Οι γιοι δεν εξανίστανται πια απέναντι στους πατεράδες τους έλεγε ο Αλαίν Μπαντιού τις προάλλες στο Γαλλικό Ινστιτούτο, επιχειρώντας να απαντήσει στο ερώτημα της μη εξέγερσης των νέων στη σημερινή κυρίαρχη (πατρική) εξουσία, που τους ακυρώνει και τους ματαιώνει. Άραγε, η πατριαρχική εξουσία, ο Λάιος κατάφερε να σκοτώσει τον μελλοντικό δολοφόνο του, τον Οιδίποδα; Οι παιδοκτόνοι νίκησαν τους πατροκτόνους; Δεν ξέρουμε από πού προέρχεται η απαισιοδοξία του Μπαντιού. Πάντως, προχθές, στο κέντρο της Γενεύης χιλιάδες νέοι με «μαύρα» έσπασαν και έκαψαν, διαμαρτυρόμενοι για τη σημερινή σύνοδο του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου. Τα παιδιά φώναζαν «όχι στον καπιταλισμό», «η ΠΟΕ είναι εχθρός του περιβάλλοντος» και «εμείς δεν πουλάμε την ψυχή μας στις πολυεθνικές». Με άλλα λόγια, οι νέοι της Γενεύης, όπως και οι νέοι της Αθήνας τον περσινό Δεκέμβρη, δεν στράφηκαν εναντίον του πατέρα τους, όπως θα ήθελε ο Μπαντιού, αλλά εναντίον του εξουσιαστικού συστημικού θεσμού που αναπαράγει και διαιωνίζει τους πατεράδες ως «πρόσωπα της εξουσίας», ενώ ευνουχίζει τους γιους! Το πρόβλημα εν προκειμένω είναι ότι οι νέοι σήμερα για να διαδεχθούν τους πατεράδες τους πρέπει να μην είναι νέοι, αλλά να υπερβούν το στάδιο της νιότης και της αμφισβήτησης, καθιστάμενοι από την παιδική τους ηλικία «μικρομέγαλοι», πιθηκάκια-θαύματα, αποστειρωμένα, άσπρα και παχύσαρκα παιδιά του σωλήνα, όπως αυτά που κατασκευάζονται αφειδώς για να αντιπαρατεθούν στα παιδιά του δρόμου, στα παιδιά με τα μαύρα, στα παιδιά του πένθους, αυτά που χαλάνε την πιάτσα όταν σπάνε και καίνε, αλλά κυρίως όταν σκοτώνονται. Ναι, σήμερα, οι Λάιοι δεν φονεύονται από τους γιους τους. Ούτε γίνεται αυτό που συνέβαινε σ’ εκείνη την αρχαία φυλή των Παπούα, όπου, όταν οι νέοι ενηλικιώνονταν, γέροι και νέοι, πατεράδες και γιοι, μέσα από μία τελετουργία κατά την οποία έπαιρναν ψυχοτρόπα, η εξουσία των μεγάλων περνούσε στους νέους, αναίμακτα, χωρίς φόνους, αλλά με τον ισχυρό συμβολισμό του βατέματος! Ο δυτικός πολιτισμός, όμως, είναι ο πολιτισμός του φόνου. Αλλά το παράδοξο είναι ότι ο Οιδίποδας, ο νέος εξουσιαστής, (τότε που συνέβαιναν οι πατροκτονίες, γιατί αυτό που συμβαίνει με τον Αλέξη και τον Αλέκο δεν είναι), μετά το φόνο του πατέρα του δοξολογούσε τον τελευταίο και την πολιτική του, την οποία και ακολουθούσε! Γιατί, όμως, σήμερα, αυτό άλλαξε; Ο Μπαντιού δεν μας δίνει την απάντηση. Ενδεχομένως, και επειδή μας προδιέγραψε ότι την επόμενη φορά θα μας μιλήσεις για τις κόρες, να θεωρεί ότι το μέλλον ανήκει στην Αντιγόνη, ότι η ετεροδοξία, όπως και η εξέγερση, είναι γένους θηλυκού, του σιωπηρού μέρους της νιότης. Για την ώρα αυτό δεν είναι ορατό, καθώς το θήλυ ακολουθεί τη διεκδίκηση του δικού του μέλλοντος με βάση το αρσενικό εξουσιαστικό πρότυπο. Θα υπάρξει μια αυτεξούσια και αυτόφωτη θηλυκότητα; Για την ώρα αυτό δεν είναι εμφανές. Αντιθέτως, ό,τι δοξάζεται ως θηλυκότητα σήμερα είναι η καρικατούρα ενός ανδρό-γυνου εκτρώματος.
Εφήμερα
Ακούω για τη χρεοκοπία της Ελλάδας και τρομοκρατούμε. Όλοι τρομοκρατούμαστε. Η ενοχή για ό,τι κακό έχει γίνει σ’ αυτή τη χώρα είναι ασήκωτη, ενδοβάλλεται και μου συντρίβει την ψυχή. Διάβαζα, μάλιστα, χθες, ότι είμαι «Μια χώρα που ζει ξοδεύοντας και δανείζεται για να ξοδέψει, μια χώρα χρεωμένη πολύ πάνω από το εισόδημά της, μια χώρα…»(Γ. Πρετεντέρης-Το Βήμα). Άραγε η χώρα είμαι εγώ ως φυσικό πρόσωπο, που τρώει και τα σπάει στα μπουζούκια ή περιπλέει με τα κότερα τη Μύκονο, όλα με δανεικά; Είμαι εγώ «μια χώρα που ζει ξοδεύοντας και δανείζεται για να ξοδεύει…»; Κοιτάζομαι στον καθρέφτη! Ώστε εγώ ευθύνομαι για όλα; Παθαίνω κρίση λόγω ενοχών. Σκέφτομαι τα παιδιά, τις μελλοντικές γενιές, κι επειδή δεν θέλω η ιστορική μας χώρα, η πηγή του πολιτισμού να υφίσταται τέτοιον εξευτελισμό, σκέφτομαι να παραδοθώ στο δικαστήριο της Χάγης! Όμως, σκέφτομαι αίφνης ότι εγώ δεν έχω πάει ποτέ στα μπουζούκια. Και στη Μύκονο πέρασα με το καράβι της γραμμής (κατάστρωμα) απ’ έξω. Πολύ περισσότερο δεν έχω δανειστεί παρά για ένα αυτοκίνητο που είχα μεράκι για να κάνω μόστρα στο χωριό. Γι’ αυτό, αν ευθύνομαι για το δάνειο αυτό, το οποίο έχει αποπληρωθεί εδώ και μία πενταετία, να τιμωρηθώ παραδειγματικά ως… χώρα και ως πρόσωπο.
Δευτέρα 30 Νοεμβρίου 2009
Κυριακή 29 Νοεμβρίου 2009
Η νέα τρομοκρατία
Η νέα παγκόσμια συγκίνηση, ο νέος μεγάλος φόβος, όπως εκείνος των παλιών χιλιαστών, κατασκευάζεται ήδη με βάση την ημερομηνία 21 Δεκεμβρίου 2012. Πρόκειται για την καταστροφή ή την «Αποκάλυψη», για το τέλος δηλαδή του κόσμου όπως είναι μέχρι σήμερα γνωστός. Η ημερομηνία αναφέρεται στο ημερολόγιο των Μάγια(που φαίνεται ότι προέβλεψαν το τέλος του κόσμου αλλά όχι και το δικό τους). Τότε, λέει, θα ευθυγραμμιστούν με το γαλαξιακό κέντρο ο Οφιούχος, ο Σκορπιός, ο Τοξότης και ο Ήλιος. Όμως δεν είναι η πρώτη φορά που έχουμε ανάλογες ευθυγραμμίσεις. Παρόλ’ αυτά ο νέος μεγάλος φόβος των ηλιθίων θα… ευθυγραμμιστεί την ίδια μέρα σε όλα τα μήκη και πλάτη του πλανήτη Γη. Εμείς οι υπόλοιποι θα κάνουμε ότι και ο Μάρτιν Λούθερ Κινγκ που έλεγε ότι ακόμα κι αν αύριο θα ήταν το τέλος του κόσμου, εγώ πάλι θα φυτέψω ένα δέντρο, ή απλώς θα ζήσουμε, διαβάζοντας Αλμπέρ Καμύ(τόσες φορές έχουμε γράψει γι’ αυτό, θα το ξαναγράψουμε γιατί κάποιοι ξεχνούν).
Να, «Ένας άνθρωπος παρατηρεί με θαυμασμό τον κόσμο κι ένας άλλος σκάβει τον τάφο του: πώς να τους ξεχωρίσω; Τους ανθρώπους και τον παραλογισμό τους;». Ανάμεσα στη ζωή και στο θάνατο, αυτές τις δύο σκιές που σχηματίζουν ορθή γωνία, «Δε θέλω να επιλέξω... Άλλωστε πως να εκφράσω αυτό που συνδέει την τρομερή αγάπη της ζωής μ’ εκείνη τη μυστική απελπισία;» αναρωτιέται στα πρώτα του προσωπικά κείμενα ο νεαρός Αλμπέρ Καμύ. Και προτείνει «Ζήστε σαν...». Σαν πως δηλαδή; Το ερώτημα μένει αναπάντητο. Το παιδί δεν «βλέπει» ακόμα τίποτ’ άλλο πάρεξ τον ορίζοντα των απροσδιοριστιών που αργότερα θα σχηματοποιήσει σε μορφές. Το νόημα της ζωής βρίσκεται ακόμα, μόνο ως προ-υπάρχον στη «θόρυβο-γλώσσα» των οικείων φωνών· ως προφάνεια, στην ομιλούσα σιωπή της αναλφάβητης ισπανίδας μητέρας και στα χρώματα του μεσογειακού τοπίου. Πρώτα ριζώνεται ο χώρος μέσα στην ύπαρξη και ακολουθεί η εγγραφή του σώματος της ύπαρξης στον κόσμο μέσω μια συγκεκριμένης «θέασης» αλλά και στον Άλλο μέσω της ερωτικής πράξης. Καθώς «Όταν αγκαλιάζεις ένα γυναικείο κορμί είναι το ίδιο σα να κρατάς μέσα σου αυτή την παράξενη χαρά που κατεβαίνει απ’ τον ουρανό και ξεχύνεται πάνω στη θάλασσα» («Οι Γάμοι»). Ο αντικειμενικός χώρος που έχει εγγραφεί στο «σώμα» του Αλμπέρ Καμύ είναι η τραγικότητα του μεσογειακού πολιτισμικού «εδάφους». «Σ’ αυτά τα μέρη -γράφει στην «Εξορία της Ελένης»- μπορείς να καταλάβεις πως οι Έλληνες άγγιξαν την απελπισία χάρη στην ομορφιά και στην καταπιεστική της δύναμη (...) Αντίθετα, η εποχή μας έθρεψε την απελπισία της με την ασχήμια... Εξορίσαμε την ομορφιά, οι Έλληνες για χάρη της πήραν τ’ άρματα. Πρώτη διαφορά που έρχεται από πολύ μακριά. Η Ελληνική σκέψη οχυρώθηκε πάντα πίσω από την ιδέα των ορίων. Δεν εξώθησε τίποτα ως τα άκρα, ούτε τα ιερά ούτε τη λογική, γιατί δεν αρνήθηκε τίποτα, μήτε τα ιερά μήτε τη λογική. Μετρίασε το απόλυτο, εξισορροπώντας τη σκιά και το φως. Η Ευρώπη μας αντίθετα, ψάχνοντας να κατακτήσει την ολότητα, είναι κόρη της υπερβολής...» (Το καλοκαίρι). Γι’ αυτό το λόγο ο Καμύ θα κρατήσει «ίση απόσταση ανάμεσα στην αθλιότητα και τον ήλιο». Αλλά αίφνης εισβάλει το Τίποτα. Αύριο είναι ο θάνατος(Ο Καμύ παθαίνει φυματίωση το 1930). «Απ’ αυτό το ασάλευτο κορμί η ψυχή (θα) λείπει. Αυτή η οριστική πλευρά του γεγονότος αποτελεί το περιεχόμενο του παράλογου συναισθήματος». Το παράλογο για τον Καμύ δεν βρίσκεται μήτε στον άνθρωπο μήτε στον κόσμο αλλά στην από κοινού παρουσία και αντινομία τους. Η έλλειψη επικοινωνίας ανάμεσα στην ανάγκη του πνεύματος για ενότητα και το χάος του κόσμου που το μυαλό συνειδητοποιεί συνιστά το παράλογο. Αλλά ποιο τάχα μπορεί να είναι το νόημα της ζωής ενός αυριανού νεκρού; Η υπεκφυγή-ελπίδα μιας άλλης ζωής ή η μεταθανάτια δικαίωση στο όνομα μιας μεγάλης ιδέας; Ούτε η αυτοκτονία ούτε η ελπίδα αλλά ούτε και τα άγονα παιχνίδια πάνω σε μεγάλες αθλιότητες, απαντά ο Καμύ. Η παράλογη συνείδηση πρέπει να ξεπεραστεί. Δεν υπαγορεύει αφ’ εαυτής κανένα κανόνα δράσης. Υποθάλπει, όμως, την ανταρσία. Αυτή τη γελοία λογική που θέτει τον άνθρωπο αντιμέτωπο με ολόκληρη τη δημιουργία, πρέπει να την υποβοηθήσουμε, αποδεχόμενοι την ανυπαρξία λογικής στον κόσμο που μας περιβάλλει. «Ζειν, σημαίνει να ζεις το παράλογο», να ζεις χωρίς επαύριο, να απολαμβάνεις τη στιγμή και με όλες σου τις αισθήσεις να απολαμβάνεις τον πλούτο του κόσμου. Αλλά το ζήτημα είναι να ζεις σκεπτόμενος. Και «Σκέφτομαι σημαίνει ξαναμαθαίνω να βλέπω, να παρατηρώ, να κατευθύνω τη συνείδησή μου, να δημιουργώ με κάθε ιδέα και με κάθε εικόνα, όπως ο Προυστ, έναν τόπο προνομιακό… Αυτό που δικαιώνει τη σκέψη είναι η ακραία συνείδηση» (Ο Μύθος του Σίσυφου). Τελικά, Ο Καμύ θα συμπληρώσει τα αποσιωπητικά του «Ζήστε σαν…» στους «Γάμους της Τιπάζα», όπου σημιώνει: Να γίνεις αθλητής, ποιητής ή και τα δυο μαζί. Ο αθλητής δομεί το σώμα του που είναι, σύμφωνα με τον Μωρίς Μερλώ-Ποντί, η «σκοπιά μας απέναντι στον κόσμο». Η ψυχή έχει νόημα μόνο μέσω του σώματος και μέσω αυτού κατοικείται ο χώρος. Αλλά ο χρόνος δεν μπορεί να είναι παρά «οι αδιάκοπες και διαδοχικές φάσεις του παρόντος». Όσο για τον ποιητή -που μπορεί να είναι ο Δον Ζουάν, ο ηθοποιός, ο κατακτητής του Μαλρώ, ο καλλιτέχνης, εν τέλει ο «ευτυχισμένος Σίσυφος»- αυτός δεν κάνει τίποτ’ άλλο παρά να «δείχνει» με μεταφορές, μιμήσεις, εικόνες και «σιωπές» το παράλογο της κοινής μοίρας ή εκείνο που σύμφωνα με τον Βιτγκενστάιν δεν μπορεί να ειδωθεί και να ειπωθεί.
Να, «Ένας άνθρωπος παρατηρεί με θαυμασμό τον κόσμο κι ένας άλλος σκάβει τον τάφο του: πώς να τους ξεχωρίσω; Τους ανθρώπους και τον παραλογισμό τους;». Ανάμεσα στη ζωή και στο θάνατο, αυτές τις δύο σκιές που σχηματίζουν ορθή γωνία, «Δε θέλω να επιλέξω... Άλλωστε πως να εκφράσω αυτό που συνδέει την τρομερή αγάπη της ζωής μ’ εκείνη τη μυστική απελπισία;» αναρωτιέται στα πρώτα του προσωπικά κείμενα ο νεαρός Αλμπέρ Καμύ. Και προτείνει «Ζήστε σαν...». Σαν πως δηλαδή; Το ερώτημα μένει αναπάντητο. Το παιδί δεν «βλέπει» ακόμα τίποτ’ άλλο πάρεξ τον ορίζοντα των απροσδιοριστιών που αργότερα θα σχηματοποιήσει σε μορφές. Το νόημα της ζωής βρίσκεται ακόμα, μόνο ως προ-υπάρχον στη «θόρυβο-γλώσσα» των οικείων φωνών· ως προφάνεια, στην ομιλούσα σιωπή της αναλφάβητης ισπανίδας μητέρας και στα χρώματα του μεσογειακού τοπίου. Πρώτα ριζώνεται ο χώρος μέσα στην ύπαρξη και ακολουθεί η εγγραφή του σώματος της ύπαρξης στον κόσμο μέσω μια συγκεκριμένης «θέασης» αλλά και στον Άλλο μέσω της ερωτικής πράξης. Καθώς «Όταν αγκαλιάζεις ένα γυναικείο κορμί είναι το ίδιο σα να κρατάς μέσα σου αυτή την παράξενη χαρά που κατεβαίνει απ’ τον ουρανό και ξεχύνεται πάνω στη θάλασσα» («Οι Γάμοι»). Ο αντικειμενικός χώρος που έχει εγγραφεί στο «σώμα» του Αλμπέρ Καμύ είναι η τραγικότητα του μεσογειακού πολιτισμικού «εδάφους». «Σ’ αυτά τα μέρη -γράφει στην «Εξορία της Ελένης»- μπορείς να καταλάβεις πως οι Έλληνες άγγιξαν την απελπισία χάρη στην ομορφιά και στην καταπιεστική της δύναμη (...) Αντίθετα, η εποχή μας έθρεψε την απελπισία της με την ασχήμια... Εξορίσαμε την ομορφιά, οι Έλληνες για χάρη της πήραν τ’ άρματα. Πρώτη διαφορά που έρχεται από πολύ μακριά. Η Ελληνική σκέψη οχυρώθηκε πάντα πίσω από την ιδέα των ορίων. Δεν εξώθησε τίποτα ως τα άκρα, ούτε τα ιερά ούτε τη λογική, γιατί δεν αρνήθηκε τίποτα, μήτε τα ιερά μήτε τη λογική. Μετρίασε το απόλυτο, εξισορροπώντας τη σκιά και το φως. Η Ευρώπη μας αντίθετα, ψάχνοντας να κατακτήσει την ολότητα, είναι κόρη της υπερβολής...» (Το καλοκαίρι). Γι’ αυτό το λόγο ο Καμύ θα κρατήσει «ίση απόσταση ανάμεσα στην αθλιότητα και τον ήλιο». Αλλά αίφνης εισβάλει το Τίποτα. Αύριο είναι ο θάνατος(Ο Καμύ παθαίνει φυματίωση το 1930). «Απ’ αυτό το ασάλευτο κορμί η ψυχή (θα) λείπει. Αυτή η οριστική πλευρά του γεγονότος αποτελεί το περιεχόμενο του παράλογου συναισθήματος». Το παράλογο για τον Καμύ δεν βρίσκεται μήτε στον άνθρωπο μήτε στον κόσμο αλλά στην από κοινού παρουσία και αντινομία τους. Η έλλειψη επικοινωνίας ανάμεσα στην ανάγκη του πνεύματος για ενότητα και το χάος του κόσμου που το μυαλό συνειδητοποιεί συνιστά το παράλογο. Αλλά ποιο τάχα μπορεί να είναι το νόημα της ζωής ενός αυριανού νεκρού; Η υπεκφυγή-ελπίδα μιας άλλης ζωής ή η μεταθανάτια δικαίωση στο όνομα μιας μεγάλης ιδέας; Ούτε η αυτοκτονία ούτε η ελπίδα αλλά ούτε και τα άγονα παιχνίδια πάνω σε μεγάλες αθλιότητες, απαντά ο Καμύ. Η παράλογη συνείδηση πρέπει να ξεπεραστεί. Δεν υπαγορεύει αφ’ εαυτής κανένα κανόνα δράσης. Υποθάλπει, όμως, την ανταρσία. Αυτή τη γελοία λογική που θέτει τον άνθρωπο αντιμέτωπο με ολόκληρη τη δημιουργία, πρέπει να την υποβοηθήσουμε, αποδεχόμενοι την ανυπαρξία λογικής στον κόσμο που μας περιβάλλει. «Ζειν, σημαίνει να ζεις το παράλογο», να ζεις χωρίς επαύριο, να απολαμβάνεις τη στιγμή και με όλες σου τις αισθήσεις να απολαμβάνεις τον πλούτο του κόσμου. Αλλά το ζήτημα είναι να ζεις σκεπτόμενος. Και «Σκέφτομαι σημαίνει ξαναμαθαίνω να βλέπω, να παρατηρώ, να κατευθύνω τη συνείδησή μου, να δημιουργώ με κάθε ιδέα και με κάθε εικόνα, όπως ο Προυστ, έναν τόπο προνομιακό… Αυτό που δικαιώνει τη σκέψη είναι η ακραία συνείδηση» (Ο Μύθος του Σίσυφου). Τελικά, Ο Καμύ θα συμπληρώσει τα αποσιωπητικά του «Ζήστε σαν…» στους «Γάμους της Τιπάζα», όπου σημιώνει: Να γίνεις αθλητής, ποιητής ή και τα δυο μαζί. Ο αθλητής δομεί το σώμα του που είναι, σύμφωνα με τον Μωρίς Μερλώ-Ποντί, η «σκοπιά μας απέναντι στον κόσμο». Η ψυχή έχει νόημα μόνο μέσω του σώματος και μέσω αυτού κατοικείται ο χώρος. Αλλά ο χρόνος δεν μπορεί να είναι παρά «οι αδιάκοπες και διαδοχικές φάσεις του παρόντος». Όσο για τον ποιητή -που μπορεί να είναι ο Δον Ζουάν, ο ηθοποιός, ο κατακτητής του Μαλρώ, ο καλλιτέχνης, εν τέλει ο «ευτυχισμένος Σίσυφος»- αυτός δεν κάνει τίποτ’ άλλο παρά να «δείχνει» με μεταφορές, μιμήσεις, εικόνες και «σιωπές» το παράλογο της κοινής μοίρας ή εκείνο που σύμφωνα με τον Βιτγκενστάιν δεν μπορεί να ειδωθεί και να ειπωθεί.
Παρασκευή 27 Νοεμβρίου 2009
Μπαντιού Αλαίν
Άνθρωποι, μηχανές, αγαθά, πληροφορίες, λογιστικός «αέρας» όλα κυκλοφορούν αενάως τροφοδοτώντας «παραδείσους», όπως αυτός του Ντουμπάι, που όμως κάποιοι στιγμή εξαερώνονται σαν πομφόλυγες. Σ’ αυτή τη διαδικασία ο άνθρωπος λογίζεται ως ένα μέσο, σαν ένα εργαλείο μεταξύ άλλων. Ο άνθρωπος έγινε δούλος των νέων τεχνολογιών, των εφευρέσεών του επειδή απέκοψε τη γνώση από την κριτική σκέψη(Χ. Άρεντ). Την άποψη αυτή δέχεται, σήμερα, και ο Αλέν Μπαντιού, ο οποίος πρόσφατα στην Ελλάδα μας μίλησε για τους «γιους» μας, τους οποίους ευνουχίσαμε τόσο -μέσω της πατρικής εξουσίας- ώστε να μην ξεσηκώνονται πια εναντίον μας, εναντίον της πατριαρχικής εξουσίας. Συνεπώς, οι πατροκτόνοι Οιδίποδες δεν υπάρχουν πια. Μόνο Λάιοι κυκλοφορούν!
Πως κάναμε τους γιους μας «φλώρους» ο Μπαντιού θα μας πει μια άλλη φορά. Για την ώρα μιλάει για το καθεστώς στη Γαλλία, το καθεστώς Σαρκοζί το οποίο χαρακτηρίζει αντίστοιχο με το κατοχικό καθεστώς του Πεταίν. Η ομοιότητα δεν είναι απόλυτη αλλά υπάρχει σήμερα στη Γαλλία και στον υπόλοιπο κόσμο όχι ένας πολιτικός, αλλά ένας κοινωνιολογικός ναζισμός. «Ο κόσμος δεν ξέρει που πηγαίνει. Ο κόσμος παρουσιάζει το παράδοξο φαινόμενο της παγκοσμιοποίησης των συγκινήσεων» σημειώνει ο Μπαντιού(πηγή AgoraVox). Η 11η Σεπτέμβρη, το μεγάλο τσουνάμι, η εκλογή του Ομπάμα και αυτό το χρόνο ο θάνατος του Μ. Τζάκσον στο επικοινωνιακό περιβάλλον της αναγγελθείσας γρίπης, «εξελθούσης από το κεφάλι των ειδικών της OMS», είναι οι εικόνες και ο λόγος που συγκινούν τους πολίτες όλου του κόσμου, τουλάχιστον εκείνους που έχουν πρόσβαση στην πληροφόρηση. Αλλά τι είδους συγκινήσεις είναι αυτές; Ο Μπαντιού επιμένει κυρίως στο φόβο. Η κλιματική αλλαγή προκαλεί φόβο (κατασκευασμένη σύμφωνα με τον Μπαντιού από τους επιστήμονες του GIEC), η οικονομική κρίση προκαλεί φόβο. Αυτές οι φοβίες ή οι άλλες συγκινήσεις συντείνουν στη διαμόρφωση του ψυχισμού μας αλλά δεν συνιστούν στήριγμα που θα προσανατολίσει την ύπαρξή μας ή που θα μας κάνει να γνωρίσουμε που οδεύει ο κόσμος. Αντιθέτως, μάλιστα, διαταράσσουν την ορθή χρήση του νου(Σπινόζα). Τελικά, η ύπαρξη έγινε πολύ σύνθετη και η εξάρτησή μας από τις νέες τεχνολογίες αυξάνεται ολοένα και περισσότερο χωρίς να ξέρουμε αν αυτές είναι αληθινά χρήσιμες ή αν ο άνθρωπος έγινε δούλος του τεχνικού συστήματος. Όλα αυτά οδηγούν στο ναζισμό(η Άρεντ μιλούσε για ολοκληρωτισμό). Γιατί ο ναζισμός σύμφωνα με τον Μπαντιού είναι η έκφραση της πιο παροξυστικής από τις παρεκκλίσεις της γνώσης. Γενικά η αρχή του ναζισμού ήταν να θεωρεί ότι ένας λαός νομιμοποιείται να έχει προτεραιότητα στις γεωπολιτικές επιλογές, στην κατοχή των πλουτοπαραγωγικών πηγών, στην κατάκτηση εδαφών και προπάντων στην υποταγή των ανθρώπων στους ναζιστικούς σκοπούς (μια παραλλαγή της άποψης της Τζ. Κρίστεβα). Αυτός είναι ο κοινωνιολογικός ναζισμός. Στη βάση αυτή κινείται η σημερινή βασική αντίθεση; «Οι χαμένοι και οι κερδισμένοι» λέει ο Μπαντιού.
Εφήμερα
Ντουμπάι, «χώρα χωρίς μέτρο» τη χαρακτηρίζει η γαλλική εφημερίδα Le Monde. Αλλά και ο εντυπωσιασμός όλων των επισκεπτών του κρατιδίου ήταν χωρίς μέτρο. Μιλάμε για τη χώρα που η έξαρση των κατασκευών με τα περίφημα τεχνητά νησιά και η χθεσινή «πτώση» με την αδυναμία της κρατικής Dubai World και τη θυγατρική της Nakheel να πληρώσει τα δάνειά της τουλάχιστον μέχρι της 30 Μαΐου 2010! Τα ελληνικά συμφέροντα στο κρατίδιο είναι μεγάλο και δεν γνωρίζουμε ακόμη τις επιπτώσεις. Πάντως, στα χρηματιστήρια ειδικά στα ασιατικά είχαμε ένα μήνι κραχ. Σ’ αυτό συνέτεινε και η υποβάθμιση της πιστοληπτικής ικανότητας της χώρας από τις γνωστές εταιρίες(Moody’s και Standard & Poor’s) που εκτίναξαν τα επιτόκια δανεισμού πάνω και από αυτά της Ελλάδας! Έτσι, μετά την «Ισλανδία του Αιγαίου»(δηλαδή την Ελλάδα σύμφωνα με του Φαϊνάνσιαλ Τάιμς, τώρα έχουμε και την «Ισλανδία της Ασίας»!
