Εκκρεμότητες

Τώρα που θα φύγω για λίγο καιρό, λέω να μην αφήσω εκκρεμότητες. Να διευκρινίσω ότι η «αλληλεγγύη» δεν συνιστά από μόνη της ποιοτική διαφορά, καθώς αλληλεγγύη επιδεικνύουν και οι φασίστες, και οι ναζιστές, και οι μαφιόζοι και οι μασόνοι. Σημασία, συνεπώς, έχει να δείχνεις αλληλεγγύη όχι μόνο στον οικείο, όχι μόνο στον ομοεθνή ή στον ιδεολογικά ομογάλακτο, αλλά και στον ανοίκειο, προπάντων στον ξένο, στον Άλλο Άνθρωπο. Θα ξαναπώ τον στίχο του Ρεμπώ που έλεγε «Εγώ είναι ο άλλος», και πως η πραγματική αλληλεγγύη περνά μέσα από τον έρωτα και την αγάπη για τον άνθρωπο και την ανθρωπότητα εν γένει. Τώρα που θα φύγω, λοιπόν, θέλω να καταγγείλω την εγκαθίδρυση της χομπσιανής κοινωνίας του ανταγωνισμού και του κανιβαλισμού. Να πω ότι πίσω από την ανταγωνιστικότητα κρύβεται ο εμφύλιος των «πάνω» και ο πόλεμος εναντίον των «κάτω», με συνέπεια την αποανθρωποποίηση των εργαζομένων. Ναι, βρισκόμαστε, όπως είπε ο δισεκατομμυριούχος Αμερικανός Γ. Μπάφετ, μπροστά σ’ έναν πόλεμο των τάξεων, όπου η τάξη των πλούσιων οδηγεί τον πόλεμο και είναι έτοιμη να τον κερδίσει πλήρως. Οι «κάτω» δεν αντιδρούν, μένουν κοκαλωμένοι, μέχρι κάτι να συμβεί, ένα τυχαίο γεγονός που θα ξεπαγώσει τη ρευστή μάζα και θα σαρώσει τα πάντα στο διάβα της, εγκαθιδρύοντας τη δική της βία, που θα αποκαταστήσει την ανισότητα και την αδικία. Τώρα που θα φύγω, θα ήθελα να μου επιτρέψετε, επίσης, να κάνω και μία διευκρίνιση για το χθεσινό κείμενο σχετικά με το Σύνταγμα. Πολλές φορές οι «πάνω» προσανατολίζουν την αντιπαράθεση στο νομικό πεδίο αντί για το πολιτικό. Έτσι έχουμε τη λεγόμενη ερμηνεία του σύγχρονου «συνταγματισμού» όπου υπάρχει η «κυβέρνηση των νόμων» σε αντίθεση με την «κυβέρνηση των ανθρώπων». Σ’ αυτή την περίπτωση υπάρχει πολλές φορές η κρίση του «συνταγματικού σφάλματος»(ερμηνείες και «παραθυράκια») και της «αντιδημοκρατικής πρακτικής». Αλλά για να ορίσουμε μία αντιδημοκρατική πρακτική πρέπει να ορίσουμε ξανά και τη δημοκρατία. Τι είναι λοιπόν η δημοκρατία; Είναι εκείνη η μορφή διακυβέρνησης της οποίας οι κύριοι κανόνες, όταν τηρούνται, έχουν ως σκοπό την επίλυση των κοινωνικών συγκρούσεων χωρίς την προσφυγή στην αμοιβαία βία. Το αντίθετο, δηλαδή, απ’ ότι συνέβη στην περίπτωση των δημοσιογράφων Κ. Αρβανίτη και Μ. Κατσίμη. Ένα δημοκρατικό καθεστώς σύμφωνα με το Ν. Μπόμπιο μπορεί να αξιολογηθεί με κριτήριο το «βαθμό πολιτικής βίας που υπάρχει ακόμα σ’ αυτό(σ.σ. αστυνομικό κράτος), πόσο μεγάλο τμήμα των πολιτικών σχέσεων είναι ακόμα μυστικές(σ.σ. διαπλοκή με μέσα ενημέρωσης και οικονομικά συμφέροντα, ευνοώντας την τέχνη του ψεύδους), πόσο μεγάλη είναι η δεσμευτική ισχύς των συμφωνιών μεταξύ των κοινωνικών και των πολιτικών δυνάμεων (σ.σ. μη τήρηση υποσχέσεων και απαξίωση πολιτικής)…». Εν κατακλείδι, μια δημοκρατία δεν μπορεί να αποκλείει κανέναν και για οποιοδήποτε λόγο. Και σε κάθε περίπτωση η δημοκρατία είναι ασύμβατη με τη βία της εξουσίας είτε αυτή λέγεται λογοκρισία είτε έλεγχος της ενημέρωσης είτε, πάνω απ’ όλα, εξαθλίωση των ανθρώπων. Γι’ αυτό, η αποκατάσταση της δημοκρατίας είναι ενταγμένη στην ατζέντα των ημερών.