Οι άνθρωποι «της ελεεινής ευτυχίας»

 Ποιο πρόταγμα, ποια λέξη-οδηγό να γράψουμε στις πύλες του κάστρου; Ρώτησε ο βασιλιάς τον «σοφό» καθηγητή. Κι εκείνος -αμερικανοσπουδαγμένος ον- απάντησε: Την «Ευτυχία»! Η «επιστήμη της ευτυχίας» είναι το νέο μάθημα που διδάσκεται στο πανεπιστήμιο του Μπρίστολ! Το μάθημα ξεκίνησε το 2019 ως απάντηση σε μια «ανησυχητική αύξηση των προβλημάτων ψυχικής υγείας μεταξύ των σπουδαστών σε ολόκληρο το Ηνωμένο Βασίλειο» γράφει η εφημερίδα The Guardian. Το πανεπιστήμιο του Μπρίστολ ακολούθησε το παράδειγμα του Πανεπιστημίου Γέιλ των Ηνωμένων Πολιτειών. 

Σύμφωνα με τον The Guardian, το μάθημα κατανέμεται σε δύο τρίμηνα: Το πρώτο, είναι θεωρητικό και αφορά στην ψυχολογική και νευροεπιστημονική πτυχή της διερώτησης που είναι: «Τι είναι η ευτυχία και γιατί συμβαίνει;». Το δεύτερο, είναι πρακτικό και καλεί τους φοιτητές να «εκτελέσουν μια πράξη καλοσύνης, να μιλήσουν με έναν ξένο, να κοιμηθούν καλά, να απολαύσουν μια εμπειρία». Μέσα στους «κύκλους της ευτυχίας», συμπληρώνει η εφημερίδα, τους ζητείται επίσης να «σκεφτούν τον αντίκτυπο των κοινωνικών δικτύων για την ευημερία τους, να διερευνήσουν πώς συμβάλλει η αισιοδοξία στην επιμήκυνση της διάρκειας του βίου και να καταγράφουν σκέψεις για την ψυχική τους υγεία κάθε εβδομάδα σε ένα διαδικτυακό περιοδικό». Περισσότεροι από 1.000 φοιτητές που παρακολούθησαν το μάθημα αισθάνονται πλέον καλύτερα!

Η ευτυχία είναι η καινούργια ηθική επιταγή. Η φράση «Να είστε ευτυχισμένοι» μετατρέπεται σε εντολή, σε δάχτυλο κατήγορου που τιμωρεί όποιον την παραβαίνει. Αντιμετωπίζοντας την ευτυχία ως προσταγή, η λύπη δεν νοείται πλέον ως ένα αναμενόμενο συναίσθημα που έχουμε όταν τα πράγματα πάνε στραβά. Αντίθετα, ερμηνεύεται ως ένδειξη αποτυχίας. Όσοι βρίσκονται πέραν του «κύκλου της ευτυχίας», είναι αποτυχημένοι, «μη φυσιολογικοί»! Είναι "αποτυχημένα" τα παιδιά που πεινάνε στην Υεμένη, που πεθαίνουν στην Αφρική, ή τσακίζονται από τη βέργα του επιστάτη στο εργοστάσιο ρούχων του Μπαγκλαντές, που πνίγονται στη Μεσόγειο και στο Ρίο Γκράντε, ή γίνονται «παράξενα φρούτα» στη Μινεσότα και στα φραουλοχώραφα της Μανωλάδας, που βιάζονται στο Μεταξουργείο και θέλουν να πεθάνουν στο Καρά Τεπέ, που αυτοκτονούν στο στρατόπεδο συγκέντρωσης της Κορίνθου, είναι "αποτυχημένοι" οι άστεγοι, οι άνεργοι, οι επισφαλώς εργαζόμενοι. 

Αυτοί είναι οι δύο νέοι κόσμοι: οι ευτυχισμένοι και οι αποτυχημένοι. Αυτή είναι η νέα τρομοκρατία, «η τρομοκρατία της ευτυχίας», ο μεγάλος φόβος να μην ανήκουμε στον κόσμο των ευτυχισμένων! Η πανδημία δεν θα είναι τίποτα μπροστά στη νέα «πανούκλα», στη νέα κουλτούρα, που θέλει τους ανθρώπους μισούς ανθρώπους, μισούς σελιλόιντ… με δόντια γυαλισμένα, με μάτια παγωμένα, με ενδύματα ωραία, με παγερά ετοιματζίδικα χαμόγελα, που χαμογελούν στην ένδεια και στη δυστυχία, που ζουν μια ζωή όπου "το σόου είναι το άπαν", όπου το πραγματικό σβήνει από τη θεατρικοποίησή του, όπου ο καθένας σκηνοθετεί και «στήνει» τον εαυτό του, συστήνοντας το θέαμά του, την παράστασή του. Όπου το άτομο δεν είναι παρά η προσομοίωση της σχετικής ευτυχίας, για την ακρίβεια η ένδειά της. Και το θέμα δεν είναι ότι εν προκειμένω το αληθινό και το επινοημένο συγχέονται, αλλά ότι η ζωή βιώνεται είτε «μέσα από τις κλειδαρότρυπες» είτε ως ριάλιτι. 

Αυτοί είναι οι άνθρωποι «της ελεεινής ευτυχίας» (Παζολίνι), που δεν έχουν να χάσουν τίποτα από κάθε περιστολή της ελευθερίας τους, γιατί η ελευθερία βρίσκεται έξω από το πεδίο της ζωής τους, γιατί θα είναι οι σκλάβοι, που θα τους αρέσει η σκλαβιά, και θα μοιάζουν με εκείνα τα «αρνιά στον αγρό, που διασκεδάζουν κάτω από το βλέμμα του χασάπη, ο οποίος, πρώτα το ένα και μετά το άλλο, τα διαλέγει για θήραμά του» (Σοπενάουερ).

Τα δεδομένα της CISCO και οι «ψηφιακές κλεπτοκρατίες»

 Τα προσωπικά δεδομένα εκατομμυρίων προσώπων χρησιμοποιεί η εταιρεία CISCO, η οποία υπέγραψε σύμβαση με την ελληνική κυβέρνηση για την τηλε-εκπαίδευση. Τα δεδομένα «χρησιμοποιούνται μόνο για την παροχή υπηρεσιών στους χρήστες μας» αναφέρει σε δήλωσή της η διευθύντρια Μάρκετινγκ και Επικοινωνίας της Cisco. Θυμίζουμε ότι και η εταιρεία Cambridge Analytica διέψευδε ότι χρησιμοποιούσε τα προσωπικά δεδομένα που αντλούσε από το Facebook. Μέχρι να αποκαλυφθεί από υψηλόβαθμο στέλεχός της πώς τα δεδομένα αυτά χρησιμοποιήθηκαν τόσο στην πρώτη εκλογή Τραμπ όσο και στο δημοψήφισμα για το Brexit. Ανάλογη περίπτωση είχαμε πρόσφατα στην Ελλάδα και με την εταιρεία Palantir Technologies.

Η Cambridge Analytica είχε συλλέξει 4.500-5.000 στοιχεία για κάθε ψηφοφόρο των ΗΠΑ. Με βάση την ανάλυση των στοιχείων αυτών, οι ψυχολόγοι πεδίου δημιούργησαν ένα «πεδίο κατανόησης» και το προφίλ (το ψυχογράφημα της προσωπικότητας) του Αμερικανού ψηφοφόρου και έτσι μπορούσαν να κατευθύνουν την πολιτική συμπεριφορά του. Η Cambridge Analytica ρευστοποιήθηκε όταν αποκαλύφθηκε η παράνομη επεξεργασία των εκατομμυρίων προσωπικών δεδομένων που είχαν αντληθεί από το Facebook.

Το δόγμα Breitbart των νεοδεξιών (Ο ακροδεξιός Στηβ Μπάνον ήταν αντιπρόεδρος της C. A.) αναφέρεται στην αλλαγή της κοινωνίας μέσω της αποδόμησης και της αναδόμησής της. Διασπείρουν μίσος και φόβο, προκαλώντας κοινωνικό εμφύλιο. Τα χάσταγκ στο τουίτερ είναι ενδεικτικά: #Τσίπρας_ψεύτης #ΣΥΡΙΖΑ_Βουρκος #ΣΥΡΙΖΑ_ΔΟΛΟΦΟΝΟΙ #Συριζα_τρομοκρατες #συριζα_εγκληματικη_οργανωση #syriza_xeftiles #zaioi_zoa #syriza_prodotes #zaioi_kleftes. Χιλιάδες είναι οι σχετικές αναφορές στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Η ρητορική του μίσους θα κορυφωθεί στη Βουλή με την επαναλαμβανόμενη κραυγή του Κυρ. Μητσοτάκη προς τον Αλ. Τσίπρα: «Είσαι ψεύτης, είσαι ψεύτης, είσαι ψεύτης», υπό τα ενθουσιώδη χειροκροτήματα των βουλευτών της ΝΔ. Η «πολεμική επικοινωνία» του κυβερνώντος κόμματος δομείται με βάση αυτό το σύνθημα. Μια πρακτική αμερικάνικης παραγωγής και προέλευσης, που χρησιμοποιήθηκε για πρώτη φορά από τους επικοινωνιολόγους του Ντόναλντ Τραμπ το 2016 εναντίον της Χίλαρι Κλίντον. Τότε το κεντρικό σύνθημα του Τραμπ ήταν «Απατεώνισσα Χίλαρι». Ανάλογη «πολεμική επικοινωνία» εφαρμόστηκε από τους Τζόνσον και Φάρατζ για το Brexit. Εκεί είχαμε ακόμα και το φόνο βουλεύτριας που ήταν αντίθετη στο Brexit. Ο Τραμπ στις πρόσφατες εκλογές χρησιμοποίησε τους ίδιους επικοινωνιολόγους, οι οποίοι δημιούργησαν την ίδια εμφυλιοπολεμική κατάσταση με αποκορύφωμα την εισβολή στο Καπιτώλιο. Τελικά, η εκλογή του Τραμπ, που πριν μερικούς μήνες ήταν απόλυτα σίγουρη, θα χαθεί από το Δρόμο, από τον Τζορτζ Φλόιντ και το τεράστιο κίνημα "Οι ζωές των Μαύρων έχουν αξία".

