. Εξάλλου, ο κ. Κουσνέρ, την ώρα που ο κ. Σαρκοζί μιλούσε ακόμη και για μποϋκοτάζ των Ολυμπιακών Αγώνων της Κίνας, δήλωνε ότι «δεν θέλουμε να σοκάρουμε τους φίλους μας τους κινέζους»! Φίλοι, συνεπώς, οι κινέζοι. Διότι η Κίνα έχει 10% ετήσια ανάπτυξη και την τεράστια αγορά της. Γιατί τα ανθρώπινα δικαιώματα, η ελευθερία και η δημοκρατία υποχωρούν όταν πρόκειται για «μπίζνες». Εντέλει, η οικονομία επικαλύπτει τα ατομικά δικαιώματα, τη δημοκρατία. Ακόμα και τα γεγονότα στο Θιβέτ δεν εμποδίζουν τον πρόεδρο των ΗΠΑ Τζορτζ Μπους να παραβρεθεί στην έναρξη των Ολυμπιακών Αγώνων του Πεκίνου. Για να δειχθεί, έτσι, ότι η υποκρισία είναι… χωρίς σύνορα.
Κυριακή 23 Μαρτίου 2008
Ποίηση και πολιτική
Ακούγοντας πολιτικούς και άλλους –απόντες οι ποιητές- να διαβάζουν ποίηση στον Ιανό, αναρωτιέσαι ευλόγως, ποιά σχέση έχει άραγε η ποίηση με την πολιτική; Ποια σχέση έχει ο Ρίτσος, ο Σεφέρης, ο Μαγιακόφσκι, ο Ελύτης με τον Μακιαβέλι, τον Μπους, τον Παπανδρέου ή τον Καραμανλή (αρχαίους και νέους), τον Λιάνη και την Καϊλή; Αλλά για να ορίσεις τη σχέση πρέπει να ορίσεις τους δύο όρους. Αν λοιπόν «η ποίηση δίνει απαντήσεις σε ερωτήματα που δεν έχουν τεθεί»(Τίτος Πατρίκιος), τότε δεν απέχει πολύ από την πολιτική, αν ως ουσιώδες για την πολιτική δεν θεωρούνται τόσο οι απαντήσεις όσο τα ερωτήματα (Γ. Πρετεντέρης)! Αλλά η στιγμιαία σύγκλιση γίνεται χαώδες χάσμα όταν τα ερωτήματα γίνονται συγκεκριμένα, όταν σκοπός της πολιτικής γίνεται η εξουσία. Αλλά μήπως και η ποίηση δεν έχει στόχο να εξουσιάσει τα μυαλά των ανθρώπων; Μόνο που όταν η πνευματική εξουσία (η ποίηση) και η πολιτική εξουσία συμπίπτουν, τότε οι Μαγιακόφσκι αυτοκτονούν. Οι ολοκληρωτισμοί είναι απόρροια αυτής της ταύτισης. Γι’ αυτό ο φιλοναζί Λουίς-Φερντινάντ Σελίν(1894-1961) στον οποίο αποδίδει, σήμερα, λογοτεχνικές τιμές ο Μάριο Βάργκας Λιόσα (ή Γιόσα), στην εποχή του λειτουργούσε υπέρ του χιτλερικού ολοκληρωτισμού. Γι’ αυτό, σήμερα, οι ποιητές που δεν είναι αντιεξουσιαστές, που δεν λαμβάνουν θέση υπέρ των αδικημένων, υποθάλπουν τους σύγχρονους ολοκληρωτισμούς και, μάλιστα, την ώρα που αυτοί βρίσκονται σε αδιέξοδο( οι επιστροφές στο παρελθόν -1958 και 1929- αποδεικνύουν την χρεοκοπία τους). Τελικά, τι είναι η ποίηση; Εμείς, λέμε, το ποιητικώς ζην ενός ερωτευμένου Σίσυφου (Καμύ), που περιφρονεί τις εξουσίες και τους θεούς, που μισεί το θάνατο και στον οποίο το πάθος για ζωή του στοιχίζει ένα ανείπωτο μαρτύριο. Ο Σίσυφος οικειοποιείται το βράχο, «ο βράχος είναι δικός του» και η «νίκη του βράχου» δική του. Ο «αγώνας και μόνο προς την κορυφή αρκεί…». Αυτό, λοιπόν, είναι το νόημα της ζωής. Ο αέναος Αγώνας και η ανάσα-συνείδηση την ώρα της καθόδου.
Παρασκευή 21 Μαρτίου 2008
Περί ευτυχίας
Τι είναι η ευτυχία; Πότε είμαστε ευτυχισμένοι; Για να δοθούν απαντήσεις σ’ αυτά τα ερωτήματα έχουν γραφτεί χιλιάδες βιβλία. Μία επιστημονική έρευνα, όμως, που δημοσιεύθηκε προχθές στο έγκριτο περιοδικό Science, «αποδεικνύει» στατιστικά ότι όντως τα χρήματα φέρνουν την ευτυχία υπό τον όρο να ξοδεύονται όχι για τον εαυτό μας αλλά για τους άλλους, για κοινωνικούς και φιλανθρωπικούς σκοπούς. Το επιστημονικό αυτό συμπέρασμα ενισχύει τη θεωρία του «δώρου» του Μ. Μως και την άποψη ότι οι κοινωνίες διέθεταν πάντα μηχανισμούς και τελετουργίες (πότλατς, γιορτές, χορηγίες) μέσω των οποίων απέφευγαν τη βία της συσσώρευσης. Ο δωρίζων μπορεί να «έχανε» αλλά κέρδιζε σε κύρος, σε αναγνώριση. Υπ’ αυτή την οπτική καταρρίπτεται η εκδοχή όσων ισχυρίζονται ότι το καπιταλιστικό σύστημα είναι αρχαίο και όχι πρόσφατο κατασκεύασμα. Όμως, η ευτυχία δια της φιλανθρωπίας έχει και μία άλλη πλευρά. Δεν είναι τυχαίο ότι η έρευνα έγινε στις ΗΠΑ, όπου υπάρχει η εδραιωμένη στον προτεσταντισμό πεποίθηση ότι δια της φιλανθρωπίας απαλλάσσεται κάποιος από τις αμαρτίες του. Άρα, μπορεί κάποιος να κάνει οτιδήποτε αρκεί να έχει χρήματα για να εξιλεωθεί, να πληρώσει για τα κρίματά του. Δεν είναι μικρό πράγμα να απαλλάσσεται κάποιος από την ενοχή του. Σ’ αυτή την κατεύθυνση, οι αμερικανοί δουλοκτήτες συμπροσεύχονταν κάθε Κυριακή στην ίδια Εκκλησία με τους δούλους τους, με τους πρώτους να αναλαμβάνουν τα έξοδα της γιορτής. Βέβαια, τα χρήματα αυτά ισοδυναμούσαν με την πώληση τους ενός από τους δέκα δούλους που πωλούσαν, αλλά ήταν όλοι ευχαριστημένοι! Τι γίνεται, όμως, με εκείνους που δεν έχουν χρήματα να διαθέσουν για τους άλλους κι έτσι να… ευτυχήσουν; Αυτοί αυτομαστιγώνονται ή σταυρώνονται όπως οι καθολικοί στις Φιλιππίνες. Εδώ ο η οδύνη (μαζοχισμός) συνδυάζεται με την ευτυχία που θα κερδίσει ο βασανιζόμενος στο επέκεινα. Η ευτυχία εδώ είναι η προσδοκία της αναμενόμενης ευτυχίας. Αυτή είναι η λεγόμενη «υπεραπόλαυση» (Λακάν). Συνεπώς, για όλους έχει ευτυχία σ’ αυτόν τον κόσμο!