Πως κάναμε τους γιους μας «φλώρους» ο Μπαντιού θα μας πει μια άλλη φορά. Για την ώρα μιλάει για το καθεστώς στη Γαλλία, το καθεστώς Σαρκοζί το οποίο χαρακτηρίζει αντίστοιχο με το κατοχικό καθεστώς του Πεταίν. Η ομοιότητα δεν είναι απόλυτη αλλά υπάρχει σήμερα στη Γαλλία και στον υπόλοιπο κόσμο όχι ένας πολιτικός, αλλά ένας κοινωνιολογικός ναζισμός. «Ο κόσμος δεν ξέρει που πηγαίνει. Ο κόσμος παρουσιάζει το παράδοξο φαινόμενο της παγκοσμιοποίησης των συγκινήσεων» σημειώνει ο Μπαντιού(πηγή AgoraVox). Η 11η Σεπτέμβρη, το μεγάλο τσουνάμι, η εκλογή του Ομπάμα και αυτό το χρόνο ο θάνατος του Μ. Τζάκσον στο επικοινωνιακό περιβάλλον της αναγγελθείσας γρίπης, «εξελθούσης από το κεφάλι των ειδικών της OMS», είναι οι εικόνες και ο λόγος που συγκινούν τους πολίτες όλου του κόσμου, τουλάχιστον εκείνους που έχουν πρόσβαση στην πληροφόρηση. Αλλά τι είδους συγκινήσεις είναι αυτές; Ο Μπαντιού επιμένει κυρίως στο φόβο. Η κλιματική αλλαγή προκαλεί φόβο (κατασκευασμένη σύμφωνα με τον Μπαντιού από τους επιστήμονες του GIEC), η οικονομική κρίση προκαλεί φόβο. Αυτές οι φοβίες ή οι άλλες συγκινήσεις συντείνουν στη διαμόρφωση του ψυχισμού μας αλλά δεν συνιστούν στήριγμα που θα προσανατολίσει την ύπαρξή μας ή που θα μας κάνει να γνωρίσουμε που οδεύει ο κόσμος. Αντιθέτως, μάλιστα, διαταράσσουν την ορθή χρήση του νου(Σπινόζα). Τελικά, η ύπαρξη έγινε πολύ σύνθετη και η εξάρτησή μας από τις νέες τεχνολογίες αυξάνεται ολοένα και περισσότερο χωρίς να ξέρουμε αν αυτές είναι αληθινά χρήσιμες ή αν ο άνθρωπος έγινε δούλος του τεχνικού συστήματος. Όλα αυτά οδηγούν στο ναζισμό(η Άρεντ μιλούσε για ολοκληρωτισμό). Γιατί ο ναζισμός σύμφωνα με τον Μπαντιού είναι η έκφραση της πιο παροξυστικής από τις παρεκκλίσεις της γνώσης. Γενικά η αρχή του ναζισμού ήταν να θεωρεί ότι ένας λαός νομιμοποιείται να έχει προτεραιότητα στις γεωπολιτικές επιλογές, στην κατοχή των πλουτοπαραγωγικών πηγών, στην κατάκτηση εδαφών και προπάντων στην υποταγή των ανθρώπων στους ναζιστικούς σκοπούς (μια παραλλαγή της άποψης της Τζ. Κρίστεβα). Αυτός είναι ο κοινωνιολογικός ναζισμός. Στη βάση αυτή κινείται η σημερινή βασική αντίθεση; «Οι χαμένοι και οι κερδισμένοι» λέει ο Μπαντιού.
Εφήμερα
Ντουμπάι, «χώρα χωρίς μέτρο» τη χαρακτηρίζει η γαλλική εφημερίδα Le Monde. Αλλά και ο εντυπωσιασμός όλων των επισκεπτών του κρατιδίου ήταν χωρίς μέτρο. Μιλάμε για τη χώρα που η έξαρση των κατασκευών με τα περίφημα τεχνητά νησιά και η χθεσινή «πτώση» με την αδυναμία της κρατικής Dubai World και τη θυγατρική της Nakheel να πληρώσει τα δάνειά της τουλάχιστον μέχρι της 30 Μαΐου 2010! Τα ελληνικά συμφέροντα στο κρατίδιο είναι μεγάλο και δεν γνωρίζουμε ακόμη τις επιπτώσεις. Πάντως, στα χρηματιστήρια ειδικά στα ασιατικά είχαμε ένα μήνι κραχ. Σ’ αυτό συνέτεινε και η υποβάθμιση της πιστοληπτικής ικανότητας της χώρας από τις γνωστές εταιρίες(Moody’s και Standard & Poor’s) που εκτίναξαν τα επιτόκια δανεισμού πάνω και από αυτά της Ελλάδας! Έτσι, μετά την «Ισλανδία του Αιγαίου»(δηλαδή την Ελλάδα σύμφωνα με του Φαϊνάνσιαλ Τάιμς, τώρα έχουμε και την «Ισλανδία της Ασίας»!
Πέμπτη 26 Νοεμβρίου 2009
Τρικ
Το θέμα της δημιουργικής λογιστικής και ο τρόπος υπολογισμού των δημοσιονομικών ελλειμμάτων είναι άρρηκτα συνυφασμένα με το οικονομικό σύστημα. Το ίδιο το χρηματοπιστωτικό σύστημα, το παιγνίδι του Χρηματιστηρίου δεν είναι παρά ένας τζόγος, βασιζόμενος κατ’ εξοχή στα τρικ, που ενίοτε σκάνε σαν παραφουσκωμένοι πομφόλυγες, όπως συνέβη με τα τοξικά ομόλογα. Έτσι, αυτοί που ζητούν από την Ελλάδα αντικειμενικά λογιστικά κριτήρια ξεχνούν ότι ακόμη και τα λογιστικά κριτήρια της «Γιούροστατ» έχουν τεθεί υπό αμφισβήτηση. Όλοι παίζουν. Μόνο οι Έλληνες και δη ο υπουργός Οικονομικών κ. Παπακωνσταντίνου, όπως προηγουμένως και οι ομόλογοί του της ΝΔ, θεώρησε εν πλήρη αφελεία και άγνοια ότι το παιγνίδι είναι διαφανές και πως οι χρηματοπιστωτικός καπιταλισμός απαιτεί απλώς ειλικρίνεια! Αξίζει να σημειώσουμε επ’ αυτού το «αλγοριθμικό τρικ» (άλλως πως «δημιουργική λογιστική») στο οποίο προβαίνει η μεγάλη αμερικανική τράπεζα Goldman Sachs, που αντιπροσωπεύει το 1/3 των υπό διαπραγμάτευση τίτλων στη Γουόλ Στρητ, για να κρύψει το γεγονός ότι οι επιχειρήσεις-πελάτες της την εγκαταλείπουν, όπως τα ποντίκια το καράβι, ξεπουλώντας τους τίτλους τους. Εμείς, όμως, σαν ψαρωμένοι επαρχιώτες παραβλέπουμε το τι γίνεται, ή σαν νέοι που «έχουν γράσο στα μάτια», αδυνατούμε να δούμε. Έτσι, ο υπουργός Οικονομικών κ. Παπακωνσταντίνου, άμα τη αναλήψει των καθηκόντων του, πήρε αμπάριζα τα ξένα μέσα ενημέρωσης(CNN κ.ά), διεκτραγωδώντας την κατάσταση της ελληνικής οικονομίας και καταγγέλλοντας τους προηγούμενους ως «κακά παιδιά». Όμως, ακόμη κι ένας πρωτοετής φοιτητής οικονομικής σχολής γνωρίζει ότι η «εικόνα» μιας οικονομίας έχει μεγάλη σημασία στο παγκόσμιο οικονομικό σύστημα. Δυστυχώς, ο υπουργός οικονομίας συνέχισε την υπονόμευση και στις Βρυξέλλες, όπου φούσκωσε το δημοσιονομικό έλλειμμα στο 12,5% έτσι ώστε να φανεί ότι το 2010 θα ρίξει το έλλειμμα στο… 9%. Από τότε επισημαίναμε και ρωτούσαμε, άραγε, ο κ. Παπακωνσταντίνου δεν σκέφτεται ότι αυτή η σκόπιμη και κοντόφθαλμη «δραματοποίηση» θα δημιουργήσει πρόβλημα στο δανεισμό; Γράψαμε τότε ότι αυτό θα επιφέρει την αύξηση στα επιτόκια και στο κόστος του κρατικού δανεισμού. Θα πληρώσουμε δηλαδή πολύ ακριβότερα τα δάνεια. Δυστυχώς, όμως, η κυβέρνηση συνέχισε ακάθεκτη στον ίδιο σκοπό με αποτέλεσμα σήμερα να έχουμε φθάσει λίγο πριν τον γκρεμό της χρεοκοπίας. Για την ιστορία αρκεί να θυμίσουμε ότι και η πτώχευση επί Τρικούπη συνέβη γιατί ένας πρώην υπουργός Οικονομικών ο Κ. Καραπάνος (μαζί με τους Δηληγιάννη, Συγγρό κ.ά.) δήλωσε στους ξένους δανειστές σε συνέδριο στο Παρίσι ότι τα χρήματά τους κινδυνεύουν!
Εφήμερα
«Κάψτε το λίπος» είπε ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδας κ. Προβόπουλος, για να σωθεί η ελληνική οικονομία. Ο διοικητής εννοούσε τις δαπάνες του δημοσίου, κάποιοι άλλοι, όμως, εννοούν τους… εργαζόμενους(δηλαδή απολύσεις). Πάντως, ο κ. Προβόπουλος αποκάλυψε το μέγα ψεύδος της κυβέρνησης και του πρωθυπουργού Γιώργου Παπανδρέου ότι δήθεν δεν γνώριζαν για την κατάσταση της ελληνικής οικονομίας και του χρέους. Κατόπιν τούτου είναι φυσικό «να μην απολαμβάνει της εμπιστοσύνης της κυβέρνησης» ο διοικητής της Τράπεζας, όπως δηλώθηκε αρμοδίως. Τούθοπερ σημαίνει πως όταν διαφωνείς με την κυβέρνηση παραιτείσαι!
Στην Ελλάδα η διαφωνία ισοδυναμεί με παραίτηση, αλλά στη Ρωσία με εξαφάνιση. Ένας Ρώσος δικηγόρος, συνήγορος «ολιγάρχη» αντιπάλου του Πούτιν, πέθανε στη φυλακή. Μετανάστες αλλά και αστυνομικοί σφάζονται και ρίχνονται στα ποτάμια. 12.500 παιδιά είναι εξαφανισμένα. Δημοσιογράφοι δολοφονούνται. Άρα η διαφορά μεταξύ δημοκρατίας και δικτατορίας είναι πως στη δημοκρατία όταν διαφωνείς παραιτείσαι, ενώ στη δικτατορία εξαφανίζεσαι!
Εφήμερα
«Κάψτε το λίπος» είπε ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδας κ. Προβόπουλος, για να σωθεί η ελληνική οικονομία. Ο διοικητής εννοούσε τις δαπάνες του δημοσίου, κάποιοι άλλοι, όμως, εννοούν τους… εργαζόμενους(δηλαδή απολύσεις). Πάντως, ο κ. Προβόπουλος αποκάλυψε το μέγα ψεύδος της κυβέρνησης και του πρωθυπουργού Γιώργου Παπανδρέου ότι δήθεν δεν γνώριζαν για την κατάσταση της ελληνικής οικονομίας και του χρέους. Κατόπιν τούτου είναι φυσικό «να μην απολαμβάνει της εμπιστοσύνης της κυβέρνησης» ο διοικητής της Τράπεζας, όπως δηλώθηκε αρμοδίως. Τούθοπερ σημαίνει πως όταν διαφωνείς με την κυβέρνηση παραιτείσαι!
Στην Ελλάδα η διαφωνία ισοδυναμεί με παραίτηση, αλλά στη Ρωσία με εξαφάνιση. Ένας Ρώσος δικηγόρος, συνήγορος «ολιγάρχη» αντιπάλου του Πούτιν, πέθανε στη φυλακή. Μετανάστες αλλά και αστυνομικοί σφάζονται και ρίχνονται στα ποτάμια. 12.500 παιδιά είναι εξαφανισμένα. Δημοσιογράφοι δολοφονούνται. Άρα η διαφορά μεταξύ δημοκρατίας και δικτατορίας είναι πως στη δημοκρατία όταν διαφωνείς παραιτείσαι, ενώ στη δικτατορία εξαφανίζεσαι!
Τετάρτη 25 Νοεμβρίου 2009
Μιντιακά ψεύδη
Ποια τηλεόραση «μίλησε», ποια εφημερίδα έγραψε για τα τεράστια κέρδη της εθνικής τράπεζας; Ένα δισεκατομμύριο ευρώ τα κέρδη! Ποιο τηλεοπτικό κανάλι, ποιο ράδιο –ακόμα κι αυτά που καμώνονται ότι μάχονται για το περιβάλλον- μίλησαν για το οικολογικό έγκλημα των βιομηχανιών στον Ασωπό, για τους καρκινοπαθείς της περιοχής, για την έκθεση του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδας(ΤΕΕ) που παραδόθηκε στην υπουργό Περιβάλλοντος, όπου καταγγέλλεται η «περιφρόνηση της δημόσιας υγείας»; Ποιος από τους αφελείς –οι πονηροί και εξωνημένοι είχαν τους λόγους τους-, που πανηγύριζαν για την εκλογή Ομπάμα, βγήκε να κάνει την αυτοκριτική του, ψέγοντας την κυβέρνηση των ΗΠΑ –όπως και της Ινδίας και της Κίνας- που ανακοίνωσαν ότι δεν θα ψηφίσουν τα μέτρα για την κλιματική αλλαγή λόγω «οικονομικού κόστους»; Μόνο στη χθεσινή Le Monde σημειωνόταν ότι το λιώσιμο των πάγων θα ισοδυναμεί με δέκα χρηματοπιστωτικές κρίσεις όπως η σημερινή. Αλλά κι εδώ υπάρχει στρέβλωση. Η αντιμετώπιση του προβλήματος είναι ποσοτική και όχι ποιοτική καθώς αποκρύπτει ότι η οικολογική καταστροφή είναι μη αναστρέψιμη. Με άλλα λόγια, η εφημερίδα παρουσιάζει ότι το πρόβλημα είναι δυνατόν να επιλυθεί, αλλά θα το πληρώσουμε ακριβά, αφού θα κοστίσει δέκα φορές περισσότερο από τη σημερινή κρίση.
Έγραψε, αλήθεια, ή μίλησε κάποιο μέσο ενημέρωσης –πλην κάποιων περιφερειακών και αυτών σε μονόστηλα- για τις μεγάλες κινητοποιήσεις των φοιτητών στις ΗΠΑ, στη Γερμανία, στη Γαλλία για τις απολύσεις εκπαιδευτικού προσωπικού και την αύξηση των διδάκτρων; Μιλάει κανείς για την ανεργία; Όλα αυτά δηλώνουν μία ιδιότυπη λογοκρισία η οποία αποκρύπτει τις σοβαρές ειδήσεις κάτω από ένα σωρό ειδήσεων τριτεύουσας σημασίας. Αλλά και όταν προβάλλεται μία σοβαρή είδηση απωθείται τάχιστα από μία επίσης σοβαρή είδηση, που όμως αποπροσανατολίζει. Συνεπώς, η λογοκρισία βασίζεται στον ειδησεογραφικό πληθωρισμό.
Τα πράγματα, όμως, γίνονται πολύ σοβαρότερα όταν έχουμε την απόκρυψη φαινομένων όπως η επιδρομή 40 κρανοφόρων της εγχώριας Κου Κλουξ Κλαν σε καταστήματα Αράβων στο Νέο Κόσμο. Κάποια μέσα ενημέρωσης παρουσίασαν το γεγονός ως «σύγκρουση μεταξύ μεταναστών»! Ακόμη και το δελτίο τύπου της αστυνομίας μιλάει για «σύγκρουση ατόμων». Τι σημαίνει αυτή η «πολιτική ορθότης» της ΕΛ.ΑΣ. του κ. Χρυσοχοΐδη; Σημαίνει απλώς τη «σκαστή» απόκρυψη των ενόχων, οι οποίοι ήταν φασίστες και ρατσιστές. Η αστυνομία όφειλε να γνωρίζει περί τίνος επρόκειτο. Κι αν δεν ήξερε να ρωτήσει ή τουλάχιστον να ακούσει τις κραυγές «έξω οι ξένοι». Γι’ αυτό πριν συμβεί ότι με την Κ. Κούνεβα ή πριν το φαινόμενο διογκωθεί ώστε να το επικηρύξει ο υπουργός της Προστασίας του Πολίτη, ας ανακαλύψει τα αυγά του φιδιού στην ΕΛ.ΑΣ. Αλλά και στο χώρο των ΜΜΕ υπάρχει πρόβλημα, αφού κάποια εξ αυτών και μάλιστα τηλεοπτικά μιλούσαν για «συγκρούσεις μεταξύ μεταναστών». Ποιος έδωσε την ψευδή πληροφορία; Γιατί την αποδέχτηκαν όλοι οι δημοσιογράφοι και τη μετέδωσαν πανομοιότυπα; Πως συνεννοήθηκαν μεταξύ τους; Όλα τούτα δείχνουν μια συμπαιγνία υπέρ των ξενοφοβικών. Γι’ αυτό απαιτείται η άμεση αντίδραση των δημοκρατικών δυνάμεων πριν να είναι αργά.
Εφήμερα
Γράφαμε, χθες, ότι «Τα ασφαλιστικά ταμεία βρίσκονται στο κόκκινο. Αλλά ποιος ευθύνεται γι’ αυτό; Γιατί δεν ελέγχεται η εισφοροδιαφυγή; Κυρίως, ποιος ευθύνεται για τη μαύρη εργασία; Και ποιος επιβάλει την ελαστική εργασία, δηλαδή την ανασφάλιστη εργασία, ή την εργασία με τα μπλοκάκια; Αν θέλουν συνεπώς πραγματικά να «γεμίσουν» τα ασφαλιστικά ταμεία ας καταργήσουν την ανασφάλιστη εργασία». Ακούσαμε την ίδια άποψη να διατυπώνεται από τον καθηγητή εργασιακών σχέσεων στο Πάντειο Γιάννη Κουζή(ΝΕΤ).
Ακούσαμε και τον πρόεδρο της ΓΣΕΕ κ. Παναγόπουλο να διαμαρτύρεται ότι «δεν μας άφησε το ΚΚΕ να διαλεχθούμε»! Με ποιον αγαπητέ; Με τον επίσης ΠΑΣΟΚ πρόεδρο της ΑΔΕΔΥ και τον ασφαλώς ΠΑΣΟΚ υπουργό Εργασίας; Από πότε τάχα ο διάλογος με τον καθρέφτη σας αποκαλείται «δημοκρατικός διάλογος»; Επί ΝΔ οι κύριοι αυτοί έκαναν κάποιες κινητοποιήσεις, γιατί, σήμερα, που γίνεται επίθεση στα εργασιακά και ασφαλιστικά δικαιώματα των εργαζομένων δεν κάνουν απολύτως τίποτα; Βέβαια, το ΚΚΕ τους «χαλάει τη σούπα», γι’ αυτό και η σφοδρή επίθεση εναντίον των «δύο κομμουνιστικών κομμάτων» από το θωρηκτό Πάγκαλος!
Κι ενώ στο εσωτερικό της κυβέρνησης γίνεται… εμφύλιος σπαραγμός, ο πρωθυπουργός Γιώργος Παπανδρέου, ο οποίος άφησε την κυβέρνηση να λειτουργεί με τον αυτόματο πιλότο, στέλνει από τον μακρινό Άγιο Δομήνικο αυστηρές συστάσεις προς ναυτιλομένους. Μόνο που αυτές δεν φαίνεται να αρκούν. Πολύ περισσότερο καθώς άρχισαν τα όργανα αφού λέγεται ότι κάποια «λαμόγια» εισήλθαν στην κυβέρνηση με το Δούρειο Ίππο του βιογραφικού. Πολλοί μιλούν γι’ αυτούς που τους επέλεξαν, καθώς πρόκειται για ανθρώπους που θα κάνουν τη «βρώμικη δουλειά»!
Έγραψε, αλήθεια, ή μίλησε κάποιο μέσο ενημέρωσης –πλην κάποιων περιφερειακών και αυτών σε μονόστηλα- για τις μεγάλες κινητοποιήσεις των φοιτητών στις ΗΠΑ, στη Γερμανία, στη Γαλλία για τις απολύσεις εκπαιδευτικού προσωπικού και την αύξηση των διδάκτρων; Μιλάει κανείς για την ανεργία; Όλα αυτά δηλώνουν μία ιδιότυπη λογοκρισία η οποία αποκρύπτει τις σοβαρές ειδήσεις κάτω από ένα σωρό ειδήσεων τριτεύουσας σημασίας. Αλλά και όταν προβάλλεται μία σοβαρή είδηση απωθείται τάχιστα από μία επίσης σοβαρή είδηση, που όμως αποπροσανατολίζει. Συνεπώς, η λογοκρισία βασίζεται στον ειδησεογραφικό πληθωρισμό.
Τα πράγματα, όμως, γίνονται πολύ σοβαρότερα όταν έχουμε την απόκρυψη φαινομένων όπως η επιδρομή 40 κρανοφόρων της εγχώριας Κου Κλουξ Κλαν σε καταστήματα Αράβων στο Νέο Κόσμο. Κάποια μέσα ενημέρωσης παρουσίασαν το γεγονός ως «σύγκρουση μεταξύ μεταναστών»! Ακόμη και το δελτίο τύπου της αστυνομίας μιλάει για «σύγκρουση ατόμων». Τι σημαίνει αυτή η «πολιτική ορθότης» της ΕΛ.ΑΣ. του κ. Χρυσοχοΐδη; Σημαίνει απλώς τη «σκαστή» απόκρυψη των ενόχων, οι οποίοι ήταν φασίστες και ρατσιστές. Η αστυνομία όφειλε να γνωρίζει περί τίνος επρόκειτο. Κι αν δεν ήξερε να ρωτήσει ή τουλάχιστον να ακούσει τις κραυγές «έξω οι ξένοι». Γι’ αυτό πριν συμβεί ότι με την Κ. Κούνεβα ή πριν το φαινόμενο διογκωθεί ώστε να το επικηρύξει ο υπουργός της Προστασίας του Πολίτη, ας ανακαλύψει τα αυγά του φιδιού στην ΕΛ.ΑΣ. Αλλά και στο χώρο των ΜΜΕ υπάρχει πρόβλημα, αφού κάποια εξ αυτών και μάλιστα τηλεοπτικά μιλούσαν για «συγκρούσεις μεταξύ μεταναστών». Ποιος έδωσε την ψευδή πληροφορία; Γιατί την αποδέχτηκαν όλοι οι δημοσιογράφοι και τη μετέδωσαν πανομοιότυπα; Πως συνεννοήθηκαν μεταξύ τους; Όλα τούτα δείχνουν μια συμπαιγνία υπέρ των ξενοφοβικών. Γι’ αυτό απαιτείται η άμεση αντίδραση των δημοκρατικών δυνάμεων πριν να είναι αργά.
Εφήμερα
Γράφαμε, χθες, ότι «Τα ασφαλιστικά ταμεία βρίσκονται στο κόκκινο. Αλλά ποιος ευθύνεται γι’ αυτό; Γιατί δεν ελέγχεται η εισφοροδιαφυγή; Κυρίως, ποιος ευθύνεται για τη μαύρη εργασία; Και ποιος επιβάλει την ελαστική εργασία, δηλαδή την ανασφάλιστη εργασία, ή την εργασία με τα μπλοκάκια; Αν θέλουν συνεπώς πραγματικά να «γεμίσουν» τα ασφαλιστικά ταμεία ας καταργήσουν την ανασφάλιστη εργασία». Ακούσαμε την ίδια άποψη να διατυπώνεται από τον καθηγητή εργασιακών σχέσεων στο Πάντειο Γιάννη Κουζή(ΝΕΤ).
Ακούσαμε και τον πρόεδρο της ΓΣΕΕ κ. Παναγόπουλο να διαμαρτύρεται ότι «δεν μας άφησε το ΚΚΕ να διαλεχθούμε»! Με ποιον αγαπητέ; Με τον επίσης ΠΑΣΟΚ πρόεδρο της ΑΔΕΔΥ και τον ασφαλώς ΠΑΣΟΚ υπουργό Εργασίας; Από πότε τάχα ο διάλογος με τον καθρέφτη σας αποκαλείται «δημοκρατικός διάλογος»; Επί ΝΔ οι κύριοι αυτοί έκαναν κάποιες κινητοποιήσεις, γιατί, σήμερα, που γίνεται επίθεση στα εργασιακά και ασφαλιστικά δικαιώματα των εργαζομένων δεν κάνουν απολύτως τίποτα; Βέβαια, το ΚΚΕ τους «χαλάει τη σούπα», γι’ αυτό και η σφοδρή επίθεση εναντίον των «δύο κομμουνιστικών κομμάτων» από το θωρηκτό Πάγκαλος!
Κι ενώ στο εσωτερικό της κυβέρνησης γίνεται… εμφύλιος σπαραγμός, ο πρωθυπουργός Γιώργος Παπανδρέου, ο οποίος άφησε την κυβέρνηση να λειτουργεί με τον αυτόματο πιλότο, στέλνει από τον μακρινό Άγιο Δομήνικο αυστηρές συστάσεις προς ναυτιλομένους. Μόνο που αυτές δεν φαίνεται να αρκούν. Πολύ περισσότερο καθώς άρχισαν τα όργανα αφού λέγεται ότι κάποια «λαμόγια» εισήλθαν στην κυβέρνηση με το Δούρειο Ίππο του βιογραφικού. Πολλοί μιλούν γι’ αυτούς που τους επέλεξαν, καθώς πρόκειται για ανθρώπους που θα κάνουν τη «βρώμικη δουλειά»!
Τρίτη 24 Νοεμβρίου 2009
Δημοκρατία αλα Πασοκ
Ο κ. Λοβέρδος(υπουργός εργασίας) διαλέγεται με τον κ. Παναγόπουλο (πρόεδρο ΓΣΕΕ) και τον κ. Παπασπύρου(πρόεδρο ΑΔΕΔΥ), άλλως πως το κυβερνητικό ΠΑΣΟΚ διαβουλεύεται με το συνδικαλιστικό ΠΑΣΟΚ για το ασφαλιστικό. Είναι αυτό δημοκρατικός διάλογος; Όχι. Αυτό δεν είναι παρά διάλογος του ΠΑΣΟΚ με τον εαυτό του. Μάλιστα, η ακύρωση και απαξίωση των άλλων κομμάτων της αριστερής αντιπολίτευσης από τον κ. Θ. Πάγκαλο, χθες, στο «Μέγκα» παραπέμπει σ’ ένα ιδιότυπο δικομματικό πολιτικό σύστημα αυταρχικού χαρακτήρα! Ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης κατηγόρησε τα άλλα κόμματα –ιδίως της αριστεράς- ότι δεν είναι δημοκρατικά! Μάλιστα, αυτοπροσδιόρισε το κόμμα του ως «αριστερό» αφού ψηφίσθηκε από… «τόσο κόσμο». Όμως, οι εκλογές νομιμοποιούν έναν πολιτικό σχηματισμό να χαρακτηρισθεί δημοκρατικός ή αριστερός; Φοβόμαστε πως αυτό δεν αρκεί, διότι και ο Χίτλερ μέσω εκλογών ανήλθε στην εξουσία. Ασφαλώς δεν ισχύει το ίδιο εν προκειμένω, αλλά δεν αρκούν οι εκλογές και η ψήφος της πλειοψηφίας για να χαρακτηρίσουν ένα κόμμα εξουσίας ως δημοκρατικό.
Τι είναι λοιπόν η δημοκρατία; Σύμφωνα με τον μετριοπαθή Ρ. Μπόμπιο «Είναι εκείνη η μορφή διακυβέρνησης της οποίας οι κύριοι κανόνες, όταν τηρούνται, έχουν ως σκοπό την επίλυση των κοινωνικών συγκρούσεων χωρίς την προσφυγή στην αμοιβαία βία». Επίσης, δημοκρατία «είναι ένα καθεστώς στο οποίο οι περισσότερες αποφάσεις λαμβάνονται μέσω συμφωνιών των διαφόρων ομάδων». Ακόμα περισσότερο, «η δημοκρατία δίνει ζωή σε μια ‘’κοινωνία του συμβολαίου’’, η οποία προϋποθέτει και αξιώνει το σεβασμό της αρχής: Pacta sunt servanda». Τέλος, ένα δημοκρατικό καθεστώς μπορεί να αξιολογηθεί με κριτήριο το «βαθμό πολιτικής βίας που υπάρχει ακόμα σ’ αυτό, πόσο μεγάλο τμήμα των πολιτικών σχέσεων είναι ακόμα μυστικές(σ.σ. διαπλοκή με μέσα ενημέρωσης και οικονομικά συμφέροντα, που «ευνοεί(η διαπλοκή) την τέχνη του ψεύδους»), πόσο μεγάλη είναι η δεσμευτική ισχύς των συμφωνιών μεταξύ των κοινωνικών και των πολιτικών δυνάμεων (σ.σ. ασυνέπεια ως προς τις προεκλογικές δεσμεύσεις και απαξίωση πολιτικής)…». Παρατηρούμε, συνεπώς, ότι η σύγχρονη δημοκρατία αποκλίνει σοβαρά από το ιδανικό, όπως μεγάλη είναι και η απόκλιση της ηθικής από την πολιτική. Γιατί δεν είναι δημοκρατία άλλα να λες προεκλογικά και άλλα να κάνεις μετεκλογικά, να μην τηρείς δηλαδή το συμβόλαιό σου με εκείνους που σε ψήφισαν. Δεν είναι δημοκρατία να ενισχύεις το αστυνομικό κράτος. Προπάντων, δεν είναι δημοκρατία να απαξιώνεις τους άλλους πολιτικούς θεσμούς, μιλώντας γι’ αυτούς χωρίς σεβασμό αλλά με ειρωνεία και χλευασμό. Αλήθεια, ποιον διάλογο μπορείς να κάνεις με τα άλλα κόμματα, όταν τα αντιμετωπίζεις με τόσο σκαιό τρόπο; Μια πραγματική δημοκρατία δεν αποκλείει ούτε «αφομοιώνει» κανέναν, αλλά προτείνει το σεβασμό των διαφορών, όποιες κι αν είναι αυτές. Σ’ αυτή την ανοχή συνίσταται η δύναμη της δημοκρατίας και όχι στον αυταρχισμό. Γι’ αυτό το σημαντικότερο πολιτικό χρέος μας είναι η επανεύρεση της πραγματικής δημοκρατίας πέρα από λαϊκισμούς, εξυπνακισμούς και λεκτικούς αυταρχισμούς.