Το ίδιο, ακριβώς, φαίνεται να συμβαίνει και στην Ελλάδα. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης, που ακολουθεί την επικοινωνιακή πολιτική του Ντόναλντ Τραμπ, του Φάρατζ και των άλλων ακροδεξιών, φαίνεται να χάνει από ένα παραδοσιακό μέσο πολιτικής πρακτικής και επικοινωνίας, το "Δρόμο". Αυτό συμβαίνει αυθόρμητα από τα κοινωνικά κινήματα, καθώς κανένα κόμμα της αντιπολίτευσης δεν φαίνεται να αντιλαμβάνεται την επικοινωνιακή πολιτική της κυβέρνησης και, κυρίως, τη δύναμη των κολοσσών του διαδικτύου, η οποία οφείλεται στην αξία των «δεδομένων»(data) που έχει ξεπεράσει την αξία του πετρελαίου! Και ότι μαζί με τις πολιτικές συνέπειες και τις ψυχολογικές επιχειρήσεις χειραγώγησης(psyops) με στόχο την αλλαγή της πολιτικής συμπεριφοράς των πολιτών, υπάρχει και η οικονομική διάσταση καθώς οι εταιρείες αυτές λειτουργούν σαν «ψηφιακές κλεπτοκρατίες» και το Facebook σαν υπερκράτος...   

*Η φωτογραφία είναι από σχετικό ρεπορτάζ της Καθημερινής για το Facebook-Μοσχάτου 

Η «εθνογένεση»...

 Με την ευκαιρία των ημερών αποφασίσαμε να ασχοληθούμε με την ελληνική «εθνογένεση». Βασική αναφορά μας θα είναι το βιβλίο του  Παναγιώτη Νούτσου: «Νεοελληνικός Διαφωτισμός-Τα όρια της διακινδύνευσης»(Ελληνικά Γράμματα) και μία ομιλία του Κ. Καραπάνου το 1869!

Ο Π. Νούτσος αναφέρει τον Ρήγα και τη διάκριση του «λαού», που είναι «όλοι οι κάτοικοι του Βασιλείου τούτου χωρίς εξαίρεσιν θρησκείας, διαλέκτου…», από τους πλούσιους και τους προεστούς που είναι οι στυλοβάτες του παλαιού καθεστώτος(Νούτσος, σ. 437). Γι’ αυτό ο Ρήγας μιλούσε για την ανάγκη ελευθέρωσης(άρα υπήρχε κοινή καταπίεση) Ελλήνων, Βούλγαρων, Αλβανών, Βλάχων, Αρμένηδων, αλλά και Τούρκων, καθώς όλοι «στενάζουν υπό την δυσφορωτάτην τυραννίαν του Οθωμανικού βδελυροτάτου δεσποτισμού»(σ. 438). Συνεπώς, το σύστημα του Οθωμανικού δεσποτισμού ήταν πολυεθνικό, για την ακρίβεια «πολυθρησκευτικό» στη βάση της οργάνωσης των «μιλέτ», αντιστοιχώντας σε μία πολυθρησκευτική κορυφή που είχε τη δική της ιεραρχία(πρώτοι οι Οθωμανοί μουσουλμάνοι αλλά και με τη συμμετοχή άλλων Οθωμανών υπηκόων διαφόρων θρησκευτικών ομάδων, όπως οι Έλληνες διερμηνείς, οσποδάροι, υφυπουργοί Εξωτερικών κ.ά.. Σημειώνουμε ότι τα αξιώματα «αγοράζονταν»). Άρα υπήρχε διάκριση της πολυθρησκευτικής και πολυεθνικής άρχουσας τάξης και ενός πολυθρησκευτικού και πολυεθνικού «λαού», που συμπεριλάμβανε και τους φτωχούς Τούρκους. Ιστορικά σημειώνονται πολλές περιπτώσεις οικονομικής καταπίεσης (φορολογίας και διώξεων) φτωχών Τούρκων, μπέηδων κ.ά.

Αυτό είναι το ένα θέμα. Το άλλο είναι ο τρόπος «γένεσης» του νεοελληνικού έθνους. Εδώ το βιβλίο του Π. Νούτσου είναι εξαντλητικό, καθώς σ’ αυτό το σημείο έχουν δημιουργηθεί σφοδρές αντιθέσεις των μελετητών. Αν κάνουμε τη διάκριση μεταξύ του έξωθεν και ένδοθεν «βλέμματος» θα διαπιστώσουμε πως οι αντιθέσεις περισσότερο προκαλούνται στη δεύτερη περίπτωση, από τον τρόπο δηλαδή που εμείς οι ίδιοι «βλέπουμε» τον εαυτό μας, την εθνική μας ταυτότητα. Σχετικά με τους «έξω» (Λοκ, Χέγκελ και όλοι οι Ευρωπαίοι) πλην των Φαλμεράγιερ και Τόυνμπη, όλοι αναγνωρίζουν το δικαίωμα των «Ελλήνων χριστιανών» ως «απογόνων των παλιών κατόχων εκείνης της χώρας» να αποτινάξουν τον τουρκικό ζυγό(Λοκ, 1690). Οι «Έλληνες δεν παύουν να είναι σε κατάσταση κατακτημένης χώρας» που νομιμοποιεί την «ελληνικήν εξέγερσιν» εναντίον του κατακτητή (Χέγκελ, 1824, Νούτσος). Για τους «δυτικούς» το θέμα ήταν απλό, όχι όμως για απλούς λόγους, αλλά στο πλαίσιο της «διάλυσης» της Οθωμανικής αυτοκρατορίας(δες και το βιβλίο της Μυστακίδου «ένδοξη δουλεία»). Το ένδον «βλέμμα» διαφοροποιείται σχετικά με τον τρόπο της νεοελληνικής «εθνογένεσης». Σύμφωνα με τον Σβορώνο ο χαρακτήρας μιας κοινωνίας εμφαίνεται στο «είδος της ιστορίας που γράφει». Τι ιστορία γράψαμε οι νεοέλληνες; Ο ίδιος ο Σβορώνος αναφέρεται στις περιπέτειες της «ιδιότυπης» ελληνικής κοινωνίας «χωρίς να αγνοήσει» τις προσπάθειες της «διανόησής της για την αποσαφήνιση και την απομυθοποίηση των στοιχείων που συνιστούν τον πραγματικό νεοελληνικό πολιτισμό, τοποθετημένο στο σύνολο του ευρωπαϊκού πνεύματος όπου και ανήκει»(1976). Άρα έχουμε τους «μύθους», που είναι αναγκαίοι στην προσπάθεια διαμόρφωσης εθνικής συνείδησης(σύμφωνα με την «υποκειμενική» προσέγγιση-συγκρητισμός- η επιλεκτική αμνησία, η λήθη και περισσότερο το «ιστορικό σφάλμα» συνιστούν ουσιώδεις παράγοντες στη δημιουργία ενός έθνους, γι’ αυτό η πρόοδος των ιστορικών μελετών «συνεπάγεται κινδύνους για τη nationalite, Νούτσος 2002).

Η διαμόρφωση της εθνικής ταυτότητας απαιτεί τη «συνέργεια πολλών παραγόντων» σύμφωνα με το Ν. Πουλαντζά. Ή όπως έγραφε ο Π. Κονδύλης: «Δεν μπορεί να υπάρξει μέθοδος ικανή να προβλέψει όλες τις συγκεκριμένες περιπτώσεις και συνάμα να συνδέσει ρητά τη διερεύνησή τους με τον εκάστοτε κανόνα». Με άλλα λόγια το συγκεκριμένο δεν μπορεί να υπαχθεί σε κανόνες καθώς είναι η «σύνοψη πολλών καθορισμών». Σε κάθε περίπτωση, η διαμόρφωση μιας νέας εθνικής ταυτότητας έχει ανάγκη την επιστροφή στην παράδοση. Αυτή η «επιστροφή» δεν γίνεται χωρίς όρους. Επιστρέφοντας στην παράδοση, συγχρόνως την επινοούμε καθώς δεν την «βλέπουμε» μόνο υπό μία διαχρονική οπτική αλλά και με βάση τις συγχρονικές μας ανάγκες. Άρα υπάρχει ένας «αναστοχασμός», καθώς οι ανάγκες ποικίλλουν, και επιπλέον δεν είναι ενιαίες στους «πάνω» και στους «κάτω». Το ίδιο και οι παραδόσεις, καθώς στην Ελλάδα έχουμε μία «λόγια» και μία «λαϊκή» παράδοση. Η «λόγια» είναι έντονα επηρεασμένη από τον ευρωπαϊκό διαφωτισμό και ίσως τις γεωπολιτικές των μεγάλων ευρωπαϊκών δυνάμεων(Ρενιέρης: να γίνει η Ελλάδα «εκ νέου ο αρχηγός της Δύσεως εις την ηθικήν της Ανατολής κατάκτησιν και ανάπλασιν»), ενώ η «λαϊκή» είναι επηρεασμένη από την Ανατολή(μέσω της πολιτισμικής όσμωσης που επιτελείται στο εσωτερικό της αυτοκρατορίας). Η επιρροή αυτή της «λαϊκής» παράδοσης από την Ανατολή χαρακτηρίζεται από τους λόγιους «διαφθορά ηθών και χαρακτήρος» που τους πρέπει «επανόρθωσις»(Ανώνυμος, Νούτσος 157). Το ίδιο έλεγε και ο Κοραής όταν μιλούσε για οικονομική και πνευματική αφύπνιση λόγω της διαφθοράς των ηθών από την κατάκτηση. Παρόλα αυτά ο Κοραής μιλούσε για μία καταφατική αντιμετώπιση και όχι άρνηση της Ανατολής. Όμως, η Ανατολή(ταυτισμένη ούτε κάν με την Οθωμανική αυτοκρατορία αλλά με τους Τούρκους) απωθήθηκε συνολικά ως «διαφθορά» και 400 χρόνια ιστορικού βίου αντιμετωπίζονται ως μια «μαύρη τρύπα» της ιστορίας. Γι’ αυτό ο Ελύτης μίλησε για τους «τολμητίες» που ενδιαφέρθηκαν για τις παραμελημένες «αξίες της Ανατολής»(σ. 213, «γενιά του ’30).