Πέμπτη 20 Μαρτίου 2008
Ο ΟΥΓΚΟ ΚΛΑΟΥΣ ΚΙ ΕΜΕΙΣ
«Δεν μπορούμε να δεχθούμε τον κόσμο, τέτοιος που είναι». Αυτός που το έλεγε, καταγγέλλοντας την «αδικία των πραγμάτων», ο Βέλγος συγγραφέας Ούγκο Κλάους έφυγε από το μάταιο τούτο κόσμο στα 78 χρόνια του με ευθανασία. Ήταν στο πρώτο στάδιο του Αλτσχάιμερ. Την ώρα που ο Κλάους «απέπλεε», χιλιάδες διαδηλωτές στην Αθήνα διαδήλωναν την αντίθεσή τους σ’ έναν κόσμο που τους αποκλείει. Την ίδια στιγμή, οι «σκεπτόμενοι» που ξεδίψαγαν με βότκες στη μπάρα του Galaxy περίμεναν τον… Γκοντό. Περίμεναν κάτι να συμβεί. Κάποιον ή κάποια να ’ρθει. Δεν είχαν μάθει για το θάνατο του Κλάους, του μπον βιβέρ ομογάλακτού τους, αυτού που διάβαζε τον έρωτα πάνω στο σώμα της Κριστέλ. Τελικά, δεν ήρθε κανείς. Απλώς «έφυγε» ο Ούγκο Κλάους. Η ριζική απόδραση δια της ευθανασίας. Εν τω μεταξύ, oι «απ’ έξω» συνέχιζαν να πορεύονται και οι διανοούμενοι να αναμένουν. Αλλά οι «έξω», τι τάχα ανέμεναν; Ποιος είναι ο δικός τους αναμενόμενος Θεός; Οι μέσα και οι έξω, οι «σκεπτόμενοι» και οι «απλοϊκοί». Άραγε, ο (πάντα) αναμενόμενος Γκοντό είναι και για όλους ο ίδιος; Σκέφτομαι ότι η εξανάσταση συμβαίνει όταν υπάρχει αυτή η σύμπτωση. Αλλά πως θα μπορούσε κάποιος να ορίσει αυτές τις δύο κατηγορίες: τους σκεπτόμενους και τους απλοϊκούς; Θυμήθηκα τον Ντάνιελ Κέλμαν σύμφωνα με τον οποίο οι «απλοϊκοί» είναι αυτοί που «ζουν αντί να σκέφτονται», ενώ οι διανοούμενοι «σκέφτονται αντί να ζουν». Γιατί, όμως, δεν μπορείς και να ζεις και να σκέφτεσαι; Τι ισορροπίες, ή μάλλον τι σχοινοβασίες χρειάζονται για να το καταφέρει κανείς; Πως μπορείς να κρατηθείς τόσο κοντά και τόσο μακριά από τη σαγήνη της σκέψης και της φαντασίας ώστε να μη μαρμαρώσεις από το σκοτάδι ή να καείς από το φως; Ο Νίτσε, ας πούμε, δεν τα κατάφερε. Ο Κλάους «έκαψε» το μυαλό του ομοίως. Ο τελευταίος, όμως έζησε.
Τρίτη 18 Μαρτίου 2008
ΠΕΡΙ ΠΟΡΝΕΙΑΣ
Ούτε η πρόοδος με βάση την κερδοσκοπία ούτε η ανάπτυξη στο πλαίσιο του καπιταλισμού είναι φυσικά φαινόμενα. Όλα τα οικονομικά μοντέλα-συνταγές είναι επινοήσεις του ανθρώπου. Το ίδιο ισχύει και για τους ηθικούς κανόνες. Δεν είναι «πόρνοι» και «πόρνες» όσοι έχουν «συζυγική σχέση» εκτός του ορθόδοξου τυπικού. Κι όμως η Εκκλησία παρουσίασε ένα ακραίο φονταμενταλιστικό πρόσωπο, το οποίο μπορεί να συγκριθεί μόνο με εκείνο των πουριτανών προτεσταντών του 17ου αιώνα. Αυτών με τις μαύρες μπέρτες και τα κωνικά καπέλα, που κρατώντας στο ένα χέρι τη Βίβλο και στο άλλο το ξίφος, επιδίδονταν στο κάψιμο «μαγισσών». Έτσι, ο οικονομικός φονταμενταλισμός του νεοφιλελευθερισμού, από τη μια πλευρά, «εκπυρώνει» ό,τι αντιτίθεται στο πέρασμά του, εργαζόμενους, συνταξιούχους και, από την άλλη πλευρά, η πουριτανική ηθική καρφώνει το «άλικο γράμμα» της αμαρτίας και της αιώνιας καταδίκης σε όσους δεν είναι ορθόδοξοι χριστιανοί. Ποτέ άλλοτε η Ορθόδοξη Εκκλησία δεν παρουσίασε ένα ανάλογο πρόσωπο μη ανοχής. Την ίδια στιγμή, συνεπώς, που το κέρδος έγινε το εικόνισμα της σάπιας μαγεία, έρχεται η Εκκλησία για να κλείσει τον κύκλο με μία «καθαρή ηθική» που ακρωτηριάζει ό,τι διαφέρει. Αλλά μπορεί μια «αλήθεια» να συνιστά ένα τεράστιο ψεύδος; Μπορεί οι ιεράρχες να ψεύδονται κηρύσσοντας την αλήθεια; Μπορεί. Το δείχνει το γεγονός ότι η «αλήθεια» της απόφασης της Ιεράς Συνόδου είναι απλώς ζήτημα συσχετισμού δυνάμεων, όπου ο αρχιεπίσκοπος Ιερώνυμος μειοψήφησε. Άρα, όλα εξαρτώνται από το συσχετισμό δυνάμεων. Το πώς αλλάζει αυτός ο συσχετισμός, περιγράφεται από τον Νάθανιελ Χώθορν στο μυθιστόρημα «Το άλικο γράμμα». Εκεί το από άμβωνος κήρυγμα της αλήθειας είναι ένα μεγάλο ψεύδος, που, όπως τότε και σήμερα, θάλλει στη γλάστρα ενός άκρατου, υποκριτικού και «ηθικολόγου» πουριτανισμού, ο οποίος κρίνει, διαπομπεύει, τιμωρεί και στιγματίζει ανθρώπους (αθώους ή ένοχους). Αυτός ο χυδαίος πουριτανισμός στην πιο ακραία φονταμενταλιστική, τρομοκρατική και αγοραία εκδοχή του υπάρχει σήμερα παντού, λαμβάνοντας το σχήμα των τοπικών ιδιαιτεροτήτων.
