ΓΙΩΡΓΟΣ Χ. ΠΑΠΑΣΩΤΗΡΙΟΥ

«... έχουν κι έναν μαλάκα εκεί που λέγεται Αλκίνοος Ιωαννίδης. Επάγγελμα τραγουδιστής λέει. τι τραγουδάει δεν ξέρουμε, αλλά είναι αρνητική νότα» . Το υβρεολόγιο που παραπέμπει σε θαμώνα χαμαιτυπείου είναι του δημάρχου Βόλου Αχιλλέα Μπέου από συνέντευξη Τύπου (Δευτέρα 18/5/20). Ο αγράμματος «χτύπησε» τον αντίπαλό του με ό,τι θεωρεί συγκριτικό του πλεονέκτημα: τη μαγκιά, την πορνογραφία και το φασισμό. Και δεν είναι αυτός το πρόβλημα, αλλά εκείνοι που τον ψήφισαν, αυτοί που θεώρησαν χωρίς ντροπή ότι μπορεί να τους εκ-προσωπεί, να είναι πρόσωπό τους το ύβρισμα της πόλης τους, αυτό το βωμολόχευμα του πολιτισμού και του Ανθρώπου. Είναι οι νοικοκυραίοι νεόπλουτοι, που, όπως γράφει ο Δ. Χαριτόπουλος, "κάνουν ό,τι μπορούν για να τους προσέξουμε, να μας εντυπωσιάσουν και να τους θαυμάσουμε... Είναι πρόσωπα ελλειμματικά, βυθισμένα στην αυτοϋποτίμηση. Αυτός είναι ο λόγος που προτάσσουν μονίμως τα υλικά τους αποκτήματα· θεωρούν τα «πράγματα» πιο σημαντικά από τους ίδιους. Η μεγάλη φτώχεια είν...

Διαβάζω στην φιλοκυβερνητική εφημερίδα «Το Βήμα» την κριτική στον Τραμπ και τον ομοϊδεάτη του Μπολσονάρου για τη διαχείριση της πανδημίας, ή στον επίσης φίλιο προς την κυβέρνηση «Ελεύθερο Τύπο» ότι ο  Κυριάκος Μητσοτάκης  «Αφοπλίζει τον Τσίπρα με όπλο τον Κέινς και την κοινωνική προστασία» και αναρωτιέμαι τι σχέση μπορεί να έχει αυτή η Δεξιά με τις κυνικές ρήσεις κυβερνητικών στελεχών σχετικά με την αισχροκέρδεια, ότι δηλαδή «έτσι είναι ο καπιταλισμός», ή ακόμα ποια σχέση μπορούν να έχουν με την ρητορική του Μπογδάνου, του Γεωργιάδη ή του Κυρανάκη; Και καταλήγω στο συμπέρασμα ότι όλα είναι Δεξιά. Ότι ο Κυριάκος Μητσοτάκης μπορεί να κινείται σε όλα το φάσμα της  «φαιάς περιοχής»  από την άκρα δεξιά, την εναλλακτική δεξιά, τη ριζοσπαστική δεξιά, τη λαϊκή δεξιά, την ταυτοτική δεξιά, τη σκληρή, εθνικιστική δεξιά, την ξενοφοβική δεξιά, ή ακόμα και την φιλελεύθερη «ακροκεντρώα» δεξιά, και να συλλέγει από παντού. Τι συνέχει όλα αυτά τα υποσύνολα; Ο κοινός τόπος όλων αυτών τ...

Μια γυναίκα 23 χρόνων σκοτώθηκε στη Μόρια από μια άλλη γυναίκα. Τα φασιστικά έντυπα, αλλά και τα ρατσιστικά ιστολόγια γέμισαν δημοσιεύματα και σχόλια με απίστευτο μίσος. Μίσος για ανθρώπους που έχουν ξεριζωθεί από τα σπίτια τους, με πολέμους και πείνα, που έχουν επιβιώσει από ένα μακρύ ταξίδι θανάτου, που τους έχουμε αποκτηνώσει έχοντάς τους κλεισμένους επί χρόνια σε καφκικά στρατόπεδα συγκέντρωσης, σε στρατόπεδα ανθρώπινου εξευτελισμού, ανύπαρκτης υγιεινής και ελεεινού φαγητού, διαβίωσης σε μια τέντα, μέσα στη λάσπη, στο χιόνι και στη ζέστη, χωρίς νερό, μα πάνω απ’ όλα χωρίς ελπίδα. Αγριεύει η ψυχή, όταν έχει αφυδατωθεί από αξιοπρέπεια κι ελπίδα. «Το αίσθημα της ύπαρξής μας εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από το βλέμμα των άλλων πάνω μας» και όταν «ο άνθρωπος είναι ένα αντικείμενο στα μάτια του ανθρώπου», όταν η ανθρώπινη αξιοπρέπεια αφαιρείται, αυτό δεν αντέχεται, έγραφε ο Πρίμο Λέβι και συνέχιζε: «Παντού, στον κόσμο, όπου αρχίζουμε με την κατάπνιξη των θεμελιωδών δικαιωμάτων του ...

