Η ιδεολογία της σύγχρονης ακροδεξιάς

 

[ Γιώργος X. Παπασωτηρίου / Κόσμος / 21.01.24 ]

---

Στην Ελλάδα το αναμενόμενο νομοσχέδιο για το γάμο των ομόφυλων ζευγαριών αποτέλεσε το έναυσμα για την εκδήλωση του «combat culturel» (του «πολιτιστικού αγώνα») των ακροδεξιών οπαδών της ταυτότητας του "πατρίς-θρησκεία-οικογένεια".

Οι ακροδεξιοί βρίσκονται σε… πόλεμο με αυτούς που θεωρούν «αρνητές» του ενός από τους βασικούς πυλώνες της ιδεολογίας τους, της παραδοσιακής ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΣ.

Το φαινόμενο δεν είναι μόνο ελληνικό. Στις ΗΠΑ, ο Τραμπ επανέρχεται υποστηριζόμενος από τους ακροδεξιούς του Μπάνον. Στη Γαλλία οι ακροδεξιοί  «δεν κρύβουν την ικανοποίησή τους καθώς βλέπουν τα θέματά τους να διαδίδονται από το (μιντιακό) γκρουπ Bolloré» (Le Monde). Παντού, ισχυροί μιντιακοί όμιλοι υποστηρίζουν τις ιδέες της ακροδεξιάς, με κάποιες εθνικές διαφοροποιήσεις. Υπάρχουν όμως κάποια γενικά χαρακτηριστικά που αφορούν:

Τη διάδοση από τα συστημικά μίντια των ιδεών της ακροδεξιάς: Πως λειτουργούν τα μίντια:

"Στις 15 Δεκεμβρίου 2023, μέρος των γαλλικών μέσων ενημέρωσης παθιάστηκε με μια επίθεση που συνέβη δύο μήνες νωρίτερα, στη Λυών: τον ξυλοδαρμό ενός εφήβου από δύο νεαρά κορίτσια της ίδιας ηλικίας. Γιατί αυτό το ξαφνικό εθνικό ενδιαφέρον, σε μια χώρα που καταγράφει, χρόνο με τον χρόνο, 2.000 θύματα σωματικής βίας κάθε μέρα;" αναρωτιέται ο ασυντάκτης της γαλλικής εφημερίδας Le Monde. "… η δράστης φορούσε χιτζάμπ", ήταν μουσουλμάνα είναι η απάντηση.

Ιδού πως αναπτύχθηκε η είδηση παρότι ήταν "μπαγιάτικη". Όπως αναφέρει η Le Monde: "Την προηγούμενη μέρα, ένας λογαριασμός στο X (πρώην τουίτερ) που ειδικεύεται σε βίαια βίντεο δημοσίευσε εικόνες της επίθεσης. Το βίνετο πήρε μία κορυφαία πλατφόρμα της φασιστικής σφαίρας, η Fdesouche, και από το Telegram, ένα κανάλι της ριζοσπαστικής ακροδεξιάς. Το CNews, στην ιστοσελίδα του, είναι το πρώτο μέσο που έκανε αναφορά το ίδιο βράδυ. Κατά τη διάρκεια της νύχτας, ένας δημοσιογράφος του περιοδικού Valeurs Acteurs δημοσίευσε τις πρώτες πληροφορίες από αστυνομική πηγή…(σ.σ. έτσι βεβαιώθηκε το «αληθές» της είδησης)…". Ακολούθησαν οι ακροδεξιοί πελταστές στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης (Le Monde). Έτσι, η προ διμήνου επίθεση έγινε θέμα της ημέρας και η ισλαμοφοβία χτύπησε κόκκινο!

Αλλά ποια είναι τα γενικά χαρακτηριστικά της σύγχρονης ακροδεξιάς;

Στη γνωστή λίστα του με τα στοιχεία του φασισμού, ο Umberto Eco γράφει: «το φασιστικό παιχνίδι μπορεί να παιχτεί με πολλές μορφές», γιατί ο φασισμός είναι «ένα κολάζ… μια κυψέλη αντιφάσεων».