Δευτέρα 17 Μαρτίου 2008
Συνείδηση a la cart
«Ο σημερινός εαυτός σαστισμένος, ο χτεσινός ξεχασμένος· ο αυριανός απρόβλεπτος;» Αυτές οι δέκα λέξεις του Μπόρχες «πετούν» πάνω από τα σκουπίδια της Αθήνας, πάνω από τη Γουόλ Στρητ, τα χρηματιστήρια της Ευρώπης και της Ασίας, πάνω από το Κόσοβο και το Ιράκ, πάνω από τα χαρτόκουτα των άστεγων και το «σαλόνι βιβλίου» του Παρισιού. Κι εκείνος ο απερίγραπτος να επιμένει «αφήστε την Αγορά να ρυθμίσει τα πράγματα». Αφήστε αυτή την ψευδή στην ουδετερότητάς της έννοια (σύμφωνα με τα κατασκευασμένα αθώα και μη ψεύδη-Γκαλμπρέηθ), την αγορά, δηλαδή τον κανιβαλικό καπιταλισμό να καθαρίσει το τοπίο από τους «αδύνατους». Όχι πλέον τους «αδύνατους», τους αποκλεισμένους, τους άνεργους, αλλά τους λιγότερο ισχυρούς επιχειρηματίες. Ήδη ο καπιταλισμός τρώει σαν τον Κρόνο τα παιδιά του. Γι’ αυτό οι δέκα λέξεις του Μπόρχες πετούν σαν τις ερινύες πάνω απ’ αυτούς που έκαναν το χτες να ξεχαστεί, το σήμερα να μένει σαστισμένο, αφού οι κατασκευασμένες έννοιες-ψεύδη δημιούργησαν μια πυκνή ομίχλη, κάνοντας το αύριο απρόβλεπτο. Η ενοποίηση του παρελθόντος, του παρόντος και του μέλλοντος, ό,τι ήταν κάποτε η πραγματικότητα και διαμόρφωνε τη συνείδηση, σήμερα δεν υφίσταται. Για ποια «συνοχή» μιλάμε; Όλα είναι κατατμημένα και ασύνδετα. Ο χρονικός ορίζοντας καταρρέει μέσω του χάπενινγκ. Όπως αυτό στο «σαλόνι βιβλίο» του Παρισιού, όπου ένα πανό που έπεσε τυχαία στο κεφάλι του Σιμόν Πέρες, «εξόρισε» τον κυβερνο-Μπόρχες («Από το κείμενο στους εικονικούς κόσμους») από τις τηλεοπτικές ειδήσεις, δηλαδή από την πραγματικότητα! Γι’ αυτό η εμπειρία ξεφτιλίστηκε, καθιστάμενη μία σειριακή αλυσίδα από άσχετες παραστάσεις στο χρόνο που γίνονται παραστατικές μέσω των τηλεοπτικών εικόνων. Γι’ αυτό η συνείδηση γίνεται μία a la carte «συνείδηση» καθώς το μοναδικό υλικό της είναι ο εντυπωσιασμός μέσω θραυσμάτων εικόνων. Γι’ αυτό οι δέκα λέξεις του Μπόρχες αποτυπώνουν την εποχή που εκπροσωπούν οι νεοφιλελεύθεροι ιεροκήρυκές μας και εκφράζουν έναν άνθρωπο χωρίς ενοποιό νόημα και νήμα.
Κυριακή 16 Μαρτίου 2008
Δογματικός μονισμός
«Όλοι οι σύντροφοι [αυτοί] είναι συμπορευόμενοι στον ίδιο δρόμο, τον ίδιο στόχο. Κι αυτό μας[εμάς] ενώνει» (Γιώργος Παπανδρέου). Ταυτολογίες και ταυτολογικές συγχύσεις. Ποιοι «είναι αυτοί» και ποιοι «εμείς»; Σ’ αυτό το ερώτημα δεν απάντησε ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ. Αλλά και ο πρόεδρος του Συνασπισμού, Αλ. Τσίπρας δεν κόμισε νέο λόγο(αντίθετα με τον Αλαβάνο). Η διάγνωση του «νέου» μέσα από τον πολιτικό λόγο των δύο προέδρων δεν έγινε κατορθωτή. Αλλά και στην πολιτική ανθρωπογεωγραφία καμία αλλαγή. Οι ίδιοι άνθρωποι και τα παιδιά τους. Οι αποκλεισμένοι, οι απόκληροι, οι απελπισμένοι, αυτοί που δεν έχουν φωνή και πρόσβαση έλλειπαν και από τα δύο «φόρα». Οι τελευταίοι ήταν φανερό ότι εκφράζονταν καλύτερα στο παρακείμενο στάδιο Καραϊσκάκη. Εκεί όπου η ταυτότητα είναι ξεκάθαρη και η τελετουργία μέσα από την οποία αναπαράγεται το «Εμείς» αποτελεσματική. Ποδόσφαιρο-Πολιτική 2-0! Αλλά που, άραγε, οφείλεται η διαρκής ήττα;
Οφείλεται στο γεγονός ότι το υπάρχον οικονομικο-πολιτικό πλαίσιο θεωρείται αναντικατάστατο. Οφείλεται στην κρατούσα πολιτική άποψη του «δογματικού μονισμού» σύμφωνα με τον οποίο οι πολίτες είναι ένα παθητικό υλικό που διαμορφώνεται από αδιαφοροποίητες δυνάμεις που υπακούουν σε στατιστικούς νόμους. Οφείλεται στον αποκλεισμό από την πολιτική των ιδεωδών με βάση τα οποία οι άνθρωποι προσδιορίζουν άμεσα ή έμμεσα την αυτοεικόνα τους. Οφείλεται στο ότι η πολιτική δεν τολμά να εναντιωθεί στα αισθητικά, τα οικονομικά και τα μιντιακά ιερατεία. Όλοι δέχονται ότι όλα είναι για πούλημα, ακόμη και ο πολιτισμός, ότι όλα είναι data, ακόμη και η ψυχή. Το ΠΑΣΟΚ θυμήθηκε την ηθική και τις «αξίες» αφού πρώτα τις ξεπούλησε στο χρηματιστήριο. Θυμάται τη συνεργασία όταν διέρχεται κρίση. Κανείς πολιτικός κανένα κομματικό ιερατείο δεν βλέπει την ανάδυση των καινοφανών μορφών βίου και των ρωγμών κάτω από τα πόδια του. Γιατί κανείς δεν μπορεί να απαλλαγεί από το «Δεσμωτήριο» της αυθεντίας και της εξουσίας του (μόνο ο Αλαβάνος μπόρεσε, εξ ου και το μεγαλείο του).
Οφείλεται στο γεγονός ότι το υπάρχον οικονομικο-πολιτικό πλαίσιο θεωρείται αναντικατάστατο. Οφείλεται στην κρατούσα πολιτική άποψη του «δογματικού μονισμού» σύμφωνα με τον οποίο οι πολίτες είναι ένα παθητικό υλικό που διαμορφώνεται από αδιαφοροποίητες δυνάμεις που υπακούουν σε στατιστικούς νόμους. Οφείλεται στον αποκλεισμό από την πολιτική των ιδεωδών με βάση τα οποία οι άνθρωποι προσδιορίζουν άμεσα ή έμμεσα την αυτοεικόνα τους. Οφείλεται στο ότι η πολιτική δεν τολμά να εναντιωθεί στα αισθητικά, τα οικονομικά και τα μιντιακά ιερατεία. Όλοι δέχονται ότι όλα είναι για πούλημα, ακόμη και ο πολιτισμός, ότι όλα είναι data, ακόμη και η ψυχή. Το ΠΑΣΟΚ θυμήθηκε την ηθική και τις «αξίες» αφού πρώτα τις ξεπούλησε στο χρηματιστήριο. Θυμάται τη συνεργασία όταν διέρχεται κρίση. Κανείς πολιτικός κανένα κομματικό ιερατείο δεν βλέπει την ανάδυση των καινοφανών μορφών βίου και των ρωγμών κάτω από τα πόδια του. Γιατί κανείς δεν μπορεί να απαλλαγεί από το «Δεσμωτήριο» της αυθεντίας και της εξουσίας του (μόνο ο Αλαβάνος μπόρεσε, εξ ου και το μεγαλείο του).
Παρασκευή 14 Μαρτίου 2008
Πολίτες ή πελάτες;
Οι Αμερικανοί θέλουν να πάρουν πίσω το Όσκαρ από την Marion Cotillard, γιατί τόλμησε να αμφισβητήσει το τρομοκρατικό χτύπημα στους δίδυμους πύργους την 11/9 και, μάλιστα, τους αποκάλεσε «σήριαλ ψεύτες». Ναι, «κατά συρροή ψεύτες»! Τουθόπερ σημαίνει ότι εάν η Μάριον τα έλεγε αυτά πριν την απονομή των Όσκαρ, θα το έβλεπε μόνο στον ύπνο της. Άρα, πάνω από την κρίση και την καλλιτεχνική αξία οποιουδήποτε, οι Αμερικανοί θέτουν τον φιλοαμερικανισμό ή τον αντιαμερικανισμό του. Εφόσον ασκείς κριτική στις ΗΠΑ οφείλεις να εξαφανιστείς. Ακριβώς όπως την περίοδο του μακαρθισμού. Αλλά και στα καθ’ ημάς τα πράγματα δεν είναι καλύτερα. Εδώ ο «πατριωτισμός» είναι συνυφασμένος με την πίστη στον «πελάτη» και τη γνωστή κραυγή του Βέγγου «πελάτες μου»! Αναφέρομαι στην καταγγελία για την απουσία φυλάκων από τα σχολεία (4ο Λύκειο Περιστερίου) με συνέπεια οι καθηγητές να κλειδαμπαρώνουν τα παιδιά. Όχι ότι δεν υπάρχουν φύλακες. Υπάρχουν και ως γνωστόν έχουν μονιμοποιηθεί. Αλλά υπάγονται στους Δήμους, όπου ακολουθείται η πάγια τακτική να προσλαμβάνεται κάποιος ως εργάτης καθαριότητας, φύλακας ή κλητήρας και να καταλήγει σε κάποιο γραφείο. Έτσι, τα σχολεία μένουν χωρίς φύλακες, αφύλακτα. Όμως και η ιστορία της μείωσης των εισακτέων στα ΑΕΙ της Αθήνας και της Θεσσαλονίκης και η αντίστοιχη αύξηση στην περιφέρεια αποπνέει πελατειακή αντίληψη. Άραγε, η Νομική Κομοτηνής που θα δεχτεί 600 νέους φοιτητές έχει καλύτερες υποδομές και προσωπικό από τις αντίστοιχες της πρωτεύουσας (400) και της συμπρωτεύουσας(450); Είναι τυχαίο άραγε ότι η Κομοτηνή ανήκει στην εκλογική περιφέρεια του νυν υπουργού Παιδείας; Επίσης, τι γίνεται με τα «παράθυρα»; Γιατί, όπως μας καταγγέλλουν πρωτοετείς φοιτητές, ο αριθμός αυτών που εισάγονται με τις διάφορες ευνοϊκές ρυθμίσεις είναι παρά πολύ μεγαλύτερος από τον προβλεπόμενο. Τι λέει επ’ αυτών ο κ. Στυλιανίδης; Αλλά είναι Σάββατο σήμερα και ο καιρός ανοιξιάτικος. Γι’ αυτό ας υποβάλλουμε τις ερωτήσεις μας στον ήλιο, καθώς απ’ αυτόν ενδέχεται να πάρουμε κάποιες απαντήσεις!
Πέμπτη 13 Μαρτίου 2008
ΚΟΜΜΑΤΑ "ΑΞΙΩΝ"
Ο τηλεοπτικός φακός δίνει ένα γενικό πλάνο από την αίθουσα του Τάε Κβο Ντο και εστιάζει στο σύνθημα «ΠΑΣΟΚ αξιών». Την ίδια ώρα στο Mega ένας βουλευτής του ίδιου κόμματος μιλάει για την «πολιτική αγορά», τα «πολιτικά προϊόντα» και τους «πελάτες»-πολίτες. Ναι, οι πολίτες έγιναν πελάτες, τα πολιτικά κόμματα ανώνυμες εταιρίες παροχής υπηρεσιών και τα κόμματα πλασιέ «αξιών και ομολόγων». Διότι σ’ αυτή τη λογική δεν υπάρχει άλλη αξία πέραν αυτής που «πουλάει». Τι, όμως, πουλάει; Λέξεις, φούμαρα, φύκια για μεταξωτές κορδέλες. Αυτό, όμως, έγινε δυνατό τον πρώτο καιρό. Οι πολίτες (πελάτες) την «έφαγαν» την παραμύθα. Αλλά το ψέμα έχει κοντά πόδια και δεν μπορεί να πάει μακριά. Τώρα οι απαξιωμένοι ψευδοπολίτες(πελάτες) γυρνούν την πλάτη στα κόμματα εξουσίας, που επιμένουν να «σκέφτονται» σαν χρεοκοπημένες επιχειρήσεις, που πρέπει να ανανεώσουν το πολιτικό τους προϊόν. Μόνο που η ανανέωση περιορίζεται στο περιτύλιγμα, στις ετικέτες, στα σύμβολα, δηλαδή στην πειστικότητα της παραπλάνησης. Με άλλα λόγια, τα πολιτικά κόμματα και τα στελέχη τους, αντί να αλλάξουν αντίληψη, αντί να αρνηθούν την κένωση της πολιτικής από την ουσία της που οφείλεται στην εμπορευματοποίησής της, στην αποϊδεολογικοποίησή της, τέλος στην απολιτικοποίησή της καταφεύγουν στον ανορθολογισμό της σαγήνης, της λευκής και της μαύρης μαγείας! Έτσι, αν δεν «τραβάει» το ΠΑΣΟΚ θεωρείται ότι είναι συνέπεια του χαμηλού δείκτη γοητείας του Γιώργου Παπανδρέου, ότι δηλαδή αυτός ο… μάγος δεν κάνει θαύματα και μαγικά, που να ελκύουν τον κόσμο, τους πελάτες-πολίτες. Αλλά φαίνεται ότι δεν αντιλαμβάνονται ότι η εποχή των μάγων και των θαυματοποιών που πλάνευαν, έχει παρέλθει ανεπιστρεπτί.
Δεν καταλαβαίνουν ότι ένα κόμμα, που στερείται σαφούς πολιτικής ιδεολογίας και συνεκτικού πολιτικού προγράμματος συνιστά «ένα αμάλγαμα από διαφορετικές ομάδες πίεσης, των οποίων εξυπηρετεί τα συμφέροντα» (Walter Adams) και τα οποία συνέχει μόνο η προοπτική της εξουσίας. Γι’ αυτό η μακροχρόνια απομάκρυνση από την εξουσία προκαλεί την υπαρξιακή κρίση που διέρχεται σήμερα το ΠΑΣΟΚ.
Δεν καταλαβαίνουν ότι ένα κόμμα, που στερείται σαφούς πολιτικής ιδεολογίας και συνεκτικού πολιτικού προγράμματος συνιστά «ένα αμάλγαμα από διαφορετικές ομάδες πίεσης, των οποίων εξυπηρετεί τα συμφέροντα» (Walter Adams) και τα οποία συνέχει μόνο η προοπτική της εξουσίας. Γι’ αυτό η μακροχρόνια απομάκρυνση από την εξουσία προκαλεί την υπαρξιακή κρίση που διέρχεται σήμερα το ΠΑΣΟΚ.