Τι εννοούσαν, λοιπόν, οι λόγιοι όταν μιλούσαν για διαφθορά; Εδώ υπεισέρχεται η σύγκρουση της εκκοσμίκευσης -ευρωπαϊκός Διαφωτισμός- με τη θρησκευτική  δαιμονοπληξία της Ανατολής(Σύμφωνα με τον Μοισιόδακα -1780- εκτυλίσσεται «πολεμοπανήγυρις των προλήψεων, όπου οι ιδιώται αγοράζουσι παρά των σοφών και όπου οι σοφοί δανείζονται παρά των ιδιωτών»). Η σύγκρουση αυτή οδήγησε στη διευθέτηση μέσω της «διπλής αλήθειας», σύμφωνα με το χριστιανικό μύθο των «δύο μαχαιρών»: της πνευματικής και της κοσμικής εξουσίας. Η εκκοσμίκευση όμως δημιουργούσε ανασφάλεια καθώς συνυφαίνονταν με την ατομικότητα, ένα άτομο που εγκλείεται στον εαυτό του, στο ιδιωτικό του συμφέρον των πολλαπλασιαζόμενων ανταλλακτικών αξιών-εμπορευμάτων, συγκρουόμενο με την κοινότητα και τον βιωματικό πολιτισμό των κοινών «αξιών χρήσης» της Ανατολής. Δεν είναι τυχαίο ότι η ατομικότητα δεν μπόρεσε ποτέ να νομιμοποιηθεί στην Ελλάδα ως ηθικότητα(βλέπε «φιλοτομαρισμός», «λαμόγια») κι αυτό για κάποιους συνιστά μία εκκρεμότητα που καθορίζει την ελληνική καθυστέρηση έναντι της ευρωπαϊκής νεωτερικότητας.

Ο Ευρωπαϊκός διαφωτισμός θα διαχωρίσει τη φύση από τον πολιτισμό(κάτι που επικρίνει ο Νούτσος), μετασχηματίζοντας την κοινωνία σε μία αφαίρεση που τίθεται απέναντι στο άτομο (δες και Κ. Παπαϊωάννου). Αντίθετα, η «λαϊκή παράδοση» θα εμμένει στη στενή σύνδεση ανθρώπου και φύσης(λογιζόμενη γενικώς ως δαιμονοπληξία από τους λόγιους). Ανάμεσα στους λογίους(δυτικούς) και του λαϊκούς(ανατολίτες) υπάρχουν, ακόμη, και όσοι αισθάνονται «ανατολίτες» με δυτικό τρόπο!

Όμως γιατί η σύγκρουση; Τι συμφέροντα διακυβεύονταν; Αυτό είναι εμφανές από τους θεσμούς και τους παράγοντες –ενδογενείς και εξωγενείς- που ενεπλάκησαν στη διαμάχη (Εκκλησία, νεοσύστατο Κράτος-πανεπιστήμιο, σύνθεση και εσωτερικές αντιθέσεις άρχουσας τάξης-πολυμορφικοί αστοί-, συν τα συμφέροντα ευρωπαϊκών δυνάμεων-εξάρτηση κ.ά.).

Ένα άλλο σημαντικό θέμα είναι πώς τα υποκείμενα βιώνουν τη συντελούμενη εθνογένεση, συγκροτώντας την ταυτότητά τους(φαντασιακή κοινότητα*) και συνακόλουθα πως βιώνουν τη σύγκρουση, πως βλέπουν τους εαυτούς τους και τους άλλους.

Οι «πάνω» και οι «κάτω»     

 Ποια, όμως, ήταν η σχέση των «πάνω» με τους «κάτω» στην ελληνική κοινωνία του νεοσύστατου ελληνικού κράτους; Ποια ήταν η θέση και η σχέση αφέντη, υπηρέτη, επιστάτη, χωρικού και κολίγου;

Στην πόλη, στην αστική κοινωνία της Αθήνας, ο κοινωνικός διαχωρισμός δεν έχει τους ενδιάμεσους, τη μεσαία –δεύτερη- τάξη(τους τσιπλάκηδες), αλλά μόνο δύο τάξεις. Ο Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης στα αθηναϊκά του διηγήματα περιγράφει «το βίο των παραριγμένων(σ.σ. των αποκλεισμένων, των «κάτω») της κοινωνίας του Άστεως». «Εις τας Αθήνας, ως γνωστόν, η πρώτη Ανάστασις είναι για τις κυράδες, η δευτέρα(σ.σ. Κυριακή απόγευμα) για τις δούλες…».

 Οι «Πάνω» έρχονται στην Ελλάδα από τις παροικίες, κουβαλώντας στη σκευή τους και τις κοινωνικές τους διαστρωματώσεις και συνήθειες: «Η κλίμακα της παροικιακής διαστρωματικής σύνθεσης άρχιζε από τον μεγαλοτσιφλικά-μεγαλέμπορα, το βιομήχανο και τραπεζίτη και κατέληγε στο μικρομπακάλη». Ακολουθούσαν οι «υπηρέτες», τους οποίους επιχείρησε αρχικά να οργανώσει ο Μαρίνος Αντύπας. Ο πάροικος του 19ου αιώνα ήταν ένας πολυμορφικός αστός (έμπορος, μεσίτης, τραπεζίτης, τσιφλικάς, ακόμα και παραγωγός-βιομήχανος). «Για τον πάροικο η Μεγάλη Ιδέα ήταν λιγότερο συνδεδεμένη με την απελευθέρωση και περισσότερο με την επέκταση του ελληνισμού». «…Η ανάγκη της προβολής και της επιβολής της παροικιακής ιδεολογίας για "το μεγάλο ιστορικό προορισμό’’ της, διαμόρφωνε καταλυτικά και τον ψυχισμό του πάροικου "εθνικού ευεργέτη’’, που τον έκανε να διαθέτει ένα μέρος της περιουσίας του για πολιτισμικά κοινωφελή έργα στην Ελλάδα και στις παροικίες».

Ο Κ. Καβάφης και ο Γ. Σκληρός διαφοροποιούνται από την παροικιακή ιδεολογία του «ξένου», του «μικρού λευκού» που θέλει να γίνει «μεγάλος». Αυτό συνάδει με την μετατροπή της Ελλάδας σε Μεγάλη, δηλαδή σε Αποικιοκρατική Μητρόπολη. Οι Καβάφης και Σκληρός στρέφονται κατά των Βρετανών και υπέρ των αποικιοκρατούμενων «βαρβάρων». Ως γνωστόν ο Τρικούπης βοήθησε τους Άγγλους στον αποκλεισμό της Αιγύπτου όταν εξεγέρθηκε ο Αραμπή πασάς.

 «Από το 1876 –όπως γράφει ο Αλέξ. Αρ. Οικονόμου- παρετηρείτο αθρόα συρροή εις τας Αθήνας των πλουτισάντων εις το εξωτερικόν Ελλήνων. Εγκαθιστάμενοι εις την ελληνικήν πρωτεύουσαν έφερον μαζί των συνηθείας ευκολιών, καλοπεράσεως… και επεδείκνυον περιφρόνησιν προς τον απλούν, τον «νοικοκυρίστικον» τρόπον ζωής των εγχωρίων. Ανταπέδιδον εις αυτούς την υπεροπτικήν συμπεριφοράν των ξένων προς τους εαυτούς των όταν ζαρωμένοι διέμενον εις τον τόπον εκείνων». 

 «Η πρώτη βαθμίς επί της κλίμακος του πολιτισμού είναι η ποιμενική ζωή, δι’ ης ο άνθρωπος εξέρχεται της αγρίας αυτού καταστάσεως,  η Δευτέρα βαθμίς είναι η γεωργία δι’ ης ούτος αποκτά σταθεράν και μόνιμον κατοικία… η τρίτη και τελευταία βαθμίς είναι η του Εμπορίου…», έγραφε ο Κ. Καραπάνος. Οι ποιμένες είναι σχεδόν άγριοι, οι γεωργοί ημιάγριοι ή ημιπολιτισμένοι και μόνο οι έμποροι είναι πολιτισμένοι. Μάλιστα, ο σημερινός «κατώτερος λαός»(!) αντιστοιχεί στους αρχαίους δούλους!( Κ. Καραπάνος: Το εμπόριον των Αρχαίων Ελλήνων και ο χαρακτήρ αυτού –Λόγος εκφωνηθείς κατά την επέτειον Εορτήν του εν Κωνσταν/λει Ελληνικού Φιλολογικού Συλλόγου, τη 4η Μαΐου 1869, Τυπογραφείο Α. Κορομηλά, Κων/λη, 1869).

