Οι κουρσάροι της ζωής μας

Τα νησιά των πειρατών της Καραϊβικής, που οι ταραχώδεις ιστορίες τους γοήτευαν την παιδική μας φαντασία, ποιος θα περίμενε ότι θα κούρσευαν ξανά μετά από αιώνες τις ζωές μας; Αλλά ποιοι είναι οι σύγχρονοι πειρατές; Και ποιος βρίσκεται πίσω από τις σημερινές αποκαλύψεις; Διερωτάται το ελβετικό, οικονομικό περιοδικό Bilan. Κι αυτό καθώς πρόκειται για μία γιγαντιαία επιχείρηση που αφορά 2,5 εκατομμύρια ντοκουμέντα και 122.000 offshore. Οι σημερινοί «κουρσάροι», βέβαια, δεν έχουν ξύλινα πόδια και σεντούκια θησαυρού, μήτε καλύπτρες στα μάτια τους, αλλά είναι κατά το μάλλον ή ήττον μέλη διαφόρων διεθνών «clubs» και διευθυντικά στελέχη μεγάλων πολυεθνικών επιχειρήσεων σημειώνουν οι ερευνητές. Μην ξεχνούμε, όμως, ότι οι «φορολογικοί παράδεισοι» δεν είναι παρά οι τόποι των οποίων τη «σημαία» επιλέγουν οι μεγάλες τράπεζες προκειμένου οι πελάτες τους να αποφύγουν τη φορολόγηση. Αλλά ποιος, άραγε, βρίσκεται πίσω από τις σημερινές αποκαλύψεις; Πολλοί πιστεύουν ότι είναι μία προσπάθεια ελέγχου του χρηματοπιστωτικού συστήματος που έχει καταστεί μία τεράστια φούσκα. Μια τέτοια φούσκα έσκασε στις ΗΠΑ αλλά και μία ανάλογη υπάρχει αυτή τη στιγμή στη Γερμανία. Παραδόξως, στον έλεγχο αυτό από τις κυβερνήσεις συναινούν μερικές φορές και οι τράπεζες. Έτσι, στην περίπτωση της Κύπρου έχουμε τη σύμπτωση των πολιτικών τόσο του Βερολίνου όσο και του ευρωπαϊκού χρηματοπιστωτικού συστήματος που επιζητεί τη συγκέντρωση του χρήματος στις δικές του μεγάλες τράπεζες και το χτύπημα ανταγωνιστών, όπως οι Ρώσοι ολιγάρχες. Υπ’ αυτή την οπτική, στην περίπτωση των μικρών χωρών της ευρωζώνης ταυτίζονται οι στόχοι τόσο της τραπεζικής όσο και της ολιγαρχίας της πραγματικής οικονομίας των χωρών του ευρωπαϊκού Βορρά. Δεν είναι τυχαίο ότι η σκληρή υπουργός Οικονομικών της Αυστρίας μάχεται υπέρ της διατήρησης του τραπεζικού απόρρητου στη χώρα της αλλά όχι και γι’ αυτό στην Κύπρο, στην Ελλάδα και αλλού. Συνεπώς, η πολιτική των χωρών του Βορρά βασίζεται σε δύο μέτρα και δύο σταθμά. Μάλιστα, η περίφημη προτεσταντική «νέο-ηθική» είναι καλή και εφαρμοστέα μόνο στους άλλους! Απέναντι σ’ αυτές τις πολιτικές, όμως, εμείς τι κάνουμε; Απέναντι στην αδιέξοδη πολιτική της λιτότητας και το φαύλο κύκλο της ύφεσης, πως απαντάμε; Με τη συμμαχία του Νότου έναντι της Γερμανίας απαντούν οι Τζέιμς Γκαλμπρέιθ και Νόαμ Τσόμσκι. Η συμμαχία αυτή μπορεί να γίνει μόνο εντός του ευρώ και είναι η μόνη ικανή να ακυρώσει τα Μνημόνια, επιμένουν οι δύο Αμερικανοί. Αλλά ποιο θα είναι το πολιτικό περιεχόμενο της αντιπαράθεσης του ευρωπαϊκού νότου με τον ευρωπαϊκό βορρά; Η αλλαγή της λανθασμένης συνταγής της λιτότητας που οδηγεί στην αύξηση της ύφεσης και στη διάλυση του κοινωνικού ιστού λόγω της εξαθλίωσης και της τεράστιας ανεργίας. Με άλλα λόγια, πρέπει να απορριφθεί το «κινεζικό μοντέλο» που προωθούν οι Γερμανοί υπέρ ενός New Deal που θα ανοίξει δουλειές και θα δημιουργήσει θέσεις εργασίας με δημόσιες επενδύσεις. Σ’ αυτή τη λογική θα πρέπει να θυσιαστεί και η λογική του βραχυπρόθεσμου μεγάλου κέρδους των επιχειρήσεων υπέρ του μακροπρόθεσμου. Απαιτείται, συνεπώς, συνολική αλλαγή των πολιτικών και οικονομικών στόχων, αλλαγή παραδείγματος και οικονομικού συστήματος παγκοσμίως.