Καμία ανατροπή, χωρίς νέο σύστημα αξιών (άρθρο στην Ελευθεροτυπία)

Η Ευρώπη στα δύο. Ο Βορράς της Ακροδεξιάς και ο Νότος της ελληνικής Αριστεράς. Στον ευρωπαϊκό Βορρά το «εσωτερικό προλεταριάτο», δηλητηριασμένο από το φόβο του Αλλου, του μετανάστη, επιτίθεται στο «εξωτερικό προλεταριάτο» -τη φθηνή εργατική δύναμη για τους «πάνω»- και ψηφίζει φασίστες και ρατσιστές. Οι μετανάστες ευθύνονται για την... ανεργία, υποστηρίζουν τόσο η Λεπέν και ο Φάρατζ όσο και οι Σόιμπλε, Σαμαράς. Οι δύο τελευταίοι θα αποκρύψουν το δικό τους αυταρχισμό, το δικό τους ρατσισμό πίσω από τη φραστική διαφοροποίησή τους με τη Λεπέν και τη Χρυσή Αυγή. Ομως, τα στρατόπεδα συγκέντρωσης μεταναστών δεν είναι φασισμός; Τα εκατομμύρια ανέργων, η εξαθλίωση των συνταξιούχων, οι νέοι που ξενιτεύονται, τι είναι τάχα; Οι τόνοι χημικών και οι άγριοι ξυλοδαρμοί από τα ΜΑΤ εναντίον των διαμαρτυρόμενων εργαζομένων δεν είναι, ομοίως, φασισμός; Τι είναι οι φοροαπαλλαγές για τους εφοπλιστές και τα χαράτσια για τους εργαζομένους; Οι Πράξεις Νομοθετικού Περιεχομένου, το «μαύρο» στην ΕΡΤ και ο απόλυτος έλεγχος της ενημέρωσης δεν είναι ολοκληρωτισμός; Οι χιλιάδες αυτοκτονίες απελπισμένων τι είναι άραγε; Αίφνης, όλα τα παραπάνω και άλλα πολλά καλύπτονται από τα εγκλήματα των δολοφόνων της Χρυσής Αυγής και από την επικράτηση των ακροδεξιών στον ευρωπαϊκό Βορρά. Ετσι, ο Σόιμπλε και οι οπαδοί του φασισμού στην πράξη, αυτοί που τον υπέθαλψαν μεταλλάσσονται σε «αντιφασίστες». Βέβαια, αυτοί τη δουλειά τους κάνουν. Οι άλλοι, όμως; Η Αριστερά; Πώς εξηγείται το γεγονός ότι η ελληνική περιφέρεια ψήφισε στις αυτοδιοικητικές εκλογές «Δεξιά» και στις ευρωεκλογές Αριστερά; Στην Αθήνα και την Αττική, το «κέντρο», η κρίση είναι περισσότερο έκδηλη και οξεία, ενώ στην Περιφέρεια πιο ήπια, καθώς τα οικογενειακά δίκτυα αμβλύνουν τις οδύνες της. Στη... μακρινή Ηπειρο, μάλιστα, που είναι πρώτη σε ανέργους σε ολόκληρη τη χώρα, η ανεργία εξακολουθεί να συνιστά κοινωνικό στίγμα, να αποτελεί ρατσιστικό στόχο, ενώ η πελατειακή λογική της «πράσινης εποχής» αλλά και το καταναλωτικό «κύρος» εξακολουθούν να κυριαρχούν. Ολοι επιζητούν την επιστροφή στην πρότερη περίοδο της δανεικής ευμάρειας. Αυτή την επιστροφή που υποσχόταν και ο Χίτλερ στους χρεοκοπημένους Γερμανούς του Μεσοπολέμου πριν τους ρίξει στην περιπέτεια του δεύτερου Πολέμου. Εδώ, βέβαια, το πελατειακό κράτος δεν τους υπόσχεται «επιστροφή» αλλά «σταθερότητα». Οτι, δηλαδή, αυτοί δεν θα χρεοκοπήσουν! Ετσι, ο κοινωνικός αυτοματισμός, η αντιπαλότητα, αναπτύσσεται μεταξύ της Ελλάδας που χρεοκόπησε και της Ελλάδας που δεν χρεοκόπησε ακόμα, μεταξύ αυτών που έχουν ακόμη δουλειά (ακόμα και κακοπληρωμένη και σε περιβάλλον εργασιακού Μεσαίωνα) κι εκείνων που δεν έχουν. Μεταξύ εκείνων που δεν έχουν τίποτα να χάσουν και ρίχνονται στην «περιπέτεια» του ΣΥΡΙΖΑ και εκείνων που έχουν ακόμα να χάσουν και καλούνται να υπερψηφίσουν τη συγκυβέρνηση. Ο αυτοματισμός αυτός φάνηκε σε πανελλήνια κλίμακα, τόσο μεταξύ κέντρου και περιφέρειας αλλά και στο εσωτερικό των επί μέρους τοπικών κοινωνιών, όπου οι ελληνικές παθογένειες της διαφθοράς και της διαπλοκής καλά κρατούν. Εδώ, επίσης, αναδεικνύονται εντονότερα οι αδυναμίες του ναρκισσισμού των μικρών διαφορών που φύονται στο «έδαφος» της ελληνικής Αριστεράς και οι οποίες λειτουργούν ανασταλτικά στη δημιουργία ευρύτερων κοινωνικών συσπειρώσεων, καθώς υπονομεύουν ή απομειώνουν την ουμανιστική πρακτική των «υποδειγματικών», όπως τους εννοεί ο Βόνεγκατ. Αυτών που προαναγγέλλουν την ανατροπή και την κοινωνία του Εμείς (Σκουριές, ΕΡΤ-ΟΡΕΝ). Χωρίς τη μαγιά των «υποδειγματικών», όμως, η ανατροπή δεν γίνεται «ψωμί» που θα θρέψει το μέλλον. Γιατί μια πολιτική ανατροπή ή θα επιβάλει έναν άλλο τρόπο και ρυθμό στους ανθρώπους, νέους κανόνες που θα εσωτερικευθούν και θα γίνουν έξεις ή θα αποτύχει. Αν δεν συμβεί αυτό, η διαφθορά της γραφειοκρατίας και όλες οι προηγούμενες παθογένειες θα ενσκήψουν πιο ισχυρές. Συνεπώς, είναι αναγκαία μια νέα κουλτούρα, ένα σύστημα νέων ηθών που ήδη φέρουν και βιώνουν τα μέλη του μεταρρυθμιστικού πολιτικού πυρήνα και που έρχεται να απαντήσει στη σήψη της κυρίαρχης κουλτούρας, συνιστώντας ένα εναλλακτικό και συνάμα γοητευτικό σύστημα αξιών και κανόνων, ενοφθαλμισμένο στον κορμό της κοινωνίας μέσω κινηματικών πρακτικών, που θα υπεραμύνονται των αξιών χρήσης, των δημόσιων αγαθών, όπως το νερό, και θα εναντιώνονται στην εμπορευματοποίηση των πάντων και στην υπερσυσσώρευση του κεφαλαίου με τις καταστροφικές περιβαλλοντικές συνέπειες. Πρόκειται για μια νέα θέαση του κόσμου, μια ηθική (ανθρωπισμός, φιλαλληλία, φιλία, συντροφικότητα...), που θα αντιμετωπίζει με τόλμη το λανθάνον τερατώδες στοιχείο που ενοικεί στον άνθρωπο και τον καθιστά φονιά του ομοίου του. Η ελληνική κοινωνία χρειάζεται, σήμερα, όσο τίποτ' άλλο αυτή τη νέα κοινωνική και πολιτική ηθική, που θα αρμολογήσει τις διαλυμένες ψηφίδες της μέσα από την κινηματική Πράξη, όπου οι απόκληροι και οι αόρατοι θα ξαναβρίσκουν το πρόσωπο και την αξιοπρέπειά τους. Αυτή η νέα συμβολική τάξη, ο νέος τρόπος σκέψης και βίου θα λειτουργήσει ελκυστικά για όλους, ακόμα και για τους βόρειους λαούς, μετατρεπόμενη σε πραγματική υλική δύναμη ανατροπής.