Αλληλο-κανιβαλισμός

Η μετανάστευση δεν θα γίνεται πλέον προς την Ελλάδα, αλλά από την Ελλάδα προς την Ευρώπη. Και μετανάστες θα είμαστε εμείς και τα παιδιά μας. Η πρόβλεψη ανήκει στον ΟΟΣΑ, στον παγκόσμιο Οργανισμό Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης, η μελέτη του οποίου επισημαίνει την επιβράδυνση της οικονομικής δραστηριότητας, την ανάγκη αύξησης των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης στα 69 χρόνια και τη διαφαινόμενη μετανάστευση Ελλήνων και Ισπανών προς τη Γερμανία! Η ξενότητα αρχίζει να μας κατοικεί εκ νέου, να μας αλλάζει ρόλο, καθώς γινόμαστε οι ίδιοι μετανάστες και απόκληροι. Θυμάμαι τη μάνα του Βιζυηνού που καλοδεχόταν κάθε ξένο που περνούσε από το φτωχικό της, γιατί ήθελε έτσι να φέρνονται και στο δικό της παιδί που βρίσκονταν στην ξενιτιά. Όμως, τι καλό μπορούμε να βγάλουμε, τελικά, από την άφατη οδύνη που κατακλύζει την ελληνική κοινωνία; Αδερφοσύνη. Να ξανααδερφωθούμε με συνδετικό ιστό τον πόνο, τη συμπόνια, την αλληλεγύη, το συμπάσχειν. Το μίσος που προτείνουν οι φανατικοί και οι… «καθαροί» δεν είναι η λύση, αλλά η προϋπόθεση για την τελική διάλυση της ελληνικής κοινωνίας μέσω ενός άγριου και κανιβαλικού εμφυλίου. Κάνουν λάθος όσοι νομίζουν ότι μπορεί να έχουν πολιτικά αποτελέσματα με διαρροές οχετών και λάσπης εναντίον προσώπων. Τόνοι συκοφαντίας και επικοινωνιακών τεχνασμάτων δεν μπορούν να καλύψουν τη σημερινή πραγματικότητα. Κάποτε, στους καιρούς της ευημερίας –τεχνητής, δανεικής ή μη- αυτό μπορούσε να συμβεί, τώρα όχι. Η ανεργία και η πείνα δεν ξεγελιούνται. Ο μόνος πλούτος της φτώχιας είναι η ειλικρίνεια και η συμπάθεια. Από αυτά έχει ανάγκη η ελληνική κοινωνία. Και από συλλογικότητα. Όχι από τον αποτυχημένο εγωτισμό της δυτικής νεωτερικότητας που διαλαλούν κάποιοι εγχώριοι ψιττακοί και τελάληδες, αλλά την παραδοσιακή και, συγχρόνως, σύγχρονη ελληνική συλλογικότητα, το αγαπητικό ελληνικό Εμείς, όπου το άτομο βρίσκει χώρο και υγρασία για ν’ ανθίσει. Μια κοινωνική και πολιτισμική κινητοποίηση σ’ αυτή τη βάση χρειάζεται ο ελληνικός λαός. Όχι στα πανηγύρια, όπου ενδεχομένως ανασυστήνεται η μνήμη, κατά τον υφυπουργό, αλλά στην καθημερινή ζωή. Γιατί ο πολιτισμός εγγράφεται παντού, είναι μέσα σ’ όλα, είναι η στάση του σώματος, οι χειρονομίες, οι ενδυμασίες, η έκφραση του προσώπου, ολόκληρη η εξωτερική συμπεριφορά, είναι το πώς τρως, αφοδεύεις, συνουσιάζεσαι, πλένεσαι, το πως οδηγείς, το πως μιλάς, όλα αυτά κι άλλα πολλά συνιστούν πολιτισμικές, τουτέστιν κοινωνικές και ιστορικές λειτουργίες. Αυτά πρέπει να τα δούμε στη σημερινή συνθήκη της ζωής μας σαν αυτοκριτική και σαν επαναξιολόγηση. Χωρίς να λησμονούμε ότι η πολιτιστική διαδικασία ενσωματώνει και τους κοινωνικούς περιορισμούς και τους κανόνες, δηλαδή μία συμβολική τάξη αλλά και τα όρια της δικής μας ελευθερίας απ’ όπου αρχίζει η ελευθερία του άλλου. Υπ’ αυτή την οπτική, ο πολιτισμός είναι συνυφασμένος άρρηκτα με την πολιτική και τη δημοκρατία, με τη δημοκρατία στις καθημερινές κοινωνικές σχέσεις και στη συμπεριφορά μας. Σ’ ένα τέτοιο πλαίσιο επαναξιολόγησης και οροθέτησης μπορούμε να ξανασηκωθούμε και να παλέψουμε αποτελεσματικά. Αλλιώς θα αλληλοκανιβαλιζόμαστε!