Οι No Kings, η Woke κουλτούρα, οι μετανάστες και το... μωρό
[ Γιώργος Χ. Παπασωτηρίου /artinews.gr/ 11.10.25 ]
No Kings, «Όχι Βασιλιάδες», έτσι λέγεται το κίνημα των Δημοκρατικών που αντιτίθεται στον Τραμπ (αυτός και οι δισεκατομμυριούχοι ολιγάρχες είναι οι «βασιλιάδες») και το οποίο διοργανώνει μια σειρά διαδηλώσεων εναντίον του Αμερικανού προέδρου της επόμενης εβδομάδας.
Εκδηλώσεις μίσους κατά της Αμερικής τις χαρακτηρίζουν οι ρεπουμπλικάνοι. Αντί «να διατηρήσει προσιτή υγειονομική περίθαλψη ή να μειώσει το κόστος για τις εργαζόμενες οικογένειες, επιτίθεται σε μέλη Αμερικανούς που συγκεντρώνονται ειρηνικά για να πουν ότι η Αμερική ανήκει στον λαό της, όχι στους βασιλιάδες» απαντούν οι διοργανωτές του No Kings.
Κανείς Δημοκρατικός, όμως, ούτε ο Μπέρνι Σάντερς, δεν μιλάει για τη Μόνικα Μορέτα Γκαλάρζα και τον σύζυγο της Ρούμπεν Αβελάρδο Ορτίς Λόπες, για τους τρομακτικούς μπάτσους της μετανάστευσης, για τις οικογένειες που διαλύονται. Μιλούν μόνο γενικά για ελευθερία και αυταρχισμό.
Αυτή η γενική «θολούρα» επιτρέπει στον Τραμπ και την ακροδεξιά να «αλωνίζει» παντού. Το ίδιο συμβαίνει και με τις κοντόφθαλμες αναλύσεις της «αριστεράς» που ασκεί κριτική εν μέρει δικαίως στη Woke κουλτούρα και τον «δικαιωματισμό», πετώντας όμως μαζί με τα απόνερα του μπάνιου και το μωρό.
Η Woke Κουλτούρα
Πολλές, ακόμη και σοβαρές πολιτικές αναλύσεις, αναφέρονται στη ζημία που έκανε η Woke coultura (και ο… δικαιωματισμός) στις ΗΠΑ και στην Ευρώπη. Μάλιστα πολλοί αποδίδουν στην κουλτούρα αυτή την άνοδο του Τραμπ, δηλαδή της ακροδεξιάς, στην εξουσία.
Άραγε δεν ισχύει η πατριαρχία, η ομοφοβία, ο σεξισμός και η ξενοφοβία στην αμερικανική και την ευρωπαϊκή κοινωνία· Τα ανθρώπινα δικαιώματα και οι λόγοι και τα δικαιώματα των μειονοτήτων των γυναικών, των ομοφυλόφιλων, των μεταναστών, των μαύρων δεν είναι θεμελιωμένα στο εθνικό και το διεθνικό δίκαιο και στην παράδοση των προοδευτικών κινημάτων; Ασφαλώς και είναι. Δεν μπορούμε να αρνηθούμε λοιπόν την υπεράσπιση των δικαιωμάτων αυτών. Εκείνο που αρνούμαστε είναι η αναγωγή κάθε δικαιώματος σε πρωταρχικό και μοναδικό. Αρνούμαστε δηλαδή τον φονταμενταλισμό κάθε δικαιωματικού κινήματος ξεχωριστά.
Πολλοί φίλοι και φίλοι αναφέρονται στην «έμφαση σε θέματα φύλου» που έδωσαν οι Δημοκρατικοί στις ΗΠΑ, ενώ άφησαν ανθρώπους στην ανεργία, χωρίς υγειονομική περίθαλψη, και υποστήριξαν τον γενοκτόνο Νετανιάχου.
Η Αμερικανίδα φιλόσοφος και διευθύντρια του Αϊνστάιν Φόρουμ στο Βερολίνο, Σούζαν Νάιμαν στο βιβλίο της «Η Αριστερά δεν είναι woke» σημειώνει ότι το wokeness είναι μια ασαφής έννοια, θεμελιωμένη σε παραδοσιακές αριστερές πεποιθήσεις αλλά με πολύ δεξιούς συνειρμούς. «Η Αριστερά δεν ξύπνησε και ούτε θα πρέπει να είναι, αλλά είναι αλήθεια ότι οι Δημοκρατικοί έχουν συχνά υπάρξει woke», αναφέρει. Έδωσαν έμφαση σε συμβολικά, αντί για ουσιαστικά, θέματα, εξηγεί. «Και αυτό έπαιξε πολύ μεγάλο ρόλο στη νίκη του Ντόναλντ Τραμπ».
Η φιλόσοφος «αγγίζει» την ουσία του ζητήματος εξ απαλών ονύχων. Ναι, οι Δημοκρατικοί έδωσαν και δίνουν έμφαση στα «συμβολικά», εγώ θα πω στα δευτερεύοντας, ενώ τα «ουσιαστικά» και τα πρωτεύοντα αφήνουν στην άκρη. Κι αυτό γιατί επί της ουσίας είναι «ίδιοι» με τους Ρεπουμπλικάνους, τα ίδια με αυτά τα οικονομικά συμφέροντα υπηρετούν. Αλλά στάση αυτή φθάνει πολύ πίσω στην ιστορία των ΗΠΑ. Η μεγάλη «εφεύρεση» των «από πάνω» (WASP's) στις ΗΠΑ (Δημοκρατικών και Ρεπουμπλικάνων) ήταν η ανάδειξη των δευτερευουσών πολιτικών και πολιτικών αντιθέσεων σε κεντρικές, ενώ τίθενται στο περιθώριο των τελευταίων.
Αν έχετε δει την ταινία (ουσιαστικά δραματοποιημένο ντοκιμαντέρ) «Οι συμμορίες της Νέας Υόρκης» του Σκορσέζε, θα αντιληφθείτε ότι όσο επικρατούσαν οι πολιτιστικές -εθνοτικές, φυλετικές, θρησκευτικές- αντιθέσεις τότε συνέβαινε ένας «κοινωνικός εμφύλιος» στους «από κάτω» που υποδαυλίζονταν διαρκώς από τους «από πάνω». Κάθε εθνοτική, φυλετική, θρησκευτική ομάδα έρχονταν σε αντιπαράθεση με τις άλλες επιχειρήσεις ανάδειξης της πιο ισχυρής στην ιεραρχία των «από κάτω». Το αποτέλεσμα ήταν να αλληλοεξουδετερώνονται κι έτσι να ελέγχονται από τους WASP's. Όταν όλες οι κοινωνικές ομάδες των «από κάτω» είδαν ότι ο πραγματικός τους αντίπαλος ήταν οι «από πάνω» και ενώθηκαν, τότε οι τελευταίοι έστειλαν τον στρατό και τα κανόνια. Τότε φάνηκε το πραγματικό «πρόσωπο» της άρχουσας τάξης και του κράτους.
Για να το ξεκαθαρίσουμε λοιπόν. Τα ζητήματα που θέτει η Woke κουλτούρα είναι υπαρκτά. Το θέμα είναι ότι αυτά δεν είναι τα πρωτεύοντα. Όπου προβάλλονται ως πρωτεύοντα αποκρύπτουν την κυρίαρχη αντίθεση που είναι οικονομική και εργασιακή, κρύβουν τον πραγματικό αντίπαλο, που είναι οι ολιγάρχες της Σίλικον Βάλεϊ, του μεγα-εμπορίου, οι βιομηχανίες αντίθετων, το χρηματοπιστωτικό κεφάλαιο, δείχνοντας ψευδώς ως «αντίπαλο». τον διπλανό ομοφοβικό, τον ματσό, τον ρατσιστή, που επίσης βλέπει ως αντίπαλο τον μετανάστη και τον πρόσφυγα, στον οποίο μετατίθεται τελικά καθώς θεωρείται ο βασικός υπαίτιος, όλες οι αδικίες του συστήματος. Στη βάση του «μετανάστη-εισβολέα» και του φόβου της «απειλής» που υποτίθεται ότι συνιστά, αρμολογούνται διατακτικά (καθώς θολώνεται η κεντρική αντίθεση) τόσο η αμερικανική όσο και οι ευρωπαϊκές κοινωνίες.
Οι μετανάστες*
Για να γίνει ο μετανάστης ο αποδιοπομπαίος τράγος ολόκληρης της κοινωνίας (και των πάνω αλλά και των κάτω) χρειάζεται συστηματική εκπαίδευση.
Ο συνηθισμένος ηθικισμός προσωποποίησε το «κακό», κανοντάς το μια υπόθεση αρχών, μια ηθική. Το «κακό» παύει έτσι να ενυπάρχει μεταξύ άλλων στην ανθρώπινη πράξη και γίνεται ένα προ-εγγεγραμμένο χαρακτηριστικό των ανθρώπων. Ο χαρακτηρισμός κάποιου ως «κακού» εκ γενετής και προέλευσης του αποδίδει (και του υποβάλλει) μια αθεμελίωτη ανορθολογική Ενοχή. Αυτό συνέβαινε με τους Αφροαμερικανούς και συμβαίνει σήμερα και με τους μουσουλμάνους. Είχαν προηγηθεί οι Γερμανοί στον πρώτο και στο δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο και ακολούθησαν οι κομμουνιστές. Κατ' αυτόν τον τρόπο ο προτεσταντισμός νομιμοποίησε τους αποκλεισμούς και οι Αμερικανοί μέσα από μία μεγάλη διαδρομή κατέληξαν από τις μάγισσες του Σαλέμ να κυνηγούν σήμερα τις μάγισσες του Ισλάμ και τους μετανάστες!