Εφήμερα
Τα ασφαλιστικά ταμεία βρίσκονται στο κόκκινο. Αλλά ποιος ευθύνεται γι’ αυτό; Γιατί δεν ελέγχεται η εισφοροδιαφυγή; Κυρίως, ποιος ευθύνεται για τη μαύρη εργασία; Και ποιος επιβάλει την ελαστική εργασία, δηλαδή την ανασφάλιστη εργασία, ή την εργασία με τα μπλοκάκια; Αν θέλουν συνεπώς πραγματικά να «γεμίσουν» τα ασφαλιστικά ταμεία ας καταργήσουν την ανασφάλιστη εργασία. Το 2008, πάντως, ο νυν πρωθυπουργός και τότε αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης Γιώργος Παπανδρέου ζητούσε δημοψήφισμα για το Ασφαλιστικό(μας το θύμισε ο Γιάννης Τριάντης-Ελευθεροτυπία).
Εντάξει, μπορεί ο κ. Θ. Πάγκαλος να μην είναι και τόσο… αβρός με τα άλλα δύο κόμματα της αριστεράς, μπορεί η κ. Α. Παπαρήγα να βρίσκεται σε «πόλεμο» με την κυβέρνηση, η οποία, όντως, επιτίθεται στους εργαζόμενους (ασφαλιστικό, εργασιακά), αλλά η «παρακούμβιση» (σμπρώξιμο) των συνδικαλιστών της ΑΔΕΔΥ από τον επικεφαλής της ομάδας του ΠΑΜΕ που έφραξαν την πόρτα του υπουργείου εργασίας, δημιούργησε αλγεινή εντύπωση. Είναι αυτό που λέμε, ότι έτσι χάνεις το δίκιο σου.
Ο μέσος όρος του δημόσιου χρέους στις δυτικές χώρες για το 2010 θα κυμανθεί μεταξύ 85% και 90% του ΑΕΠ. Όμως σύμφωνα με τους οικονομολόγους καμία αναπτυγμένη χώρα δεν θα μπορέσει να χρηματοδοτήσει το χρέος της. Αν αυτό ισχύει για τις χώρες που έχουν 85% δημόσιο χρέος τι να πούμε κι εμείς που έχουμε πάνω από 120%! Μόνο οι κινέζοι μπορούν να μας σώσουν, αγοράζοντας κρατικά ομόλογα κατά το ανάλογο της Αμερικής. Θυμίζουμε ότι η Κίνα στηρίζει κυριολεκτικά την αμερικάνικη οικονομία, γιατί όχι και την ελληνική;
Ο εμβολιασμός για τη «χοιρινή» γρίπη δεν πάει καλά. Οι πολίτες, ακόμη και οι ευπαθείς ομάδες, είναι δύσπιστοι. Αντιθέτως, ο πληθυσμός κάνει το εμβόλιο για την «παλιά γρίπη», άλλως πως και «παλιογρίπη» αποκαλουμένη. Ο κόσμος δυσπιστεί, εξάλλου αυτοί που του τον προτρέπουν να εμβολιαστεί δεν είναι και τόσο αξιόπιστοι.
Τι είναι λοιπόν η δημοκρατία; Σύμφωνα με τον μετριοπαθή Ρ. Μπόμπιο «Είναι εκείνη η μορφή διακυβέρνησης της οποίας οι κύριοι κανόνες, όταν τηρούνται, έχουν ως σκοπό την επίλυση των κοινωνικών συγκρούσεων χωρίς την προσφυγή στην αμοιβαία βία». Επίσης, δημοκρατία «είναι ένα καθεστώς στο οποίο οι περισσότερες αποφάσεις λαμβάνονται μέσω συμφωνιών των διαφόρων ομάδων». Ακόμα περισσότερο, «η δημοκρατία δίνει ζωή σε μια ‘’κοινωνία του συμβολαίου’’, η οποία προϋποθέτει και αξιώνει το σεβασμό της αρχής: Pacta sunt servanda». Τέλος, ένα δημοκρατικό καθεστώς μπορεί να αξιολογηθεί με κριτήριο το «βαθμό πολιτικής βίας που υπάρχει ακόμα σ’ αυτό, πόσο μεγάλο τμήμα των πολιτικών σχέσεων είναι ακόμα μυστικές(σ.σ. διαπλοκή με μέσα ενημέρωσης και οικονομικά συμφέροντα, που «ευνοεί(η διαπλοκή) την τέχνη του ψεύδους»), πόσο μεγάλη είναι η δεσμευτική ισχύς των συμφωνιών μεταξύ των κοινωνικών και των πολιτικών δυνάμεων (σ.σ. ασυνέπεια ως προς τις προεκλογικές δεσμεύσεις και απαξίωση πολιτικής)…». Παρατηρούμε, συνεπώς, ότι η σύγχρονη δημοκρατία αποκλίνει σοβαρά από το ιδανικό, όπως μεγάλη είναι και η απόκλιση της ηθικής από την πολιτική. Γιατί δεν είναι δημοκρατία άλλα να λες προεκλογικά και άλλα να κάνεις μετεκλογικά, να μην τηρείς δηλαδή το συμβόλαιό σου με εκείνους που σε ψήφισαν. Δεν είναι δημοκρατία να ενισχύεις το αστυνομικό κράτος. Προπάντων, δεν είναι δημοκρατία να απαξιώνεις τους άλλους πολιτικούς θεσμούς, μιλώντας γι’ αυτούς χωρίς σεβασμό αλλά με ειρωνεία και χλευασμό. Αλήθεια, ποιον διάλογο μπορείς να κάνεις με τα άλλα κόμματα, όταν τα αντιμετωπίζεις με τόσο σκαιό τρόπο; Μια πραγματική δημοκρατία δεν αποκλείει ούτε «αφομοιώνει» κανέναν, αλλά προτείνει το σεβασμό των διαφορών, όποιες κι αν είναι αυτές. Σ’ αυτή την ανοχή συνίσταται η δύναμη της δημοκρατίας και όχι στον αυταρχισμό. Γι’ αυτό το σημαντικότερο πολιτικό χρέος μας είναι η επανεύρεση της πραγματικής δημοκρατίας πέρα από λαϊκισμούς, εξυπνακισμούς και λεκτικούς αυταρχισμούς.
Εφήμερα
Τα ασφαλιστικά ταμεία βρίσκονται στο κόκκινο. Αλλά ποιος ευθύνεται γι’ αυτό; Γιατί δεν ελέγχεται η εισφοροδιαφυγή; Κυρίως, ποιος ευθύνεται για τη μαύρη εργασία; Και ποιος επιβάλει την ελαστική εργασία, δηλαδή την ανασφάλιστη εργασία, ή την εργασία με τα μπλοκάκια; Αν θέλουν συνεπώς πραγματικά να «γεμίσουν» τα ασφαλιστικά ταμεία ας καταργήσουν την ανασφάλιστη εργασία. Το 2008, πάντως, ο νυν πρωθυπουργός και τότε αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης Γιώργος Παπανδρέου ζητούσε δημοψήφισμα για το Ασφαλιστικό(μας το θύμισε ο Γιάννης Τριάντης-Ελευθεροτυπία).
Εντάξει, μπορεί ο κ. Θ. Πάγκαλος να μην είναι και τόσο… αβρός με τα άλλα δύο κόμματα της αριστεράς, μπορεί η κ. Α. Παπαρήγα να βρίσκεται σε «πόλεμο» με την κυβέρνηση, η οποία, όντως, επιτίθεται στους εργαζόμενους (ασφαλιστικό, εργασιακά), αλλά η «παρακούμβιση» (σμπρώξιμο) των συνδικαλιστών της ΑΔΕΔΥ από τον επικεφαλής της ομάδας του ΠΑΜΕ που έφραξαν την πόρτα του υπουργείου εργασίας, δημιούργησε αλγεινή εντύπωση. Είναι αυτό που λέμε, ότι έτσι χάνεις το δίκιο σου.
Ο μέσος όρος του δημόσιου χρέους στις δυτικές χώρες για το 2010 θα κυμανθεί μεταξύ 85% και 90% του ΑΕΠ. Όμως σύμφωνα με τους οικονομολόγους καμία αναπτυγμένη χώρα δεν θα μπορέσει να χρηματοδοτήσει το χρέος της. Αν αυτό ισχύει για τις χώρες που έχουν 85% δημόσιο χρέος τι να πούμε κι εμείς που έχουμε πάνω από 120%! Μόνο οι κινέζοι μπορούν να μας σώσουν, αγοράζοντας κρατικά ομόλογα κατά το ανάλογο της Αμερικής. Θυμίζουμε ότι η Κίνα στηρίζει κυριολεκτικά την αμερικάνικη οικονομία, γιατί όχι και την ελληνική;
Ο εμβολιασμός για τη «χοιρινή» γρίπη δεν πάει καλά. Οι πολίτες, ακόμη και οι ευπαθείς ομάδες, είναι δύσπιστοι. Αντιθέτως, ο πληθυσμός κάνει το εμβόλιο για την «παλιά γρίπη», άλλως πως και «παλιογρίπη» αποκαλουμένη. Ο κόσμος δυσπιστεί, εξάλλου αυτοί που του τον προτρέπουν να εμβολιαστεί δεν είναι και τόσο αξιόπιστοι.
Δευτέρα 23 Νοεμβρίου 2009
Σαρκοζί και Καμί
Ο Σαρκοζί επιδιώκει να τοποθετήσει ότι απέμεινε από τον εδώ και δεκαετίες θανόντα Καμί, -συγγραφέα της Πανούκλας, του Σίσυφου, του Ξένου, του Επαναστατημένου Ανθρώπου- στο Πάνθεον. Η κόρη του Καμί, Κατρίν, διαχειρίστρια της κληρονομιάς του, έχει απλώς κάποιες επιφυλάξεις, καθώς θεωρεί ότι στον πατέρα της «δεν άρεσαν οι τιμές»! Αντιθέτως, ο δίδυμος αδελφός της Κατρίν, Ζαν αρνείται την τιμή του Σαρκοζί καθώς θεωρεί ότι ο πατέρας του «ήταν ένα σύμβολο για εκείνους που η ζωή ήταν πολύ σκληρή». Σκέφτομαι τα σύμβολα και την χρεία τους. Σύμβολο ο Καμί για τους απόκληρους, το ίδιο και η Κούνεβα. Ο πρώτος μας έλεγε «ζήσε σαν αθλητής ή ερωτευμένος Σίσυφος», σαν αγωνιστής λέει η δεύτερη. Μόνο εκείνη η πρόταση της Κούνεβα για την επιστροφή στην «πολυγαμική μητριαρχία» με παραξένεψε. Ακόμη κι αν η μητριαρχία σημαίνει «μέριμνα» δεν παύει να είναι εξουσία. Γι’ αυτό ούτε πατριαρχία ούτε μητριαρχία. Αλλά ας επιστρέψουμε στον Καμί. Γιατί ο Σαρκοζί θέλει να τοποθετήσει τα οστά του στο Πάνθεον; Θέλει «να τον οικειοποιηθεί» λέει ο Ζαν. Τι σημαίνει, άραγε, αυτή η συμβολική οικειοποίηση;
Τα σύμβολα «ευνουχίζουν» καθώς παγιδεύουν το υποκείμενο μέσα στη συμβολική τάξη μιας εξουσίας. Συνεπώς, ποιος ευνουχίζεται εν προκειμένω; Ο Καμί. Και επειδή ο Καμί δεν υπάρχει, ευνουχίζεται ο λόγος του (ο Επαναστατημένος Άνθρωπος), καθιστάμενος έτσι ως λόγος ένα χρήσιμο εργαλείο για την πολιτική εξουσία. Γιατί ο συμβολικός ευνουχισμός είναι συνώνυμος με την εξουσία, παράγει εξουσία. Αυτό ακριβώς έκανε με την αριστερά ο Ανδρέας Παπανδρέου όταν δίπλα στη φωτογραφία του Βενιζέλου τοποθετούσε τις φωτογραφίες του Μαρξ και του Άρη Βελουχιώτη. Ο ευνουχισμός(η προσαρμογή) γινόταν τέλειος παρά τις τότε διαμαρτυρίες του Χαρίλαου Φλωράκη. Αλλά ας επιστρέψουμε στην Κούνεβα. Πως εξηγείται η αλλαγή της θέσης των γυναικών σήμερα; Γιατί η Σέλινγκ, εμβληματική μορφή κάποτε του φεμινισμού επιτίθεται στις σημερινές γυναίκες; Ο Ζίζεκ παραθέτει τη διάσημη ρήση της Jenny Holtzer «Προστατέψτε με απ’ αυτό που θέλω», εξηγώντας ότι στη σημερινή πατριαρχική κοινωνία η επιθυμία της γυναίκας είναι ριζικά αλλοτριωμένη καθώς «επιθυμεί αυτό που οι άνδρες περιμένουν απ’ αυτή να επιθυμεί», ότι δηλαδή «επιθυμεί να την επιθυμούν οι άνδρες». Υπ’ αυτή την οπτική η ρήση της Holtzer σημαίνει πως «Ακριβώς τη στιγμή που φαίνεται να εκφράζω την πιο αυθεντική και μύχια επιθυμία μου, ‘’αυτό που θέλω’’ μου έχει ήδη επιβληθεί από το πατριαρχικό καθεστώς, που υπαγορεύει τι να επιθυμήσω, άρα προϋπόθεση για την απελευθέρωσή μου είναι να σπάσω τον φαύλο κύκλο της αλλοτριωμένης μου επιθυμίας και να μάθω να αρθρώνω την επιθυμία μου κατά τρόπο αυτόνομο» από το άντρα-άλλο ή ως μεγάλο Άλλο. Συνεπώς, η Κούνεβα σπάει μεν το φαύλο κύκλο, προτείνοντας, όμως, κάτι «παλιό», μια ακόμη εξουσία, που διαμορφώνεται από το συμβολικό σύμπαν της πατριαρχίας, του κάθε δηλαδή Σαρκοζί και όχι του Καμί-Σίσσυφου.
Εφήμερα
Έγγραφα της βρετανικής κυβέρνησης μαρτυρούν ότι παρά τα ψεύδη του Τόνι Μπλερ και όσων επικαλούνταν τα όπλα μαζικής καταστροφής του Σαντάμ Χουσεΐν η προετοιμασία της στρατιωτικής εισβολής στο Ιράκ σε συνεργασία με τις ΗΠΑ γινόταν από το 2002. Μήπως πρέπει να θυμίσουμε τι έλεγαν κάποιοι στην Ελλάδα για την εισβολή και συγκεκριμένα ο σημερινός πρωθυπουργός Γ. Παπανδρέου;
Τον εγκλωβισμό του ΠΑΣΟΚ στις προεκλογικές του υποσχέσεις επικαλούνται τώρα ακόμα και οι εφημερίδες που πρόσκεινται σ’ αυτό. Ασφαλώς και έχει ευθύνες ο κ. Παπανδρέου για τις προεκλογικές υποσχέσεις-δεσμεύσεις του προς όλους, αλλά μήπως δεν έχουν ευθύνες και οι φιλικές του εφημερίδες που στήριζαν με νύχια και δόντια τα «Θα»; Τώρα σιγά σιγά αποστασιοποιούνται, μιλώντας για «παλινωδίες»! Κάποιοι μάλιστα εξανίστανται γιατί ο πρωθυπουργός δεν κινείται αποφασιστικά, φοβούμενος το πολιτικό κόστος επειδή «ενοχλούν μέρος των ψηφοφόρων»; Μόνο που τα μέτρα δεν ενοχλούν μέρος των ψηφοφόρων αλλά τη μεγάλη πλειοψηφία των «μικρομεσαίων» και όχι ασφαλώς των εχόντων, που υποσχόταν προεκλογικά το ΠΑΣΟΚ.
Τα σύμβολα «ευνουχίζουν» καθώς παγιδεύουν το υποκείμενο μέσα στη συμβολική τάξη μιας εξουσίας. Συνεπώς, ποιος ευνουχίζεται εν προκειμένω; Ο Καμί. Και επειδή ο Καμί δεν υπάρχει, ευνουχίζεται ο λόγος του (ο Επαναστατημένος Άνθρωπος), καθιστάμενος έτσι ως λόγος ένα χρήσιμο εργαλείο για την πολιτική εξουσία. Γιατί ο συμβολικός ευνουχισμός είναι συνώνυμος με την εξουσία, παράγει εξουσία. Αυτό ακριβώς έκανε με την αριστερά ο Ανδρέας Παπανδρέου όταν δίπλα στη φωτογραφία του Βενιζέλου τοποθετούσε τις φωτογραφίες του Μαρξ και του Άρη Βελουχιώτη. Ο ευνουχισμός(η προσαρμογή) γινόταν τέλειος παρά τις τότε διαμαρτυρίες του Χαρίλαου Φλωράκη. Αλλά ας επιστρέψουμε στην Κούνεβα. Πως εξηγείται η αλλαγή της θέσης των γυναικών σήμερα; Γιατί η Σέλινγκ, εμβληματική μορφή κάποτε του φεμινισμού επιτίθεται στις σημερινές γυναίκες; Ο Ζίζεκ παραθέτει τη διάσημη ρήση της Jenny Holtzer «Προστατέψτε με απ’ αυτό που θέλω», εξηγώντας ότι στη σημερινή πατριαρχική κοινωνία η επιθυμία της γυναίκας είναι ριζικά αλλοτριωμένη καθώς «επιθυμεί αυτό που οι άνδρες περιμένουν απ’ αυτή να επιθυμεί», ότι δηλαδή «επιθυμεί να την επιθυμούν οι άνδρες». Υπ’ αυτή την οπτική η ρήση της Holtzer σημαίνει πως «Ακριβώς τη στιγμή που φαίνεται να εκφράζω την πιο αυθεντική και μύχια επιθυμία μου, ‘’αυτό που θέλω’’ μου έχει ήδη επιβληθεί από το πατριαρχικό καθεστώς, που υπαγορεύει τι να επιθυμήσω, άρα προϋπόθεση για την απελευθέρωσή μου είναι να σπάσω τον φαύλο κύκλο της αλλοτριωμένης μου επιθυμίας και να μάθω να αρθρώνω την επιθυμία μου κατά τρόπο αυτόνομο» από το άντρα-άλλο ή ως μεγάλο Άλλο. Συνεπώς, η Κούνεβα σπάει μεν το φαύλο κύκλο, προτείνοντας, όμως, κάτι «παλιό», μια ακόμη εξουσία, που διαμορφώνεται από το συμβολικό σύμπαν της πατριαρχίας, του κάθε δηλαδή Σαρκοζί και όχι του Καμί-Σίσσυφου.
Εφήμερα
Έγγραφα της βρετανικής κυβέρνησης μαρτυρούν ότι παρά τα ψεύδη του Τόνι Μπλερ και όσων επικαλούνταν τα όπλα μαζικής καταστροφής του Σαντάμ Χουσεΐν η προετοιμασία της στρατιωτικής εισβολής στο Ιράκ σε συνεργασία με τις ΗΠΑ γινόταν από το 2002. Μήπως πρέπει να θυμίσουμε τι έλεγαν κάποιοι στην Ελλάδα για την εισβολή και συγκεκριμένα ο σημερινός πρωθυπουργός Γ. Παπανδρέου;
Τον εγκλωβισμό του ΠΑΣΟΚ στις προεκλογικές του υποσχέσεις επικαλούνται τώρα ακόμα και οι εφημερίδες που πρόσκεινται σ’ αυτό. Ασφαλώς και έχει ευθύνες ο κ. Παπανδρέου για τις προεκλογικές υποσχέσεις-δεσμεύσεις του προς όλους, αλλά μήπως δεν έχουν ευθύνες και οι φιλικές του εφημερίδες που στήριζαν με νύχια και δόντια τα «Θα»; Τώρα σιγά σιγά αποστασιοποιούνται, μιλώντας για «παλινωδίες»! Κάποιοι μάλιστα εξανίστανται γιατί ο πρωθυπουργός δεν κινείται αποφασιστικά, φοβούμενος το πολιτικό κόστος επειδή «ενοχλούν μέρος των ψηφοφόρων»; Μόνο που τα μέτρα δεν ενοχλούν μέρος των ψηφοφόρων αλλά τη μεγάλη πλειοψηφία των «μικρομεσαίων» και όχι ασφαλώς των εχόντων, που υποσχόταν προεκλογικά το ΠΑΣΟΚ.
Κυριακή 22 Νοεμβρίου 2009
Εθνικό είναι το αληθές
Πέμπτη βράδυ, στη στοά του βιβλίου παρουσιάζεται το βιβλίο του Βασίλη Γκουρογιάννη «Κόκκινο στην Πράσινη Γραμμή». Φθάνω καθυστερημένος και μαθαίνω ότι η εκδήλωση ματαιώθηκε από ομάδα της «Χρυσής Αυγής», που διαφωνούσε με το περιεχόμενο του βιβλίου. Η άποψη του Δημοσθένη Κούρτοβικ είναι αισιόδοξη, καθώς θεωρεί ότι η λογοτεχνία «παρεμβαίνει και ενοχλεί» είτε την ακροδεξιά είτε την εξωκοινοβουλευτική αριστερά(τραμπούκικη διακοπή της παρουσίασης του βιβλίου της Σώτης Τριανταφύλλου στα Εξάρχεια). Διαφωνώ. Δεν θεωρώ ότι η λογοτεχνία ενοχλεί αλλά ότι έχουμε μία έξαρση του φασισμού των άκρων, όπως εκφράστηκε και με τη ρίψη περιττωμάτων στο σπίτι του Μίκη Θεοδωράκη! Δεν πρόκειται δηλαδή για μία πολιτική και ιδεολογική σύγκρουση αλλά για μία ψυχαναλυτικού τύπου εκτόνωση «ψυχάκηδων», που το παίζουν πατροκτόνοι. Η τεκμηρίωση της άποψής μου εδράζεται στον ίδιο τον Φρόυντ και στην αναφορά του τους κλέφτες της Βιέννης, οι οποίοι όταν έκλεβαν ένα σπίτι στη συνέχεια άφηναν εκεί τις μεγαλοπρεπείς κουράδες τους δίκην αντίδωρου! Δεν θα επεκταθώ επ’ αυτού, ούτε στον "αντιθετικό προσδιορισμό" του Χέγκελ, αλλά θα επιμείνω στο γεγονός ότι οι αντιδράσεις ομάδων των πολιτικών άκρων οφείλονται σ’ έναν γενικότερο και αμφίπλευρο (δεξιό κι αριστερό) φασισμό, που μαζί με το μίσος και το φθόνο δημιουργούν μια σειρά από κοινωνικά συγκοινωνούντα δοχεία σε ολόκληρο το πολιτικό φάσμα. Η όξυνση, όμως, της πολιτικής αλλά και της δράσης των «άκρων» οφείλεται στο γεγονός ότι τόσο η παραδοσιακή δεξιά όσο και η αριστερά αδυνατούν να ενσωματώσουν τα πολιτικά αιτήματα στα δεξιά και τα αριστερά άκρα τους αντίστοιχα. Θυμίζουμε την εξαφάνιση του Λε Πεν στη Γαλλία αφού ο Σαρκοζί ενσωμάτωσε στον πολιτικό του λόγο τη «θεματική» του Λεπέν (μετανάστευση, εθνική ταυτότητα). Γι’ αυτό οι εκλογές για τον πρόεδρο της ΝΔ θα σημάνει και τη δυνατότητα αφομοίωσης ή όχι της άκρας δεξιάς. Σε ό,τι αφορά την αριστερά, αυτή παραμένει στον αυτιστικό ναρκισσισμό του «γωνιακού μικρομάγαζου» της μικροεξουσίας των ισόβιων στελεχών της, αδυνατώντας να εκφράσει πολιτικά τα σύγχρονα κινήματα. Τελικά, το «σπάσιμο της κρατικής μηχανής» δεν θα το απαιτήσουν οι αριστεροί λενινιστές αλλά οι δεξιοί, οι σοσιαλδημοκράτες και οι… βιομήχανοι! Αυτό γίνεται εύκολα αντιληπτό όταν ακούει κανείς ότι το κράτος εμποδίζει τις αλλαγές και μαζί με την μεταπρατική αστική τάξη και την εκτεταμένη διαφθορά αποτελούν βαρίδια για την οικονομία. Ούτως εχόντων των πραγμάτων παθαίνει κανείς μια σύγχυση, ένα πάνω-κάτω, ένα βραχυκύκλωμα, μιαν αναστροφή του κόσμου. Τι να σου κάνουν, συνεπώς, οι συγγραφείς και πολύ περισσότερο οι αναγνώστες; Το μόνο που μας διασώζει είναι ο ναρκισσισμός των μικρών διαφορών. Μόνο που κάποτε οι διαφορές είναι μικρές φαινομενικά. Γιατί το να παραδεχθεί κανείς ότι «εθνικό είναι το αληθές»(Σολωμός) και πως και οι Έλληνες κάναμε «εγκλήματα» στην Μ. Ασία ή την Κύπρο θέλει σθένος μεγάλο και γενναιότητα.
Εφήμερα
Άχρωμο, άοσμο, διακοσμητικό και ισλαμοφοβικό χαρακτηρίζουν οι περισσότερες ευρωπαϊκές εφημερίδες τον Βέλγο πρόεδρο της ΕΕ κ. Ραμπουί(όχι το ποτό τραμπουί)ίσως και Ρουμπουί. Όμως, ο Έλληνας πρωθυπουργός Γιώργος Παπανδρέου κόντρα σε όλους θεωρεί ότι ο κ. ραμπουί μαζί με την Αγγλίδα βαρόνη(υπουργό Εξωτερικών) θα «συμβάλει στην ενότητα της ΕΕ». Η τελευταία χαρακτηρίζεται απ’ όλους άσχετη. Γιατί άραγε διαφοροποιείται ο Έλληνας πρωθυπουργός; Μήπως γνωρίζει κάτι περισσότερο; Άγνωστο. Οφείλουμε, πάντως, να πούμε ότι οι Γάλλοι, ρατσιστές όπως πάντα, θεωρούν τους Βέλγους «βλάκες»(με αρνητικό τρόπο και όχι με τον συμπαθητικό τρόπο που αντιμετωπίζουμε εμείς τους Πόντιους). Σε κάθε περίπτωση μόνο ο πρόεδρος θα κοστίζει 25 εκατομμύρια ευρώ το χρόνο!
Εφήμερα
Άχρωμο, άοσμο, διακοσμητικό και ισλαμοφοβικό χαρακτηρίζουν οι περισσότερες ευρωπαϊκές εφημερίδες τον Βέλγο πρόεδρο της ΕΕ κ. Ραμπουί(όχι το ποτό τραμπουί)ίσως και Ρουμπουί. Όμως, ο Έλληνας πρωθυπουργός Γιώργος Παπανδρέου κόντρα σε όλους θεωρεί ότι ο κ. ραμπουί μαζί με την Αγγλίδα βαρόνη(υπουργό Εξωτερικών) θα «συμβάλει στην ενότητα της ΕΕ». Η τελευταία χαρακτηρίζεται απ’ όλους άσχετη. Γιατί άραγε διαφοροποιείται ο Έλληνας πρωθυπουργός; Μήπως γνωρίζει κάτι περισσότερο; Άγνωστο. Οφείλουμε, πάντως, να πούμε ότι οι Γάλλοι, ρατσιστές όπως πάντα, θεωρούν τους Βέλγους «βλάκες»(με αρνητικό τρόπο και όχι με τον συμπαθητικό τρόπο που αντιμετωπίζουμε εμείς τους Πόντιους). Σε κάθε περίπτωση μόνο ο πρόεδρος θα κοστίζει 25 εκατομμύρια ευρώ το χρόνο!
Παρασκευή 20 Νοεμβρίου 2009
Χάμπερμας κι Ευρώπη
Μπορίς Βιαν: «Ετούτα τα κορίτσια…Τόσο τα ηλιοψημένα τους κορμιά είναι σκληρά/Που θα ’τανε ωραίο να τα κάνουμε να κλαίνε […] Πάντα ελπίζουμε να δούμε το μηδέν να οδύρεται».
