Σφαγεία ψυχών

Συνήλθαν οι εκπρόσωποι των «πάνω» στις Βρυξέλλες κι αποφάσισαν ότι η ζωή μας, η ζωή των εργαζομένων, των συνταξιούχων και εν γένει των «κάτω», οφείλει να συρρικνωθεί ακόμη περισσότερο, μέχρι πλήρους εξάχνωσης. Δηλαδή κι άλλη άγρια λιτότητα. Μέχρι το έλλειμμα, λέει, να φθάσει στο 0,5% του ΑΕΠ. Ούτε λόγος για ανάπτυξη, ούτε λόγος για την αντιμετώπιση της ανεργίας, καμία μέριμνα για τους ανθρώπους, για εκείνους που βρίσκονται σε κατάσταση έσχατης εξαθλίωσης. «Μήπως μοιάζουμε με σκλάβους;» είναι ο τίτλος άρθρου της Le Monde. Η Ευρώπη των λαών είναι πια ένας αρχαίος ευφημισμός. Η Ευρώπη των σκλάβων είναι γεγονός. Η κοινωνία δεν είναι πια κοινωνία, αλλά ένας ασύνδετος και άμορφος χώρος, ένα σφαγείο, όπου το αποκτηνωμένο από το φόβο του θανάτου άτομο κανιβαλίζει τον πλησίον του. Εν προκειμένω δεν ισχύει μόνο ο συναισθηματικός και αισθητικός «θάνατος του πλησίον»(από το βιβλίο του Λουίτζι Τζόγια, εκδόσεις «ίταμος»), αλλά ο κυριολεκτικός φόνος του, καθώς ο διπλανός, ξένος όντας, είναι αυτός που απειλεί. Ο θάνατος του πλησίον συμπίπτει, σύμφωνα με τον Τζόγια, με το θάνατο του Θεού, τον οποίο… ανακοίνωσε ο Νίτσε. Για μας συμπίπτει με το θάνατο του Ανθρώπου σαν ιδέα και αξία, με το θάνατο του ατόμου και των ατομικών και πολιτικών του δικαιωμάτων, με την ιδεολογική αποξένωση και απομόνωση καθώς και με τη χυδαία ατομικότητα που αντιστρατεύεται τη συλλογικότητα, την αγωνιστική αλληλεγγύη, την ίδια την κοινωνία. Η τελευταία παραπέμπει πλέον σε σφαγείο. Σαν εκείνο το «Σφαγείο νούμερο πέντε» του Κερτ Βόνεγκατ, όπου επαναλαμβανόταν η φράση «έτσι πάει». Αλλά όχι, δεν μπορεί άλλο να «πάει έτσι». Γιατί οι άνθρωποι δεν μπορούν να ζουν σαν δούλοι. Γιατί είναι έγκλημα ο ακρωτηριασμός της ψυχής των νέων από τα όνειρα. Γιατί ο θάνατος του πλησίον μπορεί να μας απελευθερώνει από το βλέμμα του, αλλά συγχρόνως μας ρίχνει στην άβυσσο μιας μαύρης ανερωτικής και ανεόρταστης ζωής. Κι είναι μακρύς και απανδόκευτος ο δρόμος χωρίς την ερωτική ευτοπία, χωρίς την κένωση από το υπερτροφικό Εγώ και τη συνακόλουθη ανάσταση του Εμείς(Δες και το βιβλίο του Σωτήρη Δημητρίου «η σιωπή του ξερόχορτου», εκδόσεις Πατάκη). Γιατί ο έρωτας είναι ο θάνατος του Εγώ. Και συνεπώς η ανάσταση του Άλλου. Έτσι, που ο καθείς να μπορεί να λέει σαν τον Ρεμπώ «Εγώ είναι ο άλλος»(προσοχή «είναι» και όχι «είμαι», που σημαίνει αφομοίωση του άλλου στο δικό μου Εγώ). Αλλά ποιος μπορεί να μιλάει για έρωτα και Αγάπη στους χρόνους των μνημονίων και των μνημοσύνων, στην εποχή της νέκρωσης της ανθρωπιάς; Κι όμως, δίπλα και συγχρόνως με τις ανάγκες της βιοτής, μέσα στην πιο σκληρή ανάγκη βρίσκονται οι ανάγκες της ψυχής. Οι πρώτες τρέφουν το σώμα. Αλλά όχι και την ψυχή, όχι την ανθρωπιά, όχι τη συνύπαρξη και την αλληλεγγύη. Δεν τρέφουν την Αγάπη…