Απελπισία και ελπίδα μαζί

Μακελειό στην Αριζόνα, αποκεφαλισμοί στο Μεξικό, εκτέλεση δύο Γάλλων ομήρων στην Αφρική, η Αλ Κάιντα δολοφονεί στην Υεμένη, στην Τυνησία και sτην Αλγερία δεκάδες νεκροί η δολοφονική απάντηση του κράτους στην οργή των νέων για την ανεργία και την αύξηση της τιμής των ειδών πρώτης ανάγκης. Και παρ’ ημίν τρεις νεκροί στα χωράφια της Θράκης. Το ψύχος σκοτώνει πιο πολύ κι από τον μελλοντικό «φράχτη». Μίσος παντού. Αργός θάνατος από πείνα και υποθερμία εδώ, γρήγορος θάνατος από τρέλα και μίσος εκεί. Φαίνεται πως η κριτική σκέψη αποχωρίστηκε από τη γνώση και ο άνθρωπος έγινε δούλος των δημιουργημάτων του. Οι νέες τεχνολογίες συνδεδεμένες με την οικονομία και ειδικά τον χρηματοπιστωτικό καπιταλισμό προκαλούν την απομείωση της βιόσφαιρας και απειλούν με εξαφάνιση τη ζωή. Παράλληλα, η τεχνο-οικονομική ενοποίηση του κόσμου συντελούμενη υπό την αιγίδα του ξέφρενου χρηματοπιστωτικού καπιταλισμού, προκαλεί, δίκην αντίδρασης, εθνοτικές, εθνικιστικές και θρησκευτικές περιχαρακώσεις και κατ’ επέκταση συγκρούσεις. Η ιδέα της παγκοσμιοποίησης, αντί να συντείνει στον οικουμενικό ουμανισμό, ευνοεί, αντιθέτως, τον κοσμοπολιτισμό των επιχειρήσεων και την απομάκρυνση από το συλλογικό πεπρωμένο της ανθρωπότητας. Οι ελευθερίες και η ανοχή υποχωρούν, ενώ αναπτύσσονται οι φανατισμοί και οι μανιχαϊσμοί. Το σημερινό παράδοξο είναι ο εκδυτικισμός του κόσμου, προωθούμενος σε μία περίοδο που είναι ορατή η παρακμή της Δύσης. Μάλιστα, η σε κρίση ευρισκόμενη Δύση εξάγεται στον υπόλοιπο κόσμο ως η λύση της σημερινής οικονομικής κρίσης! Και τούτο γιατί η κρίση της ανάπτυξης και του εκδυτικισμού παραβλέπεται από τους πολιτικούς, που κατέστησαν την πολιτική παρελκόμενο της οικονομίας, ενώ συνεχίζουν να θεωρούν ότι η ανάπτυξη είναι η λύση όλων των κοινωνικών προβλημάτων. Η «ανάπτυξη», όμως, ως δυτικό στερεότυπο αγνοεί την αλληλεγγύη και την τέχνη του ζην των παραδοσιακών κοινωνιών. Η πλειονότητα των κρατών υπακούει στις επιταγές του ΔΝΤ, οι οποίες είναι πάντα σε βάρος των λαών. Παντού αποφασίζουν οι αγορές. Τα κράτη, μάλιστα, αντί να ασχολούνται με το έλεγχο της «αγοράς», ήτοι την κερδοσκοπία του χρηματοπιστωτικού κεφαλαίου, επιχειρούν να θέσουν στο ζυγό τις δημοκρατικές δυνάμεις που χρησιμοποιούν τις δυνατότητες του διαδικτύου για να αντισταθούν. Γιατί «Εκεί που αναπτύσσεται ο κίνδυνος αναπτύσσεται ομοίως ό,τι σώζει»(Φρ. Χέλντερλιν, το παραθέτει ο Ε. Μορέν σε άρθρο του στη Le Monde). Η αντιπαράθεση μεταξύ της ελπίδας και της απελπισίας μόλις άρχισε.