Μεταφυσική

Λέει πως κάποιος προφήτης-κλοσάρ προφήτεψε την καταστροφή και επιβεβαιώθηκε. Τώρα προλέγει την μεγάλη πείνα. Μόνο που δεν χρειάζεται προφήτης για να δει αυτό που ήδη υπάρχει. Γιατί η μεγάλη ένδεια είναι εδώ. Βγαίνει κάθε σούρουπο στους δρόμους και ψάχνει στους κάδους σκουπιδιών. Δύο εκατομμύρια ψυχές αναζητούν τροφή καθώς βραδιάζει κι εμείς δεν θωρούμε το ήδη υπάρχον. Μόνο ο ευαίσθητος ψευδο-προφήτης «βλέπει» οικογένειες ολόκληρες να γυρεύουν εναγώνια τροφή! Ναι, η πείνα είναι εδώ. Είναι, επίσης, στη Σεβίλη, εκεί όπου 36 άστεγες οικογένειες κατέλαβαν περί τα μέσα Μαΐου ένα κτήριο, που κατασκευάστηκε το 2008 και έκτοτε παρέμενε άδειο. Το φαινόμενο εξαπλώνεται ραγδαία και στην άγρια χτυπημένη από τη λιτότητα Ισπανία. Στην Ελλάδα, όμως, για να δούμε και να αντιληφθούμε την πραγματικότητα, αντί να προσφύγουμε στη λογική, καταφεύγουμε στη μεταφυσική –ευνοούν και οι ασθένειες των πολιτικών, οι παραιτήσεις και οι αντικαταστάσεις! Απέναντι σε όλα αυτά, όμως, τι μπορεί να πει ένας γραφιάς, ένας αποτυπωτής του καθημερινού και του εφήμερου; Ο Έντουαρντ Σαΐντ παρέθετε το μαρτύριο της γραφής όπως βιώνεται από ένα συγγραφέα όπως ο Κόνραντ. Σε τι συνίσταται, λοιπόν, αυτή η εργασία-κόλαση της γραφής; «Η δουλειά μου την οποία προσπαθώ να φέρω εις πέρας είναι, μέσω της δύναμης του γραπτού λόγου, να σε κάνει να ακούσεις, να σε κάνει να νιώσεις – πάνω απ’ όλα είναι να σε κάνει να καταλάβεις». Αλλά τι εμποδίζει τον αναγνώστη να καταλάβει; Η εσκεμμένη συσκότιση. Και εκείνο που συσκοτίζεται είναι αυτό που συνδέει τους γραφιάδες –δημοσιογράφους, αρθρογράφους, λογογράφους, συγγραφείς- με το κράτος και με έναν παγκόσμιο «μητροπολιτικό ιμπεριαλισμό», ο οποίος, την ώρα που γράφουν, τους εξοπλίζει με τις τεχνικές των περιγραφών με τα εσωτερικευμένα υποδείγματα συσσώρευσης, πειθαρχίας και κανονικοποίησης και κυρίως με τα παραδείγματα. Προσπαθώντας να προσδιορίσει την κριτική συνείδηση στις μέρες μας ο Σαΐντ αφού παραθέτει το πλαίσιο της κυρίαρχης κουλτούρας ως σύστημα αξιών και αποκλεισμών που σήμερα είναι αόρατο και την ανάγκη της αντίστασης σ’ αυτό, σημειώνει: «η κριτική συνείδηση αποτελεί μέρος του πραγματικού κοινωνικού της κόσμου και του σώματος στο οποίο η συνείδηση κατοικεί, δεν αποτελεί κατά κανένα τρόπο μιαν απόδραση είτε από το ένα είτε από το άλλο». Η κριτική συνείδηση, συνεπώς, είναι μια διαρκής επιλογή εναλλακτικών λύσεων. Αλλά ποιες είναι αυτές οι εναλλακτικές λύσεις; Είναι ό,τι αντιστέκεται, είναι η επιφυλακτική κίνηση στον ευρύτερο πολιτικό κόσμο και στις επικράτειες του ανθρώπινου τολμήματος, που είναι η συγκρατημένη πίστη σε μια μη καταπιεστική ανθρώπινη κοινότητα. Αντίσταση, όμως, σε τι; Σ’ αυτούς που πριν λίγο μας πωλούσαν την ευτυχία με τη μορφή κατανάλωσης σημείων και συμβόλων, ενώ τώρα μας θέλουν πεινασμένα κτήνη. Αλλά μια τέτοια ανελεύθερη και ζωώδης ζωή είναι αφόρητη τόσο που μπορεί να δει και τον ίδιο το θάνατο ως σωτηρία. Γι’ αυτό οι ευρωπαϊκές ελίτ και οι ηγεσίες τους με τους «παιδικούς εγκεφάλους»(όπως τις χαρακτήριζε ο Ζακ Λικ Γκοντάρ) δεν έχουν δει ακόμα τίποτα από την έκρηξη της απελπισίας και της βίας που οι ίδιοι έχουν πυροδοτήσει. Γιατί εδώ το «Ελευθερία ή θάνατος» δεν έχει πλέον μεταφυσική αλλά την πλέον ζωτική διάσταση.