ΓΙΩΡΓΟΣ Χ. ΠΑΠΑΣΩΤΗΡΙΟΥ

Ποιος φταίει για την ακρίβεια, για την αύξηση των τιμών των τροφίμων και των αγροτικών προϊόντων, για την ακρίβεια εν γένει; Ποιος ευθύνεται για την τερατώδη αύξηση του πετρελαίου, που δεν έχει καμία σχέση με την δήθεν αυξημένη ζήτηση; Ποια είναι η αιτία για την ασύστολη αισχροκέρδεια; Μήπως ο νεοφιλελευθερισμός και η περίφημη ελεύθερη αγορά, μήπως ο «μανιακός» για κέρδη καπιταλισμός; Όχι. Εμείς φταίμε! Εμείς οι αδιάφοροι καταναλωτές, οι ανενημέρωτοι μισθωτοί και συνταξιούχοι, ο αγρότης που δέχεται και ανέχεται τους εκβιασμούς. Βέβαια, φταίει και το κράτος, που δεν έχει ελεγκτικούς μηχανισμούς, φταίει και η κυβέρνηση. Αυτά διατείνονται εκείνοι που πριν λίγο ήθελαν ένα όλο και λιγότερο, ή ακόμη και την εξαφάνιση του κράτους, αφού η αγορά μπορούσε κατά τη γνώμη τους να αυτορυθμίζεται μέσω του ανταγωνισμού. Τώρα που οι ιδεοληψίες αυτές κατέρρευσαν, δεν φταίνε οι ίδιοι που τις εξέθρεψαν, δεν φταίνε αυτοί που με μένος «λύκου» ξεχύθηκαν για «αίμα» στην αγορά, αλλά τα πρόβατα, δηλαδή όλοι άλλ...

Αν ασκήσω κριτική στις ΗΠΑ για τη στήριξη ενός δικτάτορα, του Μουσάραφ, στο Πακιστάν, αν τις κατηγορήσω για την περιφρόνηση του διεθνούς δικαίου σε μια σειρά περιπτώσεις με κορυφαία το Γκουαντάναμο, αν μιλήσω για τη χειραγώγηση της πληροφόρησης και τα ψεύδη της Ουάσινγκτον στην επιχείρηση νομιμοποίησης του πολέμου στο Ιράκ, αν γράψω ένα ολόκληρο βιβλίο, αναφερόμενος στους μύθους που δημιούργησαν τον «Αμερικανό άνθρωπο», και τα μέσα καθώς και τους τρόπους που «τρέφουν» με ιδεοληψίες το νου του ώστε να ανέχεται της θηριωδίες της κυβέρνησής του, τότε το στίγμα του «αντι-αμερικανισμού» θα επιπέσει επί της κεφαλής μου με όλες τις δυσμενείς συνέπειες. Τι κι αν η κριτική για τη στήριξη του δικτάτορα και το Γκουαντάναμο δεν είναι δική μου, αλλά της Διεθνούς Αμνηστίας (που κατηγορεί για ανάλογους λόγους και την επόμενη αυτοκρατορία, την Κίνα). Τι κι αν για η χειραγώγηση των μεγαλύτερων αμερικανικών δικτύων πληροφόρησης και τα ψεύδη της Ουάσινγκτον για τον πόλεμο στο Ιράκ επιβεβαιώνονται από ένα...

«Λόγω σοβαρών οικονομικών προβλημάτων». Αυτή είναι η επίσημη αιτιολογία του γεγονότος ότι ένας πατέρας «τρελάθηκε», το έριξε στο ποτό και στραγγάλισε το επτά μηνών παιδάκι του. Αλλά τι κρύβει αυτή η φοβερή διατύπωση: «Λόγω οικονομικών προβλημάτων»; Ότι οι επιχειρήσεις του δεν πήγαιναν καλά τελευταία; Ή μήπως ότι επρόκειτο για έναν άνθρωπο που έχασε τη δουλειά του, δηλαδή έναν άνεργο; Μάλλον το δεύτερο. Αλλά μπορεί να τρελαθεί από απελπισία ένας άνεργος; Μπορεί. Γιατί δεν φτάνει ότι δεν υπάρχουν τα χρήματα προς το ζην της οικογένειας, αλλά ο ίδιος ο άνεργος γίνεται ένα τίποτα, ένας που δεν υπάρχει. Η κοινότητα, η συντροφικότητα παύουν να υπάρχουν για έναν «ά-χρηστο». Σκέφτηκα την απόκρυψη της πραγματικής αιτίας της παιδοκτονίας, ενώ διάβαζα την είδηση για την υποδοχή ηρώων στους 24 μαθητές-πρωταγωνιστές της ταινίας «Ανάμεσα στους τοίχους» που βραβεύτηκε στις Κάνες. Γιατί; Απλώς γιατί οι 24 μαθητές έχουν γονείς μετανάστες («χωρίς χαρτιά») και κατοικούν σ’ ένα από τα εξαθλιωμένα προάστια-...

