Εναλλακτική

Περισσότερο κι από το χτύπημα στους δίδυμους πύργους, πιο πολύ και από την κατάρρευση του νεοφιλελεύθερου οικονομικού μοντέλου, η μεγάλη «πτώση» αφορά στη συνολική ιδεολογία αλλά και σε ένα συγκεκριμένο πολιτισμικό πρότυπο που κόμισε σε ολόκληρο τον κόσμο η Αμερική. Ο άνθρωπος-Εγώ, ο άνθρωπος-εικόνα, ο άνθρωπος-δύναμη, ο καταναλωτικός-άνθρωπος βρίσκεται πλέον σε αδιέξοδο. Η σημερινή κρίση, συνεπώς, είναι οικονομική, πολιτική και πολιτισμική. Κι αν όπως θεωρεί ο Τσόμσκι (κι έχει δίκιο) η αμερικανική κυριαρχία συνεχιστεί και μετά την κρίση, τίθεται το ερώτημα: Ποιος θα είναι ο χαρακτήρας της ηγεμονίας αυτής χωρίς τη δράση γοητείας που ασκούσε ο αμερικάνικος πολιτισμός («όνειρο»); Θα περάσουμε από την «ήπια βία» της γητιάς στη «σκληρή βία» των όπλων(λόγω και της στρατιωτικής ισχύος των ΗΠΑ); Αυτό μένει να διακριβωθεί. Εκείνο που έχει σημασία για την ώρα είναι ότι ο μύθος της «τέλειας αγοράς», της δήθεν διαφάνειας και ίσης πρόσβασης στην πληροφόρηση, που οδηγεί τάχα στην ισορροπία προσφοράς και ζήτησης, ο μύθος του «τέλειου ανταγωνισμού», ο οποίος στην πραγματικότητα καταλήγει πάντα στη σύσταση καρτέλ και «λόμπι», ο μύθος της δημοκρατίας που εδράζεται στη δύναμη των ΜΜΕ, στην υποταγή στις δημοσκοπήσεις και την διαμορφούμενη «γοητεία» ενός ιδιότυπου πολιτικού λαϊκισμού, που οδηγεί στο λήθαργο και την παθητικοποίηση του πληθυσμού, αλλά και η κοινωνία του αέναου ζάπινγκ, της φρούδας ελπίδας βελτίωσης της ζωής μέσω ενός τηλεπαιχνιδιού, όλοι αυτοί οι μύθοι έχουν καταρρεύσει μαζί με το καπιταλιστικό μοντέλο της δύναμης του ισχυρότερου και των αυξανόμενων ανισοτήτων. Και τώρα τι; Ο καπιταλισμός της μετακρίσης θα συνοδευτεί από ένα νέο ρεπερτόριο κατασκευασμένων ψευδαισθήσεων ή θα έχουμε ένα εναλλακτικό πολιτικό και πολιτισμικό σχέδιο που θα ανταποκρίνεται σε ένα νέο οικονομικό πρότυπο, ικανό να εξαλείψει την ύβριν της διαρκούς συσσώρευσης δίκην απόλαυσης (φετιχισμός); Θα έχουμε την επικράτηση των ουμανιστικών αξιών και μιας δημοκρατίας που θα αποβλέπει σε μία αύξουσα κοινωνική δικαιοσύνη κι ενός ανθρώπου του οποίου η ατομικότητα θα ανθίζει μέσα στο Εμείς και την αλληλεγγύη; Οι απαντήσεις στα παραπάνω ερωτήματα θα είναι αποτέλεσμα πνευματικών και πραγματικών αγώνων, ήτοι ενός νέου συσχετισμού δυνάμεων σε όλα τα επίπεδα.