Ο ««combat culturel»» των ακροδεξιών λοιπόν, περιλαμβάνει:

Θέματα ταυτότητας που αφορούν στην ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ και τα «φύλα». Ο ακροδεξιός πρόεδρος της Αργεντινής Μιλέι ανακοίνωσε ότι θα καταργήσει το υπουργείο γυναικών, φύλλου και διαφορετικότητας και ότι θα διεξάγει ένα «πολιτιστικό πόλεμο ενάντια στο φεμινισμό και το σοσιαλισμό». Ο ακροδεξιός Βίλντερς στην Ολλανδία επιδιώκει να «σταματήσει την εργασία των τοπικών κυβερνήσεων πάνω σε ζητήματα φύλου, κλιματικής τρέλας και της διαφορετικότητας».

 Απέναντι στα δικαιώματα της ΛΟΑΤΚΙ κοινότητας, οι ακροδεξιοί προβάλουν την υπεράσπιση της «διαφορετικότητας των ετερόφυλων που βάλλεται» και των «δικαιωμάτων των στρέιτ». Απέναντι στις γυναικείες κατακτήσεις θέτουν την «υπεράσπιση της οικογένειας». Η ισλαμοφοβία και ο ρατσισμός αποκαλούνται «υπεράσπιση του δυτικού τρόπου ζωής και του δυτικού χριστιανικού πολιτισμού».  

Ένα εξέχον μέλος του ακροδεξιού ταυτοτικού Κινήματος, ο Αυστριακός Μάρτιν Σέλνερ, αναφέρθηκε στο στόχο για απελάσεις εκατομμυρίων μεταναστών, συμπεριλαμβανομένων ορισμένων με γερμανική υπηκοότητα.

Οι ακροδεξιοί επινοούν έναν κόσμο πολλαπλών επικείμενων απειλών για να υποστηρίξουν την αυταρχική διακυβέρνηση και τη λογοκρισία.

Η αντίθεσή τους στα «φύλα», δηλαδή στα κινήματα των Γυναικών και της ΛΟΑΤΚΙ κοινότητας συνοδεύεται από μία αντιμεταναστευτική οργή και τη διασπορά του φόβου. Φόβος για τις φεμινίστριες, φόβος για τους ομοφυλόφιλους, φόβος για τους μουσουλμάνους, φόβος όλων εναντίον όλων. Γι' αυτό ο συνδετικός ιστός στην κοινωνία των ακροδεξιών είναι ο φόβος. Οι μετανάστες, οι ομοφυλόφιλοι, οι μουσουλμάνοι, οι ακτιβίστριες, είναι «εισβολείς», είναι ένα εισερχόμενο «κακό», ένας εποικιστής που πρέπει να αποβληθεί από το "σώμα". Ο Σουνάκ στο Ηνωμένο Βασίλειο απελαύνει τους αιτούντες άσυλο στη Ρουάντα! 

Οι ακροδεξιοί ενθαρρύνουν τις κρατικές εξουσίες να παρεμβαίνουν στην εκπαίδευση, στα πανεπιστημιακά ιδρύματα και προγράμματα, να λογοκρίνουν τα καλλιτεχνικά και τηλεοπτικά προγράμματα, να απαγορεύουν στις γυναίκες (τις αβλώσεις) και στα ΛΟΑΤΚΙ άτομα τα νόμιμα δικαιώματά τους, να τα αποκλείουν από δημόσιους χώρους (Πολωνία), να υπονομεύουν την αναπαραγωγική ελευθερία και τον αγώνα κατά της βίας εναντίον των γυναικών (σύγκρουση στην Ελλάδα ακόμα και για τον όρο γυναικοκτονία) κ.ά.. Απειλούν με βία εκείνους/ες, που έχουν χαρακτηριστεί δαιμονικές δυνάμεις (φεμινίστριες, μέλη ΛΟΑΤΚΙ κοινότητας, μουσουλμάνους κ.ά.) και των οποίων η καταστολή ή η απέλαση υπόσχεται την προστασία του έθνους! Ο φόνος του Λουκμάν ήταν η κατάληξη της της σχετικής ιδεολογικής προετοιμασίας των δραστών από την Χρυσή Αυγή.

Δεν είναι τυχαίο ότι το μέγεθος της ισλαμοφοβίας της ακροδεξιάς είναι τέτοιο που λησμόνησε τον παραδοσιακό αντισημιτισμό της και στέκεται στο πλευρό του Ισραήλ και ενάντια στους φτωχούς μουσουλμάνους της Παλαιστίνης.  