Τι διδάσκει μία γυναίκα, μία υποψήφια πλανητάρχης, που δηλώνει κυνικά ότι περιμένει τη δολοφονία του αντιπάλου της, του Ομπάμα, κατά το ανάλογο της δολοφονίας του Ρόμπερτ Κέννεντυ; Δεν διδάσκει τίποτα, απλώς επιβεβαιώνει ότι η αρχομανία και η εξουσία είναι φοβερά εξαρτησιογόνα με εγκληματική τάση. Τι διδάσκουν τα παράσημα του Προέδρου της Δημοκρατίας σ’ έναν τεχνίτη πέτρας (Γεώργιο Στρατσιάνη) κι έναν τεχνίτη μαρμάρου (Νικόλαο Σκαρή); Διδάσκουν πως δεν υπάρχουν δουλειές «χαμηλού κοινωνικού κύρους», αλλά δουλειές που κανείς αγαπά με πάθος, οπότε ο μόχθος ισοσταθμίζεται από τη χαρά της δημιουργίας. Τι μας μαθαίνει η ταινία «Ανάμεσα στους τοίχους», που βραβεύτηκε στις Κάνες; Μας μαθαίνει για τη σχέση ενός καθηγητή με τους μαθητές του σε μια λαϊκή γειτονιά του Παρισιού, για τα καθημερινά τους προβλήματα και την μεταξύ τους αγάπη. Μας μαθαίνει πως η γνώση, που μεταδίδει ο δάσκαλος ή θα είναι εμπνευσμένη και ανθρώπινη, ή δεν θα είναι γνώση, αλλά μετάδοση αριθμού πληροφοριών, τις οποίες ο μαθ...

Ώστε η ύπαρξη των λύκων, οφείλεται στην ύπαρξη των προβάτων! Έτσι διατείνονται κάποιοι που οικειοποιούνται τον Σαίξπηρ για να αποδείξουν τους ισχυρισμούς τους. Εν προκειμένω, το λεχθέν αφορά το… πρόβατο-Πασοκ και το λύκο-ΝΔ. Αλλά εμάς μας ενδιαφέρει κυρίως η διαστρέβλωση του Σαίξπηρ! Όχι για κανένα άλλο λόγο, αλλά γιατί χρησιμοποιείται ως αποδεικτικό στοιχείο μιας αντίληψης που αποκρύπτει τον καταλυτικό ρόλο της εξουσίας. Γιατί το πρόβλημα δεν είναι τα πρόβατα που δήθεν παρέχουν λόγο ύπαρξης στους… λύκους, αλλά η ιεραρχική κοινωνία και η εξουσία, που μεταλλάσσουν τα πρόβατα σε λύκους. Γιατί ο Σαίξπηρ ήταν αντιεξουσιαστής. Ο Μάριος Πλωρίτης, μάλιστα, τίθεται εκ προοιμίου υπέρ της άποψης ότι ο Σαίξπηρ ήταν «οξύς επικριτής της εξουσίας -αναγκαίου κακού και πηγής πλείστων δεινών για χώρες και λαούς» (Ο πολιτικός Σαίξπηρ), σε αντιδιαστολή με τη θέση του Coleridge, που διατείνονταν πως ο ποιητής ήταν υπέρ της εξουσίας. Πιο συγκεκριμένος ο R. Simpson γράφει ότι «υπάρχει ένα πολιτικό ρεύμα στη...

Κρατικοί, οικογενειακοί και ατομικοί προϋπολογισμοί, χιλιάδες ανθρώπινες ζωές τινάζονται στον αέρα με τηλεκατευθυνόμενο τρόπο. Η τιμή του πετρελαίου συνεχίζει να ανεβαίνει «τρελά» και κανείς δεν αντιδρά. Η Γουόλ Στρητ, αυτός ο ληστρικός μηχανισμός που δεν έχει καμία σχέση με την πραγματική οικονομία, με την κλασική σχέση προσφοράς και ζήτησης, ανατινάζει ολόκληρο τον φτωχό κόσμο και αυτό θεωρείται φυσιολογικό, νόμιμο, αφού τα χρηματιστήρια λογίζονται εδώ και δεκάδες χρόνια ως ένας «λογικός» και «χρήσιμος» θεσμός της ελεύθερης αγοράς. Για να συμβεί αυτό, για να νομιμοποιείται η λειτουργία του Χρηματιστηρίου χρειάζονται τα ψεύδη και τα «μαύρα» μέσα ενημέρωσης που τα διοχετεύουν. Έτσι, για την αύξηση της τιμής του πετρελαίου ευθύνεται δήθεν μια επίθεση στη Νιγηρία, ή η αυξημένη ζήτηση ντίζελ από την Κίνα, ή ακόμα η μείωση των αμερικανικών αποθεμάτων. Αν οι εξηγήσεις αυτές ισχύουν, τότε η τιμή του πετρελαίου δεν θα σταματήσει ούτε στα χίλια δολάρια. Κι όμως κανείς δεν αντιδρά, κανείς δεν ...

Ανάμεσα στην «παράδοση» και την Καλομοίρα («φεστιβάλ του κιτς» χαρακτηρίζουν πολλοί τη Γιουροβίζιον, διερωτώμενοι «που πήγε η μουσική;»), ανάμεσα στον πολιτισμό του πετρελαίου (στα 139 δολάρια το βαρέλι σκαρφάλωσε η τιμή του) και τον πολιτισμό του ποδηλάτου (ή τον ιππήλατο), ανάμεσα στο κύκλωμα πορνογραφίας από ευυπόληπτους πολίτες και τα κυκλώματα της επιμολυσμένης αισχροκέρδειας, ανάμεσα στους αμερικανούς «θεοσυντηρητικούς» (theocon, φονταμενταλιστές) του Τζων Μακέην και τους λάιτ συντηρητικούς (ευαγγελιστές) του Ομπάμα ή ακόμα τους αναποφάσιστους(paleocon), τι να διαλέξω; Διαλέγω, λοιπόν, Στήβεν Σόντεμπεργκ, τον αμερικανό που μας είχε δώσει την ταινία «Σεξ, ψέματα και βιντεοταινίες» και τώρα μας δίνει την ταινία για τον «Τσε». Ύστερα, θα δω Μαραντόνα και Κουστουρίτσα. Επιλέγω να δω το ντοκυμαντέρ ενός βαλκάνιου, σέρβου για την ακρίβεια, του Ε. Κουστουρίτσα, που παρουσιάζει ένα μύθο του ποδοσφαίρου, γιατί πιστεύει ότι μοιάζουν τόσο προσωπικά όσο και στη θέαση του κόσμου. «Είναι πολλέ...

Τα θύματα του απαρτχάιντ της Νότιας Αφρικής, οι βασανισμένοι και οι φυλακισμένοι μαύροι (οι δολοφονημένοι «έφυγαν νωρίς») του Νέλσον Μαντέλα, αυτοί που μας συγκινούσαν με τον αγώνα τους και μας συνέγειραν υπέρ τους, τώρα εισβάλουν στις τενεκεδουπόλεις γύρω από το Γιοχάνεσμπουργκ και χτυπούν ή καίνε οικονομικούς πρόσφυγες από τις γειτονικές χώρες που λιμοκτονούν. Τα πρώην θύματα του ρατσισμού έγιναν οι χειρότεροι ρατσιστές. Είναι φρικτή η αντιστροφή. Αλλά το ίδιο συμβαίνει παντού και συνέβαινε από πάντα στις ΗΠΑ, όπου έχει αναπτυχθεί η πολιτική τεχνογνωσία πρόκλησης και διαχείρισης των «εμφυλίων των κάτω». Η Νότια Αφρική διέρχεται μία σοβαρή οικονομική κρίση. Αλλά οι γειτονικές χώρες (Ζιμπάμπουε, Μοζαμβίκη, Μαλάουι) είναι σε ακόμη χειρότερη κατάσταση με συνέπεια την έξοδο εκατομμυρίων πεινασμένων κατοίκων τους προς τη Ν. Αφρική. Οι γηγενείς αδυνατούν να δουν την αιτία της δικής τους δυσπραγίας και συγχρόνως της εξαθλίωσης των άλλων, που είναι η εκμετάλλευση των πλουτοπαραγωγικών τους πη...

Βλέποντας παιδιά να ντοπάρονται με βιταμίνες, να ξερνάνε από το άγχος και να κοιμούνται με ηρεμιστικά προκειμένου να αντέξουν τη δοκιμασία των εξετάσεων, λέω δεν μπορεί, σίγουρα έχουμε σχέση μ’ εκείνο τον μυθικό βασιλιά της Θήβας που επιχείρησε να σκοτώσει το γιο του, τον Οιδίποδα, για να μη του πάρει το θρόνο! Αυτές δεν είναι εξετάσεις αλλά επιχείρηση ψυχολογικού πολέμου, που στέλνει τα παιδιά κατευθείαν στην παράκρουση. Γιατί δεν μπορεί να αφορά την κριτική σκέψη η εξέταση ότι ο Πόντος στις αρχές του 20ου αιώνα είχε 697.000 Έλληνες με «1.890 εκκλησίες, 22 μοναστήρια, 1647 παρεκκλήσια και 1.401 σχολεία με 85.890 μαθητές»(Ιστορία σελ. 248). Αυτό είναι κλήρωση του Πρότο! Δεν μπορεί να έχει σχέση με τη λογική η παράγραφος που λέει πως «Στον ιστορικό Πόντο όμως το τέλος της ιστορίας και του πολιτισμού των Ποντίων ήταν εξαιρετικά τραγικό και σταμάτησε βίαια με την ανταλλαγή των πληθυσμών…» (σελ. 253)! Μα ποιοι αγράμματοι επέλεξαν ένα τόσο «αγράμματο» κείμενο; Τι «σταμάτησε βίαια» ω αστοιχε...

