«Αυτοί έχουν τα δολάριά τους, εμείς έχουμε τον Θεό μας»,
δήλωσε ο Πρόεδρος της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, μιλώντας για την
κατάρρευση της τουρκικής λίρας και το οικονομικό αδιέξοδο που έχει περιέλθει η
Τουρκία. Στην ουσία ο Ερντογάν αντιπαραθέτει στο δολάριο(που είναι μία
πίστη) την πίστη στο θεό του Ισλάμ. Θα έλεγε κανείς ότι πρόκειται για την
αντιπαράθεση δύο πίστεων. Όμως η δεύτερη πίστη είναι απολύτως μεταφυσική, ενώ η
πίστη στο χρήμα είναι ένα συμπίλημα, μία υλική πίστη(που σχετίζεται με την
πίστωση) και συγχρόνως μία μεταφυσική πίστη, που είναι ο φετιχισμός του
χρήματος αλλά και η πίστη στον προτεσταντικό θεό. Η δύναμη αυτής της
διαλεκτικής εδράζεται στην καταγωγή της από την εποχή των Πατέρων του
Αμερικανικού Έθνους, όπου η λογική (λόγος) και η αποκάλυψη(μεταφυσική) δεν
αποκλείονται αμοιβαία αλλά διατάσσονται στην εθνική ιδέα. Γι’ αυτό οι Ηνωμένες
Πολιτείες είναι η μόνη χώρα στην οποία ο φονταμενταλισμός πέτυχε να συγχωνευτεί
με τη δημοκρατική ιδεολογία και να δημιουργήσει από αυτή μια πολιτική πίστη.
Έτσι, η πίστη στο Θεό, η πίστη στη δημοκρατία, η πίστη στην Αμερική, όλα
ισχύουν ως μία και ενιαία ομολογία πίστεως. Αντίθετα, ο Ερντογάν ομνύει σε έναν
προνεωτερικό φονταμενταλισμό, όπου η πίστη στον Θεό, έχοντας αποκλειστικά
μεταφυσικά χαρακτηριστικά, αποκλείει τη δημοκρατία. Αλλά αυτό στα λόγια, γιατί
στην πραγματικότητα και ο Ερντογάν ομνύει στο χρήμα.
Είναι άραγε ο χριστιανισμός η θρησκεία του χρήματος, ή
καλύτερα "η πίστη στην πίστωση"; Ο κοινωνιολόγος Φρεντερίκ Λενουάρ επιχειρεί
στο βιβλίο του «Ο Χριστός φιλόσοφος» να δώσει μία απάντηση, περιγράφοντας την
ανατροπή του αρχικού χριστιανικού μηνύματος από την κυρίαρχη Καθολική Εκκλησία.
Το μήνυμα των πρωτοχριστιανών ήταν η ελευθερία και η ισότητα (άγνωστες τότε
έννοιες) μεταξύ των διαφόρων φυλών, των τάξεων, των φύλλων, των εθνών.
Ουσιαστικά, όμως, έχουμε μία πολιτιστική επανάσταση καθώς απαξιώνεται ο πλούτος
ως αξία και αξιώνεται η φτώχεια. Αυτό δεν το αναφέρει ο Λενουάρ, αλλά ένας
ποιητής, ο Τζιάκομο Λεοπάρντι. Γενικά, ο χριστιανισμός της Ανατολής δημιούργησε
μία νέα ανθρώπινη ηθική, αλλά προπάντων ανέτρεψε τις επικρατούσες τότε
κοινωνικές ιεραρχίες. ο Θεός των πρωτοχριστιανών είναι ένας φτωχός, γεννημένος
μεταξύ των φτωχών, είναι ταπεινός, αποστερημένος από κάθε αγαθό, δεν έχει
εξουσιαστικές φιλοδοξίες και αποδέχεται το θάνατο στο σταυρό όπως ο τελευταίος
των αθλίων. Αυτός ο Θεός είναι ο Θεός της Αγάπης ακόμη και για τους εχθρούς.
Αυτός είναι ο Θεός της μέριμνας για τους φτωχούς, ο Θεός της δικαιοσύνης και
του συλλογικού καλού. Αλλά πως από την «αποθέωση» της συλλογικότητας φθάσαμε
στη δόξα του πιο ακραίου ατομικού πνεύματος; Γι’ αυτό χρειάστηκε ο δυτικός
καθολικισμός και στη συνέχεια ο προτεσταντισμός. Ο Θεός των χριστιανών έγινε ο
Θεός των εχόντων. Ο Λενουάρ δεν εστιάζει σ’ αυτή την αντιστροφή, μόνο θεωρεί
ότι το μήνυμα του πρώτου χριστιανισμού διαστρεβλώθηκε από την Εκκλησία και
διασώθηκε από τους χριστιανούς ουμανιστές της Αναγέννησης, από τους φιλοσόφους
του Διαφωτισμού που «αποκάθαραν» την καθολική Εκκλησία από τα εγκλήματά της,
διασώζοντας τις ιδρυτικές αξίες του χριστιανισμού και καθιστώντας τες κοινή
κληρονομιά του ανθρώπινου πολιτισμού. Παρόλα αυτά ο δυτικός χριστιανισμός δεν
έσωσε τους ανθρώπους από τις κτηνωδίες του 20ου αιώνα που συνεχίζονται και τον
21ο. Εκατοντάδες εκατομμύρια άνθρωποι πεθαίνουν από πείνα και δίψα στον τρίτο
κόσμο, ένα εκατομμύριο άνθρωποι είναι άστεγοι στην Ευρώπη, 3,5 εκατομμύρια στις
ΗΠΑ, οι πόλεμοι συνεχίζονται, ενώ οι «πληγές» που επιφέρονται στη φύση μοιάζουν
μη αναστρέψιμες.
Ο δυτικός χριστιανισμός δεν μπορεί να συνεγείρει τις
συνειδήσεις. Ποιος θα το κάνει; Μπορεί άραγε ο ανατολικός χριστιανισμός; Ο
Ρώσος μοναχός με την πρησμένη κοιλιά που πριν λίγες μέρες απαιτούσε τραπέζι σε
κοσμοπολίτικο ρεστοράν της Ουρανούπολης; Όχι, δεν μπορεί να το κάνει. Μπορεί να
το κάνει ο μουσουλμανισμός του «αγιατολάχ» Ερντογάν; Νομίζω πως όχι. Η
προνεωτερική «βαθιά Τουρκία» του Ισλάμ συγκρούεται ήδη με την κουρδική Rojava
και αργά ή γρήγορα θα συγκρουστεί με την νεωτερική Τουρκία της
Κωνσταντινούπολης. Ήδη ο Τούρκος πρόεδρος έχει στραφεί προς το Ιράν, τη Ρωσία
και την Κίνα. Θα επιχειρήσει άραγε μία εκστρατεία για την κατάληψη της… Βιέννης
μέσω της Ελλάδας; Η Ελλάδα –είναι βέβαιο- έχει επιλεγεί για να συμβολίσει την
εχθρική Δύση και επομένως θα συστήσει τον «εύκολο» δυτικό στόχο. Γι’ αυτό η
αντιπαράθεση με την Ελλάδα θα αποκτήσει έντονα ιδεολογικά –δηλαδή θρησκευτικά-
χαρακτηριστικά. Η υπόθεση της εκλογής του Μουφτή αλλά και οι Τούρκοι
αξιωματικοί που ζήτησαν άσυλο στην Ελλάδα θα είναι τα σημεία αιχμής. Όμως το «παιγνίδι»
θα παιχτεί τελικά για αυτό που ο Ερντογάν ρητορικά αρνείται, δηλαδή για το
χρήμα, για το «μαύρο χρυσό», που τιμάται σε δολάρια!
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου