Μάριο Βάργκας Γιόσα

«Όταν ακούω τον Άσκροφτ να μιλά, έχω την εντύπωση ότι ακούω έναν ιμάμη από τη Βαγδάτη». Ο Τζον Άσκροφτ ήταν ο υπουργός των ΗΠΑ επί Μπους και σ’ αυτόν αναφερόταν πριν χρόνια ο λατινοαμερικάνος συγγραφέας Μάριο Βάργκας Γιόσα, το φετινό νόμπελ λογοτεχνίας. Ο Γιόσα δεν είναι αντι-αμερικανός, είναι όπως ο ίδιος αυτοπροσδιορίζεται «ριζοσπάστης φιλελεύθερος», που παρ’ ολίγο να γίνει πρόεδρος του Περού. Το νόμπελ λογοτεχνίας του ξέφυγε μέσα από τα χέρια του πολλές φορές. Ακόμα και όταν είχε ταχθεί υπέρ των νεοφιλελεύθερων και της αμερικάνικου τύπου παγκοσμιοποίησης. Κάτι που δεν μπορούσε να καταλάβει ποτέ ο Ιγκνάσιο Ραμονέ. Ένα απόσπασμα, όμως, από το μυθιστόρημά του Γιόσα «πότε πήραμε την κάτω βόλτα;» είναι κατατοπιστικό για την εξέλιξή του: «Η επανάσταση, η φιλία, η ζήλια, ο φθόνος, όλα ένας αχταρμάς, όλα μια μάζα, Σαβαλίτα, απ’ την ίδια βρόμικη λάσπη είναι φτιαγμένος κι ο Χακόμπο, Σαβαλίτα». Δεν υπάρχουν άγιοι. Αυτό είναι το συμπέρασμα του ερωτευμένου επαναστάτη. Όλα αρμόβουρκος. Αλλά τότε η πίστη πάει περίπατο. «Μήπως ήταν τότε, στο δεύτερο έτος, Σαβαλίτα; Μήπως πήρες τότε την κάτω βόλτα; ... Ίσως να τα ’κανες μούσκεμα από έλλειψη πίστης, Σαβαλίτα... Το χειρότερο πράγμα είναι οι αμφιβολίες... Αντίθετα, είναι υπέροχο να μπορείς να κλείνεις τα μάτια σου και να λες ο Θεός υπάρχει, ή ο Θεός δεν υπάρχει, και να το πιστεύεις... Να σφίξεις τις γροθιές, να σφίξεις τα δόντια, να πεις η ΑΠΡΑ είναι η λύση, η θρησκεία είναι η λύση, ο κομμουνισμός είναι η λύση, και να το πιστέψεις... Αυτό που με σακάτευε, Αϊντα, ήταν οι αμφιβολίες, η αβεβαιότητα...». Η έλλειψη πίστης, οι αμφιβολίες θα επισύρουν τότε την φοβερή κατηγορία των συντρόφων: «Μικροαστικός αγνωστικισμός»! Πριν την τελεσίδικη καταδίκη, θα φύγει από την επαναστατική οργάνωση και θα γίνει… λογοτέχνης.
«Ο μόνος τρόπος για να υποφέρεις την ύπαρξη είναι να τη χάνεις μες στη λογοτεχνία όπως μέσα σ’ ένα συνεχές όργιο». Αυτή τη ρήση του Φλωμπέρ χρησιμοποιεί ο Μάριο Βάργκας Γιόσα για να αποδώσει την υπαρξιακή σχέση του με τη λογοτεχνία. Αυτή η σχέση δημιουργεί την λατινοαμερικάνικη λογοτεχνία και κείμενα σαν του Γιόσα, του Μαρκές(έμεινε στην ιστορία το περίφημο χαστούκι του στον Γιόσα), του Φουέντες: «…σταμάτησε το χρόνο, δώσε μου ένα μέλλον δώσε μου ένα δάκρυ, Τσιμπομπό, πιάσε το χάμογελό μου, κυνήγησε το πνεύμα μου... Σπάσε το ρυθμό και πίστεψέ με, ένωσε τα πνευμόνια μου, γέμισε τα φράγματα με χώμα και λουλούδια, μη με πουλάς για το φεγγάρι…». Λέξεις, εικόνες, ρυθμός, η λατινοαμερικάνική λογοτεχνία-καταλύτης της ψυχής που κάνει τα κύτταρα να χορεύουν ερωτευμένα και τη ζωή να συν-κινείται, εκλύοντας αγάπη και συμπάθεια.