Η μαφία μας κυβερνά

 

[ Γιώργος X. Παπασωτηρίου /artinews.gr/ 26.04.25 ]

---

 

Εκτέλεση μαφιόζου μέρα μεσημέρι στο Χαλάνδρι κι ο σερίφης εξαγγέλλει για πολλοστή φορά την εξάρθρωση της μαφίας. Μόνο που η μαφία είναι παντού. Ακόμα και στους… εξαρθρωτές, μέσα την ίδια την αστυνομία.

 Ένας κόσμος ολόκληρος βρίσκεται στις υπηρεσίες της μαφίας: Έμποροι ναρκωτικών, τσιγάρων, προϊόντων μαϊμού, όπλων, λαθρέμποροι και διακινητές πετρελαίου, «προστασίας», πλυντήρια μαύρου χρήματος (κέντρα διασκέδασης, αλυσίδες φούρνων, μικρομάγαζα, τράπεζες, ποδοσφαιρικές ομάδες, πρατήρια καυσίμων…). Παντού η παρα-οικονομία διαπλέκεται με τη νόμιμη οικονομία και τα όρια χάνονται. Η μαφία ελέγχει ποικίλες επιχειρήσεις, μίντια, δημοσιογράφους, ποδοσφαιρικές ομάδες, πολιτικούς, κυβερνήσεις, την τοπική αυτοδιοίκηση, αστυνομικούς, διαχειρίζεται, οργανώνει, υπαγορεύει νόμους, συμμετέχει σε διαπραγματεύσεις ρίχνοντας στη «ζυγαριά» τη δύναμη των μπράβων της με τα αυτόματα.

Η ελληνική κοινωνία «ζέχνει» πλέον μαφία τύπου νότιας Ιταλίας και οι μαφιόζικες «αρχές» γίνονται οι κυρίαρχες πολιτιστικές αξίες. Από εδώ οι "μάγκες" κι από κει οι "φλώροι".

Η μαφία μάλιστα φθάνει στο σημείο να δοξάζει δημόσια τα «ηρωικά» στελέχη της όπως ο Ρουμπέτης. Αναρτά πανό και κρατά ενός λεπτού σιγή στο γήπεδο.

Αλλά και το πολιτικό σύστημα έχει διαβρωθεί. Δεν ξέρεις που βρίσκονται τα όρια του κράτους και του παρακράτους. Ένας δημοσιογράφος γράφει ότι κυβερνητικό στέλεχος επικοινωνεί με μαφιόζο στη Μύκονο. Η ίδια η κυβέρνηση και μάλιστα ο κεντρικός πυρήνας της, το Μαξίμου χρησιμοποιεί μαφιόζικες μεθόδους, όπως οι υποκλοπές της ΕΥΠ, τα predator, pallantir κ.ά..

Πρόσφατα, ολιγάρχης κατήγγειλε δημόσια την κυβέρνηση (που πριν είχε στηρίξει) για εκβιασμό εναντίον του μέσω της δικαιοσύνης. Η ηγεσία του Αρείου Πάγου της οποίας τα ανακλαστικά είναι άμεσα σε άλλες περιπτώσεις, τώρα όχι απλώς αργεί, αλλά καθεύδει.

Θυμάστε τα ονόματα Ντάριο Λο Μπόσκο, Αντονέλο Μοντάντε και Μαουρίτσιο Καποτόρτο, τη σχέση τους με την ΤΡΑΙΝΟΣΕ, την AST (εταιρεία μεταφορών Σικελίας) και την Hellenic Train αλλά και την ελληνική κυβέρνηση; Ε, λοιπόν, τα ονόματα αυτά περιλαμβάνονται στο πόρισμα της ιταλικής επιτροπής κατά της διαφθοράς και της μαφίας στη Σικελία. Το παράλληλο σύστημα εξουσίας που δημιούργησαν εκεί παρακολουθούσε, εκβίαζε, δωροδοκούσε. Οι ίδιοι άνθρωποι της σικελικής μαφίας συναλλάσσονται με την κυβέρνηση και όλοι μαζί εμπλέκονται στο έγκλημα των Τεμπών.

Δεν ξεχνάμε ότι η  δίκη της ελληνικής μαφίας «θάφτηκε» κυριολεκτικά. Ο πρόεδρος του δικαστηρίου παραιτήθηκε, στοιχεία δεν παραδόθηκαν, απομαγνητοφωνήσεις δεν έγιναν, μάρτυρες δεν εμφανίστηκαν, οι αστυνομικοί-μάρτυρες περιορίστηκαν στο «εμείς απλά διαβιβάσαμε», τα μμε δεν ασχολήθηκαν. Όλοι οι κατηγορούμενοι απαλλάχτηκαν ελλείψει στοιχείων! Έχουν άδικο αυτοί που δυσπιστούν έντονα για την ανεξαρτησίας της δικαιοσύνης, που η ηγεσία της ως γνωστόν διορίζεται από την κυβέρνηση ;

Η ΕΣΗΕΑ σε ανακοίνωσή της καταγγέλλει ότι οι δολοφόνοι του Γιώργου Καραϊβάζ «…κυκλοφορούν ακόμα ελεύθεροι… Η δολοφονία Καραϊβάζ πρέπει να διαλευκανθεί. Διαφορετικά, θα παραμένει ως ένα αγκάθι στη νομιμότητα και το Κράτος Δικαίου και μια ευθεία βολή εναντίον της ελευθερίας του Τύπου».» Δεν ξεχνάμε τι έγραφε ο Γιώργος Καραϊβάζ για το πως λειτουργεί το σύστημα: «…Μεγαλοεπιχειρηματίες, πολιτικοί, δημοσιογραφικά μεγαλοστελέχη, εκκλησία, αστυνομία, δικαιοσύνη, κακοποιοί. Περιπεπλεγμένοι σ’ ένα κύκλο δυναστείας και καταδυνάστευσης των αφελών ρομαντικών οδοιπόρων -κατά παράφραση του Ρουσσώ- που εν πολλοίς συγκροτούν το μεγάλο κοινωνικό στρώμα. Ένας κύκλος που όλοι γνωρίζουν όλους και το μόνο που τους ενδιαφέρει είναι η κυκλοφορία και το ξέπλυμα του μαύρου χρήματος.».

Ε, λοιπόν, αυτή είναι η ΜΑΦΙΑ που μας κυβερνά…

Να γιατί ο Τραμπ επιτίθεται στο Χάρβαρντ

 

[ Γιώργος X. Παπασωτηρίου / Κόσμος / 25.04.25 ]

---

Στις ΗΠΑ, σχεδόν 600.000 πολίτες είχαν εγγραφεί στο κίνημα Hands Off (Κάτω τα Χέρια) μέχρι το προπερασμένο σαββατοκύριακο σύμφωνα με την Indivisible, μία από τις οργανώσεις του ομοσπονδιακού συνασπισμού, που περιλαμβάνει οργανώσεις πολιτικών δικαιωμάτων, βετεράνους του στρατού, ομάδες για τα δικαιώματα των γυναικών, εργατικά συνδικάτα και υποστηρικτές της LGBTQ+ κοινότητας.

Τρεις είναι οι βασικοί