Υπέρ αργίας

«Όπλο της Ελλάδας είναι ο σύγχρονος πολιτισμός» επισημαίνει ο Κ. Γαβράς. Και ο τρόπος ζωής –η άμεση επικοινωνία, η αλληλεγγύη η ανθρωπιά- θα προσθέταμε, αυτός ακριβώς που μέμφονται ένιοι των βορειο-ευρωπαίων, κυρίως Γερμανοί, και τον οποίο αναζητούν μυριάδες εκ των συμπατριωτών τους. Δυστυχώς, όμως, ο σύγχρονος ελληνικός πολιτισμός συντελείται μακριά από τους τηλεοπτικούς προβολείς που προτιμούν να φέγγουν τα πορνεία παρά ό,τι δημιουργείται αθόρυβα, ανεπαίσθητα, συλλογικά, ό,τι είναι τρόπος και ζωή. Ναι, αυτός ο πολιτισμός έχει ανάγκη προβολής. Γιατί μία μορφή τέχνης είναι και η τέχνη της ζωής, η τέχνη του οράν και του εράν, η μέθεξης του Εν με το Παν, του Εγώ με το Εμείς, γιατί ο πολιτισμός είναι ένα σύνολο πρακτικών, μια πλειάδα πίστεων, ακόμη κι ένας τρόπος σκέψης. Αυτός ο τρόπος σκέψης γίνεται και τρόπος ζωής, όταν συναντά τον «κοινοτισμό», τον κοινοτικό πολιτισμό με την έννοια των νέων συλλογικοτήτων, που αντιμάχονται τον ακραίο ναρκισσισμό και τον κανιβαλικό ανταγωνισμό, αυτόν που εκτρέφει το κράτος Λεβιάθαν, ο χομπσιανός, δυτικός πολιτισμός στην ακραία νεοφιλελεύθερη εκδοχή του. Γι’ αυτό όλοι όσοι εκ των βορειο-ευρωπαίων θέλουν να σώσουν την ψυχή τους βρίσκουν καταφύγιο στο Νότο, εκεί όπου υπάρχει ακόμα επικοινωνία, αλληλεγγύη, ανιδιοτέλεια, λεβεντιά, το δώρο-γενναιοδωρία, εκεί όπου υφίστανται ακόμα τα υπολείμματα ενός κόσμου της ανθρωπιάς, της συμπόνιας, του συμπάσχειν και του συγχαίρειν. Γι’ αυτό η μεγαλύτερη επίθεση που δέχεται σήμερα η Ελλάδα δεν είναι μόνο οικονομική, αλλά πολιτιστική. Και δεν αναφέρομαι στην ανάγκη εξάλειψης της διαφθοράς και των πελατειακών σχέσεων, που προβάλλονται ως πρόβλημα –και είναι- αλλά στην απάλειψη σε ό,τι έχει απομείνει από την ελληνική ιδιοσυγκρασία και τον ελληνικό τρόπο ζωής. Αναφέρομαι στις γιορτές(όπου από την αρχαιότητα ακόμη θυσιάζονταν το περίσσιο κι έτσι αποφεύγονταν η βία της συσσώρευσης), στις τελετουργίες του ανταμώματος, των θεσμών επικοινωνίας εντός του κόσμου και όχι εκτός. Η παράδοση αυτή, αυτός ο πολιτισμός που συνιστά μια εναλλακτική πρόταση στην άθλια συνθήκη του δυτικού ανθρώπου χτυπιέται σήμερα ως η αντι-ορθολογική παράδοση του αντιπαραγωγικού «τέττιγος»! Μόνο που εδώ η παράδοση έχει ρίζες αρχαίες και είναι μπολιασμένη με εκείνη την ευχή του Μ. Βασιλείου που έβλεπε την Κυριακή ως «Ημέρα του μέλλοντος αιώνος», τη δημιουργική αργία ως καθημερινότητα.