ΓΙΩΡΓΟΣ Χ. ΠΑΠΑΣΩΤΗΡΙΟΥ

Η πολιτική Μπους συνεχίζεται. Ο νέος πόλεμος προετοιμάζεται. Απλώς το προηγούμενο ρητορικό οπλοστάσιο για τα κράτη του «κακού» (rogue states), αντικαταστάθηκε από τα κράτη(Ιράν, Β. Κορέα), τα οποία σύμφωνα με τον Μπάρακ Ομπάμα, «είναι στη λάθος πλευρά της ιστορίας»! Ποιος όμως ορίζει ποια είναι η «σωστή» ή η «λάθος» πλευρά της ιστορίας; Οι ΗΠΑ. Η Αμερική, παρά τη δημοκρατική επίφαση και τη λεκτική πολυμέρεια του προέδρου της, εξακολουθεί να θεωρεί ότι είναι η εγγυήτρια δύναμη του διεθνούς δικαίου, η οποία λαμβάνει την πρωτοβουλία ενός πολέμου, διαφόρων αστυνομικών επιχειρήσεων και της διατήρησης της ειρήνης, εκ του γεγονότος και μόνο ότι αυτή και οι σύμμαχοί της έχουν τη δύναμη. Δεν είχε δίκαιο συνεπώς ο Μουαμάρ Καντάφι, όταν έλεγε ότι το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ, είναι ένα «Συμβούλιο του Τρόμου». Γιατί το ΣΑ και ο ΟΗΕ δεν είναι παρά όργανα της Ουάσινγκτον. Από την άλλη πλευρά, «Οι ΗΠΑ και οι σύμμαχοί της σ’ αυτές τις ενέργειες, ακριβώς επειδή είναι επικυρίαρχοι, είναι τα πρώτα κράτ...

Εκλογές δεν έχουμε μόνο στην Ελλάδα αλλά μεθαύριο ψηφίζουν και στη Γερμανία, όπου ο Όσκαρ Λαφονταίν(ένας κοντός άντρας με μεγάλη μύτη και πύρινο λόγο) έχει γίνει ο εφιάλτης όχι μόνο του όμορου SPD(σοσιαλδημοκράτες) αλλά και της Μέρκελ. Υπολογίζεται ότι το ποσοστό του κόμματος του Λαφονταίν θα ξεπεράσει το 10%, ενώ οι αναλυτές προσπαθούν να εξηγήσουν το φαινόμενο. Ο αριστερός ηγέτης μιλάει για κοινωνική δικαιοσύνη, καλεί σε αγώνα κατά των προνομίων και αρνείται τις στρατιωτικές επεμβάσεις στο εξωτερικό(Αφγανιστάν). Όμως γι’ αυτά μιλούν σχεδόν όλοι, από την αριστερά ως τη δεξιά. Γιατί λοιπόν ο Λαφονταίν συνεπαίρνει τα πλήθη; Γιατί «αισθάνεται τα πράγματα σαν σεισμογράφος και οι λέξεις του ηλεκτρίζουν» εξηγεί ένα στέλεχος του κόμματός του. Ο Γερμανός ηγέτης ανήκει σ’ εκείνη τη στόφα των πολιτικών –εξαιρέσεις σήμερα- που συνεπαίρνουν και κινητοποιούν τα πλήθη, δημιουργώντας ενθουσιασμό και μετασχηματίζοντας με καταλύτη λέξεις-φωτιά την απελπισία σε ελπίδα. Τι να πουν οι άλλοι, οι τρίτης δι...

