ΓΙΩΡΓΟΣ Χ. ΠΑΠΑΣΩΤΗΡΙΟΥ

  Τα χαρακτηριστικά της σύγχρονης Συμβολικής Τάξης είναι ο ατομικισμός, η επιτυχία-δηλαδή η αναγνώριση από τους άλλους- , το χρήμα, η ευτυχία ως καταναγκασμός-δηλαδή ο καταναλωτισμός ως αγορά σημείων και συμβόλων αναγνώρισης και κατά συνέπεια ευτυχίας. Σ’ αυτό το πλαίσιο η ανταλλακτική αξία αποκτά γενικευμένη μορφή, συμπεριλαμβάνοντας και τα υποκείμενα, τους ανθρώπους. Οι τελευταίοι δεν είναι «εμπόρευμα» μόνο ως εργαζόμενοι αλλά και ως πελάτες της αγοράς (δηλαδή στον ελεύθερο χρόνο τους). Έτσι, ο άνθρωπος τοποθετείται στην κοινωνία, αναγνωρίζεται εντός της και αναπτύσσει τις σχέσεις του μέσα σ’ αυτή λειτουργώντας ως «καθολικό εμπόρευμα». Είναι, συνεπώς, κανείς ό,τι «πουλάει» συνολικά, ό,τι «παράγει και συσσωρεύει» υλικά(χρήμα), ό,τι αγοράζει (σημεία και σύμβολα μέσω των οποίων μιλάει και επικοινωνεί εντός της κοινωνίας), ό,τι καταναλώνει(οφείλει να καταναλώνει συνεχώς και καταναγκαστικά, σημαίνοντας την επιτυχία του και τη συνακόλουθη δυνατότητα ευτυχίας-αναγνώρισης) και κυρίως τη ...

  Μια ηλικιωμένη γυναίκα πέθανε όταν η τράπεζα την πέταξε έξω από το σπίτι της. Ένα νεαρό ζευγάρι φεύγει με τα μικρά παιδιά του από το φλεγόμενο Κίεβο για να σωθούν. Άφησαν πίσω τους γονείς τους. «Δεν ήθελαν να φύγουν», δεν ήθελαν να αφήσουν το σπίτι τους, λέει η γυναίκα. Θυμήθηκα τη νουβέλα «Έξω από την πόρτα»*. Ένας ηλικιωμένος καθηγητής φιλοσοφίας «κλειδώνεται» έξω από το σπίτι του. Διαπιστώνει ότι εξορίσθηκε από τον προσωπικό του κόσμο, από εκείνον τον αδιαπέραστο κλειστό κύκλο που είναι ο Εαυτός. Σκέφτεται αυτούς που δεν έχουν σπίτι. «Δεν είναι πουθενά, δεν είναι σε κανέναν τόπο, κανένας τόπος δεν είναι δικός τους, δεν έχουν καμία θέση, δεν κατέχουν πια ούτε το ίδιο τους το σώμα, που είναι διαβρωμένο, παραμορφωμένο, τσακισμένο και τελικά εκτός ελέγχου. Ακόμα και μέσα τους… δεν κατοικούν πουθενά.», είναι χωρίς ρίζες, στον αέρα. Γι’ αυτό οι ηλικιωμένοι δεν φεύγουν από το Κίεβο.  Αλλά το χειρότερο που θα συμβεί στον καθηγητή, είναι όταν θα περιπλανηθεί στον «έξω» κόσμο. Εκεί...

