ΓΙΩΡΓΟΣ Χ. ΠΑΠΑΣΩΤΗΡΙΟΥ

Η Κεντρική Τράπεζα της Κίνας αγοράζει μαζικά ευρώ και ευρωπαϊκά ομόλογα(όπως έχει κάνει και με τα αμερικανικά ομόλογα), εμποδίζοντας την κατάρρευση της ευρωζώνης. Υπ’ αυτή την οπτική έχει ιδιαίτερη σημασία η επίσκεψη της Άνγκελας Μέρκελ στο Πεκίνο, όπως και οι ανησυχίες των κινέζων για την ευρωπαϊκή κρίση. Όταν, όμως, μιλάμε για την κρίση στην Ευρώπη δεν πρόκειται παρά για τον νομισματικό πόλεμο ευρώ-δολαρίου. Για την ακρίβεια, σήμερα, έχουμε μία υπερσυσσώρευση του παγκόσμιου πλούτου σε ελάχιστα χέρια, που βασίζεται στην κλοπή της εργατικής αγοραστικής δύναμης και στα τοξικά τζογαδόρικα παίγνια του χρηματοπιστωτικού κεφαλαίου, τα οποία είναι προσανατολισμένα στην υπερχρέωση ολόκληρων λαών. Συγκεκριμένα, το κέρδος πλέον δεν δημιουργείται από την πραγματική οικονομία αλλά από τα στοιχήματα. Έτσι, σήμερα, η παγκόσμια παραγωγή εμπορευμάτων και υπηρεσιών δεν αντιπροσωπεύει παρά το 3% του συγκεντρωμένου παγκόσμιου πλούτου. Αυτή η τεράστια διαφορά μεταξύ του πλούτου και της παραγωγής είναι αν...

Τράπεζες και μαφία Από πού άντλησαν ρευστότητα οι αμερικάνικες τράπεζες κατά τη διάρκεια της κρίσης του 2008; Από τα κεφάλαια του οργανωμένου εγκλήματος και, πρωτίστως, από τα χρήματα του εμπορίου ναρκωτικών. Αυτό είχε επιβεβαιώσει το 2009 ο ίδιος ο εκτελεστικός διευθυντής του Γραφείου του ΟΗΕ εναντίον των ναρκωτικών και του οργανωμένου εγκλήματος, Αντόνιο Μαρία Κόστα και αναπαράγει ο συγγραφέας και δημοσιογράφος Ρομπέρτο Σαβιάνο σε άρθρο του που δημοσιεύτηκε στις 27 Αυγούστου συγχρόνως στους New York Times(με τίτλο: «Που κρύβει η μαφία τα χρήματά της;») και στη La Repubblica(με τίτλο: «το οργανωμένο έγκλημα αφεντικό της τραπεζικής οικονομίας»). Η διατραπεζική αγορά άρχισε να χρηματοδοτείται συστηματικά από χρήματα που προέρχονταν από το εμπόριο ναρκωτικών, εμπόριο όπλων και άλλες παράνομες δραστηριότητες, σημειώνει ο Σαβιάνο. Έτσι, τα κεφάλαια του οργανωμένου εγκλήματος επωφελούνται από την ευρωπαϊκή και γενικά από την οικονομική κρίση της Δύσης για να εισέλθουν στη νόμιμη οικονομία....

Μιλάνε για τη φοροδιαφυγή, αλλά δεν μιλάνε για τα νησιά Κέιμαν και τις off shores εταιρίες καθώς και τις τράπεζες που συνδέονται μ’ αυτές. Λένε για την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών αλλά όχι για το ποιος θα πληρώσει τα δάνεια ούτε αν θα εξασφαλιστεί η ρευστότητα στην αγορά. Εν τω μεταξύ, λουκέτα παντού και ανεργία. Οι ρημαγμένοι συνταξιούχοι γονείς δίνουν ένα πιάτο φαγητό στα άνεργα παιδιά τους. Ποια, τάχα, να είναι η αξία ενός άνεργου στο χρηματιστήριο; Καμία. Μηδέν. Το μέγα ζήτημα είναι η διάσωση των τραπεζών και όχι των ανθρώπων. Γι’ αυτό λέω ότι το πρόβλημα δεν οφείλεται σε κάποιους άπληστους αλλά είναι εγγενές, είναι δομικό στοιχείο του συστήματος. Το κέρδος παραμένει η μεγάλη «θεότητα», η ζωτική ορμή, το κινούν αίτιο. Το σύνδρομο του σκορπιού ισχύει εν προκειμένω πλήρως. Μαζί και η λατρεία του «άγιου χρήματος» και της παντοδυναμίας της αγοράς. Ο σκοπός θα εξακολουθήσει να αγιάζει τα μέσα χωρίς κανείς να αναρωτιέται: Τι αγιάζει το σκοπό της αέναης συσσώρευσης; Κανείς δεν δίνει απ...

Στην «ανάπτυξη» επέμεινε ο Ολάντ, στη «βιωσιμότητα του χρέους» η Μέρκελ. Η τελευταία μίλησε για «στήριξη» της Ελλάδας, αλλά οι Σόιμπλε και Φέκτερ τάχθηκαν κατά της «επιμήκυνσης». Αντίθετα, ο καγκελάριος της Αυστρίας τάχθηκε υπέρ, ενώ ο διοικητής της Bundesbank δήλωσε ότι δεν πρέπει «να σώζονται με κάθε κόστος» οι διάφορες χώρες της ευρωζώνης. Που οφείλονται οι αντιθέσεις; Στο γεγονός ότι οι πολιτικοί εκφράζουν διαφορετικά οικονομικά συμφέροντα. Συγκεκριμένα, ο Σόιμπλε και η Φέκτερ καθώς και έντυπα, όπως το Focus ή ακόμη και πιο σοβαρά, εκφράζουν την κεντρική τράπεζα της Γερμανίας, την πανίσχυρη Bundesbank, η οποία με τη σειρά της εκφράζει την πιο νεοφιλελεύθερη και εθνικιστική(αντιευρωπαϊκή) εκδοχή του χρηματοπιστωτικού, γερμανικού κεφαλαίου. Η Bundesbank ήταν αντίθετη και στη συμφωνία της 21ης Ιουλίου για το δεύτερο δάνειο στην Ελλάδα. Επίσης, μπορεί να παρουσιάζεται στις δημοσκοπήσεις ότι η πλειοψηφία των Γερμανών είναι εχθρική στη νέα βοήθεια, αλλά αυτό δεν εξηγεί το γεγονός...