Είδα το χέρι του Ανρί, αλλά η τοποθέτησή μου υπέρ της Ιρλανδίας ακυρώνεται από «το χέρι του θεού»(Μαραντόνα). Είδα και τη λιτή ανακοίνωση του 66χρονου Όσκαρ Λαφονταίν για τον καρκίνο του και λυπήθηκα. Ταυτόχρονα με πιάνει σύγκρυο στη σκέψη ότι θα είμαι αναγκασμένος να βλέπω το απάνθρωπο, υπερεγωτικό εκείνο χαμόγελο του Τόνι Μπλερ, ο οποίος ενδέχεται να είναι ο πρόεδρος της ΕΕ (έναντι 25 εκατομμυρίων ευρώ φυσικά)! Αλλά που οδεύει η ΕΕ; Η Ευρωπαϊκή Ένωση σύμφωνα με τον Χάμπερμας βρίσκεται στην κατεύθυνση της καντιανής λογικής αλλά χρειάζεται να εξελιχθεί περαιτέρω προς αυτή την κατεύθυνση με την υιοθέτηση ενός συντάγματος και την ανάπτυξη ενός ευρωπαϊκού δημόσιου χώρου και μιας ευρωπαϊκής κοινής γνώμης. Η ανάπτυξη σε όλο τον κόσμο περιφερειακών ενώσεων τύπου ΕΕ θα καταστήσει, λέει πάντα ο Χάμπερμας, εσωτερική υπόθεση την εξωτερική πολιτική. Θα έχουμε δηλαδή μια παγκόσμια εσωτερική πολιτική και την συνακόλουθη κατάργηση του κριτηρίου αυτοπροσδιορισμού με βάση το σχήμα «εχθρός-φίλος», που θα αντικατασταθεί από το κριτήριο της ανεκτικότητας και του σεβασμού του άλλου. Αλλά όταν ο Χάμπερμας μιλάει για ανεκτικότητα τι εννοεί; Η ανεκτικότητα εμπεριέχει μια πατερναλιστική συνδήλωση, καθώς ο πολιτισμός της πλειοψηφίας (ή ο κυρίαρχος πολιτισμός) είναι πρόθυμος να «ανεχθεί» την παρεκκλίνουσα πρακτική της μειοψηφίας, όπως στην περίπτωση του μπλογκ Indymedia στο Πολυτεχνείο. Η πλειοψηφία, δηλαδή, κάνει χάρη (με την «έννοια της παροχής αδείας») στη μειοψηφία υπό τον όρο ότι η μειονότητα να μην υπερβαίνει το «όριο ανοχής». Αλλά ποιος, ποια «αυθεντία» θέτει τα όρια της ανοχής, αυτού που πρέπει να αποδεχθούμε και αυτού που δεν πρέπει; Η ερωτηματοθεσία αφ’ εαυτής φανερώνει ότι η ανεκτικότητα (εφ’ όσον εφαρμόζεται εντός ενός ορίου) εμπεριέχει και τη μη ανεκτικότητα. «Σήμερα» σύμφωνα με τον Χάμπερμας, «βρίσκουμε αυτό το παράδοξο, επί παραδείγματι, στην αντίληψη της ‘’αμυντικής δημοκρατίας’’, σύμφωνα με την οποία οι δημοκρατικές ελευθερίες του πολίτη περιορίζονται από την πρακτική των εχθρών της δημοκρατίας» (σ.σ. δηλαδή τους τρομοκράτες). Καμία λοιπόν ελευθερία για τους εχθρούς της ελευθερίας. Αυτό είναι το όριο της σημερινής ανεκτικότητας του αστικού κράτους. Με αυτό το παράδειγμα ο Χάμπερμας καταδεικνύει ότι «η παντελής αποδόμηση της έννοιας της ανεκτικότητας οδηγεί σε παγίδα». Και τούτο διότι σε μία δημοκρατία «κανείς δεν έχει το προνόμιο να χαράζει τα όρια της ανεκτικότητας μόνο από την οπτική γωνία των εκάστοτε δικών του αξιολογικών τοποθετήσεων». Αλλά έχουμε σήμερα δημοκρατία; Σε κάθε περίπτωση, τα όρια αυτά καθορίζονται με βάση τους κοινούς αξιολογικούς προσανατολισμούς που βρίσκουν την έκφρασή τους στο Σύνταγμα. Αλλά τι σημαίνει κοινοί προσανατολισμοί, αν όχι οι προσανατολισμοί της πλειοψηφίας ή του κυρίαρχου πολιτισμού; Αυτό δεν το αγγίζει ο Χάμπερμας αρκούμενος στην «ιδιάζουσα ανακλαστικότητα» του Συντάγματος. Συνεπώς, τα όρια ακόμη και η υπέρβασή τους («ειρηνική ανυπακοή») καθορίζονται από το Σύνταγμα με ό,τι αυτό σημαίνει (δηλαδή την αποτύπωση ενός συγκεκριμένου συσχετισμού δυνάμεων). Σ’ αυτή την κατεύθυνση το Σύνταγμα ανέχεται ακόμη και τους αντιπάλους της δημοκρατίας (όπως τους βλέπει η πλειοψηφία), οι οποίοι αύριο θα μπορούσαν να αποδειχθούν οι πραγματικοί φίλοι της. Η «ανοιχτή κοινότητα» δεν υπόσχεται λέει ο Γερμανός φιλόσοφος μόνο «αλληλεγγύη και μη διακριτική συμπερίληψη, σημαίνει συγχρόνως το ίδιο δικαίωμα του καθενός για ατομικότητα και διαφορετικότητα». Αλλά αυτό είναι ένα θεωρητικό σχήμα. Το Σύνταγμα, έτσι όπως είναι όλα τα συντάγματα σήμερα, αλλά και οι δυτικές κοινότητες έχουν παύσει να είναι «ανοιχτά», δηλαδή ανεκτικά.
Είδα το χέρι του Ανρί, αλλά η τοποθέτησή μου υπέρ της Ιρλανδίας ακυρώνεται από «το χέρι του θεού»(Μαραντόνα). Είδα και τη λιτή ανακοίνωση του 66χρονου Όσκαρ Λαφονταίν για τον καρκίνο του και λυπήθηκα. Ταυτόχρονα με πιάνει σύγκρυο στη σκέψη ότι θα είμαι αναγκασμένος να βλέπω το απάνθρωπο, υπερεγωτικό εκείνο χαμόγελο του Τόνι Μπλερ, ο οποίος ενδέχεται να είναι ο πρόεδρος της ΕΕ (έναντι 25 εκατομμυρίων ευρώ φυσικά)! Αλλά που οδεύει η ΕΕ; Η Ευρωπαϊκή Ένωση σύμφωνα με τον Χάμπερμας βρίσκεται στην κατεύθυνση της καντιανής λογικής αλλά χρειάζεται να εξελιχθεί περαιτέρω προς αυτή την κατεύθυνση με την υιοθέτηση ενός συντάγματος και την ανάπτυξη ενός ευρωπαϊκού δημόσιου χώρου και μιας ευρωπαϊκής κοινής γνώμης. Η ανάπτυξη σε όλο τον κόσμο περιφερειακών ενώσεων τύπου ΕΕ θα καταστήσει, λέει πάντα ο Χάμπερμας, εσωτερική υπόθεση την εξωτερική πολιτική. Θα έχουμε δηλαδή μια παγκόσμια εσωτερική πολιτική και την συνακόλουθη κατάργηση του κριτηρίου αυτοπροσδιορισμού με βάση το σχήμα «εχθρός-φίλος», που θα αντικατασταθεί από το κριτήριο της ανεκτικότητας και του σεβασμού του άλλου. Αλλά όταν ο Χάμπερμας μιλάει για ανεκτικότητα τι εννοεί; Η ανεκτικότητα εμπεριέχει μια πατερναλιστική συνδήλωση, καθώς ο πολιτισμός της πλειοψηφίας (ή ο κυρίαρχος πολιτισμός) είναι πρόθυμος να «ανεχθεί» την παρεκκλίνουσα πρακτική της μειοψηφίας, όπως στην περίπτωση του μπλογκ Indymedia στο Πολυτεχνείο. Η πλειοψηφία, δηλαδή, κάνει χάρη (με την «έννοια της παροχής αδείας») στη μειοψηφία υπό τον όρο ότι η μειονότητα να μην υπερβαίνει το «όριο ανοχής». Αλλά ποιος, ποια «αυθεντία» θέτει τα όρια της ανοχής, αυτού που πρέπει να αποδεχθούμε και αυτού που δεν πρέπει; Η ερωτηματοθεσία αφ’ εαυτής φανερώνει ότι η ανεκτικότητα (εφ’ όσον εφαρμόζεται εντός ενός ορίου) εμπεριέχει και τη μη ανεκτικότητα. «Σήμερα» σύμφωνα με τον Χάμπερμας, «βρίσκουμε αυτό το παράδοξο, επί παραδείγματι, στην αντίληψη της ‘’αμυντικής δημοκρατίας’’, σύμφωνα με την οποία οι δημοκρατικές ελευθερίες του πολίτη περιορίζονται από την πρακτική των εχθρών της δημοκρατίας» (σ.σ. δηλαδή τους τρομοκράτες). Καμία λοιπόν ελευθερία για τους εχθρούς της ελευθερίας. Αυτό είναι το όριο της σημερινής ανεκτικότητας του αστικού κράτους. Με αυτό το παράδειγμα ο Χάμπερμας καταδεικνύει ότι «η παντελής αποδόμηση της έννοιας της ανεκτικότητας οδηγεί σε παγίδα». Και τούτο διότι σε μία δημοκρατία «κανείς δεν έχει το προνόμιο να χαράζει τα όρια της ανεκτικότητας μόνο από την οπτική γωνία των εκάστοτε δικών του αξιολογικών τοποθετήσεων». Αλλά έχουμε σήμερα δημοκρατία; Σε κάθε περίπτωση, τα όρια αυτά καθορίζονται με βάση τους κοινούς αξιολογικούς προσανατολισμούς που βρίσκουν την έκφρασή τους στο Σύνταγμα. Αλλά τι σημαίνει κοινοί προσανατολισμοί, αν όχι οι προσανατολισμοί της πλειοψηφίας ή του κυρίαρχου πολιτισμού; Αυτό δεν το αγγίζει ο Χάμπερμας αρκούμενος στην «ιδιάζουσα ανακλαστικότητα» του Συντάγματος. Συνεπώς, τα όρια ακόμη και η υπέρβασή τους («ειρηνική ανυπακοή») καθορίζονται από το Σύνταγμα με ό,τι αυτό σημαίνει (δηλαδή την αποτύπωση ενός συγκεκριμένου συσχετισμού δυνάμεων). Σ’ αυτή την κατεύθυνση το Σύνταγμα ανέχεται ακόμη και τους αντιπάλους της δημοκρατίας (όπως τους βλέπει η πλειοψηφία), οι οποίοι αύριο θα μπορούσαν να αποδειχθούν οι πραγματικοί φίλοι της. Η «ανοιχτή κοινότητα» δεν υπόσχεται λέει ο Γερμανός φιλόσοφος μόνο «αλληλεγγύη και μη διακριτική συμπερίληψη, σημαίνει συγχρόνως το ίδιο δικαίωμα του καθενός για ατομικότητα και διαφορετικότητα». Αλλά αυτό είναι ένα θεωρητικό σχήμα. Το Σύνταγμα, έτσι όπως είναι όλα τα συντάγματα σήμερα, αλλά και οι δυτικές κοινότητες έχουν παύσει να είναι «ανοιχτά», δηλαδή ανεκτικά.
Πέμπτη 19 Νοεμβρίου 2009
Καλβίνος
Το ενεστώς έτος 2009 συμπληρώνονται 500 χρόνια από τη γέννηση του Καλβίνου, του ανθρώπου που μαζί με το Λούθηρο νομιμοποίησαν θεολογικά-ιδεολογικά μέσω της προτεσταντικής ηθικής και του πουριτανισμού τον αγγλοσαξονικό καπιταλισμό. Ο Καλβίνος ολοκλήρωσε την αντιστροφή της χριστιανικής θρησκείας η οποία από θρησκεία των φτωχών και των απόκληρων έγινε θρησκεία των πλουσίων(σύμφωνα με τον Μάξ Βέμπερ, η υλική επιτυχία είναι πλέον απόδειξη της παντοδύναμης θείας χάριτος).
Ο Θεός παύει πια να είναι ο μεγάλος «Αγαπών», Αυτός που δια της Αγάπης ενοποιούσε και συνείχε, Αυτός που ευλογούσε την κοινότητα, το Εμείς και το ευρωπαϊκό έθνος-κράτος. Ο λουθηρανικός και πιο πολύ ο καλβινικός αρχετυπικός Θεός δεν είναι πλέον ο Θεός της συμπόνιας, της «άγιας συμπάθειας», αλλά ο Θεός της βούλησης για δύναμη του Ατόμου. Η αλλαγή που οδήγησε στην προτεσταντική μεταρρύθμιση, άρχισε από τον Αυγουστίνο και τους γερμανούς φιλοσόφους. Το λουθηρανικό δόγμα του απόλυτου προορισμού, αυτός ο απόλυτος ντετερμινισμός, που πρακτικά επιχειρεί να χτυπήσει την εξαγορασμένη (δια της φιλανθρωπίας και τα συχωροχάρτια) σωτηρία της Καθολικής Εκκλησίας, αν και φαινομενικά μειώνει τον ατομικισμό στην ουσία τον επιτείνει δια του καλβινικού εκδημοκρατισμού του. Ο «εκλεκτός» του Θεού έχει πλέον ποικίλη κοινωνική προέλευση (αρκεί κάποιος τελικά να γίνει πλούσιος) και παρέχει περισσότερα περιθώρια ελευθερίας, καθώς το μόνο πλαίσιο ελέγχου είναι η προτεσταντική ηθική, η λεγόμενη «ασκητική εγκοσμιότητα» (η αναχώρηση εντός του κόσμου που είναι συνυφασμένη με τη συσσώρευση-αποταμίευση). Η κοινωνική συνέπεια αυτής της αλλαγής είναι ότι η ανθρώπινη ενέργεια ξοδεύεται πλέον σ’ αυτόν τον κόσμο προς όφελος του ατόμου και δεν χάνεται πέραν αυτού. Επίσης, η ενέργεια αυτή, που έχει ως κίνητρο τη θέληση για δύναμη, δεν νομιμοποιείται πλέον από την Αγάπη, αλλά από το πανίσχυρο Θέλημα ενός Θεού όχι απλώς της δύναμης αλλά της παντοδυναμίας. Έτσι, το άτομο ως φορέας της θεϊκής θέλησης καθίσταται «ιερό» (ο καθένας φέρει το Θεό μέσα του). Αυτή η νέα, από-κοσμη και α-κοινωνική ιερότητα, το άτομο, θα είναι αυτό που λόγω του από-κοσμού του θα συγκρούεται με τον κόσμο, δηλαδή τη συλλογικότητα. Όμως, αν και ο απόλυτος προορισμός δίνει το πάνω χέρι στο άτομο, ο Καλβίνος εκδημοκρατίζει αυτή την αρχή ανοίγοντας την πόρτα της αναγέννησης (born again) και στους μη εκλεκτούς. Ο λόγος είναι εντελώς πρακτικός. Οι απόλυτα «καταραμένοι» δεν είχαν κανένα κίνητρο να δουλεύουν, αφού έτσι κι αλλιώς δεν υπήρχε γι’ αυτούς οδός σωτηρίας. Οπότε έπρεπε να τους δοθεί ένα κίνητρο, η σωτηρία της αναγέννησής τους ως εκλεκτών δια του ατομικού πλουτισμού.
Πάντως, ο προτεσταντισμός ήταν αρχικά αντίθετος στην καπιταλιστική συσσώρευση και μόνο όταν αυτή αποσπάστηκε από την αστική κοινωνία βρήκε τον ξέφρενο ρυθμό της μέσω του ηδονισμού. Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τον Μπελ «Η προτεσταντική ηθική είχε συντείνει στον περιορισμό της καταναλωτικής (και μη καπιταλιστικής) συσσώρευσης. Όταν η προτεσταντική ηθική αποσπάστηκε από την αστική κοινωνία, απέμεινε σ’ αυτή μόνο ο ηδονισμός, και το καπιταλιστικό σύστημα έχασε την υπερβατική ηθική του». Αλλά δεν είναι η προτεσταντική ηθική που αποσπάστηκε από την αστική κοινωνία, αυτό εξάλλου φαίνεται να μη συμβαίνει ποτέ, αντίθετα η καπιταλιστική δραστηριότητα αποσπάστηκε από τον προτεσταντικό υπερηθικολόγο πουριτανισμό –δεν είχε πλέον ανάγκη τη νομιμοποίησή του. Ο καταναλωτικός-ηδονισμός, ή αλλιώς η επιδίωξη της ευτυχίας μέσω του καταναλωτισμού θα γίνει ως τρόπος ζωής το νέο όχημα του καπιταλισμού, που θα απεκδυθεί από ένα σημείο και μετά την αντιαναπτυξιακή πουριτανική ηθική, και θα ασπαστεί τον οικονομικό Πραγματισμό (ωφελισμό), γεγονός για το οποίο οδύρονται ο Βέμπερ και κυρίως ο Μπελ. Υπ’ αυτή την οπτική, η επιστροφή στα όρια της συσσώρευσης που έθετε η προτεσταντική ηθική και την οποία διακηρύσσει ως σημερινή λύση ο νεοσυντηρητικός Ντάνιελ Μπελ, μοιάζει προοδευτική και ουμανιστική!
Εφήμερα
Βουλευτές και πρώην βουλευτές όλων των κομμάτων της Βουλής, στελέχη της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, ο νέος αρχηγός της ΕΛ.ΑΣ. ανταποκρίθηκαν στην πρόσκληση της Πανηπειρωτικής Συνομοσπονδίας Ελλάδος και συγκεντρώθηκαν χθες σε ξενοδοχείο της Αθήνας. Ο πρόεδρος της Πανηπειρωτικής εξέθεσε δια μακρόν τα προβλήματα αλλά και τους στόχους της Ομοσπονδίας, που είναι, η «Ηπειρωτική Στέγη»(η ανέγερση Πνευματικού Κέντρου που θα στεγάσει και την Πανηπειρωτική), τα «ηπειρωτικά κληροδοτήματα»(πρόκειται για 10.000 κληροδοτήματα, τα μισά εκ των οποίων προέρχονται από Ηπειρώτες και των οποίων η διαχείριση είναι «σκοτεινή»), οι ενέργειες για την «Ανάπτυξη της Ηπείρου και την προστασία του περιβάλλοντος»(Πρόκειται για ζητήματα που αφορούν στο φυσικό αέριο, τη σιδηροδρομική σύνδεση, την ιόνια οδό αλλά και τη μόλυνση του Καλαμά, της Παμβώτιδας και του Αμβρακικού καθώς τις συνέπειες από το επικείμενο νέο φράγμα του Άραχθου). Η προσπάθεια είναι αξιέπαινη, αρκεί να έχει και αποτέλεσμα, καθώς αφορά μία από τις πιο φτωχές περιοχές της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Δίωξη εναντίον των πρυτανικών αρχών του Πολυτεχνείου άσκησε χθες ο εισαγγελέας διότι το γνωστό ιστολόγιο Indymedia χρησιμοποιεί τον «σέρβερ» του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου. Αλήθεια γιατί κατηγορείται ο κ. Μουτζούρης και οι δύο αντιπρυτάνεις; Είναι παράνομο το Indymedia; Αν είναι μπορούν να το κατεβάσουν-να το κλείσουν. Αν δεν είναι γιατί κατηγορούνται οι πρυτανικές αρχές;
Ο Θεός παύει πια να είναι ο μεγάλος «Αγαπών», Αυτός που δια της Αγάπης ενοποιούσε και συνείχε, Αυτός που ευλογούσε την κοινότητα, το Εμείς και το ευρωπαϊκό έθνος-κράτος. Ο λουθηρανικός και πιο πολύ ο καλβινικός αρχετυπικός Θεός δεν είναι πλέον ο Θεός της συμπόνιας, της «άγιας συμπάθειας», αλλά ο Θεός της βούλησης για δύναμη του Ατόμου. Η αλλαγή που οδήγησε στην προτεσταντική μεταρρύθμιση, άρχισε από τον Αυγουστίνο και τους γερμανούς φιλοσόφους. Το λουθηρανικό δόγμα του απόλυτου προορισμού, αυτός ο απόλυτος ντετερμινισμός, που πρακτικά επιχειρεί να χτυπήσει την εξαγορασμένη (δια της φιλανθρωπίας και τα συχωροχάρτια) σωτηρία της Καθολικής Εκκλησίας, αν και φαινομενικά μειώνει τον ατομικισμό στην ουσία τον επιτείνει δια του καλβινικού εκδημοκρατισμού του. Ο «εκλεκτός» του Θεού έχει πλέον ποικίλη κοινωνική προέλευση (αρκεί κάποιος τελικά να γίνει πλούσιος) και παρέχει περισσότερα περιθώρια ελευθερίας, καθώς το μόνο πλαίσιο ελέγχου είναι η προτεσταντική ηθική, η λεγόμενη «ασκητική εγκοσμιότητα» (η αναχώρηση εντός του κόσμου που είναι συνυφασμένη με τη συσσώρευση-αποταμίευση). Η κοινωνική συνέπεια αυτής της αλλαγής είναι ότι η ανθρώπινη ενέργεια ξοδεύεται πλέον σ’ αυτόν τον κόσμο προς όφελος του ατόμου και δεν χάνεται πέραν αυτού. Επίσης, η ενέργεια αυτή, που έχει ως κίνητρο τη θέληση για δύναμη, δεν νομιμοποιείται πλέον από την Αγάπη, αλλά από το πανίσχυρο Θέλημα ενός Θεού όχι απλώς της δύναμης αλλά της παντοδυναμίας. Έτσι, το άτομο ως φορέας της θεϊκής θέλησης καθίσταται «ιερό» (ο καθένας φέρει το Θεό μέσα του). Αυτή η νέα, από-κοσμη και α-κοινωνική ιερότητα, το άτομο, θα είναι αυτό που λόγω του από-κοσμού του θα συγκρούεται με τον κόσμο, δηλαδή τη συλλογικότητα. Όμως, αν και ο απόλυτος προορισμός δίνει το πάνω χέρι στο άτομο, ο Καλβίνος εκδημοκρατίζει αυτή την αρχή ανοίγοντας την πόρτα της αναγέννησης (born again) και στους μη εκλεκτούς. Ο λόγος είναι εντελώς πρακτικός. Οι απόλυτα «καταραμένοι» δεν είχαν κανένα κίνητρο να δουλεύουν, αφού έτσι κι αλλιώς δεν υπήρχε γι’ αυτούς οδός σωτηρίας. Οπότε έπρεπε να τους δοθεί ένα κίνητρο, η σωτηρία της αναγέννησής τους ως εκλεκτών δια του ατομικού πλουτισμού.
Πάντως, ο προτεσταντισμός ήταν αρχικά αντίθετος στην καπιταλιστική συσσώρευση και μόνο όταν αυτή αποσπάστηκε από την αστική κοινωνία βρήκε τον ξέφρενο ρυθμό της μέσω του ηδονισμού. Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τον Μπελ «Η προτεσταντική ηθική είχε συντείνει στον περιορισμό της καταναλωτικής (και μη καπιταλιστικής) συσσώρευσης. Όταν η προτεσταντική ηθική αποσπάστηκε από την αστική κοινωνία, απέμεινε σ’ αυτή μόνο ο ηδονισμός, και το καπιταλιστικό σύστημα έχασε την υπερβατική ηθική του». Αλλά δεν είναι η προτεσταντική ηθική που αποσπάστηκε από την αστική κοινωνία, αυτό εξάλλου φαίνεται να μη συμβαίνει ποτέ, αντίθετα η καπιταλιστική δραστηριότητα αποσπάστηκε από τον προτεσταντικό υπερηθικολόγο πουριτανισμό –δεν είχε πλέον ανάγκη τη νομιμοποίησή του. Ο καταναλωτικός-ηδονισμός, ή αλλιώς η επιδίωξη της ευτυχίας μέσω του καταναλωτισμού θα γίνει ως τρόπος ζωής το νέο όχημα του καπιταλισμού, που θα απεκδυθεί από ένα σημείο και μετά την αντιαναπτυξιακή πουριτανική ηθική, και θα ασπαστεί τον οικονομικό Πραγματισμό (ωφελισμό), γεγονός για το οποίο οδύρονται ο Βέμπερ και κυρίως ο Μπελ. Υπ’ αυτή την οπτική, η επιστροφή στα όρια της συσσώρευσης που έθετε η προτεσταντική ηθική και την οποία διακηρύσσει ως σημερινή λύση ο νεοσυντηρητικός Ντάνιελ Μπελ, μοιάζει προοδευτική και ουμανιστική!
Εφήμερα
Βουλευτές και πρώην βουλευτές όλων των κομμάτων της Βουλής, στελέχη της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, ο νέος αρχηγός της ΕΛ.ΑΣ. ανταποκρίθηκαν στην πρόσκληση της Πανηπειρωτικής Συνομοσπονδίας Ελλάδος και συγκεντρώθηκαν χθες σε ξενοδοχείο της Αθήνας. Ο πρόεδρος της Πανηπειρωτικής εξέθεσε δια μακρόν τα προβλήματα αλλά και τους στόχους της Ομοσπονδίας, που είναι, η «Ηπειρωτική Στέγη»(η ανέγερση Πνευματικού Κέντρου που θα στεγάσει και την Πανηπειρωτική), τα «ηπειρωτικά κληροδοτήματα»(πρόκειται για 10.000 κληροδοτήματα, τα μισά εκ των οποίων προέρχονται από Ηπειρώτες και των οποίων η διαχείριση είναι «σκοτεινή»), οι ενέργειες για την «Ανάπτυξη της Ηπείρου και την προστασία του περιβάλλοντος»(Πρόκειται για ζητήματα που αφορούν στο φυσικό αέριο, τη σιδηροδρομική σύνδεση, την ιόνια οδό αλλά και τη μόλυνση του Καλαμά, της Παμβώτιδας και του Αμβρακικού καθώς τις συνέπειες από το επικείμενο νέο φράγμα του Άραχθου). Η προσπάθεια είναι αξιέπαινη, αρκεί να έχει και αποτέλεσμα, καθώς αφορά μία από τις πιο φτωχές περιοχές της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Δίωξη εναντίον των πρυτανικών αρχών του Πολυτεχνείου άσκησε χθες ο εισαγγελέας διότι το γνωστό ιστολόγιο Indymedia χρησιμοποιεί τον «σέρβερ» του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου. Αλήθεια γιατί κατηγορείται ο κ. Μουτζούρης και οι δύο αντιπρυτάνεις; Είναι παράνομο το Indymedia; Αν είναι μπορούν να το κατεβάσουν-να το κλείσουν. Αν δεν είναι γιατί κατηγορούνται οι πρυτανικές αρχές;
Τετάρτη 18 Νοεμβρίου 2009
Μηδέν και Μίσος
«Το μίσος, όπως και η αγάπη, τρέφονται με τα πιο μικρά πράγματα…». Η ρήση αυτή του Ονορέ ντε Μπαλζάκ αφιερώνεται στα μέλη τη «συνομωσίας των πυρήνων της φωτιάς», τα οποία στην προκήρυξή τους διαμαρτύρονται για την κατηγορία ότι διέπονται από «τυφλό μίσος». Όχι δεν θα αναφερθούμε στον Καμύ (ο Ξένος), όπου ο Μερσώ θα επανασυνθέσει τον αποδομημένο λόγω του ξεριζωμού εαυτό του μέσα από το μίσος των άλλων, αφού έτσι θα έχει κάτι «για να μην αισθάνεται μόνος»! Θα μιλήσουμε μόνο για τον μηδενισμό, αφού αυτοαποκαλούνται «μηδενιστές», υποστηρίζοντας ότι δεν είναι πολιτικά αλλά ψυχολογικά μηδενιστές. Ο πολιτικός μηδενισμός έχει τη ρίζα του στον ρωσικό αναρχισμό του 19ου αιώνα και τον Νετσάγιεφ(1847-1862) που έκαναν παγκοσμίως γνωστό οι Ντοστογιέφσκι και Τουργκένιεφ. Αλλά ποια σχέση έχει η σημερινή τρομοκρατία με την τρομοκρατία εκείνης της εποχής; Αν πρόκειται για τη «συνομωσία των πυρήνων της φωτιάς» καμία, αφού ελλείπει απ’ αυτή ο διεθνισμός και η συνολική κριτική της αστικής τάξης και του κράτους της Δύσης. Τι απομένει; Ο μηδενισμός συνδεδεμένος με τη «δύναμη» του Νίτσε. Μόνο που αυτή η εκδοχή είναι η κοινή πηγή του φασισμού και του φονταμενταλισμού. Αλλά στην ελληνική περίπτωση το πρόβλημα είναι μάλλον ψυχαναλυτικό παρά πολιτικό ή φιλοσοφικό. Αν, μάλιστα, δεχτούμε την λακανική προσέγγιση της Helene L’ Heuillet(Στις πηγές της τρομοκρατίας, Fayard, 2009) εν προκειμένω ισχύει η «μηδενιστική μελαγχολία» ή το σύνδρομο του Cotard, σύμφωνα με το οποίο η τρομοκρατία είναι μία μορφή ψύχωσης. Η ψυχανάλυση εξηγεί την τρομοκρατία, ουσιαστικά την άρνηση της ζωής, ως ένα είδος νοσταλγίας της αρμονίας με την μητέρα(επιθυμία εισόδου στον κόλπο της μητέρας δίκην εμβρύου όσων θέλουν να αυτοκτονήσουν)!