  Ποιος έχει δίκιο σ’ αυτόν τον πόλεμο; Ο Πούτιν ή το ΝΑΤΟ; Εμείς λέμε εκ προοιμίου, πως δεν έχει κανείς τους. Και πως δίκιο έχει μόνο αυτό το παιδί που δεν θέλει να πεθάνει.  Για τους Αμερικανούς και τους Ευρωπαίους συμμάχους τους, βέβαια, έχουν δίκιο οι Ουκρανοί που αντιστέκονται στην εισβολή στη χώρα τους από τον «ιμπεριαλιστή», «δικτάτορα» και «αρχι-ολιγάρχη» Πούτιν. Από την άλλη πλευρά, ο Πούτιν θέτει θέμα ασφάλειας της Ρωσίας, που απειλείται από το ΝΑΤΟ με την ένταξη σ’ αυτό της Ουκρανίας, και, επίσης, θέμα «γενοκτονίας» των ρωσόφωνων στην Ανατολική Ουκρανία. Ποια σφαγή, τάχα, είναι δίκαιη; Το ερώτημα έχει νόημα μόνο για τα συμφέροντα που διακυβεύονται και για εκείνους που τα εκπροσωπούν. Για τους λαούς, όμως, που σφάζονται δεν έχει κανένα νόημα. Τα συμφέροντα αυτά δεν είναι δικά τους, αλλά των πολυεθνικών και της πολεμικής βιομηχανίας καθώς και για το ποιος θα έχει την ηγεμονία στον πλανήτη.   Σ' αυτόν τον πόλεμο συγκρούονται οι ΗΠΑ(ΝΑΤΟ) και ο άξονας Κίνας-Ρωσίας ...

  Διαβάζω τη συνέντευξη του Νικ Μπόστρομ (γνωστό το βιβλίο του: Υπερνοημοσύνη, Μονοπάτια, Κίνδυνοι, Στρατηγικές) στην Καθημερινή (22.02.2022). Η απόφανση ότι «Η μετάβαση σε έναν κόσμο που θα κυριαρχείται από τη μηχανική νοημοσύνη, κάτι το οποίο θα δούμε στον αιώνα που ζούμε, θα μεταμορφώσει τα πάντα.», είναι κοινότοπη. Το ίδιο και η θέση του ότι πρέπει να αποτρέψουμε το καταστροφικό σενάριο να στρέψουμε τις νέες Τεχνολογίες(για την ακρίβεια τα «ψηφιακά μυαλά») οι μεν εναντίον των δε. Αλλά όταν συνειδητοποίησα ποιοι είναι οι μεν και ποιοι οι δε, φρικίασα. Από εδώ τα "μεγάλα αφεντικά" και από εκεί οι εργαζόμενοι. Οι πρώτοι ετοιμάζουν για τους δεύτερους, τους "άλλους", μια νέα οντολογική συνθήκη, η οποία θα συνοψίζεται στο "μετρό-δουλειά-μισό μυαλό". Ήδη αναπτύσσεται το... κίνημα του διανθρωπισμού (transhumanism), που προβάλει την ανάγκη της τεχνολογικής αναβάθμισης των ανθρώπων(για την ακρίβεια των εργαζομένων). Ο κόσμος προετοιμάζεται για μια τέτοια εφιαλτι...

  Οι δυτικές χώρες και η Ιαπωνία ανακοίνωσαν την Τρίτη, 22 Φεβρουαρίου την πρώτη δέσμη κυρώσεων κατά της Μόσχας μετά την αναγνώριση από τον Βλαντιμίρ Πούτιν της ανεξαρτησίας δύο περιοχών της ανατολικής Ουκρανίας, που έχουν αυτονομηθεί. Αλλά για τον αμερικανικό Τύπο, η Ρωσία είναι καλά εξοπλισμένη για να τις αντιμετωπίσει. Οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Βρετανία επέλεξαν να επιβάλλουν κυρώσεις σε ρωσικές τράπεζες, αιρετούς αξιωματούχους και ρωσικές οντότητες, ενώ το Τόκιο σχεδίαζε να απαγορεύσει την έκδοση ρωσικών ομολόγων στην Ιαπωνία. Και το ερώτημα που τίθεται είναι: Μπορεί άραγε η βροχή των κυρώσεων που επιβλήθηκαν στη Μόσχα να αναγκάσει πραγματικά τον Βλαντιμίρ Πούτιν να υποχωρήσει;  Σύμφωνα με την Le Monde Diplomatique, ο Πούτιν δεν φοβάται γιατί η Ρωσία «έχει αυξήσει σημαντικά την ικανότητα της οικονομίας της να ξεπερνά ένα σοβαρό σοκ, ειδικά στον τραπεζικό και τον χρηματοπιστωτικό τομέα.». Τα αποθεματικά της κεντρικής τράπεζας της Ρωσίας εξαρτώνται πλέον πολύ λίγο από...