«Θα καταρρεύσουμε ντιπ;»! Το ερώτημα διατυπώθηκε σε καφενείο χωριού των Τζουμέρκων. Και επιχειρώντας να το αποκωδικοποιήσω, έκρινα ότι ο ερωτών θεωρούσε την κατάρρευση δεδομένη, αλλά δεν ήταν βέβαιος αν αυτή θα ήταν ολική. Ποια, όμως, είναι η τελειωτική κατάρρευση; Σύμφωνα με τον υπουργό Οικονομικών Γ. Στουρνάρα ο «πάτος» της κατολίσθησης είναι μακρύς καθώς «δεν έχουμε δει τίποτα ακόμα από φτώχεια»! Αλλά πόσο αυτό μπορεί να έχει γενική ισχύ; Τι άλλο μπορεί να δει ο 54χρονου άνεργος Ιταλός, που αυτοπυρπολήθηκε έξω από το Κοινοβούλιο στη Ρώμη; Πόσο μακριά είναι το «ντιπ», δηλαδή το «εντελώς», για τους χιλιάδες απελπισμένους αυτόχειρες; Τα ερωτήματα εμπεριέχουν την απάντησή τους και καταδεικνύουν ότι οι συνέπειες της κρίσης δεν είναι για όλους ίδιες. Γι’ αυτό αναπτύσσεται στο εσωτερικό της κοινωνίας μία πρωτοφανής αίσθηση της αδικίας και μία αντιπαλότητα, καθώς οι ήδη πληττόμενοι από την ανεργία και τη φτώχια θέλουν να φέρουν στη δική τους άθλια κατάσταση όλους τους άλλους ώστε να αισθαν...

«Να το γράψετε στην εφημερίδα, η Ελλάδα έχει το φως του απέραντου». Λόγια Ιταλού ποιητή από το βήμα της εκδήλωσης η «Η΄ Λυρική Παμβώτις», που έλαβε χώρα το περασμένο Σάββατο στα Ιωάννινα. Η Ελλάδα έχει, όντως, το φως, αυτό που λείπει στη δασκάλα Καλήνα Παπά που ξενιτεύτηκε στο μακρινό Τορόντο, αλλά έχει και το σκότος που μας πολιορκεί από παντού, στο οικονομικό, στο κοινωνικό και στο πολιτιστικό πεδίο. Και είναι «σκοτάδι», η αδικία να πληρώνουν μέχρις οριστικής εξαθλίωσης την κρίση εκείνοι που δεν ευθύνονται γι’ αυτή. Είναι «σκότος», τα θύματα να μην έχουν άλλο τρόπο αντίδρασης πάρεξ εκείνης των θυτών, δηλαδή της διαφθοράς και της ανομίας, παραπέμποντας στη ρήση του Τολστόι, που έλεγε πως η σκλαβιά διαιωνίζεται και νομιμοποιείται από το γεγονός ότι και οι σκλάβοι σκέφτονται σαν τα αφεντικά τους. Φερ’ ειπείν, φοροδιαφεύγουν βεβαιωμένα οι «μεγάλοι»; Φοροδιαφεύγει και η «γιαγιά ταβερνιάρισσα»! Ποιον κυνηγούν; Την ταβερνιάρισσα. Όλοι όσοι ταυτίζονται με την «ταβερνιάρισσα» και της συμπαρίσ...

Όσοι είναι άνω των 50 ετών να πληρώνουν προκαταβολικά τις κηδείες τους, προτρέπει η βρετανική εφημερίδα The Daily Telegraph, αποτιμώντας την κάθε κηδεία στις 5.000 λίρες! Κι αυτό με το σκεπτικό ότι δεν πρέπει να επιβαρύνουν οι μεγαλύτεροι τις επόμενες γενιές. Παραδόξως, θεωρούνται επιβάρυνση τα έξοδα της κηδείας των γονιών, όπως και οι συντάξεις τις οποίες έχουν πληρώσει όλοι οι εργαζόμενοι, αλλά δεν θεωρείται επιβάρυνση η επιμήκυνση των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης που μεγεθύνουν την ανεργία των νέων καθώς παρατείνουν την εργασία των ηλικιωμένων. Η αντιπαλότητα των γενεών καθίσταται καταδήλως ψευδής όταν σε όλα τα βρετανικά πανεπιστήμια είναι πλέον γνωστό ότι οι υποψήφιοι φοιτητές προσέρχονται σ’ αυτά με τις… γιαγιάδεςς τους, οι οποίες εγγυώνται την πληρωμή των υψηλών διδάκτρων με τη σύνταξή τους! Στην Ελλάδα, ομοίως, οι συνταξιούχοι γονείς είναι αυτοί που συντηρούν τα άνεργα παιδιά τους. Στην Αγγλία, μάλιστα, οι σπουδές δεν είναι, πια, μια ελεύθερη επιλογή των νέων ανάλογα με τις κλ...