Εξήντα χρόνια από την ίδρυση του κράτους του Ισραήλ. Εξήντα χρόνια από τη Nakba (καταστροφή) των Παλαιστινίων. Εξήντα χρόνια μιας αιματηρής αντιπαράθεσης χωρίς τέλος. Με ποιον να ταχθεί κανείς; Με τους Ισραηλινούς ή με τους Παλαιστινίους; Ο Μπους τάχθηκε με τους Ισραηλινούς, εμείς με τους Παλαιστίνιους. Οι Παλαιστίνιοι κατηγορούν για μεροληψία τον Μπους, οι Ισραηλινοί εμάς. «Μονόπλευρο μανιφέστο» χαρακτηρίζει η ανακοίνωση της πρεσβείας του Ισραήλ στην Αθήνα το κείμενο των Παλαιστινίων για τη Nakba που υπέγραψαν και Έλληνες διανοούμενοι. Αγνοεί, λένε, «τις μεγάλες ευθύνες της αραβικής πλευράς, μεταξύ των οποίων και η άρνηση της για δεκαετίες να αναγνωρίσει το Ισραήλ, ένα νόμιμο κράτος μέλος του ΟΗΕ». Μόνο που αυτό το κράτος δημιουργήθηκε (1947) σε βάρος της Παλαιστίνης, σε βάρος των Παλαιστινίων, που νομιμοποιούνται να θέλουν να επιστρέψουν στη γενέθλια γη τους, στην πατρίδα. Αλλά σύμφωνα με τους Ισραηλινούς είναι «ακραία θέση η επιστροφή εκατομμυρίων Παλαιστινίων προσφύγων στο Ισραήλ, ...

Ο HOMO AMERICANUS "γεννήθηκε¨στις 15.05.2008 (εκδόσεις Καστανιώτη).

Το μέλλον δυσοίωνο, η φύση πεθαίνει σπαρταρώντας σαν ψάρι έξω απ’ το νερό, ο πολιτισμός καταρρέει και οι άνθρωποι τυφλώνονται. Αλλά η «τύφλωση» των ανθρώπων, αυτή που περιγράφει μυθιστορηματικά ο Ζοζέ Σαραμάγκου και κινηματογραφικά ο Φερνάντο Μεϊρέγες (φεστιβάλ Κανών) πριν πλήξει τα μάτια, εκφύλισε τη νόηση. Γιατί η «τύφλωση» είναι το ακρότατο όριο των εκκεντρικοτήτων, των αυταπατών της φιλαυτίας και των παθών μας, που αλλιώς ονομάζεται τρέλα. Ο πλανήτης Γη κατάντησε ένα «πλοίο των τρελών», που ροκανίζουν χάριν παιδιάς το σκαρί του, ενώ σκέφτονται με όρους σκοταδιού και λόγο θαμπωμένο. Παραδόξως, οι τυφλοί νομίζουν πως βλέπουν ό,τι φαντάζονται και λογίζουν την τρέλα τους, αφού κυριαρχεί, ως λογική. Όλα, βέβαια, ξεκίνησαν από ένα είδος επιστήμης, βασισμένο στην καρτεσιανή φυσική –ένα είδος ορθού λόγου σαν το κρεβάτι του Προκρούστη-, που έγινε μία δήθεν μάθηση του φωτός, που, όμως, κόβει ό,τι περισσεύει, θεωρώντας το παράλογο, σκοτεινό, μεταφυσικό. Αυτός ο ακραίος διαχωρισμός της «μέρας ...