Μια άλλη διάστασης της ακροδεξιάς ιδεολογίας είναι η συνωμοσιολογία. Η κλιματική κρίση θεωρείται «κομμουνιστικό ψέμα»! Ο Τραμπ την έχει αμφισβητήσει ανοιχτά, το ίδιο και ο νέος ακροδεξιός πρόεδρος της Αργεντινής. Μια παραλλαγή της παραπάνω θέσης από διάφορα ακροδεξιά κόμματα είναι ότι για το περιβάλλον ευθύνονται οι μετανάστες! (το ακούσαμε και στην Ελλάδα για την πυρκαγιά στον Έβρο)

Οι θεωρίες συνομωσίας γιγαντώθηκαν την περίοδο της πανδημίας, όταν η ακροδεξιά ανέπτυξε το αντιεμβολιαστικό κίνημα, παρουσιάζοντας ένα «αντιστασιακό» και δήθεν αντισυστημικό πρόσωπο τοποθετούμενη ενάντια στις μεγάλες φαρμακοβιομηχανίες σε σύζευξη με τον ρατσισμό ενάντια στους κινέζους (Τραμπ).  

Η ακροδεξιά επιχειρεί να οικειοποιηθεί έννοιες, σύμβολα και παραδόσεις της Αριστεράς, όπως η ΑΝΤΙΣΤΑΣΗ στο σύστημα και την εξουσία, παρουσιάζοντας πολλές φορές ένα αντιιμπεριαλιστικό και αντιαποικιακό πρόσωπο.  «Βρισκόμαστε υπό κατοχή – δεν φοβάμαι καθόλου τη λέξη, μιλάω συχνά για τη δεύτερη κατοχή… Ακολουθούμε την παράδοση όλων των αντιαποικιακών αγώνων» λέει ένας ακροδεξιός.

Ο αντισυστημισμός αυτός αλιεύει από το χώρο της πολυδιασπασμένης και εν πολλοίς αφομοιωμένης Αριστεράς και των εξωνημένων εργατικών συνδικάτων (δες ΓΣΕΕ). Δεν είναι τυχαίο ότι τα συστημικά μίντια διαδίδουν την προπαγάνδα της ακροδεξιάς τονίζοντας τον δήθεν αντικαθεστωτισμό της, καθώς αυτός βρίσκει απήχηση σε ευρύτατα λαϊκά στρώματα και τη νεολαία.

Στον λόγο της σύγχρονης Ακροδεξιάς είναι κεντρικός ο ρόλος της “ταυτότητας του ατόμου”. Όχι στη ΣΥΛΛΟΓΙΚΟΤΗΤΑ, Ναι στον ΑΤΟΜΙΚΙΣΜΟ. Ο καθένας για τον εαυτό του. Οι αξίες που προβάλλονται σαν κορυφαίες είναι ένα μείγμα ατομικισμού, οικονομικού νεοφιλελευθερισμού και παραδοσιακών συντηρητικών αξιών.  Στον καιρό της πανδημίας δεν γινόταν αναφορά στα συλλογικά δικαιώματα στην υγεία αλλά μόνο στις προσωπικές επιλογές, στην ΑΤΟΜΙΚΗ ΕΥΘΥΝΗ. Στο οικονομικό πεδίο ομοίως, προωθείται ο ακραίος νεοφιλελευθερισμός, το ατομικό κυνήγι βελτίωσης των συνθηκών ζωής, η προσωπική ανέλιξη με κάθε τρόπο και κάθε μέσο, χωρίς καμία αναφορά σε συλλογικές διεκδικήσεις. Στο πεδίο του ατομικισμού ακυρώνονται όλες οι αντισυστημικές «κορώνες» της ακροδεξιάς...

Γι' αυτό σήμερα η ιδεολογία της αλληλεγγύης και της συλλογικότητας είναι βαθιά αντιφασιστική...

* Ένα άλλο χαρακτηριστικό της ακροδεξιάς είναι η στήριξη του του Ισραήλ απέναντι στους Παλαιστίνιους.  Μέχρι πρόσφατα η αντίθεση απέναντι στους «Εβραίους» αποτελούσε ταυτοτικό στοιχείο για τους ακροδεξιούς, ενώ σήμερα προτείνουν ακόμη και την εξορία των Παλαιστινίων από τη Γάζα. Η ισλαμοφοβία υπερκέρασε τον αντισημιτισμό…

**Φωτογραφία αρχείου: Ο δολοφονημένος από τους χρυσαυγίτες, Λουκμάν.