Ηδονιστές χωρίς καρδιά

Δεκάδες χιλιάδες εταιρίες και ιδιώτες, προερχόμενοι από 170 χώρες, είναι οι πελάτες των φορολογικών παραδείσων των νησιών Κέιμαν και των Παρθένων Νήσων. Τα νησιά Κέιμαν των 260 τετραγωνικών χιλιομέτρων θεωρούνται η «μαύρη τρύπα» της παγκόσμιας οικονομίας. Αυτή η βρετανική αποικία, λοιπόν, είναι το μεγαλύτερο κέντρο offshore εταιρειών (φορολογικών παραδείσων) σε ολόκληρο τον κόσμο. Αλλά ποιος επέτρεψε τη λειτουργία τους επί δεκαετίες και ποιος τώρα επιδιώκει να τις ελέγξει; Εκείνοι που τις δημιούργησαν θέλουν τώρα και να τις ελέγξουν, είναι η απάντηση. Αυτοί που θεωρούσαν γραφικούς όσους προειδοποιούσαν ότι το χρηματοπιστωτικό σύστημα λειτουργεί σαν ένα «πανωσήκωμα» που θα προκαλέσει την κατάρρευση του όλου οικοδομήματος, συμπεριλαμβανομένης και της πραγματικής οικονομίας, τώρα τρέχουν για να κάνουν διορθωτικές κινήσεις και να θέσουν όρια. Διαπιστώνεται, όμως, πως τα χρήματα δεν βρίσκονται στους φορολογικούς παραδείσους αλλά στα χρηματοκιβώτια των τραπεζών του City, της Wall Street, της Φρανκφούρτης, της Σιγκαπούρης και του Παρισιού. Για την ακρίβεια, τράπεζες, όπως η BNP Paribas και η Credit agricole, συνδέονται με πολυάριθμες offshore και βοηθούν τους πελάτες τους να τις χρησιμοποιούν προκειμένου να αποφύγουν τη φορολογία. Το πρόβλημα, λοιπόν, βρίσκεται στην καρδιά του παγκόσμιου χρηματοπιστωτικού συστήματος. Όμως, γιατί τώρα οι Γερμανοί και άλλοι επιδιώκουν τον έλεγχο; Γιατί το «τέρας», αυτός ο Φρανκενστάιν των νησιών Κέιμαν έχει καταστεί ανεξέλεγκτος και τείνει να καταστρέψει τα πάντα, έχει καταστεί μια μαύρη τρύπα που τείνει να καταπιεί τα πάντα. Αυτή την επιστροφή στα όρια που έθετε παλαιότερα η προτεσταντική ηθική και την οποία διακηρύσσει ως σημερινή λύση («νέο-ηθική») η Μέρκελ δεν είναι παρά ό,τι πρότεινε εδώ και καιρό ο νεοσυντηρητικός Ντάνιελ Μπελ. Ότι δηλαδή τα προτεσταντικά ηθικά όρια, που κατάργησαν οι «ηδονιστές χωρίς καρδιά» του Μαξ Βέμπερ και οι οπαδοί του της άπειρης συσσώρευσης του «άγιου χρήματος» του Μπέλοου, πρέπει να επιστρέψουν. Αυτό σημαίνει και την επιστροφή της πολιτικής, ήτοι της χειραφέτησής της από την οικονομία. Θα είναι, όμως, τόσο αναίμακτη η απεξάρτηση της πολιτικής από την οικονομία; Θα είναι τόσο ανώδυνος ο έλεγχος της εικονικής οικονομίας υπέρ της πραγματικής οικονομίας; Δύσκολο. Παρόλ’ αυτά, για την ώρα οι Μέρκελ-Σόιμπλε απολαμβάνουν στη Γερμανία μία τεράστια δημοφιλία, καθώς ο έλεγχος των offshore γίνεται με όρους εθνικούς και δη αυτοκρατορικούς. Έχουμε δηλαδή μία επιστροφή όχι μόνο στον προτεσταντισμό που όριζε μια ορισμένη ηθική, θέτοντας στην καπιταλιστική συσσώρευση, αλλά και μία επιστροφή, δυστυχώς, στο πολιτικό παρελθόν του Ράιχ. Κι αυτό γιατί ο υψιπετής προτεσταντικός, γερμανικός ηθικισμός συνδέεται μ’ έναν παράφρονα φανατισμό, ο οποίος παραπέμπει στην απαξίωση της διιστορικής ταυτότητας και αξιοπρέπειας των άλλων λαών δημιουργώντας τους «ενθουσιαστές-δικτάτορες».