Ο διπλωμάτης, χρηματιστής, αρχαιολόγος, τσιφλικάς, εκδότης, υπουργός, αρχηγός κόμματος, Κ. Καραπάνος δεν μιλούσε για εθνική απελευθέρωση αλλά για «πολιτική αλλαγή»!

 *Ζακ Λε Γκοφ, Νικολά Τρουόνγκ: «Το φαντασιακό στο Μεσαίωνα», Κέδρος, 2008. «Για να μελετήσει κανείς το φαντασιακό μιας κοινωνίας» σημειώνει ο Λε Γκοφ, «πρέπει να καταδυθεί στη συνείδησή της και στην ιστορική της εξέλιξη. Να φτάσει στην καταγωγή και τη βαθύτερη φύση του ανθρώπου… Όλες οι μεγάλες «εικόνες» του Μεσαίωνα, αυτή του ανθρώπου-μικρόκοσμου, αυτή του καθρέπτη, αυτή της Εκκλησίας –σώμα μυστικό-, αυτή της κοινωνίας-σώμα οργανικό, μακάβριος χορός, όλες οι συμβολικές αναπαραστάσεις της κοινωνικής ιεραρχίας, ρούχα, γουναρικά, οικόσημα, και της πολιτικής οργάνωσης, συμβολικά αντικείμενα της εξουσίας, σημαίες και λάβαρα, τελετουργίες χρίσης(χρίω) και βασιλικές εμφανίσεις, όλο αυτό το μεγάλο corpus εικόνων επανεμφανίζει σε εξωτερικά σημάδια τις βαθιές εικόνες, λιγότερο ή περισσότερο περίπλοκες, ανάλογα με την κοινωνική κατάσταση και το πολιτιστικό επίπεδο του νοητικού σύμπαντος των ανδρών και των γυναικών της μεσαιωνικής δύσης».

 

Παγκόσμια Ημέρα Νερού: Τρία δισ. άνθρωποι δεν έχουν πρόσβαση

 Παγκόσμια Ημέρα Νερού, σήμερα, 22 Μαρτίου. Μία ακόμα «παγκόσμια μέρα». Για να μάθουμε ότι δύο δισεκατομμύρια άνθρωποι στον πλανήτη δεν έχουν άμεση πρόσβαση σε νερό. Ότι το πόσιμο νερό καθίσταται όλο και περισσότερο σπάνιο.

Το νερό είναι ο πιο πολύτιμος φυσικός πόρος, βασικός για την επιβίωση, ενώ κατέχει πρωταρχική θέση στο υγειονομικό, κοινωνικό και πολιτιστικό πεδίο των ανθρώπινων κοινωνιών.

Σε πολλές χώρες, το νερό θεωρείται ένας φθηνός φυσικός πόρος, οπότε μερικοί δεν διστάζουν να κάνουν κατάχρηση - ειδικά για άρδευση - εις βάρος άλλων, που έχουν έλλειψη. Το νερό χάνεται, οι ξηρασίες επιδεινώνονται καθώς ο πλανήτης συνεχίζει να θερμαίνεται.

Με την κρίση της πανδημίας έγινε γνωστό ότι παγκοσμίως, 3 δισεκατομμύρια άνθρωποι δεν έχουν πρόσβαση στο νερό για να πλύνουν τα χέρια τους...

Εμβόλια και ηθική

 Ποιος δεν θυμάται τον κατακλυσμό καλών προθέσεων των νεοφιλελεύθερων ηγετών για την αντιμετώπιση της πανδημίας την άνοιξη του 2020; Τα εμβόλια πρέπει να είναι «παγκόσμια δημόσια αγαθά» έλεγαν. Τον περασμένο Νοέμβριο, μάλιστα, ο Εμ. Μακρόν είχε δηλώσει ότι «Θα είμαστε έτοιμοι, όταν ένα πρώτο εμβόλιο [κατά του Covid-19] διατεθεί στην αγορά, να εγγυηθούμε την πρόσβαση σε αυτό σε πλανητική κλίμακα και να αποφύγουμε με κάθε κόστος σενάριο ενός κόσμου «δύο ταχυτήτων», όπου μόνο οι πλουσιότεροι θα μπορούν να προστατευθούν από τον ιό και να ξαναρχίσουν μια φυσιολογική ζωή». Κι όμως, αυτό συνέβη.

Στις 18 Ιανουαρίου 2021, ο Γενικός Διευθυντής του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ), Tedros Adhanom Ghebreyesus, προέβη στη συγκλονιστική δήλωση ότι «Πάνω από τριάντα εννέα εκατομμύρια δόσεις εμβολίου έχουν πλέον χορηγηθεί σε τουλάχιστον σαράντα-εννέα χώρες με υψηλό εισόδημα. Μόνο είκοσι πέντε δόσεις έχουν χορηγηθεί σε μία από τις χώρες με το χαμηλότερο εισόδημα. Όχι είκοσι πέντε εκατομμύρια. Όχι είκοσι πέντε χιλιάδες! Μόνο είκοσι πέντε…». Βρισκόμαστε μπροστά σε μία «ηθική αποτυχία καταστροφικών διαστάσεων», κατέληξε.

Ορισμένες χώρες και εταιρείες συνεχίζουν να δίνουν προτεραιότητα σε διμερείς συμφωνίες, παρακάμπτοντας το πρόγραμμα Covax, με αποτέλεσμα να οδηγούνται σε άνοδο οι τιμές.

Ο αναπτυσσόμενος κόσμος έχει παραγκωνιστεί στη μάχη των εμβολιασμών με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας να τονίζει την ανάγκη ισομερούς κατανομής των εμβολίων για την αποτελεσματική καταπολέμηση της πανδημίας και την ουσιαστική ανάρρωση των οικονομιών που είναι συνδεδεμένες μεταξύ τους και άρα εξαρτημένες η μια από την άλλη. Αλλά περίπου το 45% -πάνω από 200 εκατ. εμβολίων- έχουν διανεμηθεί στις επτά πιο πλούσιες χώρες (G7), που αντιπροσωπεύουν μόνον το 10% του παγκόσμιου πληθυσμού.

Η Economist Intelligence Unit προβλέπει πως το μεγαλύτερο τμήμα του ανεπτυγμένου κόσμου θα έχει εμβολιαστεί μέχρι τα μέσα στο επόμενου έτους. Το αντίστοιχο εκτιμώμενο χρονοδιάγραμμα επεκτείνεται στις αρχές του 2023 για τις χώρες μεσαίου εισοδήματος και φθάνει μέχρι το 2024 για ορισμένες χώρες χαμηλού εισοδήματος.

Οι μεταλλάξεις

Η άνιση κατανομή των εμβολίων μεταξύ των πλούσιων και φτωχών χωρών, λόγω της κερδοσκοπίας των μεγάλων πολυεθνικών φαρμακευτικών εταιρειών που τα παράγουν, δίνουν το χρόνο και δημιουργούν τις κατάλληλες συνθήκες στον Covid-19 ώστε να μεταλλαχθεί και να πλήξει μεγάλες πληθυσμιακές ομάδες του πλανήτη, του τρίτου και τετάρτου κόσμου (Αφρική, Ασία κλπ). Μια τέτοια εξέλιξη όμως θα θέσει σε άμεσο κίνδυνο και τις πλούσιες κοινωνίες, ακόμα και αν έχουν προλάβει να εμβολιαστούν, αφού όπως επισημαίνουν ειδικοί, αυτές οι νέες μεταλλάξεις δεν θα μπορούν να αντιμετωπιστούν με τα υπάρχοντα εμβόλια.

Η μετάλλαξη της νότιας Αφρικής που ήδη είχε επεκταθεί σε όλο τον κόσμο φωτογραφίζει και καταδεικνύει αυτόν τον σοβαρό κίνδυνο και την τρωτότητα των εμβολιασμών, εάν αυτοί δεν γίνουν ορθολογικά και προγραμματισμένα σε όλο τον πλανήτη. Η ανισότητα στη διακίνηση των εμβολίων είναι τρομακτική, αφού το 16% του παγκόσμιου πληθυσμού κατέχει με τα σημερινά δεδομένα ποσοστό που ξεπερνά το 60% των παραγόμενων εμβολίων.

Παραγωγή εμβολίων από τις φτωχές χώρες

Η Καρίνα Τόιερ, από το Ευρωπαϊκό Κέντρο για Συνταγματικά και Ανθρώπινα Δικαιώματα (ECCHR), θεωρεί σκοπιμότερο να μπορούν οι φτωχές χώρες να παράγουν μόνες τους το εμβόλιο χωρίς να εξαρτώνται από την καλή θέληση ή τις χορηγίες άλλων. Και παραπέμπει στην πνευματική ιδιοκτησία, όπως ορίζεται στη συμφωνία TRIPS για τις εμπορικές πτυχές των δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας, η οποία επιτρέπει περιορισμούς στα πνευματικά δικαιώματα.

Οι Ινδίες και η Νότια Αφρική, χώρες που πλήττονται ισχυρά από τον Covid-19, ζήτησαν να τεθεί εκτός ισχύος η προστασία ευρεσιτεχνίας, τουλάχιστον μέχρις ότου τεθεί υπό έλεγχο η πανδημία, και δια αυτού του τρόπου να είναι εφικτή η παρασκευή του εμβολίου αποκεντρωμένα και σε διάφορους τόπους. Οι νεοφιλελεύθεροι όμως, όπως ο Κυριάκος Μητσοτάκης, όταν ακούν για «σπάσιμο της πατέντας» διαρρηγνύουν τα ιμάτιά τους, καθώς κάτι τέτοιο ξεπερνά όχι μόνο το ιδεολογικό αλλά και το νοητικό τους πλαίσιο.