  Στην Παλαιστίνη, «Ο Μοχάμεντ Σεχάντε, 14 ετών, σκοτώθηκε από ισραηλινά πυρά στο Αλ Χαντέρ, νότια της Βηθλεέμ». Αλλά κανένας δεν μιλάει γι’ αυτό. Συνηθίσαμε στη θέα του τέρατος… Στην Ελλάδα εξακολουθούν να πεθαίνουν δεκάδες άνθρωποι κάθε μέρα από κορονοϊό, αλλά κανένας δεν εντυπωσιάζεται πια από τους αριθμούς. Οι άνθρωποι έχουν χάσει τα ονόματά τους εδώ και καιρό. Ούτις εμοί γ’ όνομα Στην Βερανζέρου βρίσκεται ο Άδης της Αθήνας, η κόλαση των τοξικομανών. Όμως κανένα τηλεοπτικό κανάλι πια δεν δείχνει την φρικτή εικόνα. Έχουν περάσει οι εποχές που ο τότε αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης και νυν πρωθυπουργός, περιόδευε νύκτωρ(φωτο) τους δρόμους της Ομόνοιας. Τώρα τίποτα. Τώρα τον τηλεοπτικό χρόνο θα γεμίσουν «Ο Μπάμπης από τα Γλυκά Νερά», η «ύποπτη μάνα» της Πάτρας, ο Λιγνάδης και ο Φιλιππίδης! Ό,τι δεν φαίνεται στην τηλεοπτική οθόνη δεν υπάρχει. Αλλά η αθλιότητα της ανθρώπινης συνθήκης εξακολουθεί να είναι εκεί... Κάποτε προκύπτει κάτι και όλα έρχονται στο φως. Όπως τώρα που η ...

  Στην Καλαμάτα, η καρδιά μιας 70χρονης γυναίκας «ράγισε» όταν της πήραν σε πλειστηριασμό το σπίτι της, καθώς η τράπεζα δεν δέχτηκε τον συμβιβασμό. Μπορεί το μαρτύριο της πείνας να είναι μεγάλο, αλλά το μαρτύριο του εξευτελισμού είναι πιο οδυνηρό. Το καθιστούν, μάλιστα, ανυπόφορο μέχρι θανάτου εκείνοι που διαπομπεύουν τα θύματα, όπως ο τηλεοπτικός κήρυκας του κανιβαλικού καπιταλισμού, ο υπουργός της κυβέρνησης με την τσιριχτή φωνή, ο πρώην πωλητής νανογιλέκων που τώρα πουλάει εφαρμογές-ξόρκια για την ακρίβεια, η προσωποποίηση της στρεψοδικίας, του ταρτουφισμού και της αγυρτείας, αυτός που αποκαλεί τους εξευτελισμένους πολίτες «γκρινιάρηδες»! Κι ας πεθάνουν οι γέροι, ας ξενιτευτούν οι νέοι, ας ρημαχτούν οι άνθρωποι. Αυτός είναι ο κόσμος τους και ο πολιτισμός τους, ένας πολιτισμός του «φόνου» για δισεκατομμύρια ανθρώπους. Η υπερεπένδυση σε εαυτό έχει καταστήσει την πολιτική μία αντιπαράθεση διαταραγμένων ναρκισσισμών. Αλλά γιατί ο πληθυσμός ακολουθεί τους «μεγαλομανιακούς νάρκισσους»...

