ΓΙΩΡΓΟΣ Χ. ΠΑΠΑΣΩΤΗΡΙΟΥ

  Βλέπεις ένα παιδί της Παλαιστίνης να πετάει πέτρα στους σιδερόφρακτους Ισραηλινούς στρατιώτες και συμπαθείς τον αδύναμο που μάχεται για λευτεριά. Αντίθετα, αυτό δεν συμβαίνει με τις τυφλές δολοφονικές επιθέσεις της Χαμάς. Το ίδιο ισχύει και σε μια διαδήλωση, όταν ένα παιδί στέκεται απέναντι σ’ ένα ρόμποκοπ του Χρυσοχοΐδη. Δεν συμβαίνει όμως το ίδιο όταν μερικοί νεαροί διαπομπεύουν έναν ‘αδύναμο’   πρύτανη , ακόμη κι αν πρόκειται αποδεδειγμένα για έναν φασίστα. Η συμπεριφορά αυτή παραπέμπει σε ανάλογες πρακτικές του φασιστικού κράτους. Δεν έχει καμιά σχέση με τη λαϊκή «δύναμη», είναι μόνο δειλή βία. Τη διάκριση μεταξύ βίας και δύναμης την έχει κάνει η Χάνα Άρεντ. Η δύναμη κατά την Άρεντ είναι «η δύναμη της σύνθεσης μέσω της ομιλίας και του πράττειν στους δημόσιους χώρους», ενώ αντίθετα η βία «αρχίζει εκεί που σταματάει ο λόγος». Η δύναμη είναι «ό,τι συντηρεί την ύπαρξη της δημόσιας σφαίρας, τον δυνητικό χώρο της εμφάνισης μεταξύ ενεργούντων και ομιλούντων ανθρώπων», και η ενε...

  Το γαλλικό περιοδικό   «Σαρλί εμπντό»   για μία ακόμα φορά δημιουργεί θέμα με τα σκίτσα του Μωάμεθ και τώρα του Ερντογάν. Κάποιοι θα μιλήσουν για την «ελευθερία της έκφρασης». Αλλά από ένα σημείο και μετά η ελευθερία αυτή συνιστά κατάχρηση, ανοιχτή προσβολή και ύβρη. Δυστυχώς, τα σκίτσα του γαλλικού περιοδικού δεν έχουν σχέση ούτε με το χιούμορ ούτε με την κριτική. Αντίθετα, επιδιώκουν ανοιχτά να προσβάλλουν, να θίξουν, να γελοιοποιήσουν. Ο δυτικός φονταμενταλισμός και ο φανατισμός της Ανατολής χρειάζονται το «Σαρλί Εμπντό» για να τους τροφοδοτήσει με μίσος.      Δεν είναι η πρώτη φορά που συμβαίνει. Μία αμερικανική  προτεσταντική Εκκλησία  είχε ανακοινώσει ότι θα κάψει το κοράνι στις 11 Σεπτεμβρίου, ημέρα της επίθεσης στους δίδυμους πύργους της Νέας Υόρκης. Οι μουσουλμάνοι αντέδρασαν καίγοντας το ομοίωμα του Αμερικανού θρησκευτικού ηγέτη της Εκκλησίας αυτής. Πουριτανοί προτεστάντες και φανατικοί μουσουλμάνοι «βράζουν» στον ίδιο φονταμενταλισμό....

  Στις 3 Νοεμβρίου, οι Αμερικανοί ψηφοφόροι θα ψηφίσουν για τον ένοικο του Λευκού Οίκου. Τον Τραμπ ή τον Μπάιντεν. Αλλά δεν είναι μόνο οι Αμερικανοί ψηφοφόροι που ενδιαφέρονται για τις εκλογές στην πλανητική υπερδύναμη. Πολλές χώρες, από το Ηνωμένο Βασίλειο και τη Γερμανία, μέχρι την Ουγγαρία, την Τουρκία, την Ελλάδα και την Κίνα, το ενδιαφέρον είναι τεράστιο. Η Κίνα θα ήθελε να συνεχίσει να εκμεταλλεύεται το αμερικανικό σκιάχτρο που ενσαρκώνει ο νυν πρόεδρος, Ντόναλντ Τραμπ. Ο Ερντογάν επιθυμεί επίσης τον Τραμπ λόγω της προσωπικής σχέσης μαζί του. Αντίθετα, η Γερμανία θέλει τον Τζο Μπάιντεν. Ο καθένας ανάλογα με τα συμφέροντά του. Όμως, ισχύουν και τα παράδοξα, καθώς υπάρχουν και εκείνοι που ψηφίζουν υπέρ του Ντόναλντ Τραμπ, στρεφόμενοι ενάντια στα πραγματικά συμφέροντά τους. Κι αυτοί είναι οι Αμερικανοί ψηφοφόροι που ανήκουν στους «λευκούς της εργατικής τάξης»*.  Σε μια αμερικανική πολιτεία, την πάμπτωχη και μολυσμένη από τις πετρελαιοκηλίδες Λουιζιάνα, η πλειοψηφία του πληθ...