Όμως όσο οι φτωχές χώρες θα είναι χωρίς εμβόλια και οι πλούσιες θα βρίσκονται στο έλεος των μεταλλαγμένων κορονοϊών. Αλλά αυτό δεν φαίνεται να απασχολεί τους φαρμακευτικούς κολοσσούς και τους νεοφιλελεύθερους ηγέτες, αφού η συνεχής παραγωγή εμβολίων συνδέεται άμεσα με την αύξηση των κερδών.  

*Η φωτογραφία είναι αρχείου

Η μαφία της ανακύκλωσης

 Τον τελευταίο καιρό σημειώνονται συνέχεια πυρκαγιές σε μονάδες ανακύκλωσης. Οι περισσότερες ξεκινούν τις νυχτερινές ώρες. Η τελευταία στο Σχηματάρι(21.3.2021) στις 4 το απόγευμα. Σημαντικές είναι οι καταγγελίες για τους (μη) ελέγχους σε αυτές τις μονάδες αλλά και για τις συνθήκες αποθήκευσης και πυρασφάλειας. 

Το πρόβλημα είναι παλιό και πολλοί μιλούν για «μαφία» στο χώρο της ανακύκλωσης.

Εκτός από την πυρκαγιά στο Σχηματάρι οι πυρκαγιές σε μονάδες ανακύκλωσης την περίοδο 2019-2020 είναι οι εξής:

6 Ιουλίου 2019 4.30 ΤΟ ΠΡΩΙ Εργοστάσιο ανακύκλωσης στο Λασίθι της Κρήτης.

30 Αυγούστου 2019 ΝΥΧΤΑ Αποθήκη ανακύκλωσης στην Πρέβεζα.

14 Οκτωβρίου 2019 Εργοστάσιο ανακύκλωσης μετάλλων στη Θεσσαλονίκη.

17 Δεκεμβρίου 2019 ΜΕΣΑΝΥΧΤΑ Εργοστάσιο ανακύκλωσης μπαταριών στη ΒΙΠΕ ΠΑΤΡΩΝ.

14 Ιανουαρίου 2020 4 τα ξημερώματα, σε εργοστάσιο ανακύκλωσης στο 128ο χιλιόμετρο της εθνικής οδού Κορίνθου-Πατρών.

17 Μαρτίου 2020 στις 2 τα ξημερώματα, σε μονάδα ανακύκλωσης στον δρόμο Λάρισας-Καρδίτσας.

8 Απριλίου 2020 βράδυ, σε μονάδα ανακύκλωσης μετάλλων στο Μενίδι.

11 Μαΐου 2020 απόγευμα, σε εργοστάσιο ανακύκλωσης στην Αυλίδα.

14 Μαΐου 2020 σε εργοστάσιο ανακύκλωσης πλαστικών και χαρτικών ειδών στη Νέα Ζωή Ασπροπύργου.

19 Μαΐου 2020 σε εργοστάσιο ανακύκλωσης στη Μάνδρα Αττικής.

15 Αυγούστου 2020 στη Μεταμόρφωση.

21 Αυγούστου σε μονάδα ανακύκλωσης στη Θεσσαλονίκη.

4 Σεπτεμβρίου 2020 σε εργοτάξιο ανακύκλωσης στη θέση Νησί Τεμένης Αιγίου.

Το καλοκαίρι του 2015, η Αττική πνίγηκε στον τοξικό καπνό από τη φωτιά σε ΚΔΑΥ της περιοχής του Ασπρόπυργου, που ανήκε στην εταιρεία «Γενική Ανακύκλωση Α.Ε.».

Το «ατύχημα» αυτό ανέδειξε μια σειρά από συγκαλυμμένα μυστικά των εταιρειών ανακύκλωσης, αφού βέβαια η συγκεκριμένη εταιρεία είναι μία από τις πολλές που δραστηριοποιούνται στο χώρο.

Για παράδειγμα μέσα στο ΚΔΑΥ βρέθηκαν υλικά τα οποία δεν έχουν καμία δουλειά σε ένα κέντρο διαλογής ανακυκλώσιμων, όπως π.χ. διάφορων ειδών βιομηχανικά και βιοτεχνικά απόβλητα, που σύμφωνα με το νόμο πρέπει να ακολουθούν εντελώς διαφορετικούς «δρόμους» και διαδικασίες για να μην κινδυνεύει το περιβάλλον και η υγεία των πολιτών και όχι να βρίσκονται ανάμεσα σε αστικά απορρίμματα.

Πολύ σημαντικό όμως είναι επίσης ότι, το ατύχημα στάθηκε ως αφορμή για να κυκλοφορήσουν φωτογραφίες που είχαν τραβηχτεί ένα χρόνο νωρίτερα στο συγκεκριμένο ΚΔΑΥ και δείχνουν φορτηγό να φορτώνει αδιαχώριστα σκουπίδια (ανακυκλώσιμα και μη ανακυκλώσιμα μαζί) με προορισμό… τι άλλο; Το μεγαλύτερο σκουπιδότοπο της χώρας, τον ΧΥΤΑ Φυλής, που δηλητηριάζει εδώ και δεκαετίες όλες τις γύρω περιοχές.

Αυτές είναι οι συνθήκες στις οποίες λειτουργεί η συντριπτική πλειοψηφία των κέντρων «διαλογής» και «ανακύκλωσης». Ανακύκλωση στην ουσία δεν γίνεται, είτε ο μπλε κάδος φορτωθεί απευθείας μαζί με τον πράσινο, είτε περάσει πρώτα από ένα ΚΔΑΥ!

Οι «κλέφτες» της ανακύκλωσης

Μια άλλη συνηθισμένη «εξήγηση», ή μάλλον δικαιολογία για τα μικρά ποσοστά της ανακύκλωσης στη χώρα μας, είναι ότι ένα μεγάλο τμήμα των αντικειμένων των μπλε κάδων που αξίζει να ανακυκλωθεί «κλέβεται» από ρακοσυλλέκτες και παλιατζήδες.

Οι «κλέφτες» των ανακυκλώσιμων, ανήκουν βέβαια στις πιο ευάλωτες κοινωνικές ομάδες: Ρομά, μετανάστες, άνεργοι Έλληνες και άλλοι, που δε θα έχουν ποτέ την ευκαιρία να υπερασπιστούν τον εαυτό τους και να απαντήσουν στις κατηγορίες που τους αποδίδονται. Οι άνθρωποι αυτοί, όπως περιγράφεται στο ντοκιμαντέρ «Φαβέλες στη σκιά της Ακρόπολης» δουλεύουν μέρα νύχτα κυριολεκτικά για ψίχουλα.

«Στην Ελλάδα οι ρακοσυλλέκτες και οι μικροέμποροι υπολογίζονται γύρω στους 80 – 100.000. Αν ήταν κοινωνικά οργανωμένοι και μπορούσαν να σταματήσουν τη δουλειά για ένα μήνα, θα παρέλυε η βιομηχανία και θα δημιουργούνταν χρηματιστηριακή κρίση σε όλο το real estate γιατί θα ανέβαινε κατακόρυφα η τιμή της μπετόβεργας. Θα υπήρχε δραστική αλλαγή στο τοπίο».

Δεδομένου όμως ότι δεν είναι κοινωνικά οργανωμένοι, αποτελούν τους αποδιοπομπαίους τράγους για τις αμαρτίες του συστήματος ανακύκλωσης στη χώρα μας.

Αξιοποιώντας τη «συγκομιδή» των «ρακοσυλλεκτών», τους οποίους πληρώνουν με ψίχουλα, οι εταιρείες ανακύκλωσης καταφέρνουν να δικαιολογούν την ύπαρξή τους, να βγάζουν κέρδη από την μεταπώληση των μετάλλων, χαρτιών, κλπ στη βιομηχανία καθώς και να εξασφαλίζουν «πράσινες» επιδοτήσεις στο όνομα της ανακύκλωσης. Την ίδια στιγμή φορτώνουν την ευθύνη για τα μικρά ποσοστά ανακύκλωσης στους ανθρώπους που κάνουν όλη τη δουλειά. 

Μια μαφία αντάξια της Σικελικής…

Η παραπάνω πρακτική, όπως και πολλές άλλες, περιγράφονται και σε ρεπορτάζ της εφημερίδας «Καθημερινή», που έγινε επίσης λίγο καιρό μετά την πυρκαγιά στον Ασπρόπυργο, το 2015.

Επιπλέον το ρεπορτάζ περιγράφει σκηνές εκδίωξης των αρμόδιων ελεγκτών από τις εγκαταστάσεις των εταιρειών «ανακύκλωσης», τσιλιαδόρους που ειδοποιούν τους ιδιοκτήτες αν πλησιάζει κάποιος ελεγκτής την ώρα που το εκάστοτε ΚΔΑΥ «ξεφορτώνεται» ποσότητες σκουπιδιών που δεν έχει καμία πρόθεση να διαχωρίσει και να προωθήσει για ανακύκλωση, κλπ.

Κοινώς, μιλάμε για μια κανονική μαφία, που κλέβει, εκφοβίζει, παρανομεί ασύστολα και δηλητηριάζει το περιβάλλον. Ούτε τα προσχήματα δεν προσπαθούν να κρατήσουν οι σκουπιδοεργολάβοι, που βρίσκονται βέβαια σε στενή συνεργασία με πολλούς από τους δήμους της χώρας.

Γιατί συμβαίνουν όλα αυτά;

Αφού δεν πρόκειται να κάνουν ανακύκλωση, γιατί στήνουν εταιρείες «ανακύκλωσης», γιατί κάνουν βόλτα τα σκουπίδια, αφού έτσι κι αλλιώς δεν πρόκειται να τα ανακυκλώσουν, αλλά θα τα στείλουν σε κάποια χωματερή; Η απάντηση στην παραπάνω ερώτηση έχει αρκετές πτυχές.