Αυτόν τον ιδιότυπο ηθικιστικό ρατσισμό (ο οποίος στις ΗΠΑ θα αποκληθεί και ο «πατριωτισμός» ) θα τον υποστούν πρώτοι οι Μαύροι από τους αγγλοσάξονες Έποικους και στη συνέχεια οι Ξένοι, οι νέοι μετανάστες (το εξωτερικό προλεταριάτο). Ο ρατσισμός δεν είναι παρά ένα παιχνίδι μετάθεσης καθώς στο Ξένο μετατίθενται όλα τα «κακά» της κοινωνίας. Κυρίως, όμως, ο ρατσισμός μεταθέτει τον εσωτερικό κοινωνικό ανταγωνισμό σε κάτι και σε κάποιον που βρίσκεται «εκτός», στον ξένο, η είσοδος του οποίου υποτίθεται ότι θα επιφέρει τη διαφθορά και τη διάβρωση του κοινωνικού ιστού. Έτσι, έχουμε μια «οργανική συνεργασία» των υπό κανονικές συνθήκες αντιτιθέμενων μερών της κοινωνίας στο όνομα του «κοινού εισβολέα-εχθρού», που είναι ο Ξένος, στο όνομα αυτού που υποτίθεται ότι εισάγει την αναστάτωση. Εδώ οφείλονται οι ιδεολογικά φανατικές συντηρητικές αναδιπλώσεις της αμερικανικής κοινωνίας (σήμερα και της ευρωπαϊκής). Γιατί αυτό που συμβαίνει με τη ρατσιστική αντιπαλότητα είναι ότι παραμορφώνει την αναπαράσταση του κοινωνικού ανταγωνισμού. Έτσι, ο Ξένος γίνεται ένα φετίχ που αρνείται και συγχρόνως ενσαρκώνει τη δομική αδυναμία της κοινωνίας. Με άλλα λόγια, καθώς για «όλα φταίει ο ξένος», αποκρύπτεται η πραγματική ανταγωνιστική κοινωνική αντίθεση μεταξύ εργασίας και κεφαλαίου.
Από την οικονομία στην ψυχολογία
Ο Ρ. Ρόρτυ στο βιβλίο του «Η αριστερή σκέψη του 20ου αιώνα στην Αμερική» αναφέρεται στη ναρκισσιστική κοινωνία (Κρίστοφερ Λας) και στην «κουλτούρα του ναρκισσισμού των μικρών διαφορών» (Φρόυντ). Οι κοινωνικές αντιθέσεις εξηγούνται εδώ με την κουλτούρα του ναρκισσισμού , δηλαδή από μία πολιτιστική σύνταξη και μια ψυχολογική κατάσταση που τους διέπει τους πάντες (και τους πάνω και τους κάτω). Ο ψυχολογισμός αυτός αναπτύχθηκε στις ΗΠΑ από τη «λόγια αριστερά» των πανεπιστημίων δημιουργώντας έναν καπνό απόκρυψης των κεντρικών κοινωνικών και πολιτικών αντιθέσεων όπως οι οικονομικές ανισότητες και οι εργασιακές σχέσεις. έχουν δηλαδή την ενίσχυση των «μικρών διαφορών» και τη μετάθεση της σύγκρουσης σε δευτερεύοντα ζητήματα όπως είναι αυτά που ενσωματώνει η Woke κουλτούρα. Ακριβώς στο έδαφος αυτό αναπτύχθηκε η Woke κουλτούρα. Έτσι, οι διαφορές του Ίλον Μασκ κι ενός μαύρου του Μπρονξ ή της Νέας Ορλεάνης, που ζει στα χαρτόκουτα, ή ενός παρανόμου Μεξικανού περιορίστηκαν στις απόψεις τους για τα «φύλακα» και όχι στην άγρια εκμετάλλευση από τον ολιγάρχη που τους οδηγεί στην κόλαση…
Το θέμα λοιπόν είναι να αποκαταστήσουμε την ιεράρχηση των αντιθέσεων με τρόπο που να μην φαλκιδεύεται η κεντρική ταξική αντίθεση αλλά και χωρίς να αποκλείονται τα άλλα κοινωνικά δικαιώματα και διεκδικήσεις...
*(πιο αναλυτική αναφορά κάνω στο βιβλίο Homo americanus, 2008)

Σχόλια