Αποσύνδεση οικονομίας και πολιτικής από την κοινωνία

Το «κούρεμα» του ελληνικού χρέους μοιάζει εκ πρώτης όψεως να αντιπαραθέτει την ευρωπαϊκή πολιτική, ήτοι τον γαλλο-γερμανικό άξονα, από τη μία πλευρά, και το χρηματοπιστωτικό σύστημα, δηλαδή τους κατόχους των ελληνικών ομολόγων, από την άλλη. Η αντιπαράθεση, όμως, προϋποθέτει την αυτονομία των δύο αντιπάλων. Αλλά πρόκειται περί αυτού; Τα γεγονότα καταδεικνύουν πως όχι. Δεν είναι τυχαίο πως η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα στέκει υπεράνω των ευρωπαϊκών κυβερνήσεων. Έτσι, τα 489 δις ευρώ της ΕΚΤ δεν δίνονται στα κράτη αλλά στις τράπεζες! Κι αυτό γιατί η πολιτική εξουσία είναι υποταγμένη πλήρως στις αγορές, άλλως πως στις τράπεζες, στα χρηματιστήρια, στους φορολογικούς παράδεισους, στους οίκους αξιολόγησης, στις off shore. Ο παροξυσμός και μόνον από την υποβάθμιση της πιστοληπτικής ικανότητας των διαφόρων ευρωπαϊκών χωρών από τους οίκους αξιολόγησης οφείλεται στο ότι οι ίδιες οι κυβερνήσεις των ευρωπαϊκών χωρών αποδέχονται πλήρως το ρόλο των παραπάνω οίκων. Συνεπώς οι «υποβαθμίσεις» είναι απολύτως νομιμοποιημένες. Για να συμβεί δε αυτό λαμβάνει χώρα μία τεράστια επιχείρηση προπαγάνδας στην οποία εμπλέκονται μίντια, οικονομολόγοι, αναλυτές και πολιτικοί. Όλοι παρουσιάζουν τους οίκους αξιολόγησης ως μηχανισμούς οι οποίοι κρίνουν με «αντικειμενικό» τρόπο τις οικονομίες, ενώ στην πραγματικότητα πρόκειται για ένα σύστημα που λειτουργεί εντελώς «υποκειμενικά», δηλαδή επί τη βάση διαφόρων οικονομικών και πολιτικών συμφερόντων. Όλα τα παραπάνω δείχνουν ότι η ευρωζώνη κυβερνάται από τις αγορές, δηλαδή από το χρηματοπιστωτικό σύστημα με τις προτεραιότητες του οποίου ταυτίζονται οι ευρωπαίοι πολιτικοί. Αν, μάλιστα, υπάρχει μία αυτονομία, αυτή είναι η αυτονόμηση του πολιτικού και οικονομικού συστήματος από την ίδια την κοινωνία. Η οικονομία δηλαδή στην χρηματοπιστωτική της εκδοχή υπερίπταται της πραγματικής οικονομίας και της κοινωνίας και δεν έχει απολύτως κανένα δεσμό με αυτή. Το ίδιο συμβαίνει με το πολιτικό σύστημα, το οποίο εκφράζει τα συμφέροντα των «αγορών», αλλά όχι και των κοινωνιών. Εξ αυτού προκύπτει και το πρόβλημα της πολιτικής αντιπροσώπευσης και της οργής των πολιτών εναντίον των πολιτικών. Όμως, ακόμη και εντός του ίδιου του χρηματοπιστωτικού συστήματος υπάρχουν αντικρουόμενα συμφέροντα. Αυτά εξάλλου εξηγούν και τη σημερινή αντιπαράθεση για το ελληνικό «κούρεμα». Δεν είναι τυχαίο ότι οι ιδιώτες κάτοχοι των ελληνικών ομολόγων, εκτός από το επιτόκιο και το ύψος του «κουρέματος», επιθυμούν και «κούρεμα» των ομολόγων που κατέχει η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα. Πάντως, τα αντιτιθέμενα εντός του πολιτικό-χρηματοπιστωτικού συστήματος συμφέροντα ενώνονται στα συνεχή μέτρα λιτότητας σε βάρος των «κάτω». Αυτό, όπως προείπαμε, είναι το αποτέλεσμα της αποσύνδεσης του χρηματοπιστωτικού κεφαλαίου από την πραγματική οικονομία και την παραγωγή. Με άλλα λόγια το χρήμα «παίζει» μόνο με το χρήμα(το χρήμα φέρνει χρήμα μέσω των «στοιχημάτων» και του τζόγου των αγορών). Τι απομένει; Οι περίφημες αγορές και οι παράδεισοι της φοροδιαφυγής δεν μπορούν να βρίσκονται στο απυρόβλητο. Η ελεύθερη αγορά δεν μπορεί να σημαίνει την ανυπαρξία κανόνων κοινών για όλους. Επίσης, στην ευρωζώνη η ΕΚΤ πρέπει να εγγυηθεί το χρέος των χωρών της. Και τέλος, οι τραπεζικές επενδύσεις πρέπει να επανασυνδεθούν με την πραγματική οικονομία που δημιουργεί θέσεις εργασίας και λογικά κέρδη, και κατά συνέπεια με την ίδια την κοινωνία.