Καταρχήν, η Ελλάδα, όπως και όλες οι χώρες της Ε.Ε. είναι υποχρεωμένη να παρουσιάζει κάποιο «έργο» ως προς την ανακύκλωση των απορριμμάτων που παράγει. Θεωρητικά ο στόχος της Ε.Ε. είναι μέχρι το 2020 ο μέσος όρος της ανακύκλωσης στα κράτη – μέλη της να φτάσει το 50% των παραγόμενων σκουπιδιών. Η Ελλάδα, που βρίσκεται πολύ πίσω από αυτό τον αριθμό, εξακολουθεί να πληρώνει τεράστια πρόστιμα για την κατάσταση που επικρατεί στις χωματερές της. Υπολογίζεται ότι από τα 100 εκατομμύρια ευρώ το χρόνο που πληρώνουμε για μια σειρά περιβαλλοντικές παραβάσεις, τα μισά έχουν να κάνουν με τη διαχείριση των απορριμμάτων. Πρέπει επομένως να παρουσιαστεί κάποια πρόοδος, ή έστω μια «βιτρίνα» ανακύκλωσης.

Το βασικό όμως είναι, ότι το σύστημα των μπλε κάδων είναι ένα πραγματικό χρυσορυχείο για τις εταιρείες που το ελέγχουν. Πρόκειται για μια καλοστημένη δουλειά που αποφέρει τεράστια κέρδη ενώ το κόστος, τόσο το οικονομικό όσο και το περιβαλλοντικό, το πληρώνουν οι πολίτες[…]

Μα δεν υπάρχει κανείς να τους ελέγχει; Αυτή είναι η φυσιολογική απορία που προκύπτει από όλα τα παραπάνω.

Υπάρχει, μόνο που σύμφωνα με τα λεγόμενα του ίδιου το Εθνικού Οργανισμού Ανακύκλωσης (ΕΟΑΝ) του φορέα δηλαδή που έχει την ευθύνη να εποπτεύει τις εταιρείες ανακύκλωσης, αυτό δε πραγματοποιείται!

O ίδιος ο δημόσιος φορέας που οφείλει να εποπτεύει τις ιδιωτικές εταιρείες ανακύκλωσης, παραδέχεται δημόσια ότι δεν μπορεί να το κάνει και ότι ακόμα και οι κυρώσεις που επιβάλλει πέφτουν στο κενό – με τον έναν ή τον άλλο τρόπο απλά δεν ισχύουν.

Κοροϊδία

Μέσα σε αυτές τις συνθήκες, μια εικόνα που δείχνει έναν μπλε και έναν πράσινο κάδο να φορτώνονται από το ίδιο απορριμματοφόρο, θα μπορούσε να θεωρηθεί «πταίσμα». Και πράγματι είναι, αν σκεφτεί κανείς το μέγεθος της μπίζνας, της περιβαλλοντικής καταστροφής, των οικονομικών σκανδάλων και των επικίνδυνων παιχνιδιών με την υγεία ολόκληρων κοινωνιών. Δεν παύει όμως να αποτελεί την πιο εξόφθαλμη ένδειξη της κοροϊδίας που συντελείται στις πλάτες μας. Μιας κοροϊδίας που έχει έρθει η ώρα να αντιληφθούμε σαν κοινωνία και να παλέψουμε για την ανατροπή της. Γιατί οι επιχειρηματίες της «ανακύκλωσης» δε βγάζουν μόνο τεράστια κέρδη για τα οποία πληρώνουμε εμείς αλλά απειλούν και το περιβάλλον, την υγεία και τη ζωή μας…

πηγές: common, Euroday

φωτογραφία από Lamiareport.gr

Είμαστε άνθρωποι...

 Η τραγωδία είναι εδώ. Τη ζούμε. Οι νεκροί δεν είναι αριθμοί. Είναι ο Πέτρος, η Λίλη, η Τασία, ο Νίκος, ο Κώστας, ο Γιώργος, είναι οι νεκροί μας, οι συγγενείς μας, οι φίλοι μας. Είναι άνθρωποι! Είναι ο θάνατος χωρίς αντίο, χωρίς έναν αποχαιρετισμό, χωρίς πένθος. Και στην αμοίραστη θλίψη μας προστίθεται η οργή για τους αριθμομέτρες του χάρου, για τους λογιστές του θανάτου και της συγκριτικής αριθμητικής. Για εκείνους που μιλούσαν για τις «ΜΕΘ πεταμένα εκατομμύρια»(Πέτσας), ή ότι «όσες περισσότερες ΜΕΘ τόσο περισσότεροι θάνατοι από τον Covid19»(Γεραπετρίτης)! Τώρα μάθαμε με οδυνηρό τρόπο ότι με περισσότερες ΜΕΘ οι άνθρωποί μας μπορεί να ζούσαν, μπορεί να είχαν μια ευκαιρία ακόμα. 

Κι έρχονται οι «καθιστοί γραφιάδες» της εξουσίας και οι λογής δημοσιολόγοι για να δικαιολογήσουν τον Μωυσή, τον Φαραώ και τον Μητσοτάκη μαζί. «Εδώ συμβαίνει στη Γερμανία, δεν θα συμβεί στην Ελλάδα;», λένε(Μ. Μητσός, ΤΑ ΝΕΑ 22.3.2021). Δεν μπόρεσε ολόκληρη Μέρκελ, θα μπορούσε ο Μητσοτάκης; Η λογική τους παραπέμπει στο «Η επιστήμη έκανε ό,τι μπορούσε, τώρα ο… Θεός»! Γιατί όταν αδυνατούν να εξηγήσουν με τη λογική, βρίσκουν καταφύγιο στη μεταφυσική. Στην καλύτερη περίπτωση, εξηγούν με  όρους «προσωπικής ικανότητας» ή ανικανότητας, συναισθηματικής νοημοσύνης, ενσυναίσθησης(στη μόδα εσχάτως), ψυχολογικής καταπίεσης του κυβερνήτη κατά την παιδική του ηλικία ή εξάρτησης από την «μαμά Μέρκελ»! Όλα αυτά, όμως, αποκρύπτουν την αλήθεια.

Ό,τι συμβαίνει στη Γερμανία, στην Ελλάδα και σε όλο τον κόσμο, δεν επισυμβαίνει επειδή ο κορονοϊός είναι τόσο ισχυρός, ούτε γιατί η Μέρκελ, ο Μητσοτάκης και ο Μακρόν είναι ανίκανοι, αλλά γιατί υπηρετούν το ίδιο οικονομικό μοντέλο. Δεν υπηρετούν τη λογική των ανθρώπινων και των κοινωνικών αναγκών αλλά τη λογική του κέρδους. Γιατί τα εμβόλια ως κερδοφόρα εμπορεύματα είναι σύμφωνα με τη δική τους ιδεοληψία, σπουδαιότερα από την ανθρώπινη ζωή. Γιατί η άνιση κατανομή και διανομή των εμβολίων αναπαράγει το πρόβλημα. Γιατί η αποψίλωση των δασών με σκοπό το κέρδος θα φέρει νέες πανδημίες. Γιατί επιβεβαιώνεται ακόμα μια φορά ο «παλαιός των ημερών» που έλεγε ότι όλοι αυτοί «πίνουν το νέκταρ (του κέρδους) από τα κρανία των δολοφονημένων». Γιατί αν δεν υπήρχε η πανδημία έπρεπε να την εφεύρουν για να καταστείλουν το λαϊκό κίνημα στη Χιλή, στο Χονγκ Κονγκ, τη Γαλλία, στην Ελλάδα, παντού. Γιατί η «κατάσταση εξαίρεσης», η «αναστολή» της δημοκρατικής λειτουργίας, η φίμωση του vox populi(το δικαίωμα του συνέρχεσθαι αλλά και της «φωνής του λαού» στα κοινωνικά δίκτυα), άλλοτε με πρόσχημα την τρομοκρατία, άλλοτε με τη δαμόκλειο σπάθη της οικονομικής χρεοκοπίας και άλλοτε την πανδημία, συνιστούν μια διαρκή αντιδημοκρατική εκτροπή και ευνοούν την επιβολή νέων σχεδίων.

Οι φιλοκυβερνητικοί δημοσιογράφοι καταγγέλλουν για «συνωμοσιολογία» όσους τολμούν να ασκούν κριτική, όταν το σχέδιο Πισσαρίδη προβλέπει τη γιγάντωση των «μεγάλων» επιχειρήσεων και την εξαφάνιση των μικρομεσαίων, την «ουμπεροποίηση» της εργασίας, το μοντέλο Πινοσέτ στις συντάξεις, την ιδιωτικοποίηση της υγείας, τη συντηρητική στροφή στην εκπαίδευση και την ενίσχυση της ιδιωτικής, τον αστυνομικό αυταρχισμό και τον έλεγχο των μέσων ενημέρωσης. Κι αυτό όταν ακόμα και «Η Καθημερινή» έγραφε σε κύριο άρθρο της (2.9.2020) ότι "…τα κίνητρα μεγέθυνσης που ετοιμάζεται να θεσπίσει η κυβέρνηση, ακολουθώντας τις εισηγήσεις της επιτροπής Πισσαρίδη… να ενθαρρυνθούν κάποιοι να μεγαλώσουν" να μην οδηγήσει στο "να εξαφανιστούν οι μικροί". Δυστυχώς, όμως, συμβαίνει αυτό.