  Διαβάζω για τις ιστοσελίδες στην πόλη Βέλες της Βόρειας Μακεδονίας που διαδίδουν τα «τρολς» και τα fake news κατά του Τζο Μπάιντεν και των Δημοκρατικών και υπέρ των Ρεπουμπλικάνων του Ντόναλντ Τραμπ. Από αυτή τη μικρή πόλη μιας μικρής βαλκανικής χώρας ξεκινά ο παγκόσμιος «λασποπόλεμος» του διαδικτύου εκ μέρους της αμερικάνικης δεξιάς. Αλλά εκτός από το νέο πεδίο, που είναι το διαδίκτυο, ο επικοινωνιακός πόλεμος συνεχίζει να λαμβάνει χώρα και στο παραδοσιακό πεδίο, που είναι ο Τύπος και τα τηλεοπτικά δίκτυα. Συνήθως ο πόλεμος μαίνεται σε όλα τα πεδία, αλλά τα μεγάλα παραδοσιακά μέσα ενημέρωσης προσδίδουν κύρος στην (παρα)πληροφορία, αν και πολλές φορές αποδεικνύονται πιο «ψεύτικα» από τα νέα μέσα. Αναφέρομαι στην τεράστια προπαγάνδα από τα αμερικανικά ΜΜΕ εναντίον του Έβο Μοράλες στην Βολιβία για την δήθεν νοθεία εκ μέρους του των εκλογών του 2019. Τα μέσα αυτά μαζί με τις δυτικές κυβερνήσεις στήριξαν ουσιαστικά το πραξικόπημα της αστυνομίας και του στρατού στη Βολιβία, που εξόρισ...

  Ο πρόεδρος της Βραζιλίας Ζαΐχ Μπολσονάρου πλησίαζε το έτος 2020, το δεύτερο της εντολής του, μάλλον άσχημα. Παραδόξως, η υγειονομική κρίση, οι αναρίθμητες τραγωδίες και οι θάνατοι λόγω του κορονοϊού, τον ενδυνάμωσαν αντί να τον πλήξουν περισσότερο. Βέβαια, δεν παρέμεινε παθητικός - ενήργησε αλλά με την λανθασμένη έννοια της λέξης, όπως εξάλλου έκανε και ο ομοϊδεάτης του Ντόναλντ Τραμπ. Αυτός ο τρομακτικός ταραχοποιός, λοιπόν, έχει ξεπεράσει τον εαυτό του. Ο… καπετάνιος Μπολσονάρου ανεβαίνει στο άλογο σαν άλλος «Ψωμιάδης» και πηγαίνει στον πόλεμο, «πυροβολώντας» τους περιφερειακούς κυβερνήτες, τους δικαστές, το Κοινοβούλιο και απειλώντας τη χώρα με πραξικόπημα! Κι ενώ οι γιατροί προτείνουν την καραντίνα και την κοινωνική αποστασιοποίηση, αυτός υποχρέωσε σε παραίτηση δύο υπουργούς Υγείας και αντιμετωπίζει την πανδημία σαν μια «μικρή γρίπη», και ενθαρρύνει τους υποστηρικτές του να βγουν στους δρόμους και τις επιχειρήσεις να ανοίξουν ξανά παντού. Προσπαθεί με κάθε τρόπ...

