ΓΙΩΡΓΟΣ Χ. ΠΑΠΑΣΩΤΗΡΙΟΥ

Ποιο είναι το θέμα, αν ο Συνασπισμός -του 1990- πήρε «μίζα» ένα δισεκατομμύριο δραχμές από τη Ζίμενς ή ότι η Αριστερά απώλεσε το πνεύμα ανιδιοτέλειας, αλληλεγγύης και «θυσίας» υπέρ του Άλλου και προσχώρησε στην κουλτούρα του χυδαίου ατομικισμού; Κι όμως η δεύτερη είναι πολύ μεγαλύτερη διαφθορά από την πρώτη, έχοντας τεράστιες πολιτικές συνέπειες καθώς αλλοίωσε το βασικό χαρακτηριστικό της Αριστεράς, το οποίο κατά ένα τρόπο τη συνέδεε με έναν ορισμένο χριστιανισμό, πολύ ακριβό στην ελληνική ιδιοπροσωπία. Επίσης, ποιο είναι το πραγματικό δίλημμα, αν θα γίνουν εκλογές ή ανασχηματισμός ή μήπως για το ποιος θα συνεχίσει να πληρώνει την οικονομική κρίση; Πάντως, οι τράπεζες, ναι αυτές που προκάλεσαν την κρίση, εξακολουθούν να ανακοινώνουν τεράστια κέρδη! Επιπροσθέτως, ο Ντομινίκ Στρος-Καν, ο πρώην σοσιαλιστής και νυν πρόεδρος του Διεθνούς Νομισματικού ταμείου μας συστήνει μεταρρυθμίσεις, δηλαδή να πληρώσουν αποκλειστικά την κρίση οι «κάτω», οι μισθωτοί και οι συνταξιούχοι, τα χαμηλά εισοδήμ...

Όταν η «καρδιά» χάνει το μέτρο, τότε γίνεται κιτς (όπως στην περίπτωση του Μ. Τζάκσον) κι ακόμα χειρότερα ιδεολογία, δηλώνει εσχάτως ο Γάλλος φιλόσοφος Αλαίν Φινκελκρότ, που κηρύσσει την επιστροφή στο «μεγάλο μυθιστόρημα του 20ου αιώνα», του μόνου ικανού κατά τη γνώμη του «να καταστρέψει το μυθιστόρημα της φιλοσοφίας της Ιστορίας» του Χέγκελ και του Μαρξ. Ο Φινκελκρότ φαίνεται ότι κινείται στη λογική του Βιτγκενστάιν που έλεγε πως όλα είναι επινοήσεις, άλλες χρήσιμες κι άλλες άχρηστες. Υπ’ αυτή την οπτική η μαρξιστική ιδεολογία δεν είναι παρά μία πολύ καλή αφήγηση, που κάποιοι την είχαν ανάγκη, και η οποία μπορεί να καταστραφεί από μία επίσης καλή αφήγηση, λογοτεχνική αυτή τη φορά, όπως «Το Αστείο» του Μίλαν Κούντερα κ.ά. Αλλά πως μπορεί να λειτουργήσει η λογοτεχνία στο πεδίο της φιλοσοφίας; Σύμφωνα με τον Reguy «ο φιλόσοφος είναι ένας άνθρωπος που ανακαλύπτει μία νέα όψη, κάποια νέα πραγματικότητα της αιώνιας πραγματικότητας». Το ίδιο κάνει και η λογοτεχνία κατά την αντίληψη του Φινκε...

Ο πατέρας μου ήταν ερωτευμένος με τα δέντρα του. Τα έβλεπε σαν ζωντανούς οργανισμούς όπως ο Βίκο και ο Καζαντζάκης: Γιατί αυτά ήμασταν και αυτά θα ξαναγίνουμε, έλεγε. Μόνο που αυτή η ενότητά μας με τη φύση απωλέσθηκε κατά την Αναγέννηση, όταν ο άνθρωπος αποσπάσθηκε από τη φύση(Κώστας Παπαϊωάννου) για να την κατακτήσει. Αργότερα, όταν η αστική τάξη έφτασε στη φάση της επιστήμης, χρειάστηκε ένα ορθολογικό και αφηρημένο σχήμα, για να συνδέσει τα γεγονότα κι έτσι ιδιοποιήθηκε το θέμα της Αφαίρεσης. Το Χρήμα και ο Ορθός Λόγος θα παραχωρήσουν την κοσμική εξουσία στον άνθρωπο, χάρη στην Αφαίρεση. Έτσι, από το συγκεκριμένο προϊόν, όπως ένα δημητριακό, οδηγούμαστε στην ισχύ του χρηματιστή, που δεν έχει δει ποτέ του ένα κόκκο σταριού. Επίσης, οι θεμελιωτές της θετικής επιστήμης από τον απέραντο πλούτο του υλικού κόσμου έθεσαν εντός του πραγματικού μόνο «τα ποσοτικά μετρήσιμα μεγέθη». Με αυτό τον τρόπο σχηματίσθηκε η πεποίθηση ότι η φύση «είναι γραμμένη με μαθηματικούς χαρακτήρες», ενώ στην πραγμ...

Η είδηση είναι ότι «η απόλυση τρελαίνει του Γάλλους εργάτες που απειλούν να ρίξουν τοξική ουσία στον Σηκουάνα»! Αν και η ενέργεια θεωρήθηκε εκ των υστέρων ως προσπάθεια των εργαζομένων να τραβήξουν την προσοχή της κοινής γνώμης στο δράμα τους, ωστόσο αυτό δεν απαλύνει τα πράγματα. Οι απολυμένοι «τρελαίνονται» διότι δεν χάνουν απλώς το ψωμί τους, αλλά χάνουν και την ψυχή τους. Χάνουν την αναγνώριση των άλλων, της κοινωνίας και, συνεπώς, την αυτοεκτίμησή τους, ότι αξίζουν, ότι δεν είναι άχρηστοι. Γι’ αυτό η απώλεια της εργασίας δεν αντιμετωπίζεται με επιδόματα, αλλά με δουλειά, δηλαδή με την απόδοση στον εργαζόμενο άνθρωπο του χαρακτηριστικού της κοινωνικής του χρησιμότητας. Η παραγνώριση αυτού του στοιχείου δεν υπονομεύει μόνο την ψυχική ακεραιότητα και την προσωπικότητα του ξεχωριστού ατόμου αλλά και την ίδια την κοινωνική συνοχή. Όταν κάποιος «τρελαίνεται» με την ασκούμενη βία της απόλυσης, τότε θα απαντήσει ανακλαστικά με βία. Κι όταν αυτό γίνεται από ομάδες, τότε έχουμε τη διαμόρφωσ...