Ο κόσμος ένα απέραντο Μπούχενβαλντ

«Σε μία κλωστή κρέμεται η παγκόσμια οικονομία. Σε διάστημα λίγων ημερών, το 2008, το σύνολο της παγκόσμιας οικονομίας φάνηκε να καταρρέει αιφνιδίως»! Τα λόγια ανήκουν στον πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας Ζαν-Κλωντ Τρισέ σ’ ένα συνέδριο στο Μόντρεαλ. Ο πρόεδρος της ΕΚΤ κατέληξε λέγοντας ότι οι κυβερνήσεις οφείλουν να πουν στον ιδιωτικό τομέα «είμαστε περισσότερο ευάλωτοι απ’ ό,τι πιστεύαμε». Αλλά όταν ο κ. Τρισέ μιλάει για παγκόσμια οικονομία συμπεριλαμβάνει κάθε οικονομική δραστηριότητα, ήτοι τόσο την εικονική οικονομία(χρηματοπιστωτικό τομέα) όσο και την πραγματική οικονομία(παραγωγικός τομέας και υπηρεσίες). Έτσι, όμως, αποκρύπτει την αιτία και τους υπαίτιους της σημερινής κρίσης που είναι οι τραπεζίτες. Οι τελευταίοι έχουν δημιουργήσει ένα «πανωσήκωμα» στην οικοδομή της πραγματικής οικονομίας που τείνει να την καταστρέψει κυριολεκτικά. Προκειμένου, μάλιστα, να σωθεί το οικοδόμημα έχουν ξεκινήσει να εκπαραθυρώνουν ανθρώπους, αρχίζοντας από τους εργαζόμενους και τους συνταξιούχους(ανεργία και φτώχεια). Κι αν στους παλαιότερους ολοκληρωτισμούς οι άνθρωποι θεωρούνταν άχρηστοι, στο νέο ολοκληρωτισμό τείνουν να καταστούν περιττοί! Εν προκειμένω ισχύει η ιστορική μεταφορά του Χόρχε Σεμπρούν για το Μπούχενβαλντ, του στρατοπέδου συγκέντρωσης των ναζί, όπου οι φυλακισμένοι δεν πέθαιναν στον θάλαμο αερίων αλλά με εξοντωτικά καταναγκαστικά έργα. Έτσι, όλη η Ελλάδα, ολόκληρη η Ευρώπη και ο κόσμος όλος γίνονται σήμερα ένα απέραντο Μπούχενβαλντ. Θα αναστραφεί αυτή η εξέλιξη από την αντίδραση των πολιτών; Αυτό μένει να φανεί. Θα λειτουργήσει, άραγε, «ο ηρωισμός της λογικής», τον οποίο επικαλούνταν το Μάιο του 1935 ο γερμανός φιλόσοφος Ε. Χούσερλ ώστε να αντιμετωπιστεί η κρίση εκείνης της εποχής, και σήμερα τον επικαλούνται διάφοροι όπως ο Τρισέ; Γιατί και σήμερα το δίλημμα είναι το ίδιο με εκείνης της χρονικής περιόδου καθώς η οικονομική κρίση παραπέμπει α’ αυτή. Και για τη σημερινή κρίση διερωτώνται οι άνθρωποι αν η Ευρώπη θα καταρρεύσει ή αν θα υπάρξει μία πνευματική αναγέννηση χάρις στον «ηρωισμό της λογικής» του Χούσερλ. Όμως σε ποιων τη λογική απευθύνεται ο Γερμανός φιλόσοφος; Μάλλον στον ηρωισμό της λογικής των «πάνω». Γι’ αυτό ευλόγως αυτός ο «ηρωισμός» χαρακτηρίζεται αφηρημένος, όπως ο πνευματικός αγώνας κατά της βαρβαρότητας, που μπορεί να κάνει τους ανθρώπους λιγότερο βάρβαρους αλλά δεν τους αλλάζει ριζικά. Γι’ αυτό ο Σεμπρούν αναφέρεται στη δημοκρατία της Βαϊμάρης και στο γεγονός ότι η πόλη της Βαϊμάρης, εκεί που κάθονταν τα καλοκαίρια ο Γκαίτε, απείχε μερικά χιλιόμετρα από το Μπούχενβαλντ, το κολαστήριο των ναζί. Συνεπώς, ή η Ευρώπη θα γίνει ένα ανάχωμα στο νέο ολοκληρωτισμό, ή θα καταστεί ένα απέραντο Μπούχενβαλντ.