  Ήταν πριν οκτώ χρόνια ( Σεπτεμβρίου 26, 2012 ), στον καιρό της τρόικας, της ανεργίας και της απελπισίας. Και τότε κάποιοι αγύρτες μιλούσαν για «ψεκασμούς» και προφητείες και «πουλούσαν» τις προλήψεις και τη δαιμονοληψία, τον σκοταδισμό και τη συνωμοσιολογία. Ήταν τότε που συλλαμβάνονταν ο   «Γέροντας παστίτσιος»   μετά από σχετική ερώτηση της Χρυσής Αυγής στη Βουλή και τη συναίνεση σχεδόν όλων των συστημικών «ηχείων» της χώρας. Η εγκληματική νεοναζιστική οργάνωση είχε και συνενόχους, είχε μέσα ενημέρωσης, που την στήριξαν και  «φασιστοτροφικά»  οικονομικά συμφέροντα (στην ζώνη Περάματος κι αλλού)  που την υποστήριζαν. Είναι οι ίδιοι που τώρα κάνουν το «μαύρο άσπρο», φθάνοντας στο σημείο να συκοφαντούν τους πραγματικούς αντιπάλους της Χρυσής Αυγής, ακόμα και τα θύματά της. Είναι οι εμετικοί φασιστέμποροι που διαδίδουν ότι η  Μάνα Φύσσα  "χάρηκε" γιατί δήθεν θα πάρει πολλά χρήματα αποζημίωση! Είναι οι αισχροί που θέλουν να αμαυρώσουν το σύμβο...

  Τα νέα μέσα επικοινωνίας αλλάζουν τη ζωή μας. Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης δίνουν τη δυνατότητα ελέγχου και επιτήρησης των χρηστών. Κάποιοι μιλούν για την «αλγοριθμική επικοινωνία» και τη χειραγώγηση των πολιτών-εκλογέων, άλλοι εστιάζουν στην «ναρκισσιστική κοινωνία» και άλλοι στη διαμόρφωση ενός «τυραννικού Εγώ» ( Eric Sadin , L’ ere de l’ individu tyran).   Το Brexit και η εκλογή Τραμπ είναι δύο συμβάντα που ευνοήθηκαν από την αυξημένη διάχυση ενός νέου «λόγου», ο οποίος παρουσιάζει τα γεγονότα χωρίς να υπολογίζει τη συνάφειά τους με την πραγματικότητα, αλλά έχοντας ως βασική επιδίωξη τον επηρεασμό των συνειδήσεων. Έτσι διαμορφώνεται ένα νέο καθεστώς της κοινής γνώμης, όπου εμφανίζονται οι έννοιες της  «μετα-αλήθειας» , των fake news  και του infox, που απηχούν με τις παράλογες συμπαραδηλώσεις τους έναν αυξημένο συλλογικό αποπροσανατολισμό. Σ’ αυτή τη «λογική», παρουσιάστηκε από την  κυβέρνηση της ΝΔ  μετά την ιστορική καταδίκη της εγκληματικής οργ...

  Ο ναζισμός δεν τέλειωσε με τη δίκη της Νυρεμβέργης. Ο φασισμός δεν τελειώνει με μία δικαστική απόφαση, όσο σημαντική, όσο μεγάλο συμβολισμό κι αν έχει, όσο κι αν δικαιώνει αυτή τη μεγάλη μορφή, που ο πόνος την ανύψωσε και την έκανε μάνα όλων, τη   Μάνα Φύσσα.   Ο φασισμός θα εξακολουθεί να φύεται εκεί που ξεριζώνουν ανθρώπινες ψυχές, εκεί που ξηλώνουν τα παγκάκια για να μη βρουν ν’ ακουμπήσουν οι ξεριζωμένοι, θα υπάρχει στα στρατόπεδα συγκέντρωσης του Καρά Τεπέ, της Αμυγδαλέζας, της Μαλακάσας, της νότιας Σαουδικής Αραβίας, της Λιβύης και της Λαμπεντούζα, στα κρατητήρια-κολαστήρια της Πέτρου Ράλλη, στις φυλακές, στα στρατόπεδα της ανεργίας, της αστεγίας και της εξαθλίωσης. Ο Φασισμός θα είναι και μετά τη δικαστική απόφαση στα   χωράφια της Μανωλάδας , του Μαραθώνα, της Κρήτης και όλης της Ελλάδας, θα εξακολουθήσει να είναι εκεί που ακρωτηριάζονται τα όνειρα των νέων, εκεί που οι συνταξιούχοι περιμένουν να πάρουν τη γλίσχρα σύνταξή τους πριν πεθάνουν, στα μέσα μαζική...

