Ο Θεός είναι θεατής;

Ο Θεός δημιούργησε το σύμπαν ή οι νόμοι της φυσικής; Ο Θεός απλώς παρακολουθούσε το θέαμα της «αυθόρμητης δημιουργίας»; Κι αν είναι έτσι, τότε οι φυσικοί και δη οι αστροφυσικοί, όπως ο Στήβεν Χώκινγκ είναι μικροί θεοί, ή έστω προφήτες του Θεού, ου μην και μάγοι, όπως εκείνοι που πήγαν χρυσάφι, σμύρνα και λιβάνι στο… Χριστό; Αστεία πράγματα. Πάντως, ο Χώκινγκ και ο συνεργάτης του με την αμφισβήτηση του Θεού, τονίζουν τη συζήτηση για την ύπαρξη του ή όχι. Με άλλα λόγια, δεν έχουμε μία διαδικασία εκκοσμίκευσης μέσω της επιστήμης και της λογικής αλλά μίας απεκκοσμίκευσης, μίας επιστροφής σε θεολογικές συζητήσεις. Ήδη ο αρχιεπίσκοπος του Καντέρμπουρι, Ρ. Ουίλιαμς απαντά στον Χώκινγκ μέσα από τις σελίδες της λονδρέζικης εφημερίδας The Times, επισημαίνοντας πως «Η φυσική μόνη της δεν μπορεί να πει γιατί υπάρχει κάτι τι περισσότερο από το τίποτε». Το ίδιο λένε και οι θρησκευτικοί εκπρόσωποι των Μουσουλμάνων και των Εβραίων που αντέδρασαν στα λεγόμενα των δύο αστροφυσικών. Σε κάθε περίπτωση, και στην παρούσα συγκυρία της οικονομικής κρίσης, η συζήτηση αυτή αποπροσανατολίζει από τα ζέοντα οικονομικά και κοινωνικά προβλήματα. Γενικά, είναι παρατηρημένο πως οι θρησκείες ή οι διάφορες θεολογικές συζητήσεις επανέρχονται για να καλύψουν διάφορα οντολογικά και πολιτικά κενά. Τι σημαίνει όμως η αναίρεση της ύπαρξης του Θεού; Σημαίνει ακύρωση της πίστης ως καταφυγίου από τα δεινά του κόσμου και της εποχής. Όμως, η προσφυγή στην οποιαδήποτε πίστη σε κάτι –σ’ ένα Θεό ή σ’ ένα Σκοπό- σώζει. Οι Αμερικανοί «πραγματιστές» δέχονται ως λογική αυτή τη λειτουργία της πίστης και της θρησκείας σε περιόδους κρίσης γενικής ή προσωπικής. Γιατί η πίστη είναι μία «αντιπυρά» που σώζει από την πυρά της απελπισίας. Υπ’ αυτή την οπτική, η πίστη είναι και το μελισόκερο, που βάζουν στα αυτιά τους οι άντρες του Οδυσσέα του Έζρα Πάουντ, είναι η άμυνα μπροστά στο ολοκληρωτικό κενό, που δεν αντέχεται. Βέβαια, ο Χώκινγκ, αφήνει μια χαραμάδα και για την πίστη, μία μεγάλη προοπτική για την ύπαρξη του Θεού. Κι αυτή είναι η διαπίστωση ότι «το τίποτα είναι κάτι περισσότερο από το τίποτα». Αντί για την κατάρρευση, συνεπώς, και το απόλυτο τίποτα που οδηγεί στον ριζικό ψυχωτικό αυτισμό «επιλέγουμε κάτι». Αυτό το κάτι τι, που μπορεί να είναι μία θρησκευτική ή μία πολιτική πίστη, είναι εμποτισμένο με την (υπερ)απόλαυση των βεβαιοτήτων(Λακάν), καταστρέφει αλλά και σώζει, αφού είναι το μόνο που παρέχει νόημα και μας βοηθά να ζούμε παρά το γεγονός ότι μία χαρά αυτής της ζωής ισοδυναμεί με χίλιες οδύνες.