Η οικονομική κρίση, το σοκ με την τεράστια αύξηση της τιμής του πετρελαίου, η πείνα, οι σεισμοί, οι λιμοί και οι καταποντισμοί, όλα είναι ενταγμένα σε μία «στρατηγική του σοκ», που διαμόρφωσαν ο γκουρού του νεοφιλελευθερισμού Μίλτον Φρίντμαν και οι επίγονοί του, τα γνωστά «παιδιά του Σικάγου». Γι’ αυτό ας είμαστε επιφυλακτικοί στην εικόνα που διαχέεται σχετικά με την παγκόσμια οικονομική ύφεση, αφού η διαχείριση της έχει ήδη θετικά αποτελέσματα για το εμπορικό έλλειμμα των ΗΠΑ, που μειώθηκε σημαντικά τόσο γενικά όσο και απέναντι στην Κίνα. Οι γενικοί άξονες-στόχοι της εν λόγω στρατηγικής είναι ότι το κράτος είναι κακό και πρέπει να μειωθεί ο ρόλος του υπέρ του ιδιωτικού τομέα. Αλλά αυτό δεν είναι παρά το ιδεολογικό-νομιμοποιητικό πλαίσιο, το παραπέτασμα καπνού μιας εξειδικευμένης τακτικής, που αποσκοπεί στην αξιοποίηση μιας κρίσης. Έτσι, ένα πραγματικό ή προκαλούμενο ή «τηλευκατευθυνόμενο» γεγονός(Naomi Klein: Η στρατηγική του σοκ), όπως οι εκλογές, ένας πόλεμος, ένας σεισμός, ένας τυφ...

Στην Κίνα ο θάνατος ήρθε με τη μορφή μιας φυσικής καταστροφής. Στην Αμερική έρχεται με τη μορφή της απελπισίας. Στη Νέα Ορλεάνη ένα ζευγάρι ηλικιωμένων αφρο-αμερικανών (έτσι λένε τώρα οι «πολιτικά ορθοί» τους μαύρους για να μην είναι πια το χρώμα τους συνώνυμο με τη μαύρη τους ζωή) αυτοκτόνησε μαζί. Ο λόγος δεν ήταν τόσο η βαθιά αγάπη του ενός για τον άλλον, αλλά η κοινή απόγνωση για την ανήμπορη και εξαθλιωμένη ζωή τους. Εδώ ο αυτοχειριασμός είναι η άρνηση της απώλειας της αυτοεκτίμησης, είναι μια ύστατη αμυντική αντίδραση μπροστά στον κίνδυνο της ολοκληρωτικής απώλειας του εαυτού, μπροστά στον μακροχρόνιο μαρτυρικό θάνατο. Το 2003 σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία του Εθνικού Ινστιτούτου Υγείας αυτοκτονούσε στις ΗΠΑ ένας αφρο-αμερικανός κάθε 4,5 ώρες! Το 2006 τα στοιχεία βελτιώθηκαν λόγω της επιχείρησης στροφής των μαύρων προς τη θρησκεία (πολλοί μαύροι δηλώνουν φόβο για την «αιώνια καταδίκη» που είναι η ποινή του αυτόχειρων από το Θεό!). Αλλά στις Πολιτείες του αμερικανικού Νότου η κατ...

Η κληρονομιά του Μάη του ’68 ήταν η παθιασμένη δέσμευση υπέρ των αδυνάτων. Αυτή είναι η αποτίμηση του Γ. Φίσερ. Αλλά γιατί όταν ο ίδιος ήταν στην εξουσία (υπουργός) και μπορούσε να κάνει κάτι υπέρ των αδυνάτων λησμόνησε τη δέσμευσή του; Ποια γητειά ασκεί η εξουσία που καθιστά τους ανθρώπους άνοες και αμνήμονες λωτοφάγους; Πρόκειται για κάτι εγγενές στη φύση μας (η λίμπιντο κυριαρχίας!), ή κάτι άλλο; Ότι κι αν είναι, η μόνη απάντηση στο φασισμό της εξουσίας, την ακραία εκείνη στιγμή που γίνεται ένας φετιχισμός της δύναμης, είναι να μένει κανείς εσαεί αντι-εξουσιαστής τόσο απέναντι στους άλλους όσο και απέναντι στον εαυτό του. Γιατί όλοι ασκούμε εξουσία. Αν, συνεπώς, πρέπει να μιλάμε για την κληρονομιά του Μάη, αυτή δεν μπορεί να είναι η δημιουργία των νέων ελίτ της εξουσίας, δηλαδή η αναπαραγωγή της εξουσίας, αλλά το ανεπανάληπτο βίωμα κάποιων στιγμών κατάλυσης κάθε μορφής εξουσίας, η στιγμιαία κατάργηση των ταξικών διαφορών, το πανηγύρι της ισότητας, της αλληλεγγύης και της αποθέωσης τ...

