ΓΙΩΡΓΟΣ Χ. ΠΑΠΑΣΩΤΗΡΙΟΥ

Ο Γεώργιος Παχύς από την πλευρά του επικαλείται την ηθική του συνδρομή στην Επιτροπή των αγροτών το 1873 και με επιστολή του στην εφημερίδα «Αιών» περιγράφει με τα μελανότερα χρώματα τις διοικητικές επεμβάσεις και παρανομίες εναντίον των χωρικών, επισημαίνοντας ότι  «η ισχύς των Νόμων δεν αφίκετο μέχρι Άρτης…» [1] . Το καλοκαίρι του 1882 οι συγκρούσεις των καλλιεργητών και των ανθρώπων του Καραπάνου οξύνονται, καταλήγοντας στο φόνο δύο κομποταίων: «…κατά την 12 ην  ισταμένου περί ώραν 11 ην  μ.μ. εν τω χωρίω Κομποτίω, ανήκον τω Κ. Καραπάνου, και κατά την θέσιν Κόπραινα, ρήξεως επελθούσης μεταξύ Κομποταίων τινων και αγροφυλάκων, ένεκα επιθέσεως των πρώτων κατά των δευτέρων… αμυνομένων υπέρ τας εμπεπιστευμένοις αυτοίς ιδιοκτησίας, εφονεύθησαν δύο Κομποταίοι χωρικοί και επληγώθη εις αγροφύλαξ… Μετά το γεγονός τούτο συνελθόντες άπαντες οι χωρικοί περιεκύκλωσαν την αποθήκην του χωρίου, και περιπολούσιν ένοπλοι εις διάφορα μέρη αυτού ζητούντες εκδίκησιν. Ευτυχώς η ταχέως ε...

  Αλλά ποια είναι η εκδοχή του Κ. Καραπάνου; Ο Καραπάνος όπως και ο πεθερός του Χρηστάκης Ζωγράφος αγόρασαν από τους Οθωμανούς την Άρτα και τη Θεσσαλία. Σύμφωνα με τη συνθήκη παραχώρησης στην Ελλάδα των δύο αυτών περιοχών θα εξακολουθούν να ισχύουν και να προστατεύονται οι ιδιοκτησίες και τα συμβόλαια που υπήρχαν επί Οθωμανών. Κατ’ αυτόν τον τρόπο προστατεύονται όχι μόνο με εθνική αλλά με διεθνή εγγύηση τα κτήματα των Καραπάνου, Ζωγράφου και των άλλων τσιφλικούχων. Αυτό δεν είναι καθόλου τυχαίο αν γνωρίζει κανείς τα διαδραματισθέντα στο συνέδριο του Βερολίνου αλλά και στην Κωνσταντινούπολη και το ρόλο αφ’ ενός του Καραπάνου(ως γνωστόν συμμετείχε και στο διπλωματικό σώμα της Υψηλής  Πύλης-πρεσβεία Παρισίων) και αφ’ ετέρου του Καραθεοδωρή [1] , εκπροσώπου των Οθωμανών στο Βερολίνο. Γενικώς, στις περιοχές που δεν κατακτήθηκαν από τους επαναστάτες (Αττική, Φθιώτιδα, Εύβοια…) οι μουσουλμάνοι γαιοκτήμονες είχαν το δικαίωμα βάσει του πρωτοκόλλου της Ανεξαρτησίας(Λονδίνο 1830) να μετ...

Το αγροτικό κίνημα στην Άρτα και στη Θεσσαλία –αλλά και στην Κέρκυρα πριν [1] - στρέφεται εν πολλοίς εναντίον συγγενών, του Κ. Καραπάνου και του πεθερού του, Χρηστάκη εφέντη Ζωγράφου, αλλά εκφυλίζεται ιδεολογικά στην αντιπαλότητα των «πάνω» και μεταξύ πόλης-χωριού. Επίσης, αν στην Άρτα έχουμε το συμβιβασμό των Καραπάνου και Παχύ, στη Θεσσαλία έχουμε τη δολοφονία του Μαρίνου Αντύπα, που δημιούργησε τις συνθήκες για την εξέγερση του 1910. Η Άρτα, ήταν η «αρτυμή του κόσμου»(χαρακτηρισμός του Σεραφείμ Ξενόπουλου) ως το 1881. Παραδόξως, η απελευθέρωσή της σήμανε και την παρακμή της πόλης. Για τον Π. Πετσιμέρη(περ. «Πρόταση», 1995) το πρόβλημα της πόλης «αρχίζει από τη στιγμή που ο ιδιότυπος φεουδαλισμός της περνάει στον μεταπρατισμό, χωρίς μια μετάταξη ή μετάβαση στη βιομηχανική ανάπτυξη, με αποτέλεσμα η πόλη να βρεθεί με χαμηλό βαθμό ανάπτυξης των παραγωγικών της τάξεων στη μεταβιομηχανική εποχή…». Αλλά αυτή είναι μία γενική διαπίστωση που ισχύει για ολόκληρη την Ελλάδα. Η παρακ...