  «Για το ακριβό ρεύμα φταίει η Αριστερά» ρεκάζει στον ΣΚΑΪ ο υστερικός νάρκισσος της κυβέρνησης. Είναι «στημένο θέατρο οι αντιδράσεις» λέει «επιφανές στέλεχος του Μαξίμου», γράφει ο «ΒΗΜΑ(δοτης)». Οι άστεγοι, οι άνεργοι, οι πεινασμένοι, οι απελπισμένοι συνταξιούχοι, οι επισφαλώς εργαζόμενοι, οι πρόσφυγες που δολοφονούνται, οι γυναίκες που βιάζονται, τα παιδιά που κακοποιούνται, οι γιατροί και οι  νοσοκόμοι που δίνουν μάχες στα νοσοκομεία, οι χιλιάδες νεκροί του κορονοϊού και της κυβερνητικής ιδεοληψίας, δεν υπάρχουν, όλα είναι μια «στημένη» εικόνα. Ό,τι δεν φαίνεται στις οθόνες της τηλοψίας, δεν υπάρχει. Κι αν κάτι διαφεύγει από το «σκοτάδι» και βγαίνει στο «φως», χάρη στα κοινωνικά δίκτυα, υπονομεύεται ως «στημένη αντίδραση» της Αριστεράς. Παραδόξως, η Δεξιά συμπαρασύρει στον κατήφορό της την Αριστερά, και τα καταφέρνει, καθώς όπως παραδέχεται ο Ευκλείδης Τσακαλώτος: «το πολιτικό σύστημα(Αριστερά και Δεξιά) δεν έχει πείσει τους νέους»(Η Καθημερινή, 20.2.2022). Γιατί συμβαίνε...

  “Το γήρασμα του σώματος και της μορφής μου είναι πληγή από φρικτό μαχαίρι», έγραφε ο Καβάφης στο ποίημα «Μελαγχολία του Ιάσονος Κλεάνδρου, ποιητού εν Κομμαγηνή, 595 μ.Χ.» Αλλά πιο φρικτό μαχαίρι και από το γήρασμα του σώματος είναι η μοναξιά. Δύο χρόνια έμεινε μόνη και ξεχασμένη. Μόνη στη ζωή, μόνη και στο θάνατο, η 70χρονη Μαριλένα Μπερέτα. Περίμενε νεκρή δύο χρόνια στην πολυθρόνα του σαλονιού της να έρθει κάποιος. Δίπλα από τη  λίμνη Κόμο  στη βόρεια  Ιταλία . Δύο χρόνια κανείς δεν ανησύχησε, κανείς δεν την αναζήτησε, κανείς δεν ήρθε. Μέχρι που ειδοποίησε το δέντρο της αυλής, καθώς έπεσε κι αυτό «νεκρό». Η μοναξιά της Μπερέτα, η κόλαση των ηλικιωμένων στο γηροκομείο των Χανίων, ο αγώνας του ηλικιωμένου στην Ισπανία, που συγκεντρώνει υπογραφές κατά του ψηφιακού αποκλεισμού των ηλικιωμένων από τις τράπεζες. "Είμαι γέρος, όχι ηλίθιος", διαμαρτύρεται! Κι όμως, η τρίτη ηλικία θα μπορούσε νάναι αλλιώς. «Τα γερατειά (όπως τ’ αποκαλούν οι άλλοι) μπορεί και...

