Οι Μοντεμπούρ δεν είναι λύση (άρθρο στην Ελευθεροτυπία)

Αναταραχή στη δεύτερη οικονομία της Ευρωζώνης, τη Γαλλία. Η κυβέρνηση υποχρεώνεται σε παραίτηση από τον πρόεδρο Ολάντ και ο πρώην υπουργός Οικονομίας Αρνό Μοντεμπούρ ανακηρύσσεται σε «ήρωα της Αριστεράς» μετά την επίθεσή του στην καταστροφική πολιτική λιτότητας που επιβάλλει στην Ευρώπη η Γερμανία. Όμως, ο Μοντεμπούρ εκφράζει την Αριστερά όσο την εκφράζει και το ΔΝΤ, που έκανε λόγο από το τέλος του 2013 για λάθη στις εφαρμοζόμενες περιοριστικές πολιτικές. Εσχάτως, ακόμα και τα εργαλεία εφαρμογής του νεοφιλελεύθερου προτύπου, όπως ο περίφημος οίκος αξιολόγησης Standard & Poor 's, επικρίνουν την υπερσυσσώρευση πλούτου και τις τεράστιες εισοδηματικές ανισότητες, γιατί «μπλοκάρουν την ανάπτυξη»! Σε έκθεση της Standard & Poor 's αναφέρεται ότι το πρόβλημα της εισοδηματικής ανισότητας στις ΗΠΑ έχει ως συνέπεια οι πλουσιότεροι να δαπανούν μόνο ένα μικρό μέρος του πλούτου τους, ενώ ασκούν ισχυρή πίεση στους πολιτικούς για να μειώσουν τους φόρους τους. Στο κοινωνικό-πολιτικό πεδίο «αν εξακολουθήσει να διευρύνεται η εισοδηματική ανισότητα, οδεύουμε προς έναν ταξικό πόλεμο…», σημειώνει ο Πωλ Κρούγκμαν. Το πρόβλημα της άγριας νεοφιλελεύθερης απορρύθμισης είναι ότι έχει αρχίσει να στρέφεται και εναντίον των «δικών της παιδιών». Το νεοφιλελεύθερο κανιβαλικό όργιο αφού εξαφάνισε τους «κάτω», τώρα τσακίζει και τους «πάνω». Συνεπώς, επιχειρείται η επιστροφή στο «συναινετικό καπιταλισμό», στον καπιταλισμό με κανόνες, που είναι η εναλλακτική πολιτική πρόταση που θα επανισορροπήσει την τελματωμένη «ανάπτυξη», καθώς η μετατόπιση της κρίσης υπερσυσσώρευσης που προκάλεσε το νεοφιλελεύθερο μοντέλο προς το Νότο (τον οποίο και κατέστρεψε) εξάντλησε τις δυνατότητές του. Ήδη η ύφεση στη Γερμανία αποδεικνύει ότι η γερμανική ανάπτυξη οφειλόταν στη ζήτηση των χωρών του μεσογειακού Νότου. Το χρέος των Νοτίων είναι το πλεόνασμα των Βορείων. Αλλά με το «θάνατο» του Νότου στο μέσο του ποταμού από το τσίμπημα της άγριας λιτότητας του γερμανικού σκορπιού, πνίγεται και ο σκορπιός. Οι διορθωτικές κινήσεις θα συνοδευτούν με νέες φράσεις και ευφημισμούς, όπως τα περίφημα «αθώα ψέματα» για τα οποία έγραψε ο παλαιός Τζών Κ. Γκαλμπραίηθ. Έτσι, σοσιαλδημοκράτες και κεντρώοι, ποταμίσιοι και ορεινοί υπό την αιγίδα της Standard & Poor 's, της Πασιονάριας Λαγκάρντ και του νέου Ροβεσπιέρου, Αρνό Μοντεμπούρ θα φορέσουν κόκκινους μανδύες και θα ηγηθούν του λαϊκού κινήματος και της… επανάστασης για την αναμόρφωση του ισχύοντος συστήματος. Έτσι για μία ακόμα φορά, όλα θα αλλάξουν για να