Μεταμορφώσεις

Αίφνης ο άνεμος άρχισε να φυσάει προεκλογικά και ουκ ολίγοι, ακόμη και οι πλέον φανατικοί οπαδοί του μνημονιακού μονοδρόμου, έγιναν λάβροι αντι-μνημονιακοί ου μην και αντιεξουσιαστές. Με έκπληξη, λοιπόν, διαβάσαμε ότι ο υπουργός Οικονομικών, ο οποίος υπέγραψε τις συμφωνίες του Ιουλίου και του Οκτωβρίου, μιλάει τώρα για την αντίφαση της δημοσιονομικής προσαρμογής σε σχέση με την κατάσταση της πραγματικής οικονομίας. Κι εμείς ζαλισμένοι από τις πολιτικές του πιρουέτες, δεν ξέρουμε ποιος αληθεύει, ο χθεσινός υπουργός του μημονίου ή το ίδιο πρόσωπο που αυτοκαταγγέλλεται ένεκα διαδοχής και εκλογών. Ή, μήπως ο κ. Βενιζέλος τώρα αντιλήφθηκε ότι «καίγεται» οριστικώς και αμετακλήτως, ενώ ο αντίπαλός του και νυν πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ ενδέχεται να αναβαπτισθεί στην κολυμπήθρα της κομματικής νομιμοποίησης. Κι όλα αυτά ενώ η Ελλάδα οδεύει προς την άβυσσο.
Αλλά οι εκπλήξεις δεν σταματούν στις αντι-εξουσιαστικές μεταμφιέσεις των στελεχών της κυβέρνησης και του ΠΑΣΟΚ. Κάποιοι, τώρα, «ντύνονται» και ευαίσθητοι λογοτέχνες. Συγκεκριμένα, ο έτερος αντιπρόεδρος της κυβέρνησης, ο κ. Θ. Πάγκαλος, εκδίδει λογοτεχνικό πόνημα, που περιλαμβάνει οχτώ διηγήματα και φέρει τον γενικό τίτλο «Οι χαμένοι». «Πολλοί νόμιζαν ότι δεν μπορεί (σ.σ. ο Θ. Πάγκαλος) να μας ξαφνιάσει…» αναφέρει ο εκδοτικός οίκος στο ενημερωτικό του σημείωμα, καταδεικνύοντας ότι ακόμη και για τους εκδότες συνιστούν έκπληξη οι λογοτεχνικές επιδόσεις του πολιτικού άντρα. Αλλά γιατί να μη γράφει λογοτεχνία ο Πάγκαλος; Σύμφωνα με τη λογική του Καντ, αν πιστεύεις ότι «μαζί τα φάγαμε», αν θεωρείς ότι οι «κάτω» είναι η ασθένεια του κόσμου, τότε είσαι εντάξει από ηθική άποψη, ακόμη κι αν έκανες λάθος για την κρίση σου γι’ αυτούς. Αλλ’ όμως, αν ο αντιπρόεδρος έκρινε έτσι από προσωπικό συμφέρον, τότε διέπραξε μια ανήθικη πράξη! Γι’ αυτό κάποιοι ακόμη κι όταν κάνουν λάθος εμμένουν εμμανώς στις απόψεις τους. Ο πρώην πρόεδρος των ΗΠΑ Τζορτζ Μπους, μάλιστα, είχε ήσυχη τη συνείδησή του παρά τους εκατοντάδες χιλιάδες νεκρούς στο Ιράκ. Κι αυτό γιατί θεωρούσε ότι ενήργησε ως συνεπής στις αρχές του, ως ένας δηλαδή ανυστερόβουλος ιδεολόγος! Την ίδια εποχή, μάλιστα, η Λόρα Μπους διάβαζε Ντίκινσον, Ουίτμαν, Γκαίτε και Ρίλκε αλλά κάλυπτε με σεντόνι τη Γκερνίκα του Πικάσο! Γι’ αυτό είναι αναγκαία η διάκριση της επιφανειακής κουλτούρας από τη βιωμένη κουλτούρα που αντιστέκεται στις φαντασιώσεις καταστροφής. Η πρώτη ανέχεται και εμπεριέχει μαζί με τα σπουδαία πνευματικά έργα και μία κουλτούρα θανάτου, ενώ η δεύτερη λειτουργεί σαν μία αντίρροπη δύναμη σε κάθε μορφή βίας, σε κάθε συμβολικό θάνατο είτε λέγεται ανεργία είτε λέγεται εξαθλίωση και πείνα. Η βιωμένη κουλτούρα αντιστοιχεί σ’ ένα πολιτισμό ζωής και ανθρωπιάς, ενώ η επιφανειακή σε μία ποσοτικοποιημένη οικονομική «ηθική», που αντιμετωπίζει τον άνθρωπο ως στατιστικό δείκτη. Συνελόντι ειπείν, υπάρχει ένας πολιτισμός της Αγάπης κι ένας πολιτισμός του Μίσους. Παραδόξως, ο τελευταίος κυριαρχεί.