  Η αυτοκτονία του 60χρονου πατέρα στην Κάρπαθο δείχνει την προϊούσα αποκτήνωση και τον εκφασισμό της ελληνικής κοινωνίας. Ο 60χρονος αυτοκτόνησε γιατί δεν άντεξε τα ειρωνικά σχόλια και τη διαπόμπευση από την τοπική κοινωνία λόγω της ομοφυλοφιλίας του γιου του. «Στην επαρχία υπάρχει ακόμη τιμή και φιλότιμο…», γράφει πρωτοσέλιδα, επικροτώντας το μπούλινγκ και την αυτοχειρία, γνωστή φασιστοφυλλάδα! Αλλά δεν είναι η πρώτη φορά. Θυμάμαι την εφημερίδα «Πρώτο Θέμα», που έγραφε «Παντρεμένος με άνδρα ένας από τους υποψήφιους ευρωβουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ», προσπαθώντας να οξύνει τα ομοφοβικά σύνδρομα των αναγνωστών της. Πίσω από τον τίτλο κρύβεται το «είναι ομοφυλόφιλος», δηλαδή «μη φυσιολογικός»! Έτσι καλλιεργείται η ομοφοβία, ο ρατσισμός και ο φασισμός στα μυαλά των «νοικοκυραίων», αυτών που τσάκισαν το κεφάλι του Ζακ, αυτών που κάνουν εκστρατείες εναντίον των ομοφυλόφιλων τύπου Κου Κλουξ Κλαν, των «ματσό» που βασανίζουν και εξωθούν στην αυτοκτονία νέους σαν τον Βαγγέλη Γιακουμάκη, αυτών που ...

  Πάνω από 30% ήταν η τηλεθέαση της τηλεοπτικής σειράς «Άγιος Παΐσιος». Κάποιοι εκπλήσσονται. Γιατί δεν ξέρουν. Μόνο όποιος έχει παρακολουθήσει μία τελετουργία, αν έχει ακούσει εκατοντάδες πιστούς να ψέλνουν «Εις Θεός εις κόσμος…», αν δει τους πολυελαίους στην εκκλησία να σείονται, όποιος έχει βιώσει τον ενθουσιασμό και την έκσταση, την ριζική θρησκευτική εμπειρία, όπως λέει ο Ζίζεκ, των πιστών, αυτός μόνο μπορεί να καταλάβει. Η θρησκευτική εμπειρία ως ριζική οντολογική εμπειρία συμβαίνει εδώ. Οι άνθρωποι αυτοί νοιώθουν μοναδικοί, εκλεκτοί. Είναι συνήθως "αόρατοι" που εδώ αποκτούν την  ορατότητά τους. Ήδη η «πίστη» τους τους έχει σώσει! Κανείς ορθολογισμός δεν μπορεί να σταθεί εμπόδιο σ’ αυτόν τον ενθουσιασμό. Καμία επιστήμη, κανένας ιός! Μία γυναίκα παραμιλά... Και το παραμιλητό κάτι θέλει να πει, έλεγε ο Λακάν. Ένας τζιχαντιστής παίρνει το κεφάλι των αλλόθρησκων στη Συρία, ένας άλλος ανατινάζεται ευτυχισμένος... Οι άπιστοι, κι εδώ κι εκεί, είναι ο εχθρός. Ο δεσπότη...

  «Είναι η πρώτη δίκη που έχουμε βιασθέντα άντρα. Αφορά ένα παγκόσμιο κίνημα για να εδραιωθεί ένα τρίτο φύλο. Δεν πιθανολογούμε την αθωότητα του εντολέα μας, είμαστε σίγουροι για αυτό», είπε μέσα στη δικαστική αίθουσα ο συνήγορος υπεράσπισης του Δημήτρη Λιγνάδη, Αλέξης Κούγιας. Ένα χρόνο πριν, ο Αλέξης Κουγιας μιλούσε για «επαγγελματίες ομοφυλόφιλους», για «φυσιολογικές οικογένειες» και «φυσιολογικά παιδιά». Είναι ο ίδιος που ως συνήγορος του δολοφόνου Κορκονέα είπε για το θύμα, τον Αλέξανδρο Γρηγορόπουλο και τους φίλους του: Αυτά «δεν είναι σαν τα δικά μας και τα δικά σας» παιδιά, αλλά παιδιά ικανά να διαπράξουν ανθρωποκτονία! Το ιδεολογικό πλαίσιο και ο τρόπος σκέψης του συνηγόρου είναι προδήλως ομοφοβικός και βασίζεται στις ουσιοκρατικές φιλοσοφίες που νομιμοποιούν την αναπαραγωγή ενός συστήματος που αποκλείει τον άλλον με βίαιο τρόπο, καθώς αποδίδει σε κάποιους ανθρώπους -με βάση ένα αυθαίρετο κριτήριο- το στάτους του «φυσιολογικού» και σ...