«Πράσινη οικονομία», «πράσινη ανάπτυξη», «οικολόγοι-πράσινοι», γενικώς το πράσινο είναι το χρωματιστό πνεύμα της εποχής καθώς βρίσκεται στα χείλη τόσο του Ομπάμα όσο και του Παπανδρέου ου μην και του Χρυσόγελου! Φαίνεται ότι εφευρέθηκε ο νέος όρος που θα ονοματίσει το νέο στάδιο του καπιταλισμού. Υπενθυμίζουμε ότι ο Τζών Κ. Γκαλμπρέηθ (στο βιβλίο του «τα αθώα ψέματα») έχει μιλήσει για τις έρευνες τη δεκαετία της «μεγάλης ύφεσης», του 1930, ώστε να βρεθεί ένα νέο όνομα για τον καπιταλισμό, που είχε αποκτήσει έντονα αρνητικό περιεχόμενο. Κι αυτό ήταν η «Αγορά». Αλλά πρώτος για την 3η βιομηχανική επανάσταση, που θα είναι «πράσινη» και θα στηρίζεται στις εναλλακτικές μορφές ενέργειας μίλησε ο Τζέρεμι Ρίφκιν. Θα πάψει, όμως, να υπάρχει ο κανιβαλισμός στο όνομα του κέρδους, ο θάνατος μικρών παιδιών από πείνα και δίψα; Ή μήπως η πείνα απλώς θα γίνει κι αυτή πράσινη; Σήμερα, στο Πίτσμπουργκ, την άλλοτε πρωτεύουσα της βιομηχανίας των ΗΠΑ, ο Ομπάμα και το G20 προτείνουν την «πράσινη οικονομία» ...

Τις μέρες που κάποιοι «επαγγελματίες της πολιτικής» -με προνομιακό πεδίο της δράσης τους τις δημόσιες ή τις πελατειακές σχέσεις- αγωνιούν για την τύχη των κομμάτων τους και κατ’ επέκταση τη δική τους, τον καιρό που κάποιοι χθαμαλοί μιλούν στην Ελλάδα για ανανέωση του πολιτικού προσωπικού κι άλλα γραφικά, στο βορρά ένας άνθρωπος, που γεννήθηκε στην Αλεξάνδρεια το 1917, ο Έρικ Χομπσμπάουμ μιλά για την επανάσταση και τους επαναστάτες! Τον ρωτούν αν μπορεί η τεχνικο-επιστημονική ανάπτυξη και η καταστροφή του περιβάλλοντος να προκαλέσουν νέες εξεγέρσεις και η απάντησή του είναι καταφατική, γιατί, όπως λέει, «αυτό είναι το κεντρικό πρόβλημα». Η λυσιτελής λύση, όμως, αυτών των θεμάτων μπορεί να υπάρξει μόνο σε διεθνές επίπεδο, αλλά δυστυχώς το έθνος-κράτος παραμένει το μόνο πεδίο όπου είναι δυνατή η πολιτική δράση. Θα μπορούσαμε να υποστηρίξουμε, συνεπώς, ότι μία εξέγερση ή θα είναι διεθνής ή θα είναι εκ προοιμίου αναποτελεσματική. Αυτό κατά τη γνώμη μας ισχύει για κάθε δυναμική αντίδραση των...

Για πρώτη φορά ένα κόμμα εξουσίας κατέρχεται στις εκλογές προαναγγέλλοντας σκληρά μέτρα. Μέχρι τώρα, τα δύο εναλλασσόμενα στη διακυβέρνηση πολιτικά κόμματα πλειοδοτούσαν σε ελαφρύνσεις και παροχές. Προς τι η αλλαγή; Πρόκειται, άραγε, για την υπεύθυνη αντιμετώπιση της κρίσιμης οικονομικής κατάστασης από τη μια πλευρά και τον εξωραϊσμό της από την άλλη, ή μήπως παρά τη φαινομενική αντίθεση και οι δύο πλευρές ψεύδονται; Μάλλον ισχύει η τελευταία εκδοχή. Και τούτο διότι δεν υπάρχει ούτε καθαρή αλήθεια ούτε καθαρό ψεύδος. Και το ψεύδος έχει αισθητική, πρωτοτυπία και ενίοτε την αλήθεια του. Και τα ψέματα είναι μέρος της ανθρώπινης συνθήκης. Τα ζωτικά ψεύδη, οι ζωτικές ψευδαισθήσεις των μεγάλων ή των μικρών ουτοπιών, οι μεγαλόσχημες προτάσεις για «Αλλαγή» πάντα λειτουργούσαν ως κινούντα αίτια των μεγάλων ανατροπών. Αλλά σήμερα βιώνουμε την παρακμή του ψεύδους, την πιο χυδαία εκδοχή του, αυτή που απευθύνεται σε ηλίθιους, σε ιδιώτες και σκλάβους -με την έννοια της χειραγώγησης! Γι’ αυτό σήμερα ...