Ο Κυριάκος Μητσοτάκης (όπως όλοι οι νεοφιλελεύθεροι του κόσμου) εκμεταλλεύεται την «κατάσταση εξαίρεσης», την «παύση» του δημοκρατικού ελέγχου λόγω της πανδημίας, για να εγκαθιδρύσει το νέο οικονομικό μοντέλο. Η αναστολή της δημοκρατικής λειτουργίας του συστήματος είναι το βασικό πολιτικό πρόβλημα σήμερα, καθώς επιβάλλονται ριζικές αλλαγές στην κοινωνία, ερήμην της. Και αυτό όταν η Παγκόσμια Τράπεζα(η «δική τους» τράπεζα) αναφέρει ότι η πανδημία θα αφήσει πίσω της 100 εκατομμύρια ανθρώπους σε «απόλυτη φτώχεια». Εκατοντάδες εκατομμύρια, συνεπώς, θα περιέλθουν σε κατάσταση σχετικής φτώχειας και δισεκατομμύρια θα επιβιώνουν μεταξύ φωτός και σκότους.

Τι άλλο χρειαζόμαστε οι εργαζόμενοι, οι μικρομεσαίοι και οι επαγγελματίες, οι σημερινοί "σκλάβοι" για να ξεσηκωθούμε; Τι άλλο χρειάζεται για να πάψουμε να σκεφτόμαστε σαν τα αφεντικά μας; Πως μπορούμε, αλήθεια, να γιορτάζουμε μαζί τους την... απελευθέρωση;

Ποια ήταν η Κλεμάνς Σερπιέρη που ζωγράφισε ο Νικηφόρος Λύτρας;

 Την ερχόμενη Τετάρτη 24 Μαρτίου 2021 η ελληνική κυβέρνηση θα γιορτάσει τα 200 χρόνια από την Ελληνική Επανάσταση του 1821, έτσι όπως τη βλέπουν και τη «γράφουν» οι «από πάνω».

Σε αφιέρωμα της εφημερίδας «Το Βήμα»(21.3.2021) διαβάζουμε: «Αυτός ο πίνακας είναι σίγουρο ότι θα τραβήξει τα βλέμματα σαν μαγνήτης στη διάρκεια της σύντομης επίσκεψης προσωπικοτήτων (από την Ελλάδα και το εξωτερικό με αφορμή τα 200 χρόνια από την Εθνική Παλιγγενεσία)… στην Εθνική Πινακοθήκη…». Ο πίνακας είναι του Νικηφόρου Λύτρα και είναι προσωπογραφία της Κλεμάνς, συζύγου του Ι. Β. Σερπιέρη, που τον δώρισε στο ελληνικό κράτος. Αλλά ποιος είναι ο φιλότεχνος δωρητής; Ο αιματοβαμμένος ιδιοκτήτης των μεταλλείων Λαυρίου και συνέταιρος του Συγγρού.    

Ο ιταλικής καταγωγής Ι. Β. Σερπιέρης ήρθε στην Ελλάδα το 1863 και υπέβαλλε αίτηση καμίνευσης των «σκωριών» του Λαυρίου, χωρίς να λάβει ποτέ απάντηση. Κατόπιν τούτου στρέφεται προς τον Γ. Παχύ, ο οποίος είχε λύσει ένα μέρος των γραφειοκρατικών προβλημάτων. Σερπιέρης και Παχύς ιδρύουν το 1864 την πρώτη μεταλλευτική-μεταλλουργική εταιρεία της Λαυρεωτικής με έδρα τη Μασσαλία, την «Roux et CO» με ιδρυτικά μέλη τον Helarion Roux,  που ενεργεί για λογαριασμό της τράπεζας Roux Fraissinet… (σ.σ. η τράπεζα ανήκε στην οικογένεια της γυναίκας του Σερπιέρη, Κλεμάνς, την οποία ζωγράφισε ο Νικηφόρος Λύτρας)… Ο Γ. Παχύς με τη σειρά του παντρεύτηκε την Αιμιλία Σκουζέ, της γνωστής φιλοβασιλικής οικογένειας, που κατείχε το «παλατάκι» στο Χαϊδάρι.

Με το βασιλικό διάταγμα 23/8/1867 παραχωρούνται στην συσταθείσα εταιρεία οι εκτάσεις της Καμάριζας και της Συντερίνης και με άλλο βασιλικό διάταγμα της 3/12/1868 επικυρώνεται η παραχώρηση των εκτάσεων. Ουσιαστικά πρόκειται για μία εύνοια του βασιλιά Γεωργίου Α΄ προς την «Εταιρεία», καθώς «Εκατοντάδες ‘’βασιλικά στρέμματα’’ χαρίστηκαν στον Σερπιέρη»[Κ. Μπέης, Ελευθεροτυπία, 9.8.1982]. Κι αυτό κατά την περίοδο που ο βασιλιάς συγκρούεται με την κυβέρνηση, παύοντας την κυβέρνηση Κουμουνδούρου. Αλλά και ο διάδοχος του τελευταίου, Επ. Δεληγιώργης, που εκείνη την εποχή διαδραματίζει βαρύνοντα ρόλο είτε ως πρωθυπουργός είτε ως υπουργός, είναι αντιμοναρχικός. Έτσι, το Λαύριο ως χώρος ανάπτυξης της ξένης επιχειρηματικής δραστηριότητας (και του βασιλιά) θα γίνει το πεδίο σύγκρουσης μοναρχικών και κοινοβουλευτικών(αντιβασιλικών), καθώς οι κυβερνήσεις θα επιδιώξουν να βρουν την εταιρεία να παραβιάζει τη σύμβαση με το Δημόσιο, επειδή τη θεωρούν φιλικά διακείμενη προς το βασιλιά.

Η οριστική λύση επήλθε με το νόμο της 17ης Ιανουαρίου 1877 και τη δημιουργία της Γαλλικής Εταιρείας Μεταλλείων Λαυρίου(Γ.Ε.Μ.Λ.) με τον Συγγρό να κατέχει το 32%, και τους Σερπιέρη και Παχύ το 28%.

Η σύγκρουση για το… χρυσάφι του Λαυρίου εξήψε την φαντασία των Ελλήνων «νοικοκυραίων» της εποχής, δημιουργώντας την περίφημη «μεταλλομανία». Χρηματιστήριο, βέβαια, δεν υπήρχε ακόμη στην Ελλάδα, αλλά αντ’ αυτού λειτουργούσε το καφενείο «Η ωραία Ελλάς» (γωνία Ερμού και Αιόλου). Εκεί οι μικρομεσαίοι της εποχής επένδυσαν στις φήμες για το χρυσάφι που «έρρεε σαν ποτάμι» κάτω από το Λαύριο και σκόπιμα διέδωσαν οι άνθρωποι του Συγγρού. Όλοι έχασαν τα χρήματά τους, εκτός από αυτούς που ήταν στο μεγάλο κόλπο, ήτοι τους Συγγρό, Σερπιέρη, Παχύ, Στεφάνοβικ, Ροδοκανάκη, Σίνα, Ράλλη. Η πρώτη χρηματιστηριακή «απάτη» στην Ελλάδα ήταν γεγονός.

Εκτός από την καταλήστευση των μικρομεσαίων «νοικοκυριών», εκείνοι που κυριολεκτικά πλήρωναν με τη ζωή τους τα μεγαλεία και τα μεταλλεία των Συγγρού-Σερπιέρι-Παχύ ήταν οι εργάτες, που εργάζονταν σε βάθος 182 μέτρων. 1.800 εργάτες δούλευαν στα ορυχεία Λαυρίου σε εφιαλτικές συνθήκες. Στη μεγάλη απεργία της 8ης Απριλίου 1896 οι εργάτες βγήκαν στην επιφάνεια ζητώντας αύξηση του μεροκάματου και βελτίωση των συνθηκών εργασίας και διαβίωσης. Σε επίσημη έκθεση αναφερόταν πως μόνο το 1892 υπήρξαν 36 θανατηφόρα δυστυχήματα (Γεώργιος Αναστασόπουλος, ό.π., τ. Β΄ σ. 695). Δηλαδή έχαναν τη ζωή τους τρεις εργάτες κάθε μήνα. Όπως γράφει ο Γιάννης Κορδάτος (ό.π., σ. 35), η εταιρία «είχε φτιάσει το δεύτερο πάτωμα της Καμάριζας πλάι στη μηχανή, μια μαρμαρένια κάμαρα, κι εκεί κρύβονταν τα πτώματα των σκοτωμένων από τα φουρνέλα και τα βουλιμέντα. Τη νύχτα ο καροτσέρης Κάλιος Μάνθος, από τους σπιτικούς του Σερπιέρη, μαζί με άλλους πιστούς της Εταιρείας βγάζανε κρυφά τα πτώματα και τα πήγαιναν και τα παράχωναν στα πεύκα του Άη Κωνσταντίνου».

Η εταιρεία αρνήθηκε να συναντήσει την απεργιακή επιτροπή. Οι φύλακες ανοίγουν πυρ κατά των μελών της επιτροπής και σκοτώνουν δύο εργάτες(τους Καραφλιά και Βασιλακόπουλο). Οι απεργοί εξοργίζονται και με πέτρες, ξύλα και μεταλλεύματα επιτίθενται στους φύλακες, ανατινάζουν τις αποθήκες και τα γραφεία, και αφοπλίζουν τους χωροφύλακες. Ο Σερπιέρης και «οι μηχανικοί Ραμπού και Σπανζεράλ, καθ’ ων υπήρχε μήνις, ετράπησαν εις φυγήν, μεταφιεσθέντες…», γράφει η «Εφημερίς».

Αυτός ήταν ο Σερπιέρης, ο δωρητής του πίνακα του Νικηφόρου Λύτρα, που θα… θαυμάσουν οι επισκέπτες της Εθνικής Πινακοθήκης την 24η Μαρτίου, γιορτάζοντας την Εθνική Παλιγγενεσία!

