Σκάνδαλα και υποκρισία

Σκάνδαλο σημαίνει κάτι που είναι έξω από τα ήθη και τους θεσμισμένους κανόνες μιας κοινωνίας. Γι’ αυτό ως παρέκκλιση «σκανδαλίζει», ενοχλεί. Πρόκειται όμως περί αυτού όταν αναφερόμαστε στα σημερινά σκάνδαλα; Με άλλα λόγια, μήπως μέσω των επί μέρους συμπτωμάτων αποκρύπτεται το γενικευμένο, η διαφθορά και η καθολική σήψη του πολιτικού και κοινωνικού συστήματος; Πολύ φοβάμαι ότι η αντιμετώπιση των λεγόμενων σκανδάλων γίνεται με τον τρόπο που αντιλαμβανόταν ο Μπωμαρσαί τις γυναίκες. Οι τελευταίες έπρεπε σύμφωνα με τη… φύση αν μπορούσαν να είναι όμορφες, αν ήθελαν να είναι φρόνιμες, αλλά σε κάθε περίπτωση όφειλαν να είναι ευυπόλυπτες! Το θέμα, συνεπώς, δεν είναι η αταξία και η παρέκκλιση από τις κοινωνικές συμβάσεις ή τους νόμους, αλλά η μη απώλεια της υπόληψης εκ μέρους της κοινής γνώμης. Με άλλα λόγια να μη συλληφθεί κάποιος κλέπτων οπώρας. Εν προκειμένω και μέσω αυτής της πρωτογενούς αστικής υποκρισίας δεν αποδοκιμάζεται η πράξη καθ’ εαυτή και η ενδεχόμενη ηθική της απαξία, αλλά η ικανότητα του κλέπτειν, ή του παραβαίνειν. Εξάλλου, το μεγάλο σύνθημα της οργανωμένης σύγχρονης γραφειοκρατικής λογικής ήταν και είναι η «αποτελεσματικότητα».Άρα, δεν δικάζονται τα σκάνδαλα -γι’ αυτό και η αγανάκτηση των εμπλεκομένων- αλλά η αποτελεσματικότητά τους τόσο ως προς το ασύλληπτο όσο και ως προς τη διατήρηση της «υπόληψής» στα εκουσίως τυφλά μάτια της κοινής γνώμης. Κοντολογίς, τα σκάνδαλα είναι το μόνο πεδίο στο οποίο μπορούν να διαφοροποιούνται και να αντιπαρατίθενται πολιτικά η ΝΔ και το ΠΑΣΟΚ, αλλά, συγχρόνως, είναι και η κολυμπήθρα του Σιλωάμ, το ψευδές άλλοθι μιας κοινωνίας που έχει αποδεχθεί όλα τα χτυπήματα, ακόμη κι αυτά κάτω από τη ζώνη. Είναι ευνόητο ότι σε μία τέτοια ζούγκλα επικρατεί ο νόμος του ισχυρότερου. Όμως αυτό καλύπτεται πίσω από τα επί μέρους, τα δήθεν σκανδαλώδη επεισόδια. Γι’ αυτό στην κυρίαρχη ιδεολογία η ιστορία συγχέεται με τις ανεκδοτολογικές ιστορίες. Εξ ου η αξιοσημείωτη συναίνεση τόσο εναντίον της ιστορικότητας όσο και εναντίον της ιστορίας ως επιστήμης. Γιατί έτσι εξοστρακίζονται οι απειλές του γίγνεσθαι και της μακροπρόθεσμης αλλαγής και απομένει η ακινησία, η υποκρισία, η τάξη και η ασφάλεια.