Κανείς δεν μιλάει για την ανεργία. Κανένας δεν μίλησε για τους δύο εργάτες που έχασαν τη ζωή τους στην Κηφισιά. Διακόσια θανατηφόρα εργατικά δυστυχήματα συνέβησαν στην Ελλάδα από την αρχή του χρόνου. Στη Γαλλία δεν σκοτώνονται αυτοκτονούν. Μία 32χρονη Γαλλίδα αυτοκτόνησε πέφτοντας από τα παράθυρα των γραφείων της France Telecom. Είναι το 23ο θύμα «του τρόμου» που επικρατεί στο χώρο εργασίας, σύμφωνα με τους εργαζόμενους. Σε προσωπικούς λόγους αποδίδουν τις ενέργειες τα «γκόλντεν μπόις», ενώ χαρακτηρίζουν «στατιστικά συνήθεις» τις αυτοκτονίες! Η ανεργία πλήττει ψυχολογικά «τους εύθραυστους εργαζόμενους» λέει και η ανταποκρίτρια της… ΝΕΤ. Κι εσύ μένεις ενεός. Ύστερα οργίζεσαι και θέλεις να πετάξεις την τηλεόραση από το παράθυρο. Ναι, η ευρωζώνη εξήλθε από την ύφεση, λέει και ο Αλμούνια μετά τον Ντομινίκ Στρος-Καν, αλλά εκατοντάδες χιλιάδες εργαζόμενοι εξακολουθούν να πετιούνται στο δρόμο. Κάποιοι αυτοκτονούν. Άλλοι γίνονται κλέφτες. Μερικοί φτιάχνουν μολότοφ. Αλλά τι είναι ο εργαζόμενος...

Ναι στον ακτιβισμό και την organisation politique, αλλά αποχή από την εκλογική διαδικασία, «να μη γινόμαστε υποψήφιοι, να μη ψηφίζουμε, να μην περιμένουμε τίποτα από κανένα πολιτικό κόμμα». Η παραπάνω άποψη είναι του Γάλλου διανοούμενου Badiou και αντιγράφεται στην προκήρυξη του «Επαναστατικού Αγώνα». Πολλοί θεωρούν ότι η τρομοκρατική οργάνωση επιδιώκει να οικειοποιηθεί την αποχή των εκλογών της 4ης Οκτωβρίου. Λάθος. Οι πολιτικοί στόχοι των τρομοκρατών είναι μακροπρόθεσμοι, καθώς επιδιώκουν να εκπροσωπήσουν ένα μεγάλο κοινωνικό χώρο που παραμένει χωρίς πολιτική έκφραση, χωρίς φωνή, αποκλεισμένος και ασφυκτιών, απτό στοιχείο της κρίσης της αντιπροσώπευσης και της κρίσης της πολιτικής. Με άλλα λόγια, ο «Επαναστατικός Αγώνας» επιχειρεί να καλύψει το έλλειμμα δημοκρατίας και να εκφράσει όσους δεν έχουν πρόσβαση όχι μόνο στην ψήφο αλλά και σε κανένα μέρος του πολιτικού ανταγωνισμού(μετανάστες ή απέχοντες από επιλογή), να εκπροσωπήσει δηλαδή το «μέρος» που «δεν χωρά πουθενά», που αναστατώ...