*Πληροφορίες από το βιβλίο "Το ματωμένο θέρος του 1882"

Mountain View

 Mountain View σημαίνει «θέα από το βουνό». Το όνομα το βλέπω από καιρό σε καιρό στο χάρτη επισκέψεων του artinews.gr. και μια μικρή έρευνα με οδήγησε στην Καλιφόρνια και τη Silicon Valley, στο μεγαλύτερο κέντρο έρευνας της Google στον κόσμο. Για την ακρίβεια, το Googleplex(φωτογραφία) είναι το εταιρικό συγκρότημα της Google και η μητρική της εταιρεία Alphabet Inc., που βρίσκεται στο 1600 Amphitheatre Parkway στο Mountain View της California.

Μέχρι εδώ όλα καλά και… αθώα. Αλλά αν δούμε τον τρόπο που εργάζονται οι άνθρωποι εδώ (δες και το δραματοποιημένο ντοκιμαντέρ «Κοινωνικό Δίλλημα»), τότε θα αντιληφθούμε πως λειτουργεί ο «κατασκοπευτικός καπιταλισμός» και ότι το Mountain View είναι ένα είδος «παγκόσμιου πανοπτικού», που βασίζεται στον συνδυασμό λέξεων-κλειδιά, αλγορίθμων και της ανθρώπινης επιλογής.

Καλά, θα έλεγε κάποιος, και τι τους ενδιαφέρει το μικρό artinews.gr στη μικρή Ελλάδα; Θεωρητικά θα μπορούσε να πει κανείς πως ό,τι αναταράσσει το παγκόσμιο σύστημα ενδιαφέρει, καθώς στην εποχή των κοινωνικών δικτύων η επικοινωνία είναι άμεση και «το πέταγμα μιας πεταλούδας» εδώ μπορεί να προκαλέσει πολιτικούς τυφώνες χιλιάδες μίλια μακριά. Αλλά το ιδιαίτερο ενδιαφέρον για την Ελλάδα αφορά περισσότερο στην εφαρμογή του μοντέλου της κυβέρνησης Μητσοτάκη, το οποίο όπως και στη Χιλή, τη Γαλλία και αλλού, είναι η "δυτική απάντηση" στο κινέζικο μοντέλο.   

Ο Έρικ Σμιντ που κατέχει περισσότερα από 5,3 δισεκατομμύρια δολάρια σε μετοχές της Alphabet (μητρική εταιρεία της Google), καθώς και άλλες μεγάλες επενδύσεις σε εταιρείες τεχνολογίας, επιχειρεί τον συντονισμό όλων των τεχνολογικών κολοσσών προκειμένου να απαιτήσουν εκθετικές αυξήσεις των κυβερνητικών δαπανών για έρευνα στην τεχνητή νοημοσύνη και σε υποδομές τεχνολογίας. Το επιχείρημα του Σμιντ είναι ότι από τη στιγμή που η κινεζική κυβέρνηση είναι πρόθυμη να δαπανήσει απεριόριστα χρήματα για την κατασκευή της υποδομής παρακολούθησης υψηλής τεχνολογίας, επιτρέποντας παράλληλα σε κινεζικές εταιρείες υψηλής τεχνολογίας, όπως η Alibaba, η Baidu και η Huawei να κερδίζουν από τις εμπορικές εφαρμογές, η κυρίαρχη θέση των ΗΠΑ στην παγκόσμια οικονομία κινδυνεύει να καταρρεύσει. Ο οικονομικός ανταγωνισμός με την Κίνα είναι το πρώτο επιχείρημα των κολοσσών της Σίλικον Βάλεϊ για την απορρόφηση κρατικού χρήματος στον τομέα της τεχνητής νοημοσύνης και της κβαντικής πληροφορικής. 

Εκτός όμως από τη διάθεση κρατικών χρημάτων στις μεγα-εταιρείες των νέων τεχνολογιών, υπάρχει και το πολιτικό σκέλος. Οι μεγα-εταιρείες θεωρούν ότι η Κίνα αποκτά ένα ισχυρό συγκριτικό πλεονέκτημα από την προώθηση συμπράξεων δημόσιου-ιδιωτικού τομέα στον τομέα της μαζικής παρακολούθησης και τη συλλογή δεδομένων. Συνεπώς, το κινεζικό μοντέλο επιτήρησης και ελέγχου θεωρείται αναγκαίο και για τη Δύση! Οι εταιρείες-κολοσσοί εκτιμούν ότι τώρα με το πρόσχημα της πανδημίας ήρθε η στιγμή για να εξαλείψουν τη δημοκρατική δέσμευση. Να έχουν δηλαδή το ίδιο είδος δύναμης με τους Κινέζους ανταγωνιστές τους, οι οποίοι έχουν την πολυτέλεια να λειτουργούν χωρίς να παρεμποδίζονται από τα εργατικά ή τα πολιτικά δικαιώματα. Ιδού, λοιπόν, γιατί υπάρχει ενδιαφέρον για τις λαϊκές αντιδράσεις στην Ελλάδα απέναντι στα αυταρχικά μέτρα της κυβέρνησης Μητσοτάκη.  

Χωρίς αμφιβολία, η τεχνολογία είναι ένας βασικός τρόπος με τον οποίο πρέπει να προστατεύσουμε τη δημόσια υγεία τα επόμενα χρόνια. Το ερώτημα είναι: αυτή η τεχνολογία θα υπόκειται στους κανόνες της δημοκρατίας και της δημόσιας εποπτείας, ή θα υπόκειται στην κατάσταση εξαίρεσης, χωρίς να μπορούμε να θέσουμε κρίσιμα ερωτήματα για το πως θα διαμορφώσουν τη ζωή μας τις επόμενες δεκαετίες; Εάν το Διαδίκτυο είναι απαραίτητο για τόσα πολλά στη ζωή μας, δεν θα πρέπει να αντιμετωπίζεται ως μία μη κερδοσκοπική δημόσια υπηρεσία;

Η προβοκάτσια της Νέας Σμύρνης

 Ένας μεταπτυχιακός φοιτητής του ΕΜΠ ξυλοκοπείται άγρια από τους αστυνομικούς. Δεν είναι ένα μεμονωμένο περιστατικό, αλλά μία ακόμα εκδήλωση της άγριας αστυνομικής βίας και του αστυνομικού κράτους, που επιβάλει η κυβέρνηση των Μητσοτάκη-Χρυσοχοΐδη.

Οι πολίτες ξεσηκώνονται, τα δημοκρατικά αντανακλαστικά τους εκδηλώνονται με τον πλέον έντονο τρόπο και παροξύνονται όταν οι κυβερνώντες και τα εξωνημένα μίντια επιχειρούν να στοχοποιήσουν το θύμα με τη… φοβερή κατηγορία ότι είναι «ακτιβιστής», ότι συμμετείχε στις εκδηλώσεις για τον Κουφοντίνα! Οι δημοκρατικοί πολίτες συγκεντρώνονται στην πλατεία της Νέας Σμύρνης. Εκεί που κάτω από τα μεταλλικά κλομπ των μπάτσων ακούστηκε η κραυγή: «Πονάω»! Μεγαλειώδης η συγκέντρωση. Το ίδιο και η προβοκάτσια. Ένας αστυνομικός χτυπιέται άσχημα. Το πρόσχημα δόθηκε. Το διάγγελμα του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη ακολουθεί σαν έτοιμο από καιρό.

Το δόγμα της ανομίας, της τάξης και της ασφάλειας ως το νομιμοποιητικό πλαίσιο της αυταρχικής πολιτικής της κυβέρνησης, επανέρχεται νομιμοποιημένο. Για να επιβεβαιωθεί η βασική ιδέα του νέου κόλπου που είναι: «θα αφήσουμε να συμβούν καταστροφές, αναταραχές, ή και θα βοηθήσουμε να συμβούν, επειδή αυτό θα μας επιτρέψει να παρέμβουμε και να τις στρέψουμε προς την ορθή κατεύθυνση»(Τζόρτζιο Αγκάμπεν*).

Ο συνειδητός προβοκάτορας, ή ο χρήσιμος ηλίθιος δίνει απλώς το πρόσχημα. «Οι κυβερνήσεις, σήμερα, λέει ο Αγκάμπεν, δεν αποσκοπούν στη διατήρηση της τάξης αλλά στη διαχείριση της αταξίας. Και η αταξία πάντοτε υπάρχει: η κρίση, οι ταραχές, τα συμβάντα, … όλα αυτά τα επικαλούνται ανά πάσα στιγμή. Αλλά το ζητούμενο είναι να παρέμβουν εκ των υστέρων».  

Το κράτος έχει συμφέρον από τη διατήρηση ενός ορισμένου επιπέδου αναταραχής, βίας και καταστροφής, ακριβώς για να νομιμοποιήσει τις αυξανόμενες εισβολές του στην κοινωνική ζωή. Επικαλείται τη βία και την τρομοκρατία για να γίνει το ίδιο τρομοκρατικό.

 Η καινοτομία της σημερινής πολιτικής είναι ότι δεν συνιστά πλέον μια μάχη για την κατάκτηση ή τον έλεγχο του κράτους, αλλά «έναν αγώνα μεταξύ του κράτους και του μη-κράτους (ανθρωπότητας). . .»(Τζόρτζιο Αγκάμπεν, 1993: 84). Κι αυτό συμβαίνει παντού, στη Χιλή, στη Γαλλία, στην Ουγγαρία, στο Χονγκ Κονγκ, στην Ελλάδα...

• Agamben,Homo sacer, Sovereign Power and Bare life, Stanford,1998.