  Οι πιέσεις των Τούρκων στον χριστιανικό πληθυσμό της Ηπείρου οδήγησε σε αποδημίες. Δεκαέξι από τις είκοσι οικογένειες της   Κορωνησίας   υποχρεώθηκαν να πάνε στην Βόνιτσα. Όπως γράφει η εφημερίδα ΕΜΠΡΟΣ: «Από Καρακονήσια, νησίδιων εν τω Αμβρακικώ κόλπω, ανεχώρισαν εις Βόνιτσαν δεκαέξ οικογένειαι χριστιανικαί εκ των είκοσι εν συνόλω κατοικουσών εκεί εγκαταλείψασαι τας οικίας των εις τους Τούρκους. Ούτοι δε μετά διαρπαγήν αυτών συνέλαβον τας εναπομεινάσας τέσσαρας οικογενείας και τας εφυλάκισαν…»(27 Μαρτίου 1897).     Στην Ήπειρο το 1897 υπήρχαν 15.000 Έλληνες στρατιώτες υπό την διοίκηση του Συνταγματάρχη Θρασύβουλου Μάνου έναντι 28.000 Οθωμανών με 48 πυροβόλα υπό τις διαταγές του Αχμέτ Χιφσί Πασά. Το πρωί στις  6 Απριλίου/18 Απριλίου 1897,  Κυριακή των Βαΐων το ατμόπλοιο «Μακεδονία» δέχτηκε καταιγιστικά πυρά στο στόμιο της Πρέβεζας και προσάραξε σε αβαθή προς το Άκτιο. Το συγκεκριμένο γεγονός...

  "Απείθεια", "ανυπακοή", "παράνομες μειοψηφίες", κραυγάζουν τα κυβερνητικά "ηχεία" για τους μαθητές/τριες που αγωνίζονται. Κι αισθάνεσαι ότι υπάρχει ελπίδα, ότι αυτή η κοινωνία έχει ακόμα αντιστάσεις, ότι έχει κύτταρα που αντιδρούν στην προϊούσα σηψαιμία της, ότι η επικυριαρχία των μαραγκιασμένων ψυχών των "νοικοκυραίων" και των πολιτικών εκπροσώπων τους μπορεί να ανατραπεί.    «Πολλά αιτήματα (των μαθητών) είναι δίκαια», γράφει ο αρθρογράφος των  "Νέων" , αλλά αυτοί που κλείνουν τα σχολεία είναι «Μια μειοψηφία μαθητών», γ’ αυτό δεν νομιμοποιούνται να τα κλείνουν! Όμως, όταν οι αγώνες είναι δίκαιοι, αυτό σημαίνει ότι είναι και αυτοδίκαια πλειοψηφικοί και νόμιμοι, καθώς αφορούν σχεδόν την ολότητα των ανθρώπων. Κάποιος μπορεί να στρέφεται ακόμα και εναντίον του νόμου, έλεγε ο  Χάουαρντ Ζιν , αρκεί η πράξη του να συνάδει με την ευρύτερη έννοια της δικαιοσύνης. Τελεία και παύλα:  ό,τι είναι δίκαιο, είναι και πλειοψηφικό . Η κυβέρ...

Ο κοινωνικός αυτοματισμός, ο εμφύλιος μεταξύ κοινωνικών ομάδων είναι από τις συνήθεις τακτικές και πρακτικές κάθε δεξιάς διακυβέρνησης. Αυτό καταδεικνύει η επιλογή της υπουργού Παιδείας  Ν. Κεραμέως  να αντιμετωπίσει τις καταλήψεις των σχολείων, στρέφοντας τους καθηγητές εναντίον των μαθητών με το «κόλπο» της τηλεδιδασκαλίας και της απουσίας. Αλλά εδώ εμφαίνεται και η δεξιά αντίληψη για την ίδια την εκπαιδευτική διαδικασία. Σύμφωνα μ’ αυτή ο εκπαιδευτικός δεν είναι παιδαγωγός, αλλά χωροφύλακας και μπόγιας! Είναι ο τιμωρός της βέργας και της διαρκούς απειλής του «χαλάσματος της διαγωγής»! Είναι ο από καθέδρας πομπός της αδιαπραγμάτευτης γνώσης, του δογματισμού και του φονταμενταλισμού των παπάδων-αγιατολάχ. Το σύνθημα του Τραμπ «να κάνουμε πάλι την Αμερική μεγάλη», στην Ελλάδα μεταφράζεται σε «νέα εθνική αυτοπεποίθηση», που χρειάζεται όχι τα πραγματικά «φώτα» της αρχαιότητας αλλά το νέο φωτισμό της Ακρόπολης ως θεάματος, κι έναν  εκπαιδευτικό μεσαίωνα!  Είναι η συντηρ...