Ούτε σάχης ούτε αγιατολάδες

Με αφορμή το σχόλιο "Ούτε σάχης ούτε αγιατολάδες" θα αναζητήσουμε την αλήθεια, επιχειρώντας μία ιστορική αναδρομή στην αντιπαράθεση των ΗΠΑ με το Ιράν. Τον Ιούνιο του 2009 γράφαμε στο gpapaso.blogspot.com για τις διαδηλώσεις στο Ιράν εναντίον του σκληρού Αχμαντινεζάντ. Τα δυτικά μέσα ενημέρωσης και όλες οι δυτικές κυβερνήσεις επένδυσαν, τότε, στον μεταρρυθμιστή Μουσαβί . «Ακόμη και η πάλαι ποτέ αριστερή Liberation σημείωνε πως «30 χρόνια μετά την αναδίπλωση στην πίστη(σ.σ. λησμονείται η φιλοδυτική δικτατορία του Σάχη), στο Ιράν διακυβεύεται ένα κάποιο άνοιγμα». Το περιοδικό Marianne επισημαίνει «Ναι, υπήρξαν αντιπαραθέσεις. Ναι, υπήρξαν εκλογές… Ναι, υπήρξε νοθεία. Αλλά γιατί αποκλείεται, ομοίως, ο λαϊκισμός του Αχμαντινεζάντ να επιβλήθηκε;» Δεν θα αναφερθούμε στην ιντερνετική προπαγάνδα, ή τον εμφύλιο των blogs, ή ακόμα το βίντεο που αναρτήθηκε στο Twitter, όπου η ιρανική αστυνομία πυροβολεί ένα κορίτσι, μόνο που αυτό χρονολογείται από το 2007! Θα θυμίσουμε, πάντως, ότι η σημερινή αντιπαράθεση μεταξύ μεταρρυθμιστών και συντηρητικών στο Ιράν έχει προϊστορία. Σε παλιό άρθρο του Γιούργκεν Χάμπερμας στην Frankfurter Allgemeine Zeitung, όταν επισκέφθηκε την Τεχεράνη προσκεκλημένος του Κέντρου για τον διάλογο μεταξύ των πολιτισμών που δημιούργησε ο τότε πρόεδρος Mohhamad Khatami, καταγράφονται οι μεταρρυθμιστικές τάσεις και οι προβληματισμοί των Ιρανών θρησκευτικών και πολιτικών ηγετών. «Είναι πιθανό», σημείωνε ο Χάμπερμας, «ότι η κατατεμαχισμένη δομή της εξουσίας θα ανατραπεί μία μέρα από τη φορά της κοινωνίας. Είναι έκδηλο ότι η ανυπομονησία θα μεγαλώσει στο πλαίσιο του πληθυσμού, ωθούμενη από τις ενέργειες των μεταρρυθμιστών». Παρόλα αυτά, οι δυτικοί εξακολουθούν να αντιμετωπίζονται ως βάρβαροι. Γιατί απέναντι στο δυτικό βλέμμα που βλέπει λανθασμένα την Ανατολή (Οριενταλίσμ) υπάρχει ένα αντίστοιχο βλέμμα (Occidentalisme). Στο χώρο της φιλοσοφίας υπάρχει τεράστιο ενδιαφέρον για τον Καντ και τις αναλύσεις των αγγλοσαξόνων. Το ίδιο συμβαίνει και με την πολιτική φιλοσοφία. Όμως, τα εφαλτήρια της πνευματικής αντιπαράθεσης προέρχονται από τις έννοιες και τους όρους που διαμόρφωσαν ο Μάρτιν Χάιντεγκερ και ο Καρλ Πόππερ και υιοθετήθηκαν από τους Davari Ardakani και A. Soroush. Αλλά το μεγάλο ερώτημα και η τεράστια δυσκολία των μεταρρυθμιστών είναι να επιβάλλουν τον διαχωρισμό των δύο κόσμων, του θρησκευτικού και του πολιτικού. Στη Δύση η εκκοσμίκευση χρειάστηκε έναν Λούθηρο και ποταμούς αίματος, στην Ανατολή θα ακολουθηθεί η ίδια πορεία; Αυτό ήταν το ερώτημα που διατυπώναμε το 2009 και αφορά το «βλέμμα», δηλαδή την ιδεολογία. Παραδόξως, παρά τις διαφορές, ο Καντ είναι ο κοινός τόπος και στο Ιράν και τώρα στη νεοφιλελεύθερη Δύση. Υπό ορισμένες συνθήκες, συνεπώς, θα μπορούσε να υπάρξει διάλογος. Όμως το γεωπολιτικό περιβάλλον έχει αλλάξει, διαμορφώνοντας νέους στόχους.