Η κραυγή του Νασίμ πέρασε σαν υπέρηχος, που δεν πιάνουν τα ανθρώπινα αυτιά, στο διαδίκτυο και από ιστολόγιο σε ιστολόγιο (Λυγερή, Περίπλους, ixnilasies) έφθασε εδώ. Ακούστε την: «Λέγομαι Νασίμ Μουχαμέντι, είμαι από το Αφγανιστάν, 22 χρονών. Είμαι σχεδόν 3 χρόνια στην Ελλάδα, 15 μήνες ήμουν μέσα στη φυλακή της Αυλώνας επειδή τη δεύτερη μέρα που βρέθηκα εδώ στην Ελλάδα πήγα στο Αλλοδαπών να ζητήσω άσυλο ως πρόσφυγας... Με παίρνει ο αστυνόμος μέσα στο τμήμα. Με χτύπησαν πάρα πολύ που δεν μπορούσα να κοιμηθώ για μία εβδομάδα... Μου είπαν ότι «λες ψέματα πώς ήρθες, ποιος έχει πληρώσει, να μου πεις ποιος σε έφερε εδώ». Μετά την άλλη μέρα με πήγαν δικαστήριο. Δικάστηκα μέσα σε 2 ½ -3 λεπτά, δεν μου φέραν δικηγόρο, δεν είχα μετάφραση, δεν ήξερα τι είναι γιατί πρώτη φορά βρέθηκα μπροστά στο νόμο, μπροστά στο δικαστήριο. Δεν ήξερα τι να κάνω. Φοβόμουν, είχα άγχος, δεν είχα δικηγόρο, δεν γνώριζα κανέναν εδώ. Με πήγαν και στο κρατητήριο. 16 μέρες ήμουν εκεί. Έφαγα ξύλο από τους κρατούμενους εκεί.....

Πώς να απαντήσεις σε κάποιον που απευθύνεται σε σένα μέσω άλλης εφημερίδας (επιστολή 5/5 στην Ελευθεροτυπία); Γιατί σε εγκαλεί μέσω άλλων; Εγκαλεί, άραγε, εμένα ή εκείνους που με αναδημοσιεύουν; Που να ξέρει κανείς. Πάντως, ο διδάκτωρ που θεωρεί ότι μόνο οι Καθολικοί κυνηγούσαν τις μάγισσες και όχι και οι Πουριτανοί προτεστάντες φαίνεται ότι αγνοεί τις Μάγισσες του Σάλεμ και τη φοβερή αναφορά του Νάθανιελ Χώθορν στους συμπατριώτες του με τη Βίβλο και το σπαθί(εισαγωγή στο Άλικο Γράμμα, 1854). Όχι ότι δεν κυνηγούσαν τις μάγισσες και οι Καθολικοί αλλά οι Πουριτανοί ταιριάζουν με την απόφαση της Ιεράς Συνόδου (άρθρο «Περί Πορνείας»). Τώρα, τι σχέση έχουμε εμείς με τις μάγισσες και μας κυνηγούν οι Αμερικανοί της Γουόλ Στριτ, τα funds και οι πετρελαιοπνίχτες; Στα 126 δολάρια ανήλθε η τιμή του πετρελαίου και συνεχίζει ακάθεκτη. Που πάμε; Που μας πάνε; Κατευθείαν στην εξόντωση, αφού δεν θα μπορούμε να αγοράσουμε ούτε το πετρέλαιο για να αυτοπυρποληθούμε. Το χειρότερο είναι πως θα πεθάνουμε με...

Δεν ξέρω αν τα θύματα είναι οι Ισραηλινοί, που γιορτάζουν τα 60 χρόνια του κράτους τους ή οι Παλαιστίνιοι, που μνημειώνουν τη Nakba, τα 60 χρόνια της καταστροφής τους. Δεν ξέρω μέσα από ποια διαδικασία τα θύματα του ναζισμού έχασαν την αθωότητα του μαρτυρίου τους και έγιναν σαν τους θύτες τους που υποδούλωσαν και σφαγίασαν επειδή θεωρούσαν τους εαυτούς τους θύματα. Δεν ξέρω πως εναλλάσσεται το θύμα και ο θύτης στον ίδιο άνθρωπο. Ξέρω μόνο πως η εξουσία είναι ο καταλύτης της αλλαγής και η απαρχή της τυραννίας (χιλιάδες παιδιά πωλούνται ως σκλάβοι στην Κίνα). Ξέρω ακόμα ότι ένας αποκλεισμένος, ένας απόκληρος είναι συγχρόνως θύτης και θύμα, όπως «Οι νταβάδες στο Μετρέ είναι θεότητες του κακού και απόλυτα θύματα» (Ζενέ). Γιατί κάθε κοινωνική κατηγορία, κάθε τάξη, ακόμη και οι απόκληροι έχουν την ιεραρχία τους, έχουν τους εξουσιαστές-θύτες τους, που είναι, όπως και οι ίδιοι, θύματα. Αλλά πως όλο αυτό το σύστημα μικρών και μεγάλων θυτών και συνάμα θυμάτων καταφέρνει να αναπαράγεται; Σ’ αυτό...