Ο αστικός «μύθος» (που δεν είναι ακριβώς «μύθος», αλλά μάλλον πραγματικότητα) θέλει τον θρύλο της ηλεκτρικής κιθάρας Τζίμι Χέντριξ να «παραληρεί» μπροστά στον θρύλο του μπουζουκιού Μανώλη Χιώτη κάπου στο Σικάγο εν έτει 1965. Σήμερα, περίπου 50 χρόνια μετά τη συνάντηση εκείνη των γιγάντων της ταστιέρας, η ροκ σκηνή της Αμερικής έρχεται να αποτίσει τον δικό της φόρο τιμής αυτήν τη φορά στην ελληνική δημοτική μουσική. Η δισκογραφική εταιρεία «Third Man Records» έχει την έδρα της στο Νάσβιλ του Τενεσί, βαθιά μέσα στον «παραδοσιακό» αμερικανικό Νότο. Ιδρυτής της είναι ο κιθαρίστας-τραγουδιστής Τζακ Γουάιτ, μέλος των White Stripes και ένας από τους επιφανέστερους ρόκερ των ΗΠΑ. Οσο για την τελευταία κυκλοφορία της εταιρείας, αυτή τυχαίνει να είναι ένα διπλό βινύλιο με τον τίτλο «Why the mountains are black» ( «Γιατί είναι μαύρα τα βουνά» ). Ο λόγος για μια συλλογή με «πρώιμη ελληνική παραδοσιακή μουσική της περιόδου 1907-1960», με αυθεντικές ηχογραφήσεις που είχαν κυκλοφορήσει ...

Το μυθιστόρημα η «Φανή» της Ευγενίας Μπογιάνου, γράφτηκε πριν την απαγόρευση της απτικής επαφής, αλλά παραδόξως την προφητεύει, καθώς προτάσσει τον στίχο του Ρενέ Σαρ: «Μόνο τα μάτια είναι ακόμη ικανά να βγάλουν κραυγή»! Μόνο τα μάτια. Η 20χρονη Φανή, αναζητά απαντήσεις, θέλει να ρίξει φως στο σκοτάδι της χωρίς ταυτότητα ζωής της. Γι’ αυτό  «Παρατηρεί» . Τα μάτια της κραυγάζουν τα ερωτήματα. Η ζωή της μια διαρκής αιώρηση μεταξύ της vita activa και της vita contemplativa, μια διαρκής προσπάθεια αποδέσμευσης από τις κοινωνικές και πολιτικές ομηρίες που κρατούν τον άνθρωπο αιχμάλωτο της vita passiva. Χρόνος, το φοβερό 2012. Τόπος, η Αθήνα. Οι διαδηλώσεις, οι μολότοφ, τα χημικά, η άγρια καταστολή των ΜΑΤ, το πλήθος: «ουρλιάζαμε σαν μέσα σε μαστούρα –μπορεί και να ήμασταν μαστουρωμένοι,  σε μαστουρώνει το πλήθος κάποιος φορές… Κάτι σαν μαζικό παραλήρημα».   Είναι τα γεγονότα που σε διαμορφώνουν, σε «γεννούν». Είναι η εισβολή "του μεγάλου μυστηρίου της μάζας", όπως έγραφε ...