Οι προβλέψεις πολιτικών, δημοσιογράφων και αναλυτών ότι από τις εκλογές της 4ης Οκτωβρίου θα προκύψει μία νέα «σύνθεση», ο χαρακτηρισμός πολιτικού αρχηγού ως του «Ναπολέοντα Γ΄» και οι δηλώσεις του προέδρου του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης ότι στις εθνικές εκλογές «κρίνεται… (η) οικονομική και ηθική κρίση» και η «έκπτωση αξιών» καθώς και το σύνθημα των ψηφοφόρων του κόμματος της συμπολίτευσης για «καθαρά ψηφοδέλτια» παραπέμπουν στον Αύγουστο Κοντ και τη γνωστή «έκκλησή του στους συνητηρητικούς», ενάμιση αιώνα πριν. Σύμφωνα με τον Κοντ, τον μαθητή του Σαιν Σιμόν, η δυτική επανάσταση είναι κατά κύριο λόγο διανοητική με συνέπεια έναν «υπερερεθισμό» της αλαζονείας και της ματαιοδοξίας και για τούτο απαιτείται μια σύνθεση που θα γίνει δια της «συμπαθείας», της ηθικής και του αλτρουϊσμού, με την σχετικότητα της «πάγιας ατέλειας» και το «ζειν για τους άλλους» και όχι τον εγωισμό του αλάθητου και της απόλυτης προσδοκίας. Αλλά ποιοι είναι οι κατά Κοντ συντηρητικοί; Αυτοί που θα επιτύ...

«Βάση» και «συσπείρωση», οι δύο λέξεις κλειδιά για την έκβαση των εκλογών της 4ης Οκτωβρίου. Πως θα ανέβει η πολυπόθητη συσπείρωση της βάσης των δύο κομμάτων εξουσίας; Ο τρόπος είναι γνωστός αρχαιόθεν και παραπέμπει στη συμπεριφορά των αζτέκων προς τους αρχηγούς τους. Οι Αζτέκοι, λοιπόν, συσπειρώνονταν από το γεγονός και μόνο της νίκης ή της προοπτικής της νίκης του αρχηγού τους. Αλλά κι όταν ο αρχηγός έχανε και πάλι λειτουργούσε ενωτικά για το λαό του, αφού τους παρείχε το σώμα του για να το κανιβαλίσουν και το αίμα του για να το πιουν! Απ’ όλα αυτά εξάγεται η τεράστια και εν πολλοίς τραγική μοναξιά του αρχηγού. Μόνο που η μοναξιά σήμερα δεν είναι μόνο των ηγετών, αλλά είναι κι ένα γενικευμένο κοινωνικό φαινόμενο. Δεν είναι τυχαίο ότι στο φεστιβάλ κινηματογράφου της Βενετίας εκτός από την έντονη παρουσία της πολιτικής με ταινίες(fiction) και ντοκιμαντέρ όπως ο «καπιταλισμός: ένα love story» του Μ. Μουρ, το «videocracy» που αναφέρεται στη μιντιακή αυτοκρατορία του Σίλβιο Μπερλουσκόνι, ...

Η προεκλογική περίοδος έχει ήδη αρχίσει. Βουλευτές και πολιτευτές πύκνωσαν τις παρουσίες τους στις πλατείες και τις εκδηλώσεις, φορώντας εκείνο το λευκασμένο, φριχτό γέλιο του ηλίθιου, του ανήξερου, του πολιτικάντη, του επαγγελματία υποσχεσίτη, του ψηφοθηρευτή, του παραχαράκτη ελπίδων. Όλοι πλειοδοτούν στο παζάρι της δήθεν ευαισθησίας και των ανέξοδων υποσχέσεων. Ατέλειωτα «ψέματα» και ανερμάτιστη υποκρισία. Η πολιτική διαδικασία αντί να είναι μία επιδίωξη της αλήθειας, έχει καταστεί ένας διαγωνισμός ψευδών, γλωσσικών παιγνίων και ρητορικών διαξιφισμών, μία «αγωνιστική ρητορική». Η αντιπαράθεση είναι μέχρις εσχάτων, αλλά οι διαφορές δεν υπάρχουν. Κανείς δεν προτείνει άλλες λύσεις. Το ΠΑΣΟΚ μιλάει για διαφορετική πολιτική, αλλά δεν την μαρτυράει! Πάντως ο σοσιαλιστής Θαπατέρο στην Ισπανία προσέφυγε στην αύξηση της φορολογίας για την αντιμετώπιση του δημοσιονομικού ελλείμματος που προβλέπεται να φθάσει στο τέλος του 2009 το 10%! Τι διαφορετικό άραγε προτείνει το κόμμα της αξιωματικής α...