Σχολιάσαμε τις προάλλες τον στερεότυπο και μονοσήμαντο τρόπο αντιμετώπισης των οικονομικών κρίσεων (αφορμή οι δηλώσεις Γκαργκάνα) και αναφερθήκαμε στον Κέινς και τον Γκαλμπρέηθ που πρότειναν αντί της λιτότητας ως μεθόδου αντιμετώπισης της οικονομικής ύφεσης την υπεράσπιση της αγοραστικής δύναμης των εργαζομένων με αύξηση των μισθών και τις μειώσεις φόρων. Το σχόλιο αναδημοσιεύθηκε από τον Γιάννη Τριάντη στην «Ελευθεροτυπία». Στη συνέχεια, η πρόταση υιοθετήθηκε από τον Γιώργο Παπανδρέου. Για να αμφισβητηθεί, τελικά, με σφοδρότητα από την Αλέκα Παπαρήγα κατά την ομιλία της στη Λάρισα. Συγκεκριμένα, η γραμματέας του ΚΚΕ είπε πως «Με σημαία τον Κέινς και τον Γκαλμπρέηθ κοροϊδεύουν ότι θα λύσουν τα κοινωνικά προβλήματα…», συμπληρώνοντας πως η πρόταση δεν μπορεί να αποτελέσει «ούτε την ελάχιστη γραμμή άμυνας». Σε ό,τι με αφορά δεν είπα ποτέ ότι ο Κέινς και ο Γκαλμπρέηθ μπορούν να λύσουν τα κοινωνικά προβλήματα. Αυτό ούτε ο Μαρξ δεν θεωρούσε ότι μπορούσε να το καταφέρει μόνος του! Όμως, η πρό...

Την Ναργκίς οι παλαιότεροι τη γνώρισαν ως Ινδή ηθοποιό και τραγουδίστρια, οι νεότεροι τη μαθαίνουν ως τυφώνα που αφήνει στο πέρασμά του δεκάδες χιλιάδες νεκρούς(Μιανμάρ). Έκλαιγε μονίμως η Ναργκίς κατά το ανάλογο της δικής μας Μάρθας Βούρτση. Τα ίδια δάκρυα (που κάποτε γελοιοποιούσαν τον πόνο) συνεχίζουν να κυλούν σαν ποτάμια, που συναντιόνται στη θάλασσα μιας κοινής, παγκόσμιας οδύνης. Θάνατος και θρήνος στη Μιανμάρ από τα φυσικά φαινόμενα που εμείς εξαγριώσαμε (αλλά και τη χούντα). Λιμοκτονία και θάνατος στη Σομαλία επειδή οι Μίδες της Δύσης δεν μπορούν να κορέσουν την άρρωστη βουλημία τους για όλο και περισσότερο χρυσάφι. Να, όμως, που τα πράγματα αλλάζουν, όταν ξεπερνούν κάθε όριο και ο φόβος αρχίζει να πλήττει και τους «πάνω». Οι κλιματικές αλλαγές δεν κάνουν διάκριση σε πλούσιους και φτωχούς. Η καταστροφή του πλανήτη δεν κάνει διαχωρισμούς, αλλά αφορά όλους. Γι’ αυτό κάποιοι πλούσιοι νέοι στις ΗΠΑ αλλά και στη Βρετανία, οι αποκαλούμενοι Yawns(Young and Wealthy but Normal: νέοι κα...

Οι νεοφιλελεύθεροι αντεπιτίθενται σε όσους τους εγκαλούν για τη σημερινή κρίση και, βαφτίζοντας το κρέας ψάρι, ισχυρίζονται ότι η παγκόσμια οικονομική ύφεση δεν είναι αποτέλεσμα της φτώχειας αλλά της ευημερίας! Φταίνε, λέει, οι Κινέζοι και οι Ινδοί που απέκτησαν την… κακή συνήθεια να τρώνε δύο φορές την ημέρα! Βέβαια, οι διαπρύσιοι κήρυκες της συρρίκνωσης του κράτους δεν μας λένε γιατί η αμερικανική κυβέρνηση παρενέβη για να προλάβει το κραχ. Αλλά οι νεοφιλελεύθεροι έχουν δίκιο, η κρίση οφείλεται στην ευημερία. Όχι, όμως, στην… ευημερία όσων τρώνε λίγο παραπάνω φαγητό αλλά στη χωρίς όρια συσσώρευση του κεφαλαίου, στην υπερευημερία των λίγων. Οι οικονομολόγοι που δεν έχουν σχέση με τα «παπαγαλάκια» του νεοφιλελευθερισμού, προειδοποιούσαν ότι υπάρχει ένα φυσικό και ένα κοινωνικό όριο του ρυθμού με τον οποίο το κεφάλαιο μπορεί να συσσωρεύεται. Το φυσικό όριο είναι η δυνατότητα της φύσης να αναπαράγει τις ύλες που οι βιομηχανίες εξάγουν (οικολογική κρίση). Το δε κοινωνικό όριο καθορίζεται...