Είναι οι ίδιοι που ωρύονται για τα παιδιά που συναθροίζονται στις πλατείες στην Κυψέλη και την Αγία Παρασκευή, ζητούν πρόστιμα και καλούν τα ΜΑΤ, ενώ για την Ομόνοια τηρούν σιγή ιχθύος. Είναι οι ίδιοι που κορυβαντιούν για την αγόρευση της εισαγγελέα Αριστοτελίας Δόγκα, αλλά δεν βγάζουν άχνα όταν η εισαγγελέας Αδαμαντία Οικονόμου «αθωώνει» την ηγεσία της εγκληματικής οργάνωσης Χρυσή Αυγή. Είναι οι ίδιοι που επιτίθενται στην Αριστοτελία Δόγκα αλλά δεν μιλούν για την παρέμβαση εν μέσω της δίκης του προέδρου του Δικηγορικού Συλλόγου Αθηνών, Βερβεσού και του υφυπουργού παρά τω πρωθυπουργώ. Είναι οι ίδιοι που επικαλούνται το άρθρο 332 του Κώδικα Ποινικής Δικονομίας που λέει «Αν κατά τη διάρκεια της διαδικασίας στο ακροατήριο οι δικαστικοί λειτουργοί δεν μεταχειρίζονται τα πρόσωπα που συμμετέχουν στη δίκη κατά τρόπο αμερόληπτο, ευπρεπή, απαθή και ψύχραιμο, διαπράττουν βαρύ πειθαρχικό παράπτωμα.», δεν διατηρούν όμως την ίδια… αυστηρότητα και αμεροληψία για τον απερίγραπτο συνήγορο του κατ’ ομο...

Θα περίμενε κανείς ότι ο κορονοϊός θα σήμαινε την υποχώρηση της γεωοικονομικής και γεωπολιτικής αντιπαράθεσης μεταξύ των ΗΠΑ και της Κίνας χάρη της συνεργασίας και της σωτηρίας των ανθρώπινων ζωών. Αυτό δεν συνέβη ποτέ. Συνεργασία δεν υπήρξε όχι μόνο στο θέμα του υγειονομικού υλικού(η Γερμανία έφθασε στο σημείο να κατασχέσει κινεζικές μάσκες που μεταφέρονταν στην Ελβετία) αλλά ούτε καν σε ερευνητικό και ιατρικό επίπεδο. Αντίθετα, η αντιπαράθεση έχει ως στόχο την χρησιμοποίηση του κορονοϊού προκειμένου οι πλανητικές υπερδυνάμεις να κερδίσουν πόντους στο πλαίσιο του ανταγωνισμού για την παγκόσμια ηγεμονία. Οι όροι που χρησιμοποιούνται στην πολιτική ρητορική είναι πολεμικοί. Στις 18 Μαρτίου, ο Πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ εμφανίστηκε ως «πρόεδρος του πολέμου» ο οποίος θα πολεμούσε για μια «απόλυτη νίκη» εναντίον ενός «αόρατου εχθρού», του νέου κορονοϊού. Δύο ημέρες νωρίτερα, ο Γάλλος πρόεδρος Εμμανουέλ Μακρόν είχε επίσης κηρύξει πόλεμο κατά του ιού. Ο πόλεμος ...

Ο Γερμανός φιλόσοφος Ε. Χούσερλ ήταν εκείνος που έκανε τη διάκριση μεταξύ του «θέλω να πω» του συγγραφέα -ή όπως αλλιώς λέμε, της πρόθεσης του κειμένου- και της «σημασίας» με την έννοια του νοήματος που διαπερνά το απλό παιχνίδι της γλώσσας του κειμένου. Η διάκριση αυτή είναι απολύτως αναγκαία στην περίπτωση της «Πτώσης» του Αλμπέρ Καμύ, διότι πρόκειται για ένα πολύπλοκο κείμενο που αναφέρεται σ’ ένα επίσης πολύπλοκο «πρόσωπο», το οποίο αυτοπροσδιορίζεται ως «διπρόσωπο»! «Αποδέχτηκα τη  διπροσωπία  αντί να λυπάμαι γι’ αυτήν... βολεύτηκα σ’ αυτήν και βρήκα τη γαλήνη που έψαχνα σ’ όλη μου τη ζωή. Είχα άδικο, κατά βάθος, που σας είπα ότι η ουσία είναι ν’ αποφύγεις να σε κρίνουν. Η ουσία είναι να μπορείς να επιτρέπεις τα πάντα στον εαυτό σου, έστω κι αν χρειάζεται να παραδέχεσαι που και που, επίμονα, ότι είσαι ανάξιος». Η «διπροσωπία» είναι η λύση του προβλήματος, το οποίο προέκυψε από την όλη «αρνητική» πορεία και την παρακμή του Γιάννη Βαπτιστή Κλαμάνς. Ενός λαμπερού «γητευτή» -...