  Ο πληθωρισμός είναι εισαγόμενος και οφείλεται στην αύξηση της τιμής του φυσικού αερίου, δήλωσε πρόσφατα στη Βουλή ο πρωθυπουργός  Κυριάκος Μητσοτάκης . Αν είναι έτσι, γιατί ο πληθωρισμός στις ΗΠΑ, που δεν επηρεάζονται από το ρωσικό φυσικό αέριο, έφθασε στο  7,5% -   το υψηλότερο ποσοστό από το 1982; Γιατί έχουμε τεράστιο πληθωρισμό στην Αλγερία, στην Τυνησία, στο Λίβανο (+154%), στην Ιαπωνία και την Αργεντινή,(+50,9%);  Η ραγδαία άνοδος των τιμών, σύμφωνα με αναλυτές, προκλήθηκε από ένα μείγμα ισχυρής ζήτησης, κρατικών δαπανών, καθυστερήσεων στην αλυσίδα εφοδιασμού και αυξήσεων μισθών λόγω έλλειψης εργατικού δυναμικού. Αλλά γιατί έχουμε καθυστερήσεις στην αλυσίδα εφοδιασμού, συνωστισμό των πλοίων στα λιμάνια και έλλειψη εργατών; Είναι πασιφανές, εξαιτίας των απολύσεων κατά τη διάρκεια της πανδημίας.    Η Amazon, η Netflix και η Procter & Gamble είναι μεταξύ των πολλών εταιρειών που έχουν αυξήσει τις τιμές τους τους τελευτ...

  "Δεν έχουμε ανάγκη τους εχθρούς...", λέει ο τραγικός πατέρας του Άλκη Καμπανού. Ποιος, αλήθεια, χρειάζεται τους εχθρούς; Ποιος χρειάζεται "φονικές μηχανές"; Σε μια ομιλία που εκφώνησε ο  Ουμπέρτο Εκο  στο Πανεπιστήμιο της Μπολόνιας, στις 15 Μαΐου 2008, εξηγούσε:  «Πριν από μερικά χρόνια, στη Νέα Υόρκη, έπεσα σε έναν ταξιτζή με ένα όνομα που δύσκολα μπορεί να αποκρυπτογραφηθεί, ο οποίος μου δήλωσε ότι είναι Πακιστανός. Με ρώτησε από ποια χώρα προερχόμουν, του είπα από την Ιταλία, με ρώτησε πόσοι είμαστε εμείς οι Ιταλοί και του προξένησε εντύπωση το ότι είμαστε τόσο λίγοι και το ότι η γλώσσα μας δεν είναι η αγγλική γλώσσα. Τέλος, με ρώτησε  ποιοι είναι οι εχθροί μας . Στο δικό μου «παρακαλώ;» απάντησε υπομονετικά ότι ήθελε να μάθει με ποιους λαούς είμαστε εδώ και αιώνες σε πόλεμο για εδαφικές διεκδικήσεις, εθνικά μίση, συνεχείς παραβιάσεις συνόρων κ.ο.κ. Του είπα ότι δεν είμαστε σε πόλεμο με κανέναν. Υπομονετικά μου εξήγησε ότι ήθελε να μάθει ποιοι είναι οι ιστο...