Σήμερα, η αυτοκρατορική ηγεμονία των ΗΠΑ αμφισβητείται καίρια από την Κίνα. Οι δύο πλανητικές υπερδυνάμεις,  ενώ αλληλοεξαρτώνται, συγχρόνως συγκρούονται. Η αμερικανική ανάπτυξη ως γνωστόν στηρίζεται στα τεράστια κινέζικα αποθέματα ρευστότητας και στην αγορά εκ μέρους της Κίνας των αμερικανικών ομολόγων. Παρόλα αυτά, οι δύο μεγάλες δυνάμεις συγκρούονται στην Αφρική και τώρα στην Ασία. Έχουμε συνεπώς, μία οικονομική (ειρηνική) σύγκρουση που τώρα τείνει να γίνει «θερμή» λόγω του πυρηνικού οπλοστασίου της Βόρειας Κορέας. Κι αυτό γιατί οι ΗΠΑ επιχειρούν να μειώσουν τον μείζονα ζωτικό χώρο της Κίνας. Με άλλα λόγια, ο πόλεμος πριν γίνει «θερμός» είναι «ειρηνικός». Η αμφισβήτηση της πλανητικής ηγεμονίας των ΗΠΑ από την Κίνα δεν σημαίνει αναγκαστικά ότι η δεύτερη νικά τις πρώτες κατά μέτωπο, αλλά ότι συγκροτεί βαθμηδόν γύρω της έναν μείζονα χώρο, απαγορεύοντας στην πλανητική ηγεμονική Δύναμη (τις ΗΠΑ εν προκειμένω) να επεμβαίνει με οιονδήποτε τρόπο στον χώρο αυτό. Αυτός είναι ο λεγόμενος «ειρηνικός πόλεμος».

Αλλά γιατί οι ΗΠΑ «ρίχνουν λάδι στη φωτιά» όπως τις κατηγορούν οι κινέζοι; Ο αναπροσανατολισμός του αμυντικού δόγματος της Ουάσινγκτον προς την Ασία και τον Ειρηνικό Ωκεανό επιβεβαιώνει όσους υποστήριζαν πως η Αμερική ρίχνει στο τραπέζι το δικό της ισχυρό χαρτί, δηλαδή τη στρατιωτική της υπεροπλία, έναντι της οικονομικής υπεροχής της Κίνας. Στην Ασία βρίσκεται το νέο κέντρο βάρους της αμερικανικής αμυντικής στρατηγικής. Οι σύμμαχοι των ΗΠΑ είναι η Ινδία, η Νότια Κορέα, η Ιαπωνία και η Ταϊβάν και αντίπαλος η Κίνα και δευτερευόντως το Ιράν. Άραγε, όλα αυτά προοιωνίζονται ένα νέο Παγκόσμιο Πόλεμο; Για την ώρα ο πόλεμος είναι μία απειλή(μία μόνιμη «κατάσταση ανάγκης») που επικρέμαται σαν δαμόκλειος σπάθη πάνω από τα κεφάλια των λαών, κρατώντας τους ανίκανους να προβούν σε οποιαδήποτε αντίδραση. Μη λησμονούμε ότι και ο οικονομικός ναζισμός των Γερμανών βασίζεται σ’ αυτή τη διαρκή «κατάσταση έκτακτης ανάγκης». Συνεπώς δεν έχουμε ούτε ειρήνη ούτε πόλεμο. Ή αλλιώς, έχουμε και ειρήνη και πόλεμο. Τα δύο αντίθετα συνυπάρχουν, όπως και οι δύο μεγαλύτερες οικονομικές δυνάμεις του πλανήτη, οι ΗΠΑ και η Κίνα, αλληλοεξαρτώνται και συγχρόνως συγκρούονται.

Σ' αυτό το γεωπολιτικό πλαίσιο τα «κινήματα του δρόμου» σε συνδυασμό με τους μιντιακούς θερμοστάτες (ΜΜΕ) χρησιμοποιούνται για την αύξηση της πολιτικής θερμοκρασίας και της ενδεχόμενης καθεστωτικής αλλαγής υπέρ των ΗΠΑ…