Τριάντα χιλιάδες νέοι συμμετείχαν το Σάββατο στο teknival του Crucey-Villages (παλιά βάση του ΝΑΤΟ), διεκδικώντας την ελευθερία στο «κάψιμο του μυαλού» τους. Εκατοντάδες ήταν οι νέοι που συγκεντρώθηκαν στη Γεωπονική σχολή της Αθήνας, ζητώντας την ελεύθερη χρήση του χασίς. Την ίδια ώρα, ένας 33χρονος τοξικομανής στη Θεσσαλονίκη πάνω στον παροξυσμό της στέρησης σκοτώνει έναν αθώο με πιστόλι αστυνομικού! Παντού, η αστυνομία «παρέχει» με ενέργειες και παραλείψεις τα όπλα του φόνου ή του αυτοχειριασμού! Ακριβώς, όπως συμβαίνει στα σύγχρονα γκέτο, όπου αφήνουν την απελπισία να αυτοεξοντωθεί, να αυτοπυρποληθεί εν πλήρει χημική ελευθερία. Όπως συμβαίνει στην Ομόνοια, εκεί όπου η ηρωίνη μοιράζεται και καταναλώνεται ελεύθερα. Εδώ ως γνωστόν εγκαταβιούν οι ανέστιοι, οι απόκληροι, οι αποκλεισμένοι, οι έσχατοι. Εδώ βρίσκεται το τελευταίο σκαλοπάτι στην κοινωνική κλιμάκωση του μίσους, το μίσος της θεσμισμένης κοινωνίας έναντι των έσχατων αλλά και το μίσος erga omnes των τελευταίων, το μίσος έναντι ό...

Η αμερικανική κυβέρνηση «είναι ικανή για όλα», ακόμη και για την κατασκευή του ιού του aids προκειμένου να πλήξει τους μαύρους. Όχι, αυτό δεν το λέει ένας διεστραμμένος «αριστερός» συνομωσιολόγος, τουτέστιν ένας αντι-αμερικανός, αφού σύμφωνα με κάποιους ο αντιαμερικανισμός είναι η ιδεολογία της αριστεράς! Το δηλώνει ο Ιερεμίας Ράιτ, ο πρώην πάστορας (πνευματικός) του Μπάρακ Ομπάμα. Όμως, αυτό δεν το είπε κανένα τηλεοπτικό κανάλι, κανένα ραδιόφωνο, ούτε το έγραψε κάποια εφημερίδα. Ελάχιστες ήταν οι εφημερίδες που έγραψαν για τη νέα σφαγή νηπίων στη Γάζα από τους Ισραηλινούς. Τα ελληνικά και ξένα μέσα ενημέρωσης βρίθουν από πληροφορίες για το Θιβέτ και τον Δαλάι Λάμα, κανένα όμως δεν αναφέρεται στο νέο ξεσηκωμό στη Μυανμάρ(Βιρμανία). Όσο για την εξανάσταση των λιμοκτονούντων μόνο κάτι ψελλίσματα εδώ κι εκεί. Κανείς δεν μιλάει για τις αναλύσεις που αποδίδουν την αιτία της έσχατης απελπισίας και της πείνας δισεκατομμυρίων ανθρώπων σε ολόκληρο τον πλανήτη στα χρηματιστηριακά παιγνίδια και τ...

Οι πρωτομαγιάτικες διαδηλώσεις της Αθήνας ισχνές και διασπασμένες, αποτυχημένες παραστάσεις επιχορηγούμενων θεάτρων δρόμου. Τα αυγά, οι μπογιές, τα μπουκάλια και το σύνθημα «αλήτες-λέρες-εργατοπατέρες» εναντίον της ηγεσίας της ΓΣΕΕ απηχούν τη γενικευμένη απαξίωση ενός απόλυτα χειραγωγημένου-κομματικού συνδικαλισμού, που καπελώνει την αγωνία των εργαζομένων σύμφωνα με τις επιταγές των κομματικών επιτελείων. Δεν αναφερόμαστε μόνο στην πλειοψηφία της Γενικής Συνομοσπονδίας (ΠΑΣΟΚ) αλλά και στις άλλες δυνάμεις, που διέπονται από την ίδια κομματική και πατερναλιστική αντίληψη. Οι ισόβιοι συνδικαλιστές, τα ισόβια επαγγελματικά στελέχη δημιουργούν τον κύκλο παραγωγής και αναπαραγωγής της εξουσίας τους. Κανείς δεν εκπροσωπεί τους εργαζόμενους, κανείς δεν εκλέγεται πραγματικά απ’ αυτούς. Η εκλογή τους είναι τυπική και πάντα κατευθυνόμενη από τους κομματικούς μηχανισμούς. Γι’ αυτό, ακριβώς, οι συνδικαλιστές εκφράζουν και εκπροσωπούν μόνο τα κόμματα στα οποία και ουσιαστικά λογοδοτούν. Τα περί αυ...