παραμείνουν ίδια! Όμως τα παραπάνω αποδεικνύουν ότι το κυρίαρχο σύστημα έχει αποτύχει. Ότι διανοίγονται ευκαιρίες για να μία άλλη προοπτική υπέρ των «κάτω», δηλαδή υπέρ της συντριπτικής πλειοψηφίας των ανθρώπων. Αρκεί να αποκαλυφθούν έγκαιρα και δυναμικά οι οβιδιακές μεταμορφώσεις του συστήματος. Γιατί αν δεν ξεσκιστούν οι προσωπίδες και τα ψεύδη, τίποτα δεν πρόκειται να αλλάξει ουσιαστικά. Γιατί η λύση δεν μπορεί να βασίζεται στην εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο, στην πείνα, στην εξαθλίωση και στην πνευματική τύφλωση. Η λύση δεν μπορεί να είναι ο καπιταλισμός σε οποιαδήποτε μορφή του, δεν μπορεί να είναι ένα σύστημα που έχει χάσει τα φρένα του, κυριολεκτικά και μεταφορικά, αποδεικνύοντας ότι το πιο επικίνδυνο και παράλογο ον αυτού του πλανήτη είναι ο άνθρωπος της ταπείνωσης της φύσης, της απροσδιοριστίας του υποκειμένου και του χάους, της εξουδετέρωσης όλων των αξιών, του θανάτου του πολιτισμού, του τέλους του πλανήτη. Ναι, οι πάγοι λιώνουν, η φύση πεθαίνει, χιλιάδες είδη ζωντανών οργανισμών χάνονται και μαζί ένα δισεκατομμύριο άνθρωποι λιμοκτονούν! Και επειδή κάποιοι προσεγγίζουν απομονωμένα τα θέματα, όπως οι πολεμικές συγκρούσεις, οι αντιθέσεις Γαλλίας-Γερμανίας, η πείνα στην Αφρική, η περιβαλλοντική καταστροφή αλλά και οι διαδηλώσεις στο Μιζούρι, θα πρέπει να πούμε μαζί με τον ιστορικό Ασνέρ ότι απαιτείται πλέον να σκεφτόμαστε «από κοινού πολέμους, επαναστάσεις και συγκρούσεις», και να συμπεριλάβουμε σε αυτά, με την έννοια της δομικής βίας, και τη βία που εμφιλοχωρεί στην ανισότητα και στη φτώχεια, αλλά και στη συστηματική παραπλάνηση. Χρειάζεται να αποκαλύπτονται κάθε φορά τα ψέματα που είναι κρυμμένα στις γενικεύσεις και στις συνδηλώσεις των λέξεων, όπου το ρήμαγμα των ανθρώπινων ζωών παρουσιάζεται σαν σωτηρία. Πρέπει να αποκαλύπτεται πως πίσω από τον μετα-νεοφιλελευθερισμό, δηλαδή τον κοινωνικό καπιταλισμό, πίσω από την τυφλή ψευτο-ορθολογική αυτό-αναθέσμιση με την άνευ ορίων χρήση ψευτο-ορθολογικών μέσων («μεταρρυθμίσεις»!) κρύβεται η επίτευξη ενός μόνο σκοπού, η συνεχής αύξησης του πλούτου με όλο και λιγότερο κόστος. Γι’ αυτό μειώνονται οι εργαζόμενοι(απολύσεις), μειώνονται οι μισθοί(ανταγωνιστικότητα), καταστρέφεται η φύση αλλά και οι πολιτιστικές αξίες. Γι’ αυτό ο καπιταλισμός σε οποιαδήποτε μορφή του δεν συνιστά λύση ούτε για τον άνθρωπο ούτε για την κοινωνία ούτε για τη φύση και τη ζωή πάνω στον πλανήτη. Γιατί η λύση ή θα είναι συνολική και θα αφορά τη δημιουργία μιας νέας ορθολογικότητας και ευαισθησίας ή η καταστροφή της ανθρώπινης ουσίας θα είναι ολική.