Υπ’ αυτή την οπτική ο τρομοκράτης είναι αυτός που δίνει την αγέρωχη αίσθηση του εξόριστου, του πλάνητος και κινείται αενάως σ’ ένα συνεχώς μετατιθέμενο, ακόρεστο και ασύλληπτο αλλού(χωρίς νόμους και όρια); Είναι αυτός που αισθάνεται απολαυστικά μέσω της απόλαυσης της οδύνης και την τρωτότητα της μέδουσας, μηδενίζοντας τη στιγμή που οι άλλοι πλήττονται από τις μονοσήμαντες αλήθειες; Είναι ένας χρόνιος ναρκισσισμός; Είναι ο ανήκων στη φυλή των σκληρών με τη βασάλτινη καρδιά, μια λευκή ψύχωση κάτω από τις δίνες των υπαρξιακών συγκρούσεων, ή μήπως είναι κάποιος που μετέτρεψε τις δυστυχίες του σε αντίσταση, σε ανάχωμα ζωής; Ή μήπως, τέλος, είναι ένας ονειροπόλος που κάνει έρωτα με την απουσία, ένας εκλεπτυσμένος καταθλιπτικός; Ποιος ξέρει;
Εφήμερα
Το Ισραήλ αρνήθηκε. Ο Μπάρακ Ομπάμα, αυτός που έβγαλε εκείνον τον καταπληκτικό λόγο στο0 Κάιρο, μαζί με τη Χίλαρι Κλίντον αρνήθηκαν. Αρνήθηκε και η Ευρωπαϊκή Ένωση την έκκληση των Παλαιστινίων να στηρίξει το αίτημά τους για την αποδοχή της ανακήρυξης της ανεξαρτησίας του Παλαιστινιακού κράτους από το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ. Κι όμως όλοι ομνύουν υποκριτικά σε ένα ανεξάρτητο Παλαιστινιακό κράτος. Τώρα λένε ότι το αίτημα είναι «πρώιμο», δεν έχει γουρμάσει ακόμα, λες και πρόκειται για αχλάδια. Αλήθεια, ο κ. Γιώργος Παπανδρέου πως τοποθετείται επ’ αυτού;
Εν τω μεταξύ, μετά την κατηγορία του Ομπάμα εναντίον των κινέζων για λογοκρισία και η Διεθνής Ένωση Δημοσιογράφων κατάγγειλε τη λογοκρισία στο Ιράν. Όμως, κανείς δεν μίλησε για τη σύλληψη του αντιφρονούντα τυνήσιου δημοσιογράφου Taoufik Ben Brik που είναι φυλακισμένος και δικάζεται αύριο για δήθεν επίθεση σε μία γυναίκα. Ο καημένος ο Μπρικ λέει σε επιστολή του «αγαπώ τις γυναίκες όσο κανείς άλλος»!
Πάντως, ο προεδρεύων στην ΕΣΗΕΑ Π. Σόμπολος το έκανε το ατόπημα, αποκαλύπτοντας το όνομα της «Σούλας», χθες το πρωί στο «Μέγκα». Βέβαια, ζήτησε αμέσως -δήθεν αθώα- συγνώμη! Αλλά επειδή το έχει ξανακάνει είναι ελεγκτέος. Αλλά ποιος θα τον ελέγξει;
Συνεργάτης της Καμόρα το δεξί χέρι του Μπερλουσκόνι και υφυπουργός Οικονομίας Νικόλα Κοζεντίνο. Με τέτοιο όνομα συνεργάτης της Κόζα Νόστρα έπρεπε να είναι. Αλλά κι εμείς δεν πάμε πίσω. Βουτιά στη διαφθορά έκανε η Ελλάδα. Από την 57η θέση πέσαμε στην 71η.
Τέλος, μπορεί ο Τζέρεμι Ρίφκιν να έλεγε ότι η ζωή είναι μία «επί πληρωμή ευμπειρία» (κοστολόγησε μάλιστα και τη ζωή), αλλά ο οικονομολόγος Πολ Φρίτζερς κοστολόγησε την… ευτυχία. Όμως εκείνο που κάνει εντύπωση είναι ότι οι άντρες πληρώνουν πιο πολλά. Έτσι, το διαζύγιο κοστίζει στον άντρα για συνέλθει 68460 ευρώ ενώ στη γυναίκα μόνο 5600 ευρώ. Επίσης ο θάνατος συντρόφου κοστίζει στον άντρα 390.400 ευρώ και στη γυναίκα 81500.
Υπ’ αυτή την οπτική ο τρομοκράτης είναι αυτός που δίνει την αγέρωχη αίσθηση του εξόριστου, του πλάνητος και κινείται αενάως σ’ ένα συνεχώς μετατιθέμενο, ακόρεστο και ασύλληπτο αλλού(χωρίς νόμους και όρια); Είναι αυτός που αισθάνεται απολαυστικά μέσω της απόλαυσης της οδύνης και την τρωτότητα της μέδουσας, μηδενίζοντας τη στιγμή που οι άλλοι πλήττονται από τις μονοσήμαντες αλήθειες; Είναι ένας χρόνιος ναρκισσισμός; Είναι ο ανήκων στη φυλή των σκληρών με τη βασάλτινη καρδιά, μια λευκή ψύχωση κάτω από τις δίνες των υπαρξιακών συγκρούσεων, ή μήπως είναι κάποιος που μετέτρεψε τις δυστυχίες του σε αντίσταση, σε ανάχωμα ζωής; Ή μήπως, τέλος, είναι ένας ονειροπόλος που κάνει έρωτα με την απουσία, ένας εκλεπτυσμένος καταθλιπτικός; Ποιος ξέρει;
Εφήμερα
Το Ισραήλ αρνήθηκε. Ο Μπάρακ Ομπάμα, αυτός που έβγαλε εκείνον τον καταπληκτικό λόγο στο0 Κάιρο, μαζί με τη Χίλαρι Κλίντον αρνήθηκαν. Αρνήθηκε και η Ευρωπαϊκή Ένωση την έκκληση των Παλαιστινίων να στηρίξει το αίτημά τους για την αποδοχή της ανακήρυξης της ανεξαρτησίας του Παλαιστινιακού κράτους από το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ. Κι όμως όλοι ομνύουν υποκριτικά σε ένα ανεξάρτητο Παλαιστινιακό κράτος. Τώρα λένε ότι το αίτημα είναι «πρώιμο», δεν έχει γουρμάσει ακόμα, λες και πρόκειται για αχλάδια. Αλήθεια, ο κ. Γιώργος Παπανδρέου πως τοποθετείται επ’ αυτού;
Εν τω μεταξύ, μετά την κατηγορία του Ομπάμα εναντίον των κινέζων για λογοκρισία και η Διεθνής Ένωση Δημοσιογράφων κατάγγειλε τη λογοκρισία στο Ιράν. Όμως, κανείς δεν μίλησε για τη σύλληψη του αντιφρονούντα τυνήσιου δημοσιογράφου Taoufik Ben Brik που είναι φυλακισμένος και δικάζεται αύριο για δήθεν επίθεση σε μία γυναίκα. Ο καημένος ο Μπρικ λέει σε επιστολή του «αγαπώ τις γυναίκες όσο κανείς άλλος»!
Πάντως, ο προεδρεύων στην ΕΣΗΕΑ Π. Σόμπολος το έκανε το ατόπημα, αποκαλύπτοντας το όνομα της «Σούλας», χθες το πρωί στο «Μέγκα». Βέβαια, ζήτησε αμέσως -δήθεν αθώα- συγνώμη! Αλλά επειδή το έχει ξανακάνει είναι ελεγκτέος. Αλλά ποιος θα τον ελέγξει;
Συνεργάτης της Καμόρα το δεξί χέρι του Μπερλουσκόνι και υφυπουργός Οικονομίας Νικόλα Κοζεντίνο. Με τέτοιο όνομα συνεργάτης της Κόζα Νόστρα έπρεπε να είναι. Αλλά κι εμείς δεν πάμε πίσω. Βουτιά στη διαφθορά έκανε η Ελλάδα. Από την 57η θέση πέσαμε στην 71η.
Τέλος, μπορεί ο Τζέρεμι Ρίφκιν να έλεγε ότι η ζωή είναι μία «επί πληρωμή ευμπειρία» (κοστολόγησε μάλιστα και τη ζωή), αλλά ο οικονομολόγος Πολ Φρίτζερς κοστολόγησε την… ευτυχία. Όμως εκείνο που κάνει εντύπωση είναι ότι οι άντρες πληρώνουν πιο πολλά. Έτσι, το διαζύγιο κοστίζει στον άντρα για συνέλθει 68460 ευρώ ενώ στη γυναίκα μόνο 5600 ευρώ. Επίσης ο θάνατος συντρόφου κοστίζει στον άντρα 390.400 ευρώ και στη γυναίκα 81500.
Τρίτη 17 Νοεμβρίου 2009
Η προπ Ομπάμα
Ποιος μας καλεί «…να πορευτούμε για μια απελευθερωμένη ζωή στην επικράτεια των άκρων»; Ποιος διατείνεται ότι «Οι ελευθερίες της έκφρασης, της λατρείας, της πρόσβασης στην πληροφόρηση και της πολιτικής συμμετοχής είναι… τα οικουμενικά δικαιώματα, τα οποία πρέπει να απολαμβάνουν όλοι, συμπεριλαμβανομένων των εθνικών και θρησκευτικών μειονοτήτων…»; Ο δεύτερος είναι ο πρόεδρος των ΗΠΑ Μπάρακ Ομπάμα που απευθύνεται σε κινέζους φοιτητές, ενώ η πρώτη είναι «η συμμορία των πυρήνων της φωτιάς» που δηλώνει μ’ έναν ρομαντισμό των αρχών του προηγούμενου αιώνα στην ασύντακτη προκήρυξή της την «…επιθυμία για έναν κόσμο δίχως νόμους και όρια…»! Όχι πως δεν είναι σημαντική η περίπτωση των νεαρών τρομοκρατών της εκρηκτικής… κατσαρόλας, αλλά είναι απείρως σημαντικότερη η περίπτωση Ομπάμα, ο οποίος επιχειρεί με τον «οικουμενικό λαϊκισμό» του, σύμφωνα με τον χαρακτηρισμό του Τσαρλς Κάπτσαν, να δημιουργήσει πρόβλημα εκ των έσω στις χώρες που αντιτίθενται στις ΗΠΑ. Δεν είναι τυχαίο ότι ο Αμερικανός πρόεδρος ζήτησε να αρθεί η λογοκρισία που έχει επιβάλλει στο διαδίκτυο η κινέζικη ηγεσία, καθώς το ίντερνετ είναι το βασικό εργαλείο πληροφόρησης και επικοινωνίας των διαφωνούντων όπου γης, με σημαντικότερη την περίπτωση του Ιράν. Όχι πως δεν υπάρχουν προβλήματα περιορισμού των ατομικών ελευθεριών στην Κίνα, αλλά όταν αυτό το επικαλείται ο Ομπάμα, εμείς είμαστε δύσπιστοι. Ας κλείσει ο Αμερικανός πρόεδρος πρώτα το Γκουαντάναμο (και τα πλωτά «Γκουαντάναμο»), αλλά κυρίως την τεράστια βάση «φακελώματος» κάθε μορφής επικοινωνίας, την NSA και ύστερα νομιμοποιείται δια να ομιλεί. Ακόμη χειρότερα, ο Μπάρακ Ομπάμα ζήτησε τη συμμαχία των Ιαπώνων προκειμένου να αντιμετωπίσουν την ανάπτυξη της κινέζικης υπερδύναμης, ενώ στη συνέχεια είπε πως «ΗΠΑ και Κίνα δεν θα έπρεπε να είναι αντίπαλοι». «Δεν θα έπρεπε…» αλλά «πρέπει» και, εντέλει, είναι αντίπαλοι. Επίσης, είναι ο οικολόγος Ομπάμα, ο πρόεδρος της πιο ρυπογόνου χώρας –μαζί με την Κίνα- του πλανήτη, αυτός που μιλάει για «πράσινη οικονομία» και ο οποίος τώρα θεωρεί μη ρεαλιστική μία συμφωνία για τις κλιματικές αλλαγές στην Κοπεγχάγη. Αλλά ο κ. Ομπάμα καλό θα ήταν να ασχοληθεί με τις ελευθερίες και τη δημοκρατία στη χώρα του, που είναι πλούσια σε εκλογικές νοθείες, σε μαζικές εξαγορές ψήφων μέσω της σύμπραξης κομμάτων και μεγάλων επιχειρήσεων (Πωλ Κρούγκμαν). Θυμίζουμε την προεκλογική δήλωση του Ιερεμία Ράιτ, του πνευματικού του Μπάρακ Ομπάμα, που δημιούργησε σάλο. Τι είχε πει ο Ράιτ; Η αμερικανική κυβέρνηση «είναι ικανή για όλα», ακόμη και για την κατασκευή του ιού του aids προκειμένου να πλήξει τους μαύρους! Θυμίζουμε ότι ο ίδιος ο Αμερικανός πρόεδρος που δηλώνει ότι οι ΗΠΑ δεν πρόκειται πλέον να «εξάγουν δημοκρατία» σε άλλες χώρες, είναι ο ίδιος που λέει στη χώρα του ότι «Θα αλλάξουμε τον κόσμο»!
Ο κ. Ομπάμα επιχειρεί να προωθήσει την αμερικάνικη ιδεολογία, το «αμερικάνικο όνειρο» της «αφθονίας», των «απεριόριστων ευκαιριών», της «δημοκρατίας» και της «ευτυχίας». Αλλά φευ! Η ανεργία, η φτώχεια, η δυστυχία και η απογοήτευση δεν επιτρέπουν στο όνειρο να λειτουργήσει ούτε στις ΗΠΑ ούτε στον υπόλοιπο κόσμο. Γι’ αυτό ο Ομπάμα πουλάει μόνο λέξεις, τις λέξεις, όχι το προϊόν-το παραμύθι, το μαγικό ξόρκι. Και επίσης το σεξ απήλ, το Μεγάλο Αυτό. Πουλάει λέξεις, την ανάγκη και τη σωτηρία, το κενό και την πλήρωσή του. Αλλά ποια είναι η δημοκρατία για την οποία μιλά ο Αμερικανός πρόεδρος; Ο Μέηλερ, ο Τσόμσκι ακόμη και ο Κρούγκμαν, ένας άνθρωπος του κατεστημένου, μιλούν για εκφασισμό των ΗΠΑ. Υπάρχει ένα δίκτυο θεσμών(«με οσμή μαφίας» Κρούγκμαν)- μέσα ενημέρωσης, πανεπιστήμια, κράτος, κόμματα- που κανοναρχούνται από λίγους ανθρώπους και μέσω των οποίων «αμείβονται οι νομιμόφρονες και τιμωρούνται οι διαφωνούντες» και προμηθεύουν στους υπάκουους πολιτικούς, τους απαραίτητους πόρους για να κερδίσουν τις εκλογές.
Ο κ. Ομπάμα επιχειρεί να προωθήσει την αμερικάνικη ιδεολογία, το «αμερικάνικο όνειρο» της «αφθονίας», των «απεριόριστων ευκαιριών», της «δημοκρατίας» και της «ευτυχίας». Αλλά φευ! Η ανεργία, η φτώχεια, η δυστυχία και η απογοήτευση δεν επιτρέπουν στο όνειρο να λειτουργήσει ούτε στις ΗΠΑ ούτε στον υπόλοιπο κόσμο. Γι’ αυτό ο Ομπάμα πουλάει μόνο λέξεις, τις λέξεις, όχι το προϊόν-το παραμύθι, το μαγικό ξόρκι. Και επίσης το σεξ απήλ, το Μεγάλο Αυτό. Πουλάει λέξεις, την ανάγκη και τη σωτηρία, το κενό και την πλήρωσή του. Αλλά ποια είναι η δημοκρατία για την οποία μιλά ο Αμερικανός πρόεδρος; Ο Μέηλερ, ο Τσόμσκι ακόμη και ο Κρούγκμαν, ένας άνθρωπος του κατεστημένου, μιλούν για εκφασισμό των ΗΠΑ. Υπάρχει ένα δίκτυο θεσμών(«με οσμή μαφίας» Κρούγκμαν)- μέσα ενημέρωσης, πανεπιστήμια, κράτος, κόμματα- που κανοναρχούνται από λίγους ανθρώπους και μέσω των οποίων «αμείβονται οι νομιμόφρονες και τιμωρούνται οι διαφωνούντες» και προμηθεύουν στους υπάκουους πολιτικούς, τους απαραίτητους πόρους για να κερδίσουν τις εκλογές.
Δευτέρα 16 Νοεμβρίου 2009
Τράπεζες
Είναι γνωστό ότι η σημερινή κρίση προκλήθηκε από το χρηματοπιστωτικό τομέα της οικονομίας. Τι συνέπειες είχε για τον τομέα αυτόν η κρίση; Απολύτως καμία! Αντιθέτως, με μία συντονισμένη παρέμβαση των κεντρικών πολιτικών μηχανισμών, όπως είναι οι Βρυξέλλες, ή οι εθνικές κυβερνήσεις, το χρηματοπιστωτικό σύστημα όχι απλώς διασώθηκε αλλά έχει και τεράστια κέρδη. Οι συνέπειες, όμως, της κρίσης έγιναν ιδιαίτερα αισθητές στην πραγματική οικονομία και την εργασία. Γιατί είχαμε αυτή την εξέλιξη και όχι την κατάρρευση ενός μέρους του τραπεζικού συστήματος, όπως διαφαίνονταν αρχικά; Διότι τόσο στις ΗΠΑ όσο και στη Ευρώπη υπάρχουν στενοί δεσμοί των πολιτικών ελίτ με το χρηματοπιστωτικό σύστημα επισημαίνει ο Eric Laurent στο βιβλίο του La face cachee des banques (εκδόσεις Plon). Ο Ερίκ Λωράν σημειώνει χαρακτηριστικά την έκπληξή του όταν μετά από οκτάμηνη έρευνα στις ΗΠΑ διαπίστωσε τη βαθιά σχέση της Γουόλ Στρητ και δημοκρατικού κόμματος. Πρόκειται για έναν κόσμο βαθιά ανήθικο, κυνικό και μ’ ένα απίστευτο αίσθημα της ατιμωρησία καθώς «Θεωρούν πως ότι κι αν κάνουν δεν θα δώσουν ποτέ λογαριασμό» λέει ο Λωράν σε συνέντευξή του στο AgoraVox. Μάλιστα, ένα από τα στελέχη τράπεζας της Γουόλ Στρητ που απάντησε στις ερωτήσεις του τού είπε πως «οπωσδήποτε, είμαστε πάντα οι νικητές»!
Όμως δεν είναι όλα μαύρα. Μπορεί η πολιτική και οι πολιτικοί να είναι εξωνημένοι αλλά οι πολίτες αντιδρούν. Αυτό εξηγεί την ήττα των δημοκρατικών στις πρόσφατες εκλογές για τους κυβερνήτες τριών πολιτειών. Συγκεκριμένα, στο Νιου Τζέρσεϊ, μία πολιτεία δίπλα στη Νέα Υόρκη, ηττήθηκε ο Corzine, πρώην αφεντικό της Goldman Sachs, της πιο μεγάλης τράπεζας επενδύσεων και με τεράστια πολιτική επιρροή. Η τράπεζα αυτή στελέχωσε τις αμερικανικές κυβερνήσεις με πολλούς υπουργούς οικονομικών(Πόλσον επί Μπους, Ράμπιν επί Κλίντον κ.ά.). Ο Corzine μετά την αποχώρησή του από την γιγαντιαία τράπεζα, δαπάνησε πέντε εκατομμύρια δολάρια για να «αγοράσει» μία έδρα γερουσιαστή και στη συνέχεια τη θέση του κυβερνήτη. Στη Γερουσία καθόταν δίπλα στον Ομπάμα και ψήφισαν μαζί έναν ορισμένο αριθμό νόμων. Σύμφωνα με τον Λωράν «Αυτοί ήταν πολύ κοντά ο ένας στον άλλον». Ο Corzine ήταν επί μακρό χρονικό διάστημα και χωρίς διακοπή κυβερνήτης, αλλά τώρα και μάλιστα επί κυβέρνησης Ομπάμα ηττήθηκε. Ο λόγος είναι ότι έφερε στο Νιου Τζέρσεϊ την τράπεζα στην οποία ήταν παλιά αφεντικό με σκοπό την ιδιωτικοποίηση των υποδομών, ειδικά των οδικών. Γιατί, σήμερα, σημειώνει ο συγγραφέας μία από τις μεγάλες πηγές κερδοσκοπίας των ισχυρών τραπεζών είναι οι υποδομές των οδικών δικτύων(σ.σ. ας θυμηθούμε και τα διόδια για τα οδικά έργα που προπληρώνουμε στην Ελλάδα!). Η Goldman Sachs είναι πίσω από όλες τις επιχειρήσεις ιδιωτικοποιήσεων στις ΗΠΑ. Οι πολίτες, όμως, στο Νιου Τζέρσεϊ αντέδρασαν, βλέποντας τον κυβερνήτη τους να δίνει τις δημόσιες επιχειρήσεις, που οι ίδιοι πλήρωσαν, στην παλιά του τράπεζα. Σύμφωνα με τον συγγραφέα οι χρηματιστές είναι οι ιεραπόστολοι της αμερικανικής δύναμης, αλλά μόνο κατά ένα μέρος, διότι η δύναμη των ΗΠΑ βασίζεται στη συνενοχή της Κίνας(αγορά αμερικανικών ομολόγων 800 δις). Το παράδοξο, όμως, είναι ότι οι κινέζοι αγοράζουν προϊόντα και κάνουν επενδύσεις σε ολόκληρο τον κόσμο (δες και cosco) εκτός από τις ΗΠΑ. Εκεί φοβούνται! Τέλος, η ίδια στενή σχέση μεταξύ χρηματοπιστωτικού συστήματος και πολιτικών ελίτ υπάρχει και στην Ευρώπη. Δεν είναι τυχαίο ότι το δημοσιονομικό έλλειμμα που οφείλεται και στην ενίσχυση της ρευστότητας των τραπεζών θα καλυφθεί σύμφωνα με τους κκ Αλμούνια και Τρισέ από τη μείωση των μισθών, των συντάξεων και τη φορολογία των μισθωτών!
Εφήμερα
Στις ΗΠΑ μειώνουν τους μισθούς με το αιτιολογικό ότι είναι μεγαλύτεροι από τους μισθούς στην Κίνα και το Βιετνάμ. Στην Ιρλανδία μείωσαν ομοίως τους μισθούς και τις συντάξεις λόγω της κρίσης. Το ίδιο με την Ιρλανδία εντέλουν οι Βρυξέλλες να κάνει και η ελληνική κυβέρνηση. Για τις τράπεζες, τις υπεύθυνες της κρίσης, και τα τεράστια κέρδη τους ούτε κουβέντα. Η ελληνική κυβέρνηση ακούμε ότι θα «κόψει» τα επιδόματα, θα κλείσει νοσοκομεία και θα μειώσει κατά 50% τις εξοπλιστικές δαπάνες. Τουτέστιν, δεν θα πεινάσουμε μόνο, αλλά θα είμαστε και άοπλοι έναντι των εθνικών κινδύνων. Ή μήπως οι τελευταίοι δεν υπάρχουν;
Όμως δεν είναι όλα μαύρα. Μπορεί η πολιτική και οι πολιτικοί να είναι εξωνημένοι αλλά οι πολίτες αντιδρούν. Αυτό εξηγεί την ήττα των δημοκρατικών στις πρόσφατες εκλογές για τους κυβερνήτες τριών πολιτειών. Συγκεκριμένα, στο Νιου Τζέρσεϊ, μία πολιτεία δίπλα στη Νέα Υόρκη, ηττήθηκε ο Corzine, πρώην αφεντικό της Goldman Sachs, της πιο μεγάλης τράπεζας επενδύσεων και με τεράστια πολιτική επιρροή. Η τράπεζα αυτή στελέχωσε τις αμερικανικές κυβερνήσεις με πολλούς υπουργούς οικονομικών(Πόλσον επί Μπους, Ράμπιν επί Κλίντον κ.ά.). Ο Corzine μετά την αποχώρησή του από την γιγαντιαία τράπεζα, δαπάνησε πέντε εκατομμύρια δολάρια για να «αγοράσει» μία έδρα γερουσιαστή και στη συνέχεια τη θέση του κυβερνήτη. Στη Γερουσία καθόταν δίπλα στον Ομπάμα και ψήφισαν μαζί έναν ορισμένο αριθμό νόμων. Σύμφωνα με τον Λωράν «Αυτοί ήταν πολύ κοντά ο ένας στον άλλον». Ο Corzine ήταν επί μακρό χρονικό διάστημα και χωρίς διακοπή κυβερνήτης, αλλά τώρα και μάλιστα επί κυβέρνησης Ομπάμα ηττήθηκε. Ο λόγος είναι ότι έφερε στο Νιου Τζέρσεϊ την τράπεζα στην οποία ήταν παλιά αφεντικό με σκοπό την ιδιωτικοποίηση των υποδομών, ειδικά των οδικών. Γιατί, σήμερα, σημειώνει ο συγγραφέας μία από τις μεγάλες πηγές κερδοσκοπίας των ισχυρών τραπεζών είναι οι υποδομές των οδικών δικτύων(σ.σ. ας θυμηθούμε και τα διόδια για τα οδικά έργα που προπληρώνουμε στην Ελλάδα!). Η Goldman Sachs είναι πίσω από όλες τις επιχειρήσεις ιδιωτικοποιήσεων στις ΗΠΑ. Οι πολίτες, όμως, στο Νιου Τζέρσεϊ αντέδρασαν, βλέποντας τον κυβερνήτη τους να δίνει τις δημόσιες επιχειρήσεις, που οι ίδιοι πλήρωσαν, στην παλιά του τράπεζα. Σύμφωνα με τον συγγραφέα οι χρηματιστές είναι οι ιεραπόστολοι της αμερικανικής δύναμης, αλλά μόνο κατά ένα μέρος, διότι η δύναμη των ΗΠΑ βασίζεται στη συνενοχή της Κίνας(αγορά αμερικανικών ομολόγων 800 δις). Το παράδοξο, όμως, είναι ότι οι κινέζοι αγοράζουν προϊόντα και κάνουν επενδύσεις σε ολόκληρο τον κόσμο (δες και cosco) εκτός από τις ΗΠΑ. Εκεί φοβούνται! Τέλος, η ίδια στενή σχέση μεταξύ χρηματοπιστωτικού συστήματος και πολιτικών ελίτ υπάρχει και στην Ευρώπη. Δεν είναι τυχαίο ότι το δημοσιονομικό έλλειμμα που οφείλεται και στην ενίσχυση της ρευστότητας των τραπεζών θα καλυφθεί σύμφωνα με τους κκ Αλμούνια και Τρισέ από τη μείωση των μισθών, των συντάξεων και τη φορολογία των μισθωτών!
Εφήμερα
Στις ΗΠΑ μειώνουν τους μισθούς με το αιτιολογικό ότι είναι μεγαλύτεροι από τους μισθούς στην Κίνα και το Βιετνάμ. Στην Ιρλανδία μείωσαν ομοίως τους μισθούς και τις συντάξεις λόγω της κρίσης. Το ίδιο με την Ιρλανδία εντέλουν οι Βρυξέλλες να κάνει και η ελληνική κυβέρνηση. Για τις τράπεζες, τις υπεύθυνες της κρίσης, και τα τεράστια κέρδη τους ούτε κουβέντα. Η ελληνική κυβέρνηση ακούμε ότι θα «κόψει» τα επιδόματα, θα κλείσει νοσοκομεία και θα μειώσει κατά 50% τις εξοπλιστικές δαπάνες. Τουτέστιν, δεν θα πεινάσουμε μόνο, αλλά θα είμαστε και άοπλοι έναντι των εθνικών κινδύνων. Ή μήπως οι τελευταίοι δεν υπάρχουν;
Κυριακή 15 Νοεμβρίου 2009
Οι "πάνω" και οι "κάτω"
Ρωτούν κάποιοι για τη διάκριση μεταξύ των «πάνω» και των «κάτω».
Ο Άντονι Γουότον -από το Κολέγιο Μπάουντουιν- μιλά για τις «απαστράπτουσες κυβερνοπόλεις εκεί ψηλά στην κορυφή» που κατοικούνται από τους Her Omnes, τους «κυρίους όλος ο κόσμος» του Κάφκα, οι οποίοι «ζουν χωρίς να συλλογίζονται ή να αντιμετωπίζουν την τραγωδία του παλιού αστικού κέντρου». Οι Her Omnes, τα τεράστια κοσμο-Εγώ περιγράφονται και από τον Ντον Ντελίλο στο μυθιστόρημα: Κοσμόπολις (εκδόσεις Εστία). Ο Έρικ, ο πολυεκατομμυριούχος χρηματιστής του Ντελίλο ανήκει στη φυλή των «πάνω», στους ανθρώπους που μία ανάσα τους μπορεί να κλονίσει την παγκόσμια οικονομία, σ’ εκείνους που όντας ταυτισμένοι με τον κόσμο δεν έχουν τρόπο να βγουν έξω από το Εγώ τους, δεν έχουν τόπο για να τον δουν από απόσταση, να γνωρίσουν ποιοι είναι. Έτσι, αν το παρεκκλήσι του Ρόθκο ανήκει στην ανθρωπότητα, με την αγορά του αγοράζουν και την ανθρωπότητα! Αυτοί οι θρύλοι με την ακατάβλητη θέληση, οι ευφυείς που έχουν ανατραφεί από λύκους και για τους οποίους η «φήμη» είναι μια κρίσιμη παράμετρος, αυτοί έχουν για θρησκεία τους την «πληροφόρηση», την οποία θεωρούν ως την ομορφιά και το νόημα της ζωής τους. Τα data, τα δεδομένα είναι τα μόνα που είχαν ψυχή. Το σώμα, ο άνθρωπος συρρικνώνεται σε μία δομή πληροφοριών. Τα άλλα, ο έρωτας, η αγάπη, η σύζυγος, το σεξ είναι απλές διεγέρσεις, απλές διευθετήσεις αναγκών. Όλα ολοκληρώνονται χωρίς επαφή, χωρίς κανείς να αγγίξει κανέναν. Ακόμη και η επαφή με τα μάτια, το βλέμμα που μοιράζεται για μια στιγμή σημαίνει «παραβίαση των συνθηκών που έκαναν την πόλη να λειτουργεί... Γενικά υπήρχε ένα σύμφωνο μη επαφής». Το παν είναι η σκέψη, το παιγνίδι με τη σκέψη, η σκέψη έξω από τα όρια, η επίθεση στα όρια της αντιληπτικής ικανότητας, η σπέκουλα στο κενό. Από τη μια το ζην επικινδύνως του υπερμανιακού καπιταλιστή, η φυλή των πολιτών του «πάνω» κόσμου. Κι από την άλλη ο παλιός αστικός κόσμος, χωρίς συνοχή πια, χωρίς ταυτότητα, ένα συνονθύλευμα από τεχνικά γεγονότα, από ασήμαντα τεχνικά στοιχεία. Εδώ, η απουσία εαυτού, το ξερίζωμα και η διάρηξη των παλιών αστικών δικτύων, επιφέρουν την ενδόρηξη, που καταλήγει στον αυτοχειριασμό. Η μόνη γλώσσα των «κάτω» καθίσταται το παραλήρημα και το μίσος. Το μίσος είναι το μόνο που καταφέρνει να βρει ο απόκληρος, ο «κάτω» για παρηγοριά. Καθώς μισεί γίνεται «κάτι», όπως οι τρομοκράτες. Θέλει να σκοτώσει για να αξίζει κάτι και η δική του ζωή. Μόνο στο θάνατο μπορεί να δει το πρόσωπό του. Στο θάνατο του άλλου, γιατί ο δικός του έχει επισυμβεί.
Η τρέλα, οι μαζικές διαταραχές δημιουργούνται από τις σκεπτόμενες μηχανές που πλέον είναι ανεξέλεγκτες (Το έλεγε και η Χάνα Άρεντ). Ακόμα και οι διαδηλωτές που σπάνε τα πάντα είναι γέννημα-θρέμμα της αγοράς. Έξω από το πλαίσιό της δεν υπάρχουν. Δεν μπορούν να πάνε πουθενά για να βρεθούν έξω από την αγορά. Το έξω δεν υφίσταται. Η κουλτούρα της αγοράς είναι ολοκληρωτική. Παράγει αυτούς τους άντρες κι αυτές τις γυναίκες. Είναι απαραίτητοι στο σύστημα που περιφρονούν. Εκείνοι του δίνουν ενέργεια και το προσδιορίζουν. Και η αγορά τους καθορίζει. Αποτελούν εμπόρευμα στην παγκόσμια αγορά. Και υπάρχουν ακριβώς για να αναζωογονούν και να διαιωνίζουν το σύστημα. Το συμπέρασμα είναι πως «μέσα από τον πόνο» φτάνει κανείς στην «αμετάφραστη γνώση του εαυτού του». Αλλά ο πόνος δεν υπάρχει πλέον. Ή εκεί που υπάρχει δεν ακούγεται καθώς η απόσταση μεταξύ των δύο κόσμων του ψηφιακού, που ενδιαφέρεται για την ευρυζωνικότητα, τα βλαστοκύταρα και τη… διαβούλευση(οι «πάνω») και του παλαιού των «κάτω» που γυρεύει ψωμί για να θρέψει τα παιδιά του, είναι τεράστια. Γι’ αυτό το πρόβλημα μοιάζει άλυτο, αφού ακόμα και η σύγκρουση είναι αδύνατη.
Ο Άντονι Γουότον -από το Κολέγιο Μπάουντουιν- μιλά για τις «απαστράπτουσες κυβερνοπόλεις εκεί ψηλά στην κορυφή» που κατοικούνται από τους Her Omnes, τους «κυρίους όλος ο κόσμος» του Κάφκα, οι οποίοι «ζουν χωρίς να συλλογίζονται ή να αντιμετωπίζουν την τραγωδία του παλιού αστικού κέντρου». Οι Her Omnes, τα τεράστια κοσμο-Εγώ περιγράφονται και από τον Ντον Ντελίλο στο μυθιστόρημα: Κοσμόπολις (εκδόσεις Εστία). Ο Έρικ, ο πολυεκατομμυριούχος χρηματιστής του Ντελίλο ανήκει στη φυλή των «πάνω», στους ανθρώπους που μία ανάσα τους μπορεί να κλονίσει την παγκόσμια οικονομία, σ’ εκείνους που όντας ταυτισμένοι με τον κόσμο δεν έχουν τρόπο να βγουν έξω από το Εγώ τους, δεν έχουν τόπο για να τον δουν από απόσταση, να γνωρίσουν ποιοι είναι. Έτσι, αν το παρεκκλήσι του Ρόθκο ανήκει στην ανθρωπότητα, με την αγορά του αγοράζουν και την ανθρωπότητα! Αυτοί οι θρύλοι με την ακατάβλητη θέληση, οι ευφυείς που έχουν ανατραφεί από λύκους και για τους οποίους η «φήμη» είναι μια κρίσιμη παράμετρος, αυτοί έχουν για θρησκεία τους την «πληροφόρηση», την οποία θεωρούν ως την ομορφιά και το νόημα της ζωής τους. Τα data, τα δεδομένα είναι τα μόνα που είχαν ψυχή. Το σώμα, ο άνθρωπος συρρικνώνεται σε μία δομή πληροφοριών. Τα άλλα, ο έρωτας, η αγάπη, η σύζυγος, το σεξ είναι απλές διεγέρσεις, απλές διευθετήσεις αναγκών. Όλα ολοκληρώνονται χωρίς επαφή, χωρίς κανείς να αγγίξει κανέναν. Ακόμη και η επαφή με τα μάτια, το βλέμμα που μοιράζεται για μια στιγμή σημαίνει «παραβίαση των συνθηκών που έκαναν την πόλη να λειτουργεί... Γενικά υπήρχε ένα σύμφωνο μη επαφής». Το παν είναι η σκέψη, το παιγνίδι με τη σκέψη, η σκέψη έξω από τα όρια, η επίθεση στα όρια της αντιληπτικής ικανότητας, η σπέκουλα στο κενό. Από τη μια το ζην επικινδύνως του υπερμανιακού καπιταλιστή, η φυλή των πολιτών του «πάνω» κόσμου. Κι από την άλλη ο παλιός αστικός κόσμος, χωρίς συνοχή πια, χωρίς ταυτότητα, ένα συνονθύλευμα από τεχνικά γεγονότα, από ασήμαντα τεχνικά στοιχεία. Εδώ, η απουσία εαυτού, το ξερίζωμα και η διάρηξη των παλιών αστικών δικτύων, επιφέρουν την ενδόρηξη, που καταλήγει στον αυτοχειριασμό. Η μόνη γλώσσα των «κάτω» καθίσταται το παραλήρημα και το μίσος. Το μίσος είναι το μόνο που καταφέρνει να βρει ο απόκληρος, ο «κάτω» για παρηγοριά. Καθώς μισεί γίνεται «κάτι», όπως οι τρομοκράτες. Θέλει να σκοτώσει για να αξίζει κάτι και η δική του ζωή. Μόνο στο θάνατο μπορεί να δει το πρόσωπό του. Στο θάνατο του άλλου, γιατί ο δικός του έχει επισυμβεί.
Η τρέλα, οι μαζικές διαταραχές δημιουργούνται από τις σκεπτόμενες μηχανές που πλέον είναι ανεξέλεγκτες (Το έλεγε και η Χάνα Άρεντ). Ακόμα και οι διαδηλωτές που σπάνε τα πάντα είναι γέννημα-θρέμμα της αγοράς. Έξω από το πλαίσιό της δεν υπάρχουν. Δεν μπορούν να πάνε πουθενά για να βρεθούν έξω από την αγορά. Το έξω δεν υφίσταται. Η κουλτούρα της αγοράς είναι ολοκληρωτική. Παράγει αυτούς τους άντρες κι αυτές τις γυναίκες. Είναι απαραίτητοι στο σύστημα που περιφρονούν. Εκείνοι του δίνουν ενέργεια και το προσδιορίζουν. Και η αγορά τους καθορίζει. Αποτελούν εμπόρευμα στην παγκόσμια αγορά. Και υπάρχουν ακριβώς για να αναζωογονούν και να διαιωνίζουν το σύστημα. Το συμπέρασμα είναι πως «μέσα από τον πόνο» φτάνει κανείς στην «αμετάφραστη γνώση του εαυτού του». Αλλά ο πόνος δεν υπάρχει πλέον. Ή εκεί που υπάρχει δεν ακούγεται καθώς η απόσταση μεταξύ των δύο κόσμων του ψηφιακού, που ενδιαφέρεται για την ευρυζωνικότητα, τα βλαστοκύταρα και τη… διαβούλευση(οι «πάνω») και του παλαιού των «κάτω» που γυρεύει ψωμί για να θρέψει τα παιδιά του, είναι τεράστια. Γι’ αυτό το πρόβλημα μοιάζει άλυτο, αφού ακόμα και η σύγκρουση είναι αδύνατη.
Παρασκευή 13 Νοεμβρίου 2009
Επιτήρηση
Κάμερες παντού. 4,2 εκατομμύρια κάμερες στο μετρό, στους δρόμους, στα εμπορικά κέντρα, στις εργατικές κατοικίες, στα σχολεία, στα μπακάλικα της γειτονιάς, παντού, ακόμα και στις pubs. Κάθε Βρετανός βιντεοσκοπείται καθημερινά 300 φορές κατά μέσο όρο! Το γεγονός σοκάρει. Αλλά όχι τους Βρετανούς, οι οποίοι αποδέχονται τον πρωτοφανή έλεγχο, που έχει οδηγήσει σε μια κοινωνία της επιτήρησης, αφού τους παρέχει ασφάλεια έναντι της εγκληματικότητας. Ο «Μεγάλος Αδελφός» του Όργουελ είναι εδώ και όχι μόνο κανείς δεν αντιδρά, αλλά οι περισσότεροι τον καλοδέχονται! Οι πρώτες εγκαταστάσεις καμερών στη Βρετανία έγιναν τη δεκαετία του 1970 από τις τράπεζες αλλά το φαινόμενο γενικεύθηκε μετά το 1994 με «τα κλειστά κυκλώματα τηλεόρασης» στις επιχειρήσεις και αλλού.
Αλλά τι ελέγχουν οι… κάμερες; Η ενδυνάμωση του ελέγχου σε συνδυασμό με το επιστημονικό μάνατζμεντ οδηγεί αφ’ ενός στον κοινωνικό προγραμματισμό και τον έλεγχο και αφ’ ετέρου στην αύξηση της επιτήρησης στους τομείς της πολιτικής και οικονομικής ζωής. Σ’ αυτή την «τεχνολογική ‘’ενδυνάμωση’’» το μόνο που μπορούμε να αντιπαραθέσουμε είναι η πολιτική ελευθερία(Ρόμπινς και Ουέμπστερ). Γιατί αυτό που είναι κρίσιμο στην όλη συζήτηση είναι από τη μία πλευρά η δυναμική της λογικής του ελέγχου που βρίσκεται στον πυρήνα του καπιταλιστικού προτάγματος και από την άλλη πλευρά το συμπέρασμα ότι η λογική αυτή πέτυχε να εξαλείψει την άλλη κύρια σημασία της νεωτερικότητας, την ατομική αυτονομία και ελευθερία καθώς και την αναζήτηση μορφών συλλογικής ελευθερίας «που να ανταποκρίνονται στο δημοκρατικό, απελευθερωτικό, επαναστατικό πρόταγμα»(Κ. Καστοριάδης). Με άλλα λόγια, το ζητούμενο είναι το κριτικό, στοχαστικό, δημοκρατικό άτομο, που είναι στις μέρες μας καθηλωμένο από τη δυναμική ηγεμονία της οπτικής του ελέγχου. Γιατί το ελεγχόμενο μέλλον δεν είναι κάτι άλλο πέραν του παρόντος, αλλά είναι η απλή επέκτασή του. Έτσι, χωρίς το άγνωστο, είναι αδιανόητη η αλλαγή, η αυτονομία και η ανθρώπινη δημιουργικότητα. Διότι η δημιουργία, σύμφωνα με τον Καστοριάδη «σημαίνει την ικανότητα να κάνεις να ξεπροβάλλει κάτι που δεν είναι δοσμένο, ούτε ικανό να παραχθεί, συνδυαστικά ή αλλιώς, μέσα από το δεδομένο». Χωρίς την ετερότητα του άγνωστου μέλλοντος και με την τεχνολογική «περίφραξή» του, το μόνο που μπορεί να υπάρξει είναι το τέλος του νοήματος και η αδιάλειπτη επέκταση του παρόντος και της καθεστηκυίας τάξης του.
Η αντίσταση είναι δυνατή με συνεχώς νέες επινοήσεις. Γιατί κανένα σύστημα επιτήρησης δεν μπορεί να ελέγξει την έκρηξη μιας νέας λέξης, την εκφορά μιας ολοφράσης, το ηχόχρωμα μιας κραυγής απελπισίας, το ονειρολόγημα πάνω σε μια ποιητική μεταφορά, τη εσώτερη διάθεση αμφισβήτησης και ανατροπής. Κανένας Μεγάλος Αδελφός δεν μπορεί να ελέγξει το Ρυθμό των ανθρώπων ούτε να καταλάβει γιατί μια μάνα στην Ινδία συντονίζεται με το κλάμα του μωρού της για να το νανουρίσει. Τα συστήματα ελέγχου της «Κυβερνητικής» αδυνατούν να συντονιστούν με τους ποικίλους ρυθμούς των ανθρώπων, με την πληθύ των πολιτισμών τους, με το παλίμψηστο που είναι όλοι οι «άνεμοι» της ιστορίας της ανθρωπότητας.
Εφήμερα
Ποια διαρθρωτικά μέτρα ζητάει ο Αλμούνια για την αντιμετώπιση της κρίσης και των χρόνιων παθογενιών της ελληνικής οικονομίας; Να στυφτούν σαν λεμόνια οι εργαζόμενοι. Να πληρώσουν την κρίση αυτοί που δεν ευθύνονται γι’ αυτή. Εν άλλοις λόγοις, να αλλάξουν οι εργασιακές σχέσεις, να γίνουν πιο ελαστικές, με την μερική απασχόληση, με τα μπλοκάκια, τους ενοικιαζόμενους εργαζόμενους και εν γένει τη νομιμοποίηση της μαύρης εργασίας και της δουλεμπορίας. Συγχρόνως, ζητείται νέα αλλαγή των ορίων συνταξιοδότησης, γιατί τα ασφαλιστικά ταμεία είναι στο κόκκινο. Αλλά πώς να μην είναι τα ταμεία στο κόκκινο όταν επεκτείνεται συνεχώς η ανασφάλιστη εργασία; Ακόμη και τη μείωση των μισθών ζητάει ο Αλμούνια. Για τις τράπεζες ούτε λόγος(εμείς πληρώνουμε και τα κέρδη και τις ζημίες τους). Αν αυτό δεν είναι ο πιο κυνικός και άγριος νεοφιλελευθερισμός, τότε τι είναι;
«Παρεκτράπηκα, φώναξα» είπε, χθες, στο Μέγκα ο Δ. Καμπουράκης για το θέμα των σταζιέρ στο οποίο είχαμε αναφερθεί σχετικά προ ημερών. Όμως για το ίδιο θέμα «φώναζαν» χθες οι κκ. Πασχάλης και Οικονομέας! Πάντως, ο κ. Καμπουράκης δήλωσε ότι δέχεται μόνο τη δημοσιογραφία που εκφράζει τη γνώμη της. Κι εμείς. Γι’ αυτό τον κρίναμε, όπως κρίνουμε σήμερα και τους άλλους δύο συναδέλφους, αφού διατυπώσαμε και τη δική μας θέση. Για μας η ευθύνη της εξουσίας (ΝΔ και ΠΑΣΟΚ) δεν εξισώνεται με αυτή των νέων(που ασφαλώς ευθύνονται). Με άλλα λόγια, είμαστε υπέρ του αδυνάτου, ακόμα κι αν υπάρχουν πιο αδύνατοι, δηλαδή οι λίγοι εκείνοι νέοι που η αξιοπρέπεια δεν τους επέτρεψε να πάνε στο βουλευτή. Με άλλα λόγια, δεν θα μεταφέρουμε τη διαφορά στην περιφέρεια, δημιουργώντας «εμφύλιο στους κάτω»(θυμίζουμε και τον κοινωνικό αυτοματισμό). Για μας ο δημοσιογράφος ελέγχει πρώτα απ’ όλα την εξουσία και όχι τον αδύνατο και τον αναγκεμένο. Αλλιώς κινδυνεύει να ταυτισθεί εκούσια ή ακούσια με την εξουσία.
Αλλά τι ελέγχουν οι… κάμερες; Η ενδυνάμωση του ελέγχου σε συνδυασμό με το επιστημονικό μάνατζμεντ οδηγεί αφ’ ενός στον κοινωνικό προγραμματισμό και τον έλεγχο και αφ’ ετέρου στην αύξηση της επιτήρησης στους τομείς της πολιτικής και οικονομικής ζωής. Σ’ αυτή την «τεχνολογική ‘’ενδυνάμωση’’» το μόνο που μπορούμε να αντιπαραθέσουμε είναι η πολιτική ελευθερία(Ρόμπινς και Ουέμπστερ). Γιατί αυτό που είναι κρίσιμο στην όλη συζήτηση είναι από τη μία πλευρά η δυναμική της λογικής του ελέγχου που βρίσκεται στον πυρήνα του καπιταλιστικού προτάγματος και από την άλλη πλευρά το συμπέρασμα ότι η λογική αυτή πέτυχε να εξαλείψει την άλλη κύρια σημασία της νεωτερικότητας, την ατομική αυτονομία και ελευθερία καθώς και την αναζήτηση μορφών συλλογικής ελευθερίας «που να ανταποκρίνονται στο δημοκρατικό, απελευθερωτικό, επαναστατικό πρόταγμα»(Κ. Καστοριάδης). Με άλλα λόγια, το ζητούμενο είναι το κριτικό, στοχαστικό, δημοκρατικό άτομο, που είναι στις μέρες μας καθηλωμένο από τη δυναμική ηγεμονία της οπτικής του ελέγχου. Γιατί το ελεγχόμενο μέλλον δεν είναι κάτι άλλο πέραν του παρόντος, αλλά είναι η απλή επέκτασή του. Έτσι, χωρίς το άγνωστο, είναι αδιανόητη η αλλαγή, η αυτονομία και η ανθρώπινη δημιουργικότητα. Διότι η δημιουργία, σύμφωνα με τον Καστοριάδη «σημαίνει την ικανότητα να κάνεις να ξεπροβάλλει κάτι που δεν είναι δοσμένο, ούτε ικανό να παραχθεί, συνδυαστικά ή αλλιώς, μέσα από το δεδομένο». Χωρίς την ετερότητα του άγνωστου μέλλοντος και με την τεχνολογική «περίφραξή» του, το μόνο που μπορεί να υπάρξει είναι το τέλος του νοήματος και η αδιάλειπτη επέκταση του παρόντος και της καθεστηκυίας τάξης του.
Η αντίσταση είναι δυνατή με συνεχώς νέες επινοήσεις. Γιατί κανένα σύστημα επιτήρησης δεν μπορεί να ελέγξει την έκρηξη μιας νέας λέξης, την εκφορά μιας ολοφράσης, το ηχόχρωμα μιας κραυγής απελπισίας, το ονειρολόγημα πάνω σε μια ποιητική μεταφορά, τη εσώτερη διάθεση αμφισβήτησης και ανατροπής. Κανένας Μεγάλος Αδελφός δεν μπορεί να ελέγξει το Ρυθμό των ανθρώπων ούτε να καταλάβει γιατί μια μάνα στην Ινδία συντονίζεται με το κλάμα του μωρού της για να το νανουρίσει. Τα συστήματα ελέγχου της «Κυβερνητικής» αδυνατούν να συντονιστούν με τους ποικίλους ρυθμούς των ανθρώπων, με την πληθύ των πολιτισμών τους, με το παλίμψηστο που είναι όλοι οι «άνεμοι» της ιστορίας της ανθρωπότητας.
Εφήμερα
Ποια διαρθρωτικά μέτρα ζητάει ο Αλμούνια για την αντιμετώπιση της κρίσης και των χρόνιων παθογενιών της ελληνικής οικονομίας; Να στυφτούν σαν λεμόνια οι εργαζόμενοι. Να πληρώσουν την κρίση αυτοί που δεν ευθύνονται γι’ αυτή. Εν άλλοις λόγοις, να αλλάξουν οι εργασιακές σχέσεις, να γίνουν πιο ελαστικές, με την μερική απασχόληση, με τα μπλοκάκια, τους ενοικιαζόμενους εργαζόμενους και εν γένει τη νομιμοποίηση της μαύρης εργασίας και της δουλεμπορίας. Συγχρόνως, ζητείται νέα αλλαγή των ορίων συνταξιοδότησης, γιατί τα ασφαλιστικά ταμεία είναι στο κόκκινο. Αλλά πώς να μην είναι τα ταμεία στο κόκκινο όταν επεκτείνεται συνεχώς η ανασφάλιστη εργασία; Ακόμη και τη μείωση των μισθών ζητάει ο Αλμούνια. Για τις τράπεζες ούτε λόγος(εμείς πληρώνουμε και τα κέρδη και τις ζημίες τους). Αν αυτό δεν είναι ο πιο κυνικός και άγριος νεοφιλελευθερισμός, τότε τι είναι;
«Παρεκτράπηκα, φώναξα» είπε, χθες, στο Μέγκα ο Δ. Καμπουράκης για το θέμα των σταζιέρ στο οποίο είχαμε αναφερθεί σχετικά προ ημερών. Όμως για το ίδιο θέμα «φώναζαν» χθες οι κκ. Πασχάλης και Οικονομέας! Πάντως, ο κ. Καμπουράκης δήλωσε ότι δέχεται μόνο τη δημοσιογραφία που εκφράζει τη γνώμη της. Κι εμείς. Γι’ αυτό τον κρίναμε, όπως κρίνουμε σήμερα και τους άλλους δύο συναδέλφους, αφού διατυπώσαμε και τη δική μας θέση. Για μας η ευθύνη της εξουσίας (ΝΔ και ΠΑΣΟΚ) δεν εξισώνεται με αυτή των νέων(που ασφαλώς ευθύνονται). Με άλλα λόγια, είμαστε υπέρ του αδυνάτου, ακόμα κι αν υπάρχουν πιο αδύνατοι, δηλαδή οι λίγοι εκείνοι νέοι που η αξιοπρέπεια δεν τους επέτρεψε να πάνε στο βουλευτή. Με άλλα λόγια, δεν θα μεταφέρουμε τη διαφορά στην περιφέρεια, δημιουργώντας «εμφύλιο στους κάτω»(θυμίζουμε και τον κοινωνικό αυτοματισμό). Για μας ο δημοσιογράφος ελέγχει πρώτα απ’ όλα την εξουσία και όχι τον αδύνατο και τον αναγκεμένο. Αλλιώς κινδυνεύει να ταυτισθεί εκούσια ή ακούσια με την εξουσία.
Πέμπτη 12 Νοεμβρίου 2009
Η μελαγχολία μας σκοτώνει
Την ώρα που ένας νεαρός πέφτει από το βράχο της Ακρόπολης, ο 32χρονος διεθνής Γερμανός τερματοφύλακας Ρόμπερτ Ένκε πέφτει στις γραμμές του τρένου κι ένας 43χρονος στον Κάτω Αγιάννη Πιερίας αυτοχειριάζεται ομοίως. Μόνο η αυτοκτονία του δεύτερου, καθότι διάσημος, δημιούργησε αίσθηση. Οι άλλοι δύο από την ανωνυμία πέρασαν κατευθείαν στην ανωνυμία(σ.σ. ανώνυμους-νώνυμνους έλεγαν οι αρχαίοι τους νεκρούς). Ο τερματοφύλακας έπασχε από κατάθλιψη και το έκρυβε θα πει η γυναίκα του. Μπορεί, όμως, να έπασχε και από έναν διαρκεί φόβο, όπως «ο φόβος τους τερματοφύλακα πριν από το πέναλτι», λέμε εμείς.
Αλλά γιατί, τελικά, τρελαινόμαστε; Γιατί όλο και περισσότεροι πεθαίνουμε κάθε στιγμή από μελαγχολία; Γιατί οι άγριοι πρόγονοί μας δεν είχαν ψυχικές διαταραχές; Αλλά και γιατί κατά την κλασσική εποχή ο τρελός και ο τραγικός διαλέγονταν, είχαν κοινή γλώσσα, ενώ τώρα όχι; Σήμερα, η τρέλα δεν είναι το σημάδι ενός άλλου κόσμου, εντός της κοινωνίας, αλλά ένα σημάδι του τίποτε. Γι’ αυτό ο εγκλεισμός είναι «μια πράξη εκμηδενισμού του μηδενός». Αλλά γιατί τόση οδύνη, τόσος φόβος, τόση τρέλα; Τι είναι η τρέλα; Αναζητώ την απάντηση στην «Ιστορία της τρέλας στην κλασική εποχή» του Μισέλ Φουκώ (εκδόσεις Καλέντη). Η προσέγγιση του Φουκώ έχει ως αφετηρία την άποψη του Λακάν σύμφωνα με την οποία η τρέλα, «το παραλήρημα κάτι θέλει να πει». Τι όμως; Είναι η απελευθέρωση του έγκλειστου, του ζωώδους, που έχουμε απωθήσει, μέσω της γλώσσας; Είναι μία απάτη, ένα ξεγέλασμα του φύλακα, που είναι η ηθική του εκάστοτε πολιτισμού; Είναι η κλαγγή των όπλων αυτής της κολοσσιαίας εμφύλιας σύγκρουσης μεταξύ της ψυχής και του σώματος; Καταλήγω ότι μπορεί κανείς να αντιστοιχίσει τα επικρατούντα είδη τρέλας στους ανθρώπους με την κρατούσα τρέλα του πολιτισμού μιας εποχής. Δεν είναι ίσως τυχαίο ότι η κυρίαρχη μορφή «τρέλας» σήμερα είναι η μανιοκατάθλιψη (διπολική διαταραχή ή όπως αλλιώς τη λένε) που αντιστοιχεί στην τρέλα του σημερινού πολιτισμού, που είναι ο «μανιακός καπιταλισμός», αυτό το «συμφέρον» των επιθυμιών που μας αλλοτριώνει και μας ξεριζώνει, που είναι η απόσπαση του ανθρώπου από τη φύση και τη φύση του. Οι άγριοι ήταν φυσικοί, οι πολιτισμένοι δεν είμαστε.
«Το είναι του ανθρώπου τίθεται ως υποκείμενο απέναντι στον κόσμο ο οποίος γίνεται πλέον αντιληπτός ως ένα σύστημα αντικειμένων ουσιαστικά ξένο προς τον άνθρωπο, ‘’βουβό’’ σε ό,τι αφορά τον ύστατο προορισμό του… (Κάποτε) Η ύπαρξη μπορεί να συγκλονιζόταν από βαθύτατους φόβους, αλλά δεν ήταν προβληματική: ο άνθρωπος αναγνώριζε τη φυσική του θέση μέσα στην αμετακίνητη και αδιαμφισβήτητη ιεραρχία των όντων και των πραγμάτων»(Κ. Παπαϊωάννου). Ο άνθρωπος πλέον τίθεται πέρα και πάνω (ως επιθυμία) από τη φύση και σε λίγο και από τη φύση του (κλωνοποίηση, ρομπότ με συνείδηση κ.ά.). Η ανθρώπινη ιστορία στο εξής θα είναι μια ιστορία των επιθυμούμενων επιθυμιών, μια ιστορία κατάκτησης της φύσης (μέσω της επινόησης της «προόδου») και της επιθυμίας των άλλων. Έτσι, ο άνθρωπος γίνεται θεός στη θέση του Θεού. Κι όταν αυτή η φαντασίωση καταπίπτει μπροστά στην έσχατη ματαίωση, στο θάνατο ή την απώλεια του παιδιού μας, τότε όλα ξαναγίνονται μηδέν, ένα μαύρο τίποτα, μια μέλανα χολή, το ίδιο και η ψυχή μας.
ΣΤΑΣΙΝΟΣ
Ο Στράτος Στασινός, ένας βαθιά ευγενής και σοφός άνθρωπος, ένας προικισμένος σκηνοθέτης, κομίστας, ζωγράφος, λογοτέχνης, ένας καλλιτέχνης κάθε μορφής εικόνας, αλλά προπάντων ο φίλος και πατριώτης μας, έφυγε απ’ αυτόν τον κόσμο πρόωρα, μεταβαίνοντας εκεί όπου όλα είναι ανώδυνα, ανεπαίσχυντα, ειρηνικά. Σαν χθες τα πίναμε. Σαν χθες μας πήρε τηλέφωνο για να μας καλέσει στην έκθεση ζωγραφικής, αυτός ο βαθιά «ριζωμένος» άνθρωπος, που τώρα έγινε «ρίζα» και αναφορά μας.
Αλλά γιατί, τελικά, τρελαινόμαστε; Γιατί όλο και περισσότεροι πεθαίνουμε κάθε στιγμή από μελαγχολία; Γιατί οι άγριοι πρόγονοί μας δεν είχαν ψυχικές διαταραχές; Αλλά και γιατί κατά την κλασσική εποχή ο τρελός και ο τραγικός διαλέγονταν, είχαν κοινή γλώσσα, ενώ τώρα όχι; Σήμερα, η τρέλα δεν είναι το σημάδι ενός άλλου κόσμου, εντός της κοινωνίας, αλλά ένα σημάδι του τίποτε. Γι’ αυτό ο εγκλεισμός είναι «μια πράξη εκμηδενισμού του μηδενός». Αλλά γιατί τόση οδύνη, τόσος φόβος, τόση τρέλα; Τι είναι η τρέλα; Αναζητώ την απάντηση στην «Ιστορία της τρέλας στην κλασική εποχή» του Μισέλ Φουκώ (εκδόσεις Καλέντη). Η προσέγγιση του Φουκώ έχει ως αφετηρία την άποψη του Λακάν σύμφωνα με την οποία η τρέλα, «το παραλήρημα κάτι θέλει να πει». Τι όμως; Είναι η απελευθέρωση του έγκλειστου, του ζωώδους, που έχουμε απωθήσει, μέσω της γλώσσας; Είναι μία απάτη, ένα ξεγέλασμα του φύλακα, που είναι η ηθική του εκάστοτε πολιτισμού; Είναι η κλαγγή των όπλων αυτής της κολοσσιαίας εμφύλιας σύγκρουσης μεταξύ της ψυχής και του σώματος; Καταλήγω ότι μπορεί κανείς να αντιστοιχίσει τα επικρατούντα είδη τρέλας στους ανθρώπους με την κρατούσα τρέλα του πολιτισμού μιας εποχής. Δεν είναι ίσως τυχαίο ότι η κυρίαρχη μορφή «τρέλας» σήμερα είναι η μανιοκατάθλιψη (διπολική διαταραχή ή όπως αλλιώς τη λένε) που αντιστοιχεί στην τρέλα του σημερινού πολιτισμού, που είναι ο «μανιακός καπιταλισμός», αυτό το «συμφέρον» των επιθυμιών που μας αλλοτριώνει και μας ξεριζώνει, που είναι η απόσπαση του ανθρώπου από τη φύση και τη φύση του. Οι άγριοι ήταν φυσικοί, οι πολιτισμένοι δεν είμαστε.
«Το είναι του ανθρώπου τίθεται ως υποκείμενο απέναντι στον κόσμο ο οποίος γίνεται πλέον αντιληπτός ως ένα σύστημα αντικειμένων ουσιαστικά ξένο προς τον άνθρωπο, ‘’βουβό’’ σε ό,τι αφορά τον ύστατο προορισμό του… (Κάποτε) Η ύπαρξη μπορεί να συγκλονιζόταν από βαθύτατους φόβους, αλλά δεν ήταν προβληματική: ο άνθρωπος αναγνώριζε τη φυσική του θέση μέσα στην αμετακίνητη και αδιαμφισβήτητη ιεραρχία των όντων και των πραγμάτων»(Κ. Παπαϊωάννου). Ο άνθρωπος πλέον τίθεται πέρα και πάνω (ως επιθυμία) από τη φύση και σε λίγο και από τη φύση του (κλωνοποίηση, ρομπότ με συνείδηση κ.ά.). Η ανθρώπινη ιστορία στο εξής θα είναι μια ιστορία των επιθυμούμενων επιθυμιών, μια ιστορία κατάκτησης της φύσης (μέσω της επινόησης της «προόδου») και της επιθυμίας των άλλων. Έτσι, ο άνθρωπος γίνεται θεός στη θέση του Θεού. Κι όταν αυτή η φαντασίωση καταπίπτει μπροστά στην έσχατη ματαίωση, στο θάνατο ή την απώλεια του παιδιού μας, τότε όλα ξαναγίνονται μηδέν, ένα μαύρο τίποτα, μια μέλανα χολή, το ίδιο και η ψυχή μας.
ΣΤΑΣΙΝΟΣ
Ο Στράτος Στασινός, ένας βαθιά ευγενής και σοφός άνθρωπος, ένας προικισμένος σκηνοθέτης, κομίστας, ζωγράφος, λογοτέχνης, ένας καλλιτέχνης κάθε μορφής εικόνας, αλλά προπάντων ο φίλος και πατριώτης μας, έφυγε απ’ αυτόν τον κόσμο πρόωρα, μεταβαίνοντας εκεί όπου όλα είναι ανώδυνα, ανεπαίσχυντα, ειρηνικά. Σαν χθες τα πίναμε. Σαν χθες μας πήρε τηλέφωνο για να μας καλέσει στην έκθεση ζωγραφικής, αυτός ο βαθιά «ριζωμένος» άνθρωπος, που τώρα έγινε «ρίζα» και αναφορά μας.
Τετάρτη 11 Νοεμβρίου 2009
Ανάγκη και επιθυμία
Και πιο πολύ δολοφόνοι απ’ τους δολοφόνους είναι αυτοί που δικαιώνουν το έγκλημα με το έγκλημα, αυτοί που κάνουν το θάνατο να φαίνεται πως έχει δίκιο
Οι λύκοι που επαναξιώνουν την αποκλειστικότητα να κατηχούν το δάσος
«Δεν υπάρχουν πια ανάγκες, υπάρχουν μόνο επιθυμίες». Δεν θυμάμαι ποιος το είπε, αλλά είμαι βέβαιος πως ήταν ρομαντικός, απ’ αυτούς που έβλεπαν τη ζωή μέσα από τη διακινδύνευση και την περιπέτεια, μέσα από την άκρατη ηδονή και τον αισθησιασμό, σαν τον λόρδο Βύρωνα. Συνεπώς, επιθυμίες έχουν εκείνοι που έχουν ξεφύγει από το βασίλειο της ανάγκης. Γι’ αυτό έχει σημασία από ποιο βασίλειο θεάται κανείς τον κόσμο: Απ’ αυτό της ανάγκης ή από τ’ άλλο, της επιθυμίας; Τα γράφω αυτά γιατί οι πανηγυρισμοί για την επέτειο των είκοσι χρόνων από την πτώση του τείχους του Βερολίνου, τα πυροτεχνήματα και το τείχος-ντόμινο από φελιζόλ, αποκρύπτουν τα πραγματικά τείχη, κρύβουν με βαθύ σκοτάδι το βασίλειο της ανάγκης και όσους ζουν σ’ αυτό. Γι’ αυτό είναι λάθος να κρίνουμε από την οπτική γωνία της άνεσης του βασιλείου της επιθυμίας και των «επιθυμούμενων επιθυμιών». Πρέπει να κρίνουμε από τη θέση των υποτιμημένων, των απόκληρων, των «κάτω». Γιατί για ποια, άραγε, ελευθερία και ποια επιθυμία να μιλήσουν οι μετανάστες που επιβιβάζονται σε σάπιες βάρκες για να περάσουν τις θάλασσες, που ρισκάρουν τα πάντα, την ίδια τους τη ζωή για ένα κομμάτι ψωμί; Είναι αλήθεια ότι ο καπιταλισμός έχει αναπτύξει τεχνικές και επίπεδα-λαβύρινθους, που αν κάποιος τα διέλθει επιτυχώς μπορεί να καταστεί ελεύθερος σε ατομικό επίπεδο. Μόνο σε ατομικό. Έτσι, εκατομμύρια άνθρωποι ελπίζουν ότι αυτοί θα είναι οι τυχεροί, ότι σ’ αυτούς θα πέσει το λαχείο!
Αλλά να, είκοσι χρόνια μετά την πτώση του τείχους του Βερολίνου, το θρίαμβο του καπιταλισμού και της ελεύθερης αγοράς, ο καπιταλισμός «ηττάται». Σε γιγαντιαία δημοσκόπηση που διενήργησε το BBC World Service σε 27 χώρες και 29000 ανθρώπους, το 23% θεωρούν ότι είναι αναγκαίο έναν νέο μοντέλο. Οι πιο ένθερμοι της αλλαγής είναι οι Γάλλοι(43%), οι Μεξικανοί(38%) και οι Βραζιλιάνοι(35%). Μόνο στις ΗΠΑ και το Πακιστάν το 1/5 των ερωτηθέντων εκτιμά ότι ο καπιταλισμός λειτουργεί όπως πρέπει -το 11% στις 27 χώρες. Η συντριπτική πλειοψηφία των ανθρώπων στις χώρες που έλαβε χώρα η δημοσκόπηση τάσσονται υπέρ της αναδιανομής του πλούτου σ’ ένα πλαίσιο ισότητας και της επιβολής κανόνων στις επιχειρήσεις και την αγορά.
Στη δημοσκόπηση δεν ερευνάται η σχέση των επιχειρήσεων με την πολιτική. Θυμίζουμε ότι σύμφωνα με τον Ν. Τσόμσκι ο τομέας των επιχειρήσεων «αγοράζει το Κογκρέσο» κατά 95% με τις προεκλογικές χρηματοδοτήσεις (την ίδια διαπίστωση κάνει και ο οικονομολόγος Θόροου –σύμβουλος του Κλίντον-, μόνο που αυτός θεωρεί την ολιγαρχία του πλούτου φυσιολογική!). Κι επειδή αναφερθήκαμε στις τεχνικές χειραγώγησης και φόβου, παραπέμπουμε στον Τσόμσκι, που εξηγεί ότι ο αμερικανικός λαός χειραγωγείται με το φόβο και τον έλεγχο της συνείδησης. Στην πρώτη περίπτωση τούτο επιτυγχάνονταν με την απειλή πολέμου και καταστροφής (από τους κόκκινους χθες, από την τρομοκρατία σήμερα). Στη δεύτερη περίπτωση η χειραγώγηση επιτυγχάνεται με την τηλεόραση, την κοινωνικοποίηση μέσω του σχολείου, της θρησκείας και των διανοουμένων.
Απέναντι σ’ όλα αυτά υπάρχει ελπίδα; Ναι. Αλλά αυτή κατοικεί μόνο στους αγώνες.
Εφήμερα
«Πόθεν έσχες». Η κυβέρνηση εφηύρε την επιβολή σε όλους τους πολίτες ενιαύσιας κατάθεσης «πόθεν έσχες» για να πατάξει την φοροδιαφυγή! Γιατί θεωρούμε ότι πρόκειται για ένα ακόμη πομφόλυγα; Διότι πόθεν έσχες υποβάλλουν ήδη οι βουλευτές, οι δημόσιοι υπάλληλοι, οι δημοσιογράφοι κ.ά., πλην όμως κανείς δεν ελέγχεται επί της ουσίας. Γιατί τώρα να πιστέψουμε ότι θα ελέγχονται τα εκατομμύρια των πολιτών που θα καταθέτουν το πόθεν έσχες;
Η ΑΔΕΔΥ και η ΓΣΕΕ καταδίκασαν τη δικαστική απόφαση βάση της οποίας κηρύχτηκε παράνομη η απεργία των λιμενεργατών στον Πειραιά. Πρόκειται για «ποινικοποίηση του αγώνα των εργαζομένων στα Λιμάνια» καταγγέλλει η ΑΔΕΔΥ και τίθεται «Αντίθετη με την προσφυγή σε δικαστικά ή αυταρχικά μέτρα για την αντιμετώπιση των αγώνων…». Θυμίζουμε ότι και στις προηγούμενες κυβερνήσεις του ΠΑΣΟΚ(πριν το 2004) όλες οι απεργίες κηρύσσονταν παράνομες. Όμως οι ελεγχόμενες από το ΠΑΣΟΚ ΓΣΕΕ και ΑΔΕΔΥ, αν θέλουν να είναι συνεπείς με τα λεγόμενά τους δεν έχουν παρά να καλύψουν τις νέες απεργίες της ΟΜΥΛΕ. Θα το κάνουν; Δεν νομίζουμε.
Κι ο Γκορμπατσόφ ανάμεσα στους επώνυμους των γιορτών της πτώσης του τείχους στο Βερολίνο. Αυτός ως τι συμμετείχε; Ως ο τελευταίος «αυτοκράτορας» της «αυτοκρατορίας του κακού»; Ή ως ο διαφημιστής της πίτσας hut;
Οι λύκοι που επαναξιώνουν την αποκλειστικότητα να κατηχούν το δάσος
«Δεν υπάρχουν πια ανάγκες, υπάρχουν μόνο επιθυμίες». Δεν θυμάμαι ποιος το είπε, αλλά είμαι βέβαιος πως ήταν ρομαντικός, απ’ αυτούς που έβλεπαν τη ζωή μέσα από τη διακινδύνευση και την περιπέτεια, μέσα από την άκρατη ηδονή και τον αισθησιασμό, σαν τον λόρδο Βύρωνα. Συνεπώς, επιθυμίες έχουν εκείνοι που έχουν ξεφύγει από το βασίλειο της ανάγκης. Γι’ αυτό έχει σημασία από ποιο βασίλειο θεάται κανείς τον κόσμο: Απ’ αυτό της ανάγκης ή από τ’ άλλο, της επιθυμίας; Τα γράφω αυτά γιατί οι πανηγυρισμοί για την επέτειο των είκοσι χρόνων από την πτώση του τείχους του Βερολίνου, τα πυροτεχνήματα και το τείχος-ντόμινο από φελιζόλ, αποκρύπτουν τα πραγματικά τείχη, κρύβουν με βαθύ σκοτάδι το βασίλειο της ανάγκης και όσους ζουν σ’ αυτό. Γι’ αυτό είναι λάθος να κρίνουμε από την οπτική γωνία της άνεσης του βασιλείου της επιθυμίας και των «επιθυμούμενων επιθυμιών». Πρέπει να κρίνουμε από τη θέση των υποτιμημένων, των απόκληρων, των «κάτω». Γιατί για ποια, άραγε, ελευθερία και ποια επιθυμία να μιλήσουν οι μετανάστες που επιβιβάζονται σε σάπιες βάρκες για να περάσουν τις θάλασσες, που ρισκάρουν τα πάντα, την ίδια τους τη ζωή για ένα κομμάτι ψωμί; Είναι αλήθεια ότι ο καπιταλισμός έχει αναπτύξει τεχνικές και επίπεδα-λαβύρινθους, που αν κάποιος τα διέλθει επιτυχώς μπορεί να καταστεί ελεύθερος σε ατομικό επίπεδο. Μόνο σε ατομικό. Έτσι, εκατομμύρια άνθρωποι ελπίζουν ότι αυτοί θα είναι οι τυχεροί, ότι σ’ αυτούς θα πέσει το λαχείο!
Αλλά να, είκοσι χρόνια μετά την πτώση του τείχους του Βερολίνου, το θρίαμβο του καπιταλισμού και της ελεύθερης αγοράς, ο καπιταλισμός «ηττάται». Σε γιγαντιαία δημοσκόπηση που διενήργησε το BBC World Service σε 27 χώρες και 29000 ανθρώπους, το 23% θεωρούν ότι είναι αναγκαίο έναν νέο μοντέλο. Οι πιο ένθερμοι της αλλαγής είναι οι Γάλλοι(43%), οι Μεξικανοί(38%) και οι Βραζιλιάνοι(35%). Μόνο στις ΗΠΑ και το Πακιστάν το 1/5 των ερωτηθέντων εκτιμά ότι ο καπιταλισμός λειτουργεί όπως πρέπει -το 11% στις 27 χώρες. Η συντριπτική πλειοψηφία των ανθρώπων στις χώρες που έλαβε χώρα η δημοσκόπηση τάσσονται υπέρ της αναδιανομής του πλούτου σ’ ένα πλαίσιο ισότητας και της επιβολής κανόνων στις επιχειρήσεις και την αγορά.
Στη δημοσκόπηση δεν ερευνάται η σχέση των επιχειρήσεων με την πολιτική. Θυμίζουμε ότι σύμφωνα με τον Ν. Τσόμσκι ο τομέας των επιχειρήσεων «αγοράζει το Κογκρέσο» κατά 95% με τις προεκλογικές χρηματοδοτήσεις (την ίδια διαπίστωση κάνει και ο οικονομολόγος Θόροου –σύμβουλος του Κλίντον-, μόνο που αυτός θεωρεί την ολιγαρχία του πλούτου φυσιολογική!). Κι επειδή αναφερθήκαμε στις τεχνικές χειραγώγησης και φόβου, παραπέμπουμε στον Τσόμσκι, που εξηγεί ότι ο αμερικανικός λαός χειραγωγείται με το φόβο και τον έλεγχο της συνείδησης. Στην πρώτη περίπτωση τούτο επιτυγχάνονταν με την απειλή πολέμου και καταστροφής (από τους κόκκινους χθες, από την τρομοκρατία σήμερα). Στη δεύτερη περίπτωση η χειραγώγηση επιτυγχάνεται με την τηλεόραση, την κοινωνικοποίηση μέσω του σχολείου, της θρησκείας και των διανοουμένων.
Απέναντι σ’ όλα αυτά υπάρχει ελπίδα; Ναι. Αλλά αυτή κατοικεί μόνο στους αγώνες.
Εφήμερα
«Πόθεν έσχες». Η κυβέρνηση εφηύρε την επιβολή σε όλους τους πολίτες ενιαύσιας κατάθεσης «πόθεν έσχες» για να πατάξει την φοροδιαφυγή! Γιατί θεωρούμε ότι πρόκειται για ένα ακόμη πομφόλυγα; Διότι πόθεν έσχες υποβάλλουν ήδη οι βουλευτές, οι δημόσιοι υπάλληλοι, οι δημοσιογράφοι κ.ά., πλην όμως κανείς δεν ελέγχεται επί της ουσίας. Γιατί τώρα να πιστέψουμε ότι θα ελέγχονται τα εκατομμύρια των πολιτών που θα καταθέτουν το πόθεν έσχες;
Η ΑΔΕΔΥ και η ΓΣΕΕ καταδίκασαν τη δικαστική απόφαση βάση της οποίας κηρύχτηκε παράνομη η απεργία των λιμενεργατών στον Πειραιά. Πρόκειται για «ποινικοποίηση του αγώνα των εργαζομένων στα Λιμάνια» καταγγέλλει η ΑΔΕΔΥ και τίθεται «Αντίθετη με την προσφυγή σε δικαστικά ή αυταρχικά μέτρα για την αντιμετώπιση των αγώνων…». Θυμίζουμε ότι και στις προηγούμενες κυβερνήσεις του ΠΑΣΟΚ(πριν το 2004) όλες οι απεργίες κηρύσσονταν παράνομες. Όμως οι ελεγχόμενες από το ΠΑΣΟΚ ΓΣΕΕ και ΑΔΕΔΥ, αν θέλουν να είναι συνεπείς με τα λεγόμενά τους δεν έχουν παρά να καλύψουν τις νέες απεργίες της ΟΜΥΛΕ. Θα το κάνουν; Δεν νομίζουμε.
Κι ο Γκορμπατσόφ ανάμεσα στους επώνυμους των γιορτών της πτώσης του τείχους στο Βερολίνο. Αυτός ως τι συμμετείχε; Ως ο τελευταίος «αυτοκράτορας» της «αυτοκρατορίας του κακού»; Ή ως ο διαφημιστής της πίτσας hut;
Τρίτη 10 Νοεμβρίου 2009
Τείχη
Πόσο αίμα, πόσο πόνο θέλει ακόμα για να πέσει το τείχος ανάμεσα στη φτώχεια και τον πλούτο; Κανείς δεν ξέρει. Πότε το βλέμμα του παιδιού της Ινδονησίας, που περιμένει τη μάνα του, θα γίνει χαρούμενο; Κανείς δεν διερωτάται. Αντιθέτως, ο Αντρέ Γκλυκσμάν, ο πάλαι ποτέ «νέο-φιλόσοφος», αυτός που βρέθηκε στις 10 Νοεμβρίου 1989 από το Παρίσι στο Βερολίνο και προχθές Κυριακή διαδήλωνε μαζί με τον Σακασβίλι εναντίον της δημιουργίας από τη Ρωσία ενός άλλου τείχους στον Καύκασο, εξακολουθεί να βλέπει μονομερώς, όπως αυτοί που πάσχουν από αχρωματοψία. Έτσι, σύμφωνα με τον… αγωνιστή της δημοκρατίας και της ελευθερίας Γκλύκσμαν, ο κομμουνισμός και το καθεστώς Πούτιν είναι το ίδιο! Όχι πως ο Πούτιν, που χθες ομολογούσε τη νοσταλγία του για την πριν το γκρέμισμα του τείχους του Βερολίνου ζωή, δεν έχει επιβάλλει ένα δικτατορικό καθεστώς, δολοφονώντας δημοσιογράφους και όσους του αντιστέκονται, αλλά μόνο ένας εμπαθής ή ένας τυφλός θα ταύτιζε το προηγούμενο με το σημερινό καθεστώς της Μόσχας. Αλλά το πρόβλημα δεν είναι αυτό. Εκείνο που εκπλήττει είναι η τυφλότητα και η μονομέρεια. Το τείχος στα σύνορα των ΗΠΑ με το Μεξικό, εκεί που χιλιάδες σταυροί μαρτυρούν τους δολοφονημένους, το τείχος των Ισραηλινών στη Φαλούτζα, της Κύπρου, της Βαγδάτης, το τείχος ανάμεσα στη φτώχεια και τον πλούτο, αυτά τα τείχη είναι αόρατα, είναι μη αντιληπτά, συνεπώς ανύπαρκτα για τους κυρίους σαν τον Γκλύκσμαν, τον Κον Μπεντίτ, ή τον Λεβί.
Γιατί, όμως, ένας κόσμος ολόκληρος, ο δυτικός, γιορτάζει με συναυλίες, βιβλία και ποικίλες τελετουργίες την πτώση του τείχους του Βερολίνου; Μα γιατί έτσι δηλώνεται η υπεροχή της Δύσης απέναντι στη βάρβαρη Ανατολή. Τα βιβλία που γράφτηκαν για την πτώση του τείχους δεν υπεισέρχονται σε βάθος, δεν αναλύουν, δεν εξηγούν, απλώς στέκονται στην επιφάνεια των γεγονότων. Που είσαστε και τι κάνατε το βράδυ της 9ης Νοεμβρίου; Ρωτάει ο τίτλος ενός βιβλίου. Δεκαεφτά συγγραφείς –δυτικοί και ανατολικοί- απαντούν. Οι δυτικοί θα αντιληφθούν τη διάσταση του γεγονότος με το πέρας μερικών εβδομάδων. Για τους ανατολικούς το σοκ ήταν υπαρξιακό, ήταν το τέλος της αγωνίας, αφού με την κατάρρευση του τείχους κατέρρευσαν όλα στην τότε Ανατολική Γερμανία.
Αλλά γιατί οι δυτικοί αισθάνονται την ανάγκη να ρίξουν και για δεύτερη, συμβολική φορά το τείχος μετά από είκοσι χρόνια; Για ποιο λόγο στη Γαλλία ερίζουν αν ο Σαρκοζί και ο Ζιπέ ήταν όντως την 9η Νοεμβρίου στο Βερολίνο; Ίσως γιατί οι δυτικοί έχουν ανάγκη να πάρουν ενέργεια από τον παλαιό αντίπαλο, όπως σωστά επισημαίνει ο μακαρίτης Ζαν Μποντριγιάρ στο βιβλίο του «Η διαφάνεια του κακού». Τα καλό (δηλαδή αυτός που νικάει) έχει ανάγκη από το κακό(από τον νικημένο αντίπαλο) για να του δίνει την ενέργειά του. Ενίοτε, είναι ο νικημένος αντίπαλος που νικά ιστορικά. Γι’ αυτό από καιρού εις καιρόν του ρίχνουμε και μία συμβολική ροπαλιά!
Εφήμερα
Σε 344,7 εκατομμύρια ευρώ ανέρχονται τα καθαρά κέρδη για το πρώτο εννεάμηνο του 2009 της τράπεζας Alpha Bank. Και τούτο στον καιρό της μεγάλης ύφεσης και δη της χρηματοπιστωτικής κρίσης. Για να επαληθευθεί ότι η κρίση δεν αφορά όλους. Μάλιστα, ο χρηματοπιστωτικός τομέας που την προκάλεσε, είναι ο περισσότερο ωφελημένος. Αντιθέτως, η εργαζόμενοι, αυτοί που ήταν καταδικασμένοι επί της «βασιλείας» του νεοφιλελευθερισμού, τώρα εισπράττουν την χαριστική βολή. Έκρηξη της ανεργίας παντού, από τις ΗΠΑ μέχρι την Ελλάδα. Αλλά αυτό δεν απασχολεί τους Αλμούνια, Τρισέ και Γιούνκερ. Αυτοί για την «ανάπτυξη» ενδιαφέρονται. Όχι των ανθρώπων, αλλά των αριθμών. Και βεβαίως των επιχειρήσεων.
Γιατί, όμως, ένας κόσμος ολόκληρος, ο δυτικός, γιορτάζει με συναυλίες, βιβλία και ποικίλες τελετουργίες την πτώση του τείχους του Βερολίνου; Μα γιατί έτσι δηλώνεται η υπεροχή της Δύσης απέναντι στη βάρβαρη Ανατολή. Τα βιβλία που γράφτηκαν για την πτώση του τείχους δεν υπεισέρχονται σε βάθος, δεν αναλύουν, δεν εξηγούν, απλώς στέκονται στην επιφάνεια των γεγονότων. Που είσαστε και τι κάνατε το βράδυ της 9ης Νοεμβρίου; Ρωτάει ο τίτλος ενός βιβλίου. Δεκαεφτά συγγραφείς –δυτικοί και ανατολικοί- απαντούν. Οι δυτικοί θα αντιληφθούν τη διάσταση του γεγονότος με το πέρας μερικών εβδομάδων. Για τους ανατολικούς το σοκ ήταν υπαρξιακό, ήταν το τέλος της αγωνίας, αφού με την κατάρρευση του τείχους κατέρρευσαν όλα στην τότε Ανατολική Γερμανία.
Αλλά γιατί οι δυτικοί αισθάνονται την ανάγκη να ρίξουν και για δεύτερη, συμβολική φορά το τείχος μετά από είκοσι χρόνια; Για ποιο λόγο στη Γαλλία ερίζουν αν ο Σαρκοζί και ο Ζιπέ ήταν όντως την 9η Νοεμβρίου στο Βερολίνο; Ίσως γιατί οι δυτικοί έχουν ανάγκη να πάρουν ενέργεια από τον παλαιό αντίπαλο, όπως σωστά επισημαίνει ο μακαρίτης Ζαν Μποντριγιάρ στο βιβλίο του «Η διαφάνεια του κακού». Τα καλό (δηλαδή αυτός που νικάει) έχει ανάγκη από το κακό(από τον νικημένο αντίπαλο) για να του δίνει την ενέργειά του. Ενίοτε, είναι ο νικημένος αντίπαλος που νικά ιστορικά. Γι’ αυτό από καιρού εις καιρόν του ρίχνουμε και μία συμβολική ροπαλιά!
Εφήμερα
Σε 344,7 εκατομμύρια ευρώ ανέρχονται τα καθαρά κέρδη για το πρώτο εννεάμηνο του 2009 της τράπεζας Alpha Bank. Και τούτο στον καιρό της μεγάλης ύφεσης και δη της χρηματοπιστωτικής κρίσης. Για να επαληθευθεί ότι η κρίση δεν αφορά όλους. Μάλιστα, ο χρηματοπιστωτικός τομέας που την προκάλεσε, είναι ο περισσότερο ωφελημένος. Αντιθέτως, η εργαζόμενοι, αυτοί που ήταν καταδικασμένοι επί της «βασιλείας» του νεοφιλελευθερισμού, τώρα εισπράττουν την χαριστική βολή. Έκρηξη της ανεργίας παντού, από τις ΗΠΑ μέχρι την Ελλάδα. Αλλά αυτό δεν απασχολεί τους Αλμούνια, Τρισέ και Γιούνκερ. Αυτοί για την «ανάπτυξη» ενδιαφέρονται. Όχι των ανθρώπων, αλλά των αριθμών. Και βεβαίως των επιχειρήσεων.
Κυριακή 8 Νοεμβρίου 2009
Ρεμπέτες κι άγιοι
«…ο έρωτας μαζί σου είναι σφαγή»(Αθηνά Παπαδάκη: ερωτική κούρσα)
Το κόμικ «Rebetiko (La mauvaise herbe) του David Prudhomme (εκδόσεις Futuropolis) βραβεύτηκε πρόσφατα στο φεστιβάλ του Quai de bulles, στο Saint-Malo. Τι κάνουμε, όμως, εμείς για το «ρεμπέτικο», για την παράδοση, για τον πολιτισμό μας; Δυστυχώς τίποτα. Ο Prudhomme βρήκε τυχαίως σ’ ένα συνοικιακό βιβλιοπωλείο του Παρισιού «τις πηγές των ρεμπέτικων, τραγούδια των υπόγειων καπηλειών και των τεκέδων του χασίς, Σμύρνη-Πειραιάς-Σαλονίκη, 1920-1960»(εκδόσεις Les Nuits rouges). Από αυτή την ανακάλυψη προέκυψε το βραβευμένο άλμπουμ του γνωστού κομίστα, που περιγράφει τη ζωή πέντε ρεμπετών φίλων τη δεκαετία του 1930. Αυτοί συναντούν σε μία τρώγλη την ωραία Μπέμπα. Κι αργότερα, έναν ελληνο-αμερικανό που προσπαθεί να τους πείσει να υπογράψουν συμβόλαιο με την Κολούμπια. Συμπλέκονται με την αστυνομία του Μεταξά, αφού το ρεμπέτικο ήταν απαγορευμένο. Μέχρι που αυτό έγινε θεσμός! Τραγούδια του λιμανιού τα ρεμπέτικα συγγενεύουν με τα τάνγκο και τα φάντο και σημάδεψαν έναν συγκεκριμένο τρόπο ζωής του «λούμπεν προλεταριάτου» σύμφωνα με μία ορισμένη προσέγγιση.
Ανάλογο έργο σε μορφή, όμως, βιογραφίας είναι οι «βίοι αγίων»(εκδόσεις Ηλέκτρα). Σημειώνουμε εδώ τη θαυμάσια βιογραφία της Ευτυχίας Παπαγιαννοπούλου (Γιάννης Μπαχ Σπυρόπουλος). Σε κάποιο σημείο η στιχουργός λέει: «Δεν θέλω καμία ευθύνη και εμπλοκή με καμία αγιότητα, με τη ζωντάνια νοιάζομαι… δεν θέλω καμία απόδραση, μια ανανέωση του καημού, να τον κάνει να μου οφείλει συνεχώς λέξεις που μου λείπουν θέλω…»
Αλλά τι πράγμα είναι αυτή η πίστη στις λέξεις; Τι είναι οι λέξεις; Οι λέξεις είναι φορείς ιδεών και με τη μεταφορική τους διάσταση, ως τελεστές γοητείας, γεννούν ιδέες. Μάλιστα. «Υπάρχει στη χρονικότητα των λέξεων ένα σχεδόν ποιητικό παιχνίδι θανάτου και αναγέννησης: οι διαδοχικές μεταφορές κάνουν μία ιδέα να γίνεται κάτι περισσότερο και κάτι διαφορετικό από τον εαυτό της» (Ζαν Μπωντριγιάρ: «Συνθήματα»).
Ο άνθρωπος σύμφωνα με τον Μπωντριγιάρ δεν άρχισε να κατασκευάζει τα πράγματα με προορισμό ένα κόσμο της ανταλλακτικής αξίας, αλλά για να τα «γοητεύσει», να τα εκτρέψει από την ταυτότητά τους (όπως στην ανταλλαγή δώρων του potlatch, όπου ο νικητής, ο δωρητής, χάνει οικονομικά και κερδίζει σε κύρος). Υπ’ αυτή την έννοια η γοητεία αναφέρεται στα πάντα και όχι μόνο στην ανταλλαγή ανάμεσα στα φύλλα, επιστρέφει στον ίδιο τον γητευτή, ανανεώνοντας τον καημό του, ζωντανεύοντάς τον ξανά, όπως λέει η Παπαγιανοπούλου. Γιατί η γοητεία μέσω των λέξεων είναι μία πρόκληση, μία μορφή που πάντα τείνει να διαταράξει την ταυτότητα και το νόημα της ζωής κάποιου. Το αρχικό έγκλημα του ανθρώπου είναι η εξάλειψη του βάσκανου εδάφους της γοητείας. «Θέλω τη σκέψη», γράφει ο Μπωντριγιάρ, «να είναι παράδοξη, γοητευτική», όχι ως χειραγωγητική κολακεία, αλλά ως εκτροπή ταυτότητας, ως εκτροπή του είναι», ως ανανέωση του ερωτικού καημού.
Το κόμικ «Rebetiko (La mauvaise herbe) του David Prudhomme (εκδόσεις Futuropolis) βραβεύτηκε πρόσφατα στο φεστιβάλ του Quai de bulles, στο Saint-Malo. Τι κάνουμε, όμως, εμείς για το «ρεμπέτικο», για την παράδοση, για τον πολιτισμό μας; Δυστυχώς τίποτα. Ο Prudhomme βρήκε τυχαίως σ’ ένα συνοικιακό βιβλιοπωλείο του Παρισιού «τις πηγές των ρεμπέτικων, τραγούδια των υπόγειων καπηλειών και των τεκέδων του χασίς, Σμύρνη-Πειραιάς-Σαλονίκη, 1920-1960»(εκδόσεις Les Nuits rouges). Από αυτή την ανακάλυψη προέκυψε το βραβευμένο άλμπουμ του γνωστού κομίστα, που περιγράφει τη ζωή πέντε ρεμπετών φίλων τη δεκαετία του 1930. Αυτοί συναντούν σε μία τρώγλη την ωραία Μπέμπα. Κι αργότερα, έναν ελληνο-αμερικανό που προσπαθεί να τους πείσει να υπογράψουν συμβόλαιο με την Κολούμπια. Συμπλέκονται με την αστυνομία του Μεταξά, αφού το ρεμπέτικο ήταν απαγορευμένο. Μέχρι που αυτό έγινε θεσμός! Τραγούδια του λιμανιού τα ρεμπέτικα συγγενεύουν με τα τάνγκο και τα φάντο και σημάδεψαν έναν συγκεκριμένο τρόπο ζωής του «λούμπεν προλεταριάτου» σύμφωνα με μία ορισμένη προσέγγιση.
Ανάλογο έργο σε μορφή, όμως, βιογραφίας είναι οι «βίοι αγίων»(εκδόσεις Ηλέκτρα). Σημειώνουμε εδώ τη θαυμάσια βιογραφία της Ευτυχίας Παπαγιαννοπούλου (Γιάννης Μπαχ Σπυρόπουλος). Σε κάποιο σημείο η στιχουργός λέει: «Δεν θέλω καμία ευθύνη και εμπλοκή με καμία αγιότητα, με τη ζωντάνια νοιάζομαι… δεν θέλω καμία απόδραση, μια ανανέωση του καημού, να τον κάνει να μου οφείλει συνεχώς λέξεις που μου λείπουν θέλω…»
Αλλά τι πράγμα είναι αυτή η πίστη στις λέξεις; Τι είναι οι λέξεις; Οι λέξεις είναι φορείς ιδεών και με τη μεταφορική τους διάσταση, ως τελεστές γοητείας, γεννούν ιδέες. Μάλιστα. «Υπάρχει στη χρονικότητα των λέξεων ένα σχεδόν ποιητικό παιχνίδι θανάτου και αναγέννησης: οι διαδοχικές μεταφορές κάνουν μία ιδέα να γίνεται κάτι περισσότερο και κάτι διαφορετικό από τον εαυτό της» (Ζαν Μπωντριγιάρ: «Συνθήματα»).
Ο άνθρωπος σύμφωνα με τον Μπωντριγιάρ δεν άρχισε να κατασκευάζει τα πράγματα με προορισμό ένα κόσμο της ανταλλακτικής αξίας, αλλά για να τα «γοητεύσει», να τα εκτρέψει από την ταυτότητά τους (όπως στην ανταλλαγή δώρων του potlatch, όπου ο νικητής, ο δωρητής, χάνει οικονομικά και κερδίζει σε κύρος). Υπ’ αυτή την έννοια η γοητεία αναφέρεται στα πάντα και όχι μόνο στην ανταλλαγή ανάμεσα στα φύλλα, επιστρέφει στον ίδιο τον γητευτή, ανανεώνοντας τον καημό του, ζωντανεύοντάς τον ξανά, όπως λέει η Παπαγιανοπούλου. Γιατί η γοητεία μέσω των λέξεων είναι μία πρόκληση, μία μορφή που πάντα τείνει να διαταράξει την ταυτότητα και το νόημα της ζωής κάποιου. Το αρχικό έγκλημα του ανθρώπου είναι η εξάλειψη του βάσκανου εδάφους της γοητείας. «Θέλω τη σκέψη», γράφει ο Μπωντριγιάρ, «να είναι παράδοξη, γοητευτική», όχι ως χειραγωγητική κολακεία, αλλά ως εκτροπή ταυτότητας, ως εκτροπή του είναι», ως ανανέωση του ερωτικού καημού.
Πέμπτη 5 Νοεμβρίου 2009
Ο μύθος ξεφτίζει
Ένας χρόνος από τον θρίαμβο του Μπάρακ Ομπάμα στις ΗΠΑ και ο μύθος ξεφτίζει. Δυστυχώς δικαιώθηκαν γρηγορότερα του αναμενομένου οι πεσιμιστές. Κι ας προσπαθούν κάποιοι αναλυτές να κρατήσουν ζωντανό το όνειρο με σκαστά ψεύδη, όπως ότι ο Ομπάμα έκλεισε το Γκουαντάναμο και απέσυρε τα αμερικανικά στρατεύματα από το Ιράκ(ΝΕΤ)! Μέχρι και νέα έκδοση των ποιημάτων του Ουόλτ Ουίτμαν είχαμε στα ελληνικά, του μεγάλου ποιητή που έλεγε: «Δείχνω πως μέγεθος είναι μόνο ανάπτυξη»! Ποια ανάπτυξη; Τίνος ανάπτυξη; Τι εννοεί ο Ουίτμαν; Τι εννοούσε, χθες, ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ, Μπαν Κι-Μουν, όταν έλεγε ότι η μετανάστευση βοηθά την ανάπτυξη; Μήπως εννοεί τους μετανάστες που από την εποχή της τρομερής ανάπτυξης των ΗΠΑ, το δεύτερο μισό του 19ου αιώνα κι ύστερα, χρησιμοποιούνταν ως φθηνό εργατικό δυναμικό αλλά και ως απεργοσπαστικός μηχανισμός; Ακριβώς, όπως στην Ελλάδα οι μετανάστες(μαύρη εργασία και δουλεμπορία των εταιριών ενοικίασης εργατών) οδήγησαν στην τρομερή ανάπτυξη(5%) των Ολυμπιακών Αγώνων;
Αλλά ας επιστρέψουμε στον Ομπάμα και την ξεθωριασμένη του εικόνα. Είναι γεγονός ότι ποτέ άλλοτε μία προπαγάνδα στα μέσα ενημέρωσης δεν ενορχηστρώθηκε τόσο καλά για να φανεί η ρήξη δήθεν με την περίοδο της διακυβέρνησης Μπους και η αποκατάσταση της «αληθινής» εικόνας των ΗΠΑ. Οι αμερικανικές ελίτ αναζητούσαν έναν χαρισματικό ηγέτη στη θέση του «κακού» Μπους, όχι για να τροποποιήσει την αμερικανική εξωτερική πολιτική, αλλά για να την καταστήσει αποδεκτή, να την «πουλήσει», αμπαλαρισμένη με μία «νέα εμπνέουσα αξία»(Ρ. Ρόρτυ). Έτσι, επελέγη ο όντως χαρισματικός Ομπάμα, του οποίου η πολιτική κινείται στη λογική της τέχνης των πωλήσεων και του μάρκετινγκ. Δεν είναι τυχαίο ότι στην εξωτερική πολιτική ο Ομπάμα παρά την βαρύγδουπη ομιλία του στο Κάιρο και την κριτική των ισραηλινών εποικισμών, το πρόβλημα παραμένει άλυτο. Ποτέ άλλοτε οι ΗΠΑ δεν ήταν τόσο φιλόδοξες, ηγεμονικές και υποκριτικές όσο επί Ομπάμα. Από το Ιράκ και το Αφγανιστάν, οι Αμερικανοί εισβάλλουν στο Πακιστάν, ύστερα στο Ιράν, με τελευταίο εμπόδιο την Κίνα! Αυτός ενδέχεται να είναι ο έσχατος στόχος της αποκάλυψης. Αλλά γιατί συμβαίνουν όλα αυτά; Προς τι οι ποταμοί αίματος; Όλα συμβαίνουν για να σωθεί η αμερικανική οικονομία και να αποφευχθεί η εσωτερική έκρηξη στις ΗΠΑ. Γιατί όπως έλεγε κάποτε ο Rodhes, αυτός που έδωσε το όνομά του σε μία χώρα(Ροδεσία), «αν θέλουμε να αποφύγουμε τον εμφύλιο (σ.σ. στην Αγγλία) πρέπει να γίνουμε ιμπεριαλιστές»! Οι Αμερικανοί, συνεπώς, είναι υποχρεωμένοι να είναι ιμπεριαλιστές. Το ίδιο συμβαίνει σε περιφερειακό επίπεδο με την Αγγλία. Τι, άραγε, θα προκύψει; Όλα είναι πιθανά, ακόμα και η «αποκάλυψη»…
Εφήμερα
Ο 13χρονος Άγγλος μαθητής Kane Middleton εργαζόταν μετά το σχολείο του ως διανομέας εφημερίδων στο χωριό του Clophill(βορείως του Λονδίνου), κερδίζοντας εβδομαδιαίως 7,72 ευρώ με τα οποία έτρεφε το χάμστερ του. Το πρακτορείο διανομής, όμως, απέλυσε τον μικρό με την αιτιολογία της οικονομικής κρίσης. Το παιδί είναι θυμωμένο καθώς το περίπου ένα ευρώ που πληρωνόταν καθημερινά ήταν ένα τίποτα για τις 100 εφημερίδες που διένειμε. Γι’ αυτό ζητάει δουλειά, έχει ένα χάμστερ να θρέψει.
Η μετανάστευση βοηθά την ανάπτυξη ξαναείπε ο ΓΓ του ΟΗΕ Μπαν Κι-Μουν. Αλλά δεν μας είπε πως; Ασφαλώς με την άγρια εκμετάλλευση των μεταναστών. Αλλά και ο πρωθυπουργός Γιώργος Παπανδρέου μίλησε για την μετατροπή της ελληνικής οικονομίας σε μία «πράσινη οικονομία». Δηλαδή, τι χρώμα έχει τώρα η οικονομία;
Είκοσι χρόνια από την πτώση του τείχους του Βερολίνου. Τότε όλοι μιλούσαν για τον θρίαμβο του νεοφιλελευθερισμού. Κάποιοι έλεγαν ότι επήλθε το «τέλος της ιστορίας»(Φουκουγιάμα). Σήμερα, οι θριαμβευτές του τότε, που έσειαν τις σημαίες του νεοφιλελευθερισμού, θυμούνται άραγε ότι εξέπεσε και ο νεοφιλελευθερισμός; Όχι.
Το τείχος έπεσε, τα τείχη, όμως, ανάμεσα στη φτώχεια και τον πλούτο όχι, και ο πόνος αδυνατεί να δραπετεύσει. Αλλά όταν στις φαβέλες του Ρίο Ντε Τζανέιρο μικρά παιδιά διαδηλώνουν κατά της βίας με το σταυρό στο χέρι, η ελπίδα υγραίνει την απελπισία.
Αλλά ας επιστρέψουμε στον Ομπάμα και την ξεθωριασμένη του εικόνα. Είναι γεγονός ότι ποτέ άλλοτε μία προπαγάνδα στα μέσα ενημέρωσης δεν ενορχηστρώθηκε τόσο καλά για να φανεί η ρήξη δήθεν με την περίοδο της διακυβέρνησης Μπους και η αποκατάσταση της «αληθινής» εικόνας των ΗΠΑ. Οι αμερικανικές ελίτ αναζητούσαν έναν χαρισματικό ηγέτη στη θέση του «κακού» Μπους, όχι για να τροποποιήσει την αμερικανική εξωτερική πολιτική, αλλά για να την καταστήσει αποδεκτή, να την «πουλήσει», αμπαλαρισμένη με μία «νέα εμπνέουσα αξία»(Ρ. Ρόρτυ). Έτσι, επελέγη ο όντως χαρισματικός Ομπάμα, του οποίου η πολιτική κινείται στη λογική της τέχνης των πωλήσεων και του μάρκετινγκ. Δεν είναι τυχαίο ότι στην εξωτερική πολιτική ο Ομπάμα παρά την βαρύγδουπη ομιλία του στο Κάιρο και την κριτική των ισραηλινών εποικισμών, το πρόβλημα παραμένει άλυτο. Ποτέ άλλοτε οι ΗΠΑ δεν ήταν τόσο φιλόδοξες, ηγεμονικές και υποκριτικές όσο επί Ομπάμα. Από το Ιράκ και το Αφγανιστάν, οι Αμερικανοί εισβάλλουν στο Πακιστάν, ύστερα στο Ιράν, με τελευταίο εμπόδιο την Κίνα! Αυτός ενδέχεται να είναι ο έσχατος στόχος της αποκάλυψης. Αλλά γιατί συμβαίνουν όλα αυτά; Προς τι οι ποταμοί αίματος; Όλα συμβαίνουν για να σωθεί η αμερικανική οικονομία και να αποφευχθεί η εσωτερική έκρηξη στις ΗΠΑ. Γιατί όπως έλεγε κάποτε ο Rodhes, αυτός που έδωσε το όνομά του σε μία χώρα(Ροδεσία), «αν θέλουμε να αποφύγουμε τον εμφύλιο (σ.σ. στην Αγγλία) πρέπει να γίνουμε ιμπεριαλιστές»! Οι Αμερικανοί, συνεπώς, είναι υποχρεωμένοι να είναι ιμπεριαλιστές. Το ίδιο συμβαίνει σε περιφερειακό επίπεδο με την Αγγλία. Τι, άραγε, θα προκύψει; Όλα είναι πιθανά, ακόμα και η «αποκάλυψη»…
Εφήμερα
Ο 13χρονος Άγγλος μαθητής Kane Middleton εργαζόταν μετά το σχολείο του ως διανομέας εφημερίδων στο χωριό του Clophill(βορείως του Λονδίνου), κερδίζοντας εβδομαδιαίως 7,72 ευρώ με τα οποία έτρεφε το χάμστερ του. Το πρακτορείο διανομής, όμως, απέλυσε τον μικρό με την αιτιολογία της οικονομικής κρίσης. Το παιδί είναι θυμωμένο καθώς το περίπου ένα ευρώ που πληρωνόταν καθημερινά ήταν ένα τίποτα για τις 100 εφημερίδες που διένειμε. Γι’ αυτό ζητάει δουλειά, έχει ένα χάμστερ να θρέψει.
Η μετανάστευση βοηθά την ανάπτυξη ξαναείπε ο ΓΓ του ΟΗΕ Μπαν Κι-Μουν. Αλλά δεν μας είπε πως; Ασφαλώς με την άγρια εκμετάλλευση των μεταναστών. Αλλά και ο πρωθυπουργός Γιώργος Παπανδρέου μίλησε για την μετατροπή της ελληνικής οικονομίας σε μία «πράσινη οικονομία». Δηλαδή, τι χρώμα έχει τώρα η οικονομία;
Είκοσι χρόνια από την πτώση του τείχους του Βερολίνου. Τότε όλοι μιλούσαν για τον θρίαμβο του νεοφιλελευθερισμού. Κάποιοι έλεγαν ότι επήλθε το «τέλος της ιστορίας»(Φουκουγιάμα). Σήμερα, οι θριαμβευτές του τότε, που έσειαν τις σημαίες του νεοφιλελευθερισμού, θυμούνται άραγε ότι εξέπεσε και ο νεοφιλελευθερισμός; Όχι.
Το τείχος έπεσε, τα τείχη, όμως, ανάμεσα στη φτώχεια και τον πλούτο όχι, και ο πόνος αδυνατεί να δραπετεύσει. Αλλά όταν στις φαβέλες του Ρίο Ντε Τζανέιρο μικρά παιδιά διαδηλώνουν κατά της βίας με το σταυρό στο χέρι, η ελπίδα υγραίνει την απελπισία.
Τετάρτη 4 Νοεμβρίου 2009
Μετανάστες
Το φόρουμ για τη μετανάστευση στο Μέγαρο, το αντι-φόρουμ για τη μετανάστευση, ομοίως, στον Άγιο Παντελεήμονα. Το ένα λαμβάνει χώρα σε χώρους απλησίαστους για τους μετανάστες, το άλλο εκεί όπου οι τελευταίοι ζουν. Δευτέρα απόγευμα και μία ομάδα νεαρών προσπαθεί να πλησιάσει την πλατεία του Αγίου Παντελεήμονα από την πλευρά της πλατείας Αττικής για να παρακολουθήσει τη συναυλία του «αντι-φόρουμ». Οι «προστάτες» του Χρυσοχοΐδη έχουν αποκλείσει όλα τους δρόμους και τα στενά. Απαγορεύουν στα παιδιά να προχωρήσουν. Ζητούν ταυτότητες. Εκείνα τους δείχνουν τις φοιτητικές τους ταυτότητες και τα «πάσο». Οι μπάτσοι τα ειρωνεύονται. Ένας απ’ αυτούς πλησιάζει το πρόσωπο ενός παιδιού και το κοιτάει άγρια, με απύθμενο μίσος. Ψάχνουν το σακίδιο ενός άλλου. Οι φοιτητές είναι «καθαροί». Παρ’ όλα αυτά τους απαγορεύεται η είσοδος. Τα παιδιά διαμαρτύρονται και καταγγέλλουν ότι λίγο πριν κάποιοι άλλοι «πέρασαν». «Αυτοί είναι αλλιώς» λένε και πάλι προκλητικά οι μπάτσοι του Χρυσοχοΐδη.
Σκέφτομαι ότι μόνο αυτοί, μόνο τέτοια θρασύδειλα κουτσαβάκια εισβάλλουν σε παρουσιάσεις βιβλίου, μόνο αυτοί μπορούν να χτυπούν φοιτητές κι ύστερα να ισχυρίζονται ότι χτύπησαν σε ζαρντινιέρα, μόνο αυτοί είναι ικανοί να δολοφονήσουν «Γρηγορορόπουλους», παρασυρόμενοι από την κουλτούρα της φασιστικής μαγκιάς του μπάτσου-καουμπόυ. Είναι όλοι έτσι; Ασφαλώς όχι, αλλά περιγράφω αυτό που είδα.
Ο ίδιος φασισμός ενδημεί και στην αντίπερα όχθη, όπως έδειξε η εισβολή των επτά… «αντιεξουσιαστών» στον ίδιο χώρο στα Εξάρχεια, ζητώντας από τη συγγραφέα Σώτη Τριανταφύλλου να παρουσιάζει αλλού τα βιβλία της! Για να αποδειχθεί ότι τα δίδυμα λειτουργούν παντού και το ένα μέρος έχει ανάγκη το άλλο στη βάση του ίδιου μανιχαϊστικού τρόπου σκέψης. Οι άγιοι και οι δαίμονες είναι οι δύο όψεις του ίδιου νομίσματος: Από τη μια ο συντηρητικός από την άλλη ο προοδευτικός, από τη μία ο διεφθαρμένος και από την άλλη το προοδευτικό δαιμονιακό ύψιστο. Κανείς τους δεν αναγνωρίζει την αλήθεια του άλλου και συνεπώς τη σχετικότητα της δικής του αλήθειας, κανείς μες στην απολυτότητά του δεν αισθάνεται ένοχος, κανείς δεν αισθάνεται την ανάγκη να αποδώσει μια κάποια δικαιοσύνη στον αντίπαλο, αναγκαία προϋπόθεση για μία μελλοντική συμφιλίωση. Ο καθένας είναι ενσαρκωτής του απόλυτου καλού, ενώ ο άλλος είναι το απόλυτο κακό. Ο Κρέων είναι φασίστας, η Αντιγόνη μια ηρωίδα της ελευθερίας. Μ’ αυτή την πίστη τρέφεται, όμως, ο αυταρχισμός της αλλόδοξης ηρωίδας, όταν τύχει και βρεθεί στην εξουσία, οποιαδήποτε εξουσία. Ο αδιάφθορος θα δει μες την αυθεντία της πίστης του όλους όσους δεν ταυτίζονται μαζί του ως εν δυνάμει διεφθαρμένους. Ο «ήρωας» αντιεξουσιαστής θα δει όλους τους άλλους ως δειλά, φασιστικά σκουλήκια. Ο Ροβεσπιέρος είναι μπροστά του «ντιλετάντης», γιατί η βία του Γάλλου τρομοκράτη έχει κάποια όρια, έχει ως όριο την «αρετή», ήτοι τη διακήρυξη των δικαιωμάτων και των ελευθεριών του πολίτη. Ακόμα και ο Μπακούνιν σημειώνει (τον γνωρίζουν άραγε οι… αντιεξουσιαστές;) ότι «Πρέπει να κερδίσουμε τον χαμένο καιρό, πρέπει να αναθεωρήσουμε την μεταφυσική μας αλαζονεία που δεν φέρνει στον κόσμο καμία ζεστασιά, πρέπει να μάθουμε να δουλεύουμε μέρα-νύκτα για να καταφέρουμε να ζήσουμε μαζί με τους ανθρώπους σαν άνθρωποι, να γίνουμε ελεύθεροι και να κάνουμε και τους άλλους ελεύθερους, πρέπει – επιμένω πάντα σε αυτό το σημείο – να κυριεύσουμε την εποχή με τις ιδέες μας. Ο ρόλος του στοχαστή και του ποιητή είναι να προσβλέπει στο μέλλον και να οικοδομήσει ένα καινούργιο κόσμο ελευθερίας και ομορφιάς μέσα σ’ αυτό το χάος της παρακμής και της σαπίλας που μας περιβάλει». Αλλά οι αυτοαποκαλούμενοι αντιεξουσιαστές είναι μέρος της ίδιας σαπίλας και παρακμής, όπως και οι κατασταλτικοί μηχανισμοί του κράτους.
Σκέφτομαι ότι μόνο αυτοί, μόνο τέτοια θρασύδειλα κουτσαβάκια εισβάλλουν σε παρουσιάσεις βιβλίου, μόνο αυτοί μπορούν να χτυπούν φοιτητές κι ύστερα να ισχυρίζονται ότι χτύπησαν σε ζαρντινιέρα, μόνο αυτοί είναι ικανοί να δολοφονήσουν «Γρηγορορόπουλους», παρασυρόμενοι από την κουλτούρα της φασιστικής μαγκιάς του μπάτσου-καουμπόυ. Είναι όλοι έτσι; Ασφαλώς όχι, αλλά περιγράφω αυτό που είδα.
Ο ίδιος φασισμός ενδημεί και στην αντίπερα όχθη, όπως έδειξε η εισβολή των επτά… «αντιεξουσιαστών» στον ίδιο χώρο στα Εξάρχεια, ζητώντας από τη συγγραφέα Σώτη Τριανταφύλλου να παρουσιάζει αλλού τα βιβλία της! Για να αποδειχθεί ότι τα δίδυμα λειτουργούν παντού και το ένα μέρος έχει ανάγκη το άλλο στη βάση του ίδιου μανιχαϊστικού τρόπου σκέψης. Οι άγιοι και οι δαίμονες είναι οι δύο όψεις του ίδιου νομίσματος: Από τη μια ο συντηρητικός από την άλλη ο προοδευτικός, από τη μία ο διεφθαρμένος και από την άλλη το προοδευτικό δαιμονιακό ύψιστο. Κανείς τους δεν αναγνωρίζει την αλήθεια του άλλου και συνεπώς τη σχετικότητα της δικής του αλήθειας, κανείς μες στην απολυτότητά του δεν αισθάνεται ένοχος, κανείς δεν αισθάνεται την ανάγκη να αποδώσει μια κάποια δικαιοσύνη στον αντίπαλο, αναγκαία προϋπόθεση για μία μελλοντική συμφιλίωση. Ο καθένας είναι ενσαρκωτής του απόλυτου καλού, ενώ ο άλλος είναι το απόλυτο κακό. Ο Κρέων είναι φασίστας, η Αντιγόνη μια ηρωίδα της ελευθερίας. Μ’ αυτή την πίστη τρέφεται, όμως, ο αυταρχισμός της αλλόδοξης ηρωίδας, όταν τύχει και βρεθεί στην εξουσία, οποιαδήποτε εξουσία. Ο αδιάφθορος θα δει μες την αυθεντία της πίστης του όλους όσους δεν ταυτίζονται μαζί του ως εν δυνάμει διεφθαρμένους. Ο «ήρωας» αντιεξουσιαστής θα δει όλους τους άλλους ως δειλά, φασιστικά σκουλήκια. Ο Ροβεσπιέρος είναι μπροστά του «ντιλετάντης», γιατί η βία του Γάλλου τρομοκράτη έχει κάποια όρια, έχει ως όριο την «αρετή», ήτοι τη διακήρυξη των δικαιωμάτων και των ελευθεριών του πολίτη. Ακόμα και ο Μπακούνιν σημειώνει (τον γνωρίζουν άραγε οι… αντιεξουσιαστές;) ότι «Πρέπει να κερδίσουμε τον χαμένο καιρό, πρέπει να αναθεωρήσουμε την μεταφυσική μας αλαζονεία που δεν φέρνει στον κόσμο καμία ζεστασιά, πρέπει να μάθουμε να δουλεύουμε μέρα-νύκτα για να καταφέρουμε να ζήσουμε μαζί με τους ανθρώπους σαν άνθρωποι, να γίνουμε ελεύθεροι και να κάνουμε και τους άλλους ελεύθερους, πρέπει – επιμένω πάντα σε αυτό το σημείο – να κυριεύσουμε την εποχή με τις ιδέες μας. Ο ρόλος του στοχαστή και του ποιητή είναι να προσβλέπει στο μέλλον και να οικοδομήσει ένα καινούργιο κόσμο ελευθερίας και ομορφιάς μέσα σ’ αυτό το χάος της παρακμής και της σαπίλας που μας περιβάλει». Αλλά οι αυτοαποκαλούμενοι αντιεξουσιαστές είναι μέρος της ίδιας σαπίλας και παρακμής, όπως και οι κατασταλτικοί μηχανισμοί του κράτους.
Εγγραφή σε:
Αναρτήσεις (Atom)