Προχθές στην Αγία Παρασκευή, χθες στην Κυψέλη. Στην πλατεία Αγίου Γεωργίου οι σερίφηδες του Χρυσοχοΐδη και του Μητσοτάκη έσβησαν τα φώτα και επιτέθηκαν μες στο σκοτάδι σαν κοινοί τραμπούκοι. Τι σκιάζονται; Τον ίσκιο τους. Ό,τι συνιστά τη συνάντηση, την συνάφεια, τη συντροφικότητα, τη φιλία, την επικοινωνία, την πόλη. Γιατί η πλατεία είναι η πόλη. Κι αυτοί θέλουν μια πόλη άπολη, χωρίς πολίτες, μια πόλη αποστειρωμένη από αισθήματα. Πέντε προσαγωγές και ξύλο, πολύ ξύλο. Δύο τραυματίες. Το άγγιγμα είναι παράνομο, η συνάντηση είναι παράνομη, το ίδιο και η συνομιλία, η φιλία. Θέλουν τους πολίτες έγκλειστους "έξω"! Ένας νέος πολιτισμός προωθείται με τον ιό και με το κλομπ. Ένας πολιτισμός της απαγορευμένης επαφής, αλλά και της υποψίας απέναντι στους άλλους, που θεωρούνται εν δυνάμει φορείς του ιού, δηλαδή κίνδυνος… Καμια συνάντηση. Ο άλλος είναι η κόλασή μας. Οι νοικοκυραίοι δικαιώνονται! Μερικοί αναρωτιούνται ακόμα για τη νέα επίθεση της κυβέρνησης Μητσοτάκη σε νεολαίους που απλώς ...

Διαβάζω ότι  «Ο Μεγάλος Αδελφός πάει σχολείο» ! Και ακόμη ότι η αναμετάδοση μέσω κινητού του μαθήματος στο σχολείο θέτει «Σοβαρά ζητήματα προστασίας προσωπικών δεδομένων»*. Το θέμα δεν αφορά μόνο την Ελλάδα, αλλά τον πλανήτη ολόκληρο, καθώς τα μέτρα για την αντιμετώπιση του Covid-19 επιταχύνουν αλλαγές που θα έχουν οικονομικές, κοινωνικές, πολιτικές, ακόμη και ανθρωπολογικές συνέπειες. Ο Μεγάλος Αδελφός και τα δορυφορικά αλλά και τα επίγεια «πανοπτικά» μέχρι σήμερα ήταν παράνομα καθώς όντως παραβιάζουν τα προσωπικά δεδομένα και τις ατομικές ελευθερίες. Πλέον, η παραβίαση νομιμοποιείται στο όνομα της υγείας! Η παρακολούθηση και ο έλεγχος θεωρούνται επιβεβλημένα. Έτσι ό,τι πριν συνιστούσε κατάφωρη παραβίαση σήμερα δεν συνιστά.  Θυμίζουμε το σάλο από την υπόθεση της παρακολούθησης εκατοντάδων εκατομμυρίων χρηστών του διαδικτύου από την αμερικανική υπηρεσία NSA**, η οποία δημιουργήθηκε από τον Τρούμαν το 1952 προκειμένου να συλλέγει πληροφορίες στρατιωτικού χαρακτήρα. Επίσης, τα χ...

Κάποιοι, συνήθως οι μισθωμένοι τηλεοπτικοί ιεροκήρυκες της εξουσίας και οι διανοούμενοι που σιτίζονται στα πρυτανεία της, λοιδωρούν όσους τολμούν να μιλήσουν για μία δυστοπική χρήση των νέων τεχνολογιών και της ψηφιακής επανάστασης. Μας χαρακτηρίζουν, λοιπόν, «λουδίτες», ότι δηλαδή αρνούμαστε την εξέλιξη! Αλήθεια, ο γνωστός Έλληνας επιστήμονας του ΜΙΤ, ο  Κωνσταντίνος Δασκαλάκης  που μίλησε για τρία πιθανά σενάρια για το μέλλον, το ένα εκ των οποίων είναι «δυστοπικό», είναι άραγε «λουδίτης»; Έλεος! Να υπενθυμίσουμε στους κυρίους αυτούς τα τρία σενάρια για τα οποία μίλησε ο Κωνσταντίνος Δασκαλάκης: Στο πρώτο σενάριο,  που είναι το θετικό και έχει ως προϋπόθεση να κατακτήσει η επιστήμη τη γενική τεχνητή νοημοσύνη, ο άνθρωπος ωφελείται από την ύπαρξη των μηχανών. Οι μηχανές μπορούν να αναλάβουν τις χειρονακτικές εργασίες και να αφήσουν στους ανθρώπους τον χρόνο για τις πνευματικές.   Στο δεύτερο σενάριο , γίνεται το άλμα από την ειδική στη γενική τεχνητή νοημοσύνη. Όμως...