Τετάρτη 12 Μαρτίου 2008
"Αλήτες, ρουφιάνοι, δημοσιογράφοι";
Οι δημοσιογράφοι (εμού του ιδίου συμπεριλαμβανομένου) «κέρδισαν» (προσωρινά) στο ασφαλιστικό, αλλά έχασαν και την τελευταία υποψία αξιοπιστίας και αξιοπρέπειας, έχασαν τελεσίδικα τον κόσμο, καθώς για μία ακόμη φορά φάνηκε να επιβεβαιώνουν (να επιβεβαιώνουμε) εκείνη τη φασιστικής υφής στη γενίκευσή της ρήση «αλήτες, ρουφιάνοι, δημοσιογράφοι». Γιατί ο κόσμος δεν ξέρει τα παιγνίδια της πλειοψηφίας, που αποφεύγει τις συνεδριάσεις του ΔΣ για να μην ληφθούν αποφάσεις σχετικά με τις κινητοποιήσεις, που δεν δέχεται να γίνει Γενική Συνέλευση για να ακουστούν οι άλλες φωνές. Οι πολίτες δεν ξέρουν ότι κάποιοι προσπαθούν να αντισταθούν σ’ αυτά, να ανατρέψουν την κρατούσα συντεχνιακή αντίληψη, που ομνύει στην ιδεολογία του ακραίου ατομικισμού και του φιλοτομαρισμού, δεν γνωρίζει ότι αρκετοί δημοσιογράφοι υπερασπίζονται με μεγάλο κόστος την αντικειμενικότητα στην πληροφόρηση και πολύ περισσότερο την κριτική στην κάθε εξουσία και, κυρίως, δεν γνωρίζει ότι δεν τα κάνουν όλοι πλακάκια με τις εξουσίες. Ε, λοιπόν, να το πούμε ξεκάθαρα, αυτοί που δεν ήθελαν το ενιαίο ταμείο Τύπου, τώρα θριαμβολογούν για τη… νίκη της συντεχνίας, για το κόκαλο που μας πέταξε η κυβέρνηση. Εκείνοι που μιλούσαν για το ενιαίο ταμείο Τύπου και ΜΜΕ και ζητούσαν να μην περάσει η ληστεία των αποθεματικών(10%), εξακολουθούν να αγωνίζονται μαζί με όλους τους εργαζόμενους, υπερβαίνοντας τα συντεχνιακά σύνορα και δείχνοντας ότι ο δρόμος για την επάνοδο των εργαζομένων στα συνδικάτα και την επαναξίωση της πολιτικής αλλά και της δημοσιογραφίας είναι να είσαι μαζί με τον κόσμο, κοντά στους «κάτω», δίπλα στους αδικημένους. Οι άλλοι οι δήθεν ασυμβίβαστοι αγωνιστές (και μάλιστα μαξιμαλιστές!) είναι στην πραγματικότητα κοινοί ιντριγκαδόροι, που τώρα φυγομαχούν, κρύβονται και κάνουν τους ανήξερους για το φόνο. Τσιμουδιά για το ασφαλιστικό. Έχει δίκιο ο Λαζόπουλος που μας χλευάζει. Αλλά δεν είμαστε όλοι ίδιοι. Πρέπει, όμως, αυτό να μπορούμε να το αποδεικνύουμε είτε γράφοντας είτε κατεβαίνοντας στο δρόμο μαζί με όλους εκείνους που αγωνίζονται να μην περάσει το ασφαλιστικό. Και, επιτέλους, για να μην αδικούνται συνεχώς, για να μην πληρώνουν πάντα τη «νύφη» οι «αποκάτω», οι μη έχοντες.
Τρίτη 11 Μαρτίου 2008
Μας πίνουν το αίμα
110 δολάρια το βαρέλι το πετρέλαιο. 4.4% ο πληθωρισμός. 1,6 δις ευρώ τα κέρδη μίας μόνο ελληνικής τράπεζας. Όμως, οι κανίβαλοι δεν χορταίνουν. Αλλά δεν έχει μείνει τίποτα πια για να κανιβαλίσουν. Δεν ξέρουμε αν «οι κάτω» στην Αμερική θα σκοτώνονται για ένα χαρτόκουτο ή για ένα παγκάκι, όπως στη Γλυφάδα, αλλά αυτό δεν απασχολεί τους «πάνω». Ο Μπους ασχολείται με την Carlyle ( όπου είναι επενδυμένα τα κεφάλαια της οικογένειάς του) και τις αμερικάνικες τράπεζες που έμειναν με τα κατασχεθέντα ακίνητα των δανειοληπτών τους στα χέρια! Ήδη η Ομοσπονδιακή Τράπεζα(FED) σε συντονισμό με την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα παρακαλώ, ενίσχυσαν με δάνεια τη ρευστότητα των χρηματιστηριακών αγορών. Ποιος νοιάζεται για τους εργαζόμενους, για τους άστεγους, για τους συνταξιούχους; Τα χρηματιστήρια να σωθούν. Οι τράπεζες να θησαυρίζουν. Μόνο που όλα έχουν κάποιο όριο. Το «αίμα» κάποια στιγμή τελειώνει. Και τα μεγαθήρια έχουν συνηθίσει να ζουν και να αναπτύσσονται με μεγάλες ποσότητες. Η στασιμότητα ισοδυναμεί με θάνατο, με καταστροφή. Διότι το μοναδικό μέγεθος που καταλαβαίνουν είναι η «ανάπτυξη», η αισχροκέρδεια και τα μοντέλα ρίσκου, οι ιδέες δηλαδή των καλύτερων και αποδοτικότερων «νόμιμων κλοπών». Αλλά, είπαμε, όλα κάποτε τελειώνουν. Η αμερικάνικη οικονομία είναι σε ύφεση και οι χρηματοπιστωτικοί θεσμοί θα αρχίσουν αναγκαστικά να «τρώνε» απ’ έξω (εξαγωγή της κρίσης) ή να «τρώγονται» μεταξύ τους. Αυτό είναι το αποτέλεσμα του νεοφιλελευθερισμού, του κανιβαλικού καπιταλισμού στον οποίο ομνύουν και εγχώριοι μιμητές μοντέλων διακινδύνευσης, ή επινοημένων στην αλλοδαπή οικονομικών συνταγών. Όμως, αυτοί τη δουλειά τους κάνουν. Το ζήτημα είναι αν οι «κάτω», οι εργαζόμενοι, οι πολλοί αντιλαμβάνονται το πλιάτσικο. Εσχάτως, υπάρχουν δείγματα ότι αυτό γίνεται αντιληπτό. Γι’ αυτό οι πολιτικές πιέσεις θα είναι ισχυρές, πρωτόγνωρες. Και ας το καταλάβουν αυτό, εκείνοι που από τους πύργους τους σχεδιάζουν επί χάρτου επικοινωνιακά τρυκ και «κοινωνικούς αυτοματισμούς».
Δευτέρα 10 Μαρτίου 2008
Σπάστε τις "εικόνες"
Δεν ξέρω για τη χαμηλή πολιτική ούτε για το υψηλό ούτε καν για το «ψιλό δέον», μήτε για το «δεκάλογο του καλού μη εθνικιστή», εκείνο που ξέρω, εκείνο που βιώνουμε όλοι είναι η δικτατορία του γούστου και της εικόνας. Μια εικόνα που μας επιβάλλεται «παραθυρωμένη», επιδειξιομανής, πορνογραφική, ξέχειλη από τα μπότοξ, δυναμική και παλιμπαιδίζουσα μέσω των βιάγκρα και των βιταμινών, εικόνα άλαλη, ανορεξική αλλά και βουλιμική, εικόνα που μας φέρει, ενώ κάποτε τη φορούσαμε μαζί με τα αδειανά πουκάμισα των κενωμένων μας εγώ, θυσία στους πρώτους έρωτες. Κανείς πια δεν ερωτεύεται. Ο καθείς αναζητά κάτοπτρα της εικόνας του ιδανικά. Οι λυρικοί ψεύτες, οι πλάνητες, τα ερωτευμένα υποκείμενα της δαπάνης και όσοι έπαιζαν ή συνεχίζουν να σχοινοβατούν στα ακραία όρια της γλώσσας χωρίς προστατευτικό δίχτυ είναι εξόριστοι, εκτός ορίων, περιθώριοι, ούτε καν καταραμένο απόθεμα. Και χωρίς έρωτα, χωρίς λόγο, χωρίς Πόλη οδεύουν μόνοι, πλανταγμένοι, αδέσποτα σκυλιά διψασμένα για τα ρο του ανεύρετου έρωτα. Όλοι; Όχι. Είναι κάποιοι που έχουν θάψει τις «εικόνες» και γυρεύουν την «άλφα βήτα» της ζωής διαρκώς, ακόμη και στα 101 τους χρόνια. Και ξέρουν που να την βρουν. Μιλώ για τη Βραζιλιάνα, Σεμπαστιάο Ολιβέιρα, που έκανε επί μήνες τα οκτακόσια μέτρα ως το σχολείο της για ενήλικες και θα πάρει αυτή τη βδομάδα το πιστοποιητικό ανάγνωσης και γραφής. Η «υπέργηρη» γυναίκα με τα 12 παιδιά και τα 80 εγγόνια και δισέγγονα, όλα σπουδαγμένα, βρήκε το δρόμο και τον τρόπο, ή μάλλον πάντα τον ήξερε για να μην την ξεγελούν οι «δικτάτορες» της εικόνας. Η εκπαίδευση είναι η απάντηση στη δικτατορία του γούστου. Στα σχολεία διαμορφώνονται οι εικονοκλάστες. Καλός ο Τσίπρας και το τζιν του, αλλά η εικόνα δεν πολεμιέται με μία άλλη εικόνα, η αλυσίδα με άλλη αλυσίδα, αντίθετα καταπολεμάται με το σχολείο, με την εκπαίδευση. Έτσι, θα τρωθεί η «έξις» και θα φωνάξει ξανά παρούσα η αηδία για την ανεξάντλητη, ανόητη λογόρροια.
Παρασκευή 7 Μαρτίου 2008
HOMO AMERICANUS κυκλοφορεί τον Απρίλη
Τον Απρίλιο θα κυκλοφορήσει από τις εκδόσεις Καστανιώτη το βιβλίο HOMO AMERICANUS
Η ΓΥΝΑΙΚΑ ΚΑΙ Ο ΚΟΣΜΟΣ
Ακόμη 68 νεκροί στη Βαγδάτη. Ανθρωπιστική καταστροφή λένε τη Γενοκτονία κατά των Παλαιστινίων στη Γάζα. 120 νεκρούς άφησε η επιδρομή του Ισραήλ εκεί. Οκτώ μικροί Ισραηλινοί μαθητές νεκροί στην Ιερουσαλήμ. Ο Παλαιστίνιος καμικάζι δεν υπολογίζεται. Οι Παλαιστίνιοι γενικά δεν λογίζονται ως άνθρωποι, αλλά ως αναλώσιμα όντα. Δεν είναι τυχαίο, ότι ο Μπους (αυτός ο stolidi) είδε μόνο τη «βάρβαρη πράξη» που επέφερε το θάνατο των μικρών μαθητών της σχολής Ταλμούδ. Τα νεκρά νήπια της Γάζας είναι αόρατα. Αυτή η διάκριση των ανθρώπων, αυτός ο διαχωρισμός ακόμη και των νεκρών αναπαράγει το φαύλο κύκλο του αίματος. Δεν μιλάω για τον άλλο πόλεμο, τον ύπουλο, τον αφανή, αυτόν που ανεβάζει το πετρέλαιο στα ύψη και το θάνατο από πείνα αντιστοίχως. Που πάει αλήθεια το πετρέλαιο; Αλλά σήμερα είναι η «Ημέρα της Γυναίκας». Οι γνωστές μέρες… μνήμης. Αλλά η Ελληνίδα σήμερα (όπως και η Ευρωπαία) υφίσταται μία άνευ προηγουμένου επίθεση στο όνομα της ισότητας (Ασφαλιστικό). Της παρέχεται δηλαδή η νομική (θεωρητική) ισότητα με τους άντρες αλλά η κοινωνική ανισότητα παραμένει. Αδικημένη η γυναίκα στην εργασία (μεγαλύτερη ανεργία), αδικημένη στο σπίτι(οικογένεια), αδικημένη στον έρωτα. Οι υποχρεώσεις της είναι ίσες αλλά παραμένουν άνισα τα δικαιώματά της. Παλιότερα, της γέμιζαν το κεφάλι με το μύθο της αφοσιωμένης συζύγου και μάνας, ύστερα με το γεγονός ότι ήταν «η μαγική αρχή της ζωής» (έπαθλο) για κάθε άντρα, τώρα της μιλούν για το «σόπινγκ ως σπορ» και την καριέρα με αντρικούς όρους. Ο γυναικείος λόγος ως μεσότητα, ως νέα σύνθεση και όχι ως φονταμενταλισμός (ακραίος φεμινισμός) έχει χαθεί. Τώρα λένε για την ικανοποιητικότερη σεξουαλική ζωή των αντρών που πλένουν πιάτα. Ότι οι γυναίκες αισθάνονται μεγαλύτερη σεξουαλική έλξη για τους άντρες του νεροχύτη (έρευνα στις ΗΠΑ)! Αλλά το σεξ είναι το πρόβλημα; Το πρόβλημα είναι ο έρωτας. Οι άνθρωποι, άντρες και γυναίκες, έχουν ξεμάθει να ερωτεύονται, αδυνατούν πλέον να κενώνονται από το Εγώ τους προς χάρη του Άλλου.
Πέμπτη 6 Μαρτίου 2008
Ο ΑΜΕΡΙΚΑΝΟΣ ΦΟΝΙΑΣ
Είδα την πολυβραβευμένη (4 Όσκαρ) ταινία των αδελφών Κοέν. Δεν ενθουσιάστηκα. Μία απέραντη έρημος σπαρμένη με πτώματα. Προσπάθησα να μπω στη λογική των Αμερικανών για να καταλάβω τι τους άρεσε. Η αλλαγή "βλέμματος" δεν με βοήθησε και πολύ. Ένας πληρωμένος αμερικανός φονιάς έλαβε την εντολή να βρεί μία βαλίτσα με "ναρκοδολάρια". Και αρχίζει να θερίζει κόσμο με όλους τους τρόπους. Κάποια στιγμή, αυτή η ανθρώπινη, φονική μηχανή αυτονομείται. Τα χρήματα ως κίνητρο δεν υφίστανται, γιατί από ένα σημείο και μετά, σκοτώνει για να σκοτώνει. Σκοτώνει τα αφεντικά του. Σκοτώνει ό,τι βρίσκει μπροστά του, ακόμη και αυτούς που τον βοηθούν. Σκοτώνει γιατί έχει δώσει το λόγο του! Ο φονιάς είναι τρελός; 'Οχι. Ή μάλλον είναι τόσο τρελός όσο είναι ένα τρελαμένο υπερτροφικό Εγώ που θέλει να είναι αποτελεσματικό και επιτυχημένο στη... δουλειά του. Το βλέμμα του (επιμονή στα μάτια) είναι βλέμμα τρελού, όπως το τρελό βλέμμα ενός μπίζνεσμαν-κανίβαλου. Παρεμπιπτόντως, στη συνάντηση των δύο φονιάδων, εκείνος που έχει... αρχές (που διαπραγματεύεται τα χρήματα και αφήνει κάτι και στον "αθώο" τυχοδιώκτη) χάνει από τον Κάνιμπαλ. Αν κάνουμε μία αναγωγή στην αυτοκρατορική μηχανή των ΗΠΑ, θα δούμε τον κίνδυνο της αυτονόμησής της που ελλοχεύει. Θα επικρατήσει, άραγε, ο ιδεαλιστής ή ο ρεαλιστής φονιάς; Ο ιδεαλισμός και ο ρεαλισμός είναι οι δύο αντιλήψεις που αντιμάχονται στο "κεφάλι" της αυτοκρατορίας. Και αν η στρατιωτική μηχανή αυτονομηθεί και βρεθεί στα χέρια ενός "τρελού", που θα αρχίσει να θερίζει ό,τι ζωντανό υπάρχει στον πλανήτη; Οι αδελφοί Κοέν δεν κάνουν τέτοιες αναγωγές. Δείχνουν απλώς το φονιά. Το πρόβλημά τους είναι ανθρωπολογικό και αφορά το είδος του ανθρώπου που επικρατεί (όπως στη φυσική επιλογή). Τον ίδιο άνθρωπο προέβλεψε πριν πολλά χρόνια ο Χένρι Μίλλερ, περιγράφοντας τον αμερικανό φονιά που πίνει τον καφέ του κι ενώ διαβάζει την εφημερίδα του, σκοτώνει χωρίς λόγο τον απέναντί του. Στη συνέχεια, ο δολοφόνος φεύγει με την άνεσή του, χωρίς να συμβαίνει τίποτα, και πήγαινε να δει την ταινία "Όσα παίρνει ο άνεμος"! Εκεί, ίσως και να δακρύσει. Από τον Μίλλερ στους Κοέν. Στους δεύτερους, ο σερίφης (ο συμβολισμός της... τάξης, του κράτους έκδηλος) στην ταινία των Κοέν απλώς παρ-ακολουθεί τον "αλληλοσκοτωμό των αθλίων" κι έτσι ο΄ίδιος διασώζεται...
Τετάρτη 5 Μαρτίου 2008
ΠΕΡΙ ΓΡΑΦΗΣ
«Μετριότητες. Δεν κατάλαβα τίποτα» είπε βαρύγδουπα η σοφιστικέ κυρία. Η αδυναμία κατανόησης δεν εσωτερικεύεται, δεν γίνεται έλλειμμα και απορία, αλλά εκσφενδονίζεται στα μούτρα εκείνου που μας μιλάει και δεν μας δίνει τη δυνατότητα να καταλάβουμε. Και αφού δεν είναι κατανοητός, είναι μέτριος, βλάκας! Έτσι το άνοο πλην υπερτροφικό Εγώ μένει αλώβητο. Οι άλλοι φταίνε. Οι άλλοι είναι ηλίθιοι. Ενδεχομένως να βρεθεί ένας τρελός που να παραδεχθεί την τρέλα του, αλλά βλάκας, που να παραδεχτεί τη βλακεία του ποτέ. Γι’ αυτό ισχύει διαχρονικά η ρήση πως «είναι περιττός κόπος να προσπαθείς να κάνεις κάποιον που δεν καταλαβαίνει, να καταλάβει». Αποφεύγω να είμαι έντιμος, αποδίδοντας τη ρήση στον Βιτγκενστάιν, γιατί υπάρχει και πάλι ο κίνδυνος του χαρακτηρισμού ως «επιδειξία» γνώσεων! Δεν βγάζεις άκρη. Όταν ο άλλος δεν κοιτάζει το περιεχόμενο ή δεν μπορεί να καταλάβει θα προσπαθήσει να αλλάξει γήπεδο και θα σε κρίνει από το στυλ, από τον τρόπο γραφής. Πάντως, όταν κάποιος γράφει «δεν θέλει μόνο να ΄ναι κατανοητός, εξίσου σίγουρα θέλει να μην είναι κατανοητός». Ο γραφιάς μπορεί να μη θέλει να τον καταλάβει ο οποιοσδήποτε, επιλέγοντας το ακροατήριό του και βάζοντας φράγματα «στους άλλους». Βέβαια, αυτό αντίκειται στη γραφή-πολτό, στο κείμενο που οφείλει να γίνεται αντιληπτό και να καταναλώνεται δια μιας και από τον τελευταίο κρετίνο. Θυμάμαι τις παλιές εφημερίδες, όπου μικρός διάβαζα τις καταπληκτικές τους επιφυλλίδες και δεν καταλάβαινα λέξη. Δεν απέρριψα τον Σαββίδη, τον Τερζάκη και τόσους άλλους, αλλά πήρα το πρώτο μου λεξικό. Επίσης, θα τολμούσαμε να πούμε ότι τα ακροατήρια δεν είναι ένα, αλλά πολλά και διαφορετικά. Γι’ αυτό πολλές φορές όταν κάποιοι επικρίνουν τον λυρισμό στη γραφή (γιατί και το στυλ επικρίνεται), εμείς θα πούμε ότι τα γούστα και τα χρώματα είναι αδιαπραγμάτευτα και ακόμη πως δεν αρκούν οι λέξεις «για να πουν», αλλά θέλουν και την «ενορχήστρωσή» τους, αυτή που θα παράγει ήχο, μουσική χωρίς ποτέ να προδίδει το φορτίο(περιεχόμενο).
Τρίτη 4 Μαρτίου 2008
ΤΟ ΠΛΟΙΟ ΤΩΝ ΤΡΕΛΩΝ
Κοιτάς κάτω, κοιτάς δίπλα σου και νιώθεις ότι το κέντρο του κόσμου είναι ο άνθρωπος, είσαι εσύ. Κοιτάς ψηλά, βλέπεις τον ήλιο και το σύμπαν και αισθάνεσαι το μηδέν σου. Από το παν στο μηδέν, από τη ζωή και το θάνατο, την έσχατη ματαίωση δένεται η ψυχή και σκίζεται στα δυο. Και λες, ποιος Σίνης πιτυοκάμπτης, ποιος ληστής ορίζει τη ζωή μας; Άγνωστο. Αυτή η γνωστική άγνοια, που ταπεινώνει, με ισχυρή δόση εγωπάθειας (η πλήρης αντίφαση) οδηγεί στην τρέλα. Τα σκέφτομαι όλα αυτά καθώς διαβάζω τις διαπιστώσεις του M. Shanon, καθηγητή του εβραϊκού πανεπιστημίου της Ιερουσαλήμ ότι ο Μωυσής και οι εβραίοι στο όρος Σινά βρίσκονταν υπό την επήρεια ψυχοτρόπων (από βότανα της ερήμου που καταναλώνουν οι βεδουίνοι). Περισσότερο, όμως, με εντυπωσίασε ο σημαντικός ρόλος των αστρολόγων κατά το δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο! Σύμφωνα, λοιπόν, με τα αρχεία του βρετανικού υπουργείου Εξωτερικών ένας αστρολόγος-τσαρλατάνος είχε επιστρατευθεί από την Μ15 για να… ψυχολογήσει τον Χίτλερ. Τον ίδιο αστρολόγο, έναν εβραίο ονόματι Louis de Wohl, που κατέφυγε στη Βρετανία και παρίστανε το γόνο αριστοκρατικής οικογένειας, επιφόρτισε ο Τσώρτσιλ με την αποστολή να πείσει τους Αμερικανούς ότι εάν «έμπαιναν» στον πόλεμο οι ναζί θα έχαναν πολύ γρήγορα. Κι αυτό γιατί στις ΗΠΑ υπήρχε μία ισχυρή ομάδα φιλο-γερμανών αστρολόγων που προέβλεπαν τη νίκη του Χίτλερ. Κατόπιν τούτων τι να πει κανείς; Με βάση ποια αστρική σύνοδο να ερμηνεύσουμε την άρνηση της Σοφί Μαρσώ να συμμετάσχει στις ειδήσεις των 8 του TF1 λόγω της συμμετοχής και του Λεπέν; Πώς να αποκρυπτογραφήσουμε την αντιστροφή του Ολοκαυτώματος στη Γάζα; Ή την αυτοκριτική του Καντάφι για την αποτυχία του συστήματος, που ο ίδιος επέβαλε; Παρεμπιπτόντως, η αυτοκριτική δεν αγγίζει τους πάμπλουτους γιους του! Πως τέλος, αν και δεν υπάρχει τέλος, να εξηγήσουμε την «τρέλα» της αυτοκρατορίας και τη βία της περίφημης «λίμπιντο ντομινάντι»; Γι’ αυτό σκέφτομαι μερικές φορές μήπως ο πλανήτης Γη είναι «το πλοίο των τρελών» του σύμπαντος.
Δευτέρα 3 Μαρτίου 2008
ΠΑΡΑΛΟΓΙΣΜΟΣ
Στη Θεσσαλονίκη διαδηλώνουν για το «όνομα», που δηλοί μία ταυτότητα, στην Άρτα για το κάστρο και τις βυζαντινές εκκλησίες που καταρρέουν, διεκδικώντας επίσης την ιστορική τους ταυτότητα από το αθηνοκεντρικό κράτος αυτή τη φορά, στο Πορ-Ρουαγιάλ του Παρισιού χίλιοι καλλιτέχνες διαμαρτύρονται για την πολιτιστική πολιτική του Σαρκοζί που τους εξαφανίζει, στις αραβικές χώρες χτυπούν τα στήθια τους και ολοφύρονται για το ολοκαύτωμα τις Γάζας και τη φοβερή σφαγή των νηπίων από τους Ισραηλινούς, ενώ στη Σομαλία οι Αμερικανοί εξακολουθούν να βομβαρδίζουν τα κεφάλια των ανθρώπων, προκειμένου να τους κάνουν να σκεφτούν διαφορετικά! Αλλά η βία, αν και παραμένει ζωτική για τον καθορισμό της παγκόσμιας τάξης, δεν αρκεί για να εξασφαλίσει μακροπρόθεσμα την αυτοκρατορική εξουσία, γιατί δεν μπορεί να αλλάξει τα μυαλά των ανθρώπων. Η βία κερδίζει μάχες, αλλά το ζήτημα είναι να κερδίσεις τον πόλεμο και ο πόλεμος, σήμερα, γίνεται για να αλλάξουν τα μυαλά των ανθρώπων, ή τουλάχιστον για να αλλάξει η συμπεριφορά τους! Έτσι, προτείνεται η «εποικοδομητική βία» όπως αυτή που εφαρμόζεται στην περίπτωση των βαλκανικών χωρών: «Αν η Ευρώπη και οι ΗΠΑ έχουν αρχίσει να έχουν επιτυχίες στα Βαλκάνια, αυτό οφείλεται στο ότι η δέσμευση ένταξης στην ΕΕ είναι αλληλένδετη με τη νατοϊκή δύναμη (ασφάλεια) και την κοινοτική οικονομική στήριξη» (Ρ. Κούπερ: Η διάσπαση των εθνών). Υπ’ αυτή την οπτική, αν πριν είχαμε πολέμους που σχετίζονταν με εδαφικές κατακτήσεις (προ-νεωτερικός κόσμος), στη συνέχεια τον ψυχρό πόλεμο, που ήταν ένας «πόλεμος ιδεών» (νεωτερικός κόσμος της ισορροπίας), σήμερα βρισκόμαστε στο μετανεωτερικό κόσμο όπου όλοι οι προηγούμενοι κόσμοι συνυπάρχουν μαζί και οι αιτίες πολέμου. Έτσι, ο πρώτος πόλεμος στον Κόλπο θεωρείται ότι ήταν ένας πόλεμος συμφερόντων, ενώ ο πόλεμος στη Γιουγκοσλαβία ήταν ένας… «πόλεμος αξιών και ιδεών». Ίσως γιατί τα συμφέροντα σήμερα ληστεύουν εκ του μακρόθεν (τιμές πετρελαίου, τράπεζες). Τελικά, ο κόσμος, όπως ορίζεται από τους ηγεμόνες του, κινείται μεταξύ του συμφέροντος και της συνείδησης, μεταξύ του Χομπς και του Καντ, μεταξύ του παράλογου και της λογικής, σ’ αυτό που έχει επικρατήσει να λέγεται «ανορθολογική λογική». Παράλογο;
Κυριακή 2 Μαρτίου 2008
ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΚΡΙΣΗ
Η ΝΔ πέφτει και το ΠΑΣΟΚ καταρρέει. Αυτό δείχνουν οι δημοσκοπήσεις και αυτό εκλαμβάνουν ως αδιάψευστο γεγονός οι κάθε λογής αναλυτές. Πρόκειται, άραγε, για μία παγιωμένη κατάσταση ή για μία τάση; Η δυσαρέσκεια είναι γενικευμένη ή όχι; Δύσκολα να απαντηθούν με απόλυτη βεβαιότητα τα ερωτήματα. Το σίγουρο, πάντως, είναι πως το πολιτικό σύστημα διέρχεται εκείνη την κρίση που συμπυκνώνεται στη ρήση: «οι πάνω δεν μπορούν να κυβερνήσουν και οι κάτω δεν θέλουν (ή δεν μπορούν)». Μπορεί τάχα να κυβερνήσει αυτή τη στιγμή ο ΣΥΡΙΖΑ; Όχι. Απλώς εισπράττει τη δυσαρέσκεια προς τα κόμματα εξουσίας, εκφράζοντας προς το παρόν σε συμβολικό επίπεδο την ανάγκη ανανέωσης και έκφρασης στο πολιτικό πεδίο των αποκλεισμένων. Οι «αποκλεισμένοι» είναι δύο ειδών: εκείνοι που δεν έχουν πολιτικό λόγο και πρόσβαση στις αποφάσεις και εκείνοι που έχουν λόγο αλλά συμπιέζονται από τους «παλιούς». Στη δεύτερη περίπτωση έχουμε το θέμα της επετηρίδας και της οικογενειοκρατίας που αφορά τα δύο κόμματα εξουσίας, ενώ στην πρώτη έχουμε την ουσία της πολιτικής κρίσης που έχει σχέση με την ασφυξία κοινωνικών ομάδων όπως οι αποκλεισμένοι νέοι (των πτυχίων και των μεταπτυχιακών) από τους νέους του «βύσματος» αλλά και οι απόκληροι, το 1/3 της περίφημης κοινωνίας των δύο τρίτων. Παραδόξως, ενώ όλα αυτά είναι ευκόλως αναγνώσιμα και αναγνωρίσιμα εδώ και καιρό, οι πολιτικοί και τα πολιτικά κόμματα πλην ΣΥΡΙΖΑ αδυνατούν να τα διακρίνουν, διερωτώμενοι «τι συμβαίνει εδώ;»! Ο τρόπος διατύπωσης του ερωτήματος φανερώνει εθελοτυφλία. Όμως υπάρχουν και αυτοί που βλέπουν την κρίση, αλλά επιχειρούν να κατευθύνουν τη λύση της (γιατί οι λύσεις είναι πάντα παραπάνω από μία) προς τα εκεί που συμφέρει τους ίδιους. Αλλά για υπάρξει μία τέτοια διέξοδος οφείλει να ταυτίζεται ή να εκφράζει και τις επιθυμίες των «κάτω», των αποκλεισμένων. Όμως, αυτό δεν φαίνεται πλέον δυνατό. Μία ήπια «επανάσταση εκ των άνω» ως ευκαιρία έχει χαθεί. Εκτός και αν στη λογική μιας τέτοιας ανατροπής, δούμε καινούργια πολιτικά σχήματα και συμμαχίες. Για την ώρα όλα αυτά (τα νέα.. συμπιλήματα) δοκιμάζονται στο δοκιμαστικό σωλήνα. Ένα από αυτά είναι και το «φαινόμενο Τσίπρα» (που περισσότερο μάλλον είναι φαινόμενο Αλαβάνου). Περιέργως, από καμία άλλη πλευρά δεν υπάρχουν απαντήσεις. Αντίθετα, όλα τα άλλα πολιτικά κόμματα κινούνται με την κεκτημένη ταχύτητα του χθες.
Εγγραφή σε:
Αναρτήσεις (Atom)
Γυναικοκτονία: Η ιστορία του όρου
[ ARTI news / Κόσμος / 15.12.24 ] Στα άρθρα που αφιερώθηκαν για τη δολοφονία της ηθοποιού Marie Trintignant την 1η Αυγούστου 2003 ...
-
Τώρα το τίποτα. Πριν ν’ ανθίσει η ομορφιά. Προτού η αθωότητα προλάβει να αμαρτήσει, πριν να μεταλάβει τα άχραντα μυστήρια του έρωτα χάθηκε σ...
-
Δεν θα μιλήσουμε σήμερα, τελευταία ημέρα του 2012, ούτε για τη λίστα Λαγκάρντ, ούτε για το «σωματίδιο του θεού»(ή αλλιώς το μποζόνιο του Χιγ...
-
Η Γερμανίδα καγκελάριος Άγκελα Μέρκελ δήλωσε, χθες, ότι δεν αποκλείει ένα μελλοντικό «κούρεμα» του ελληνικού δημόσιου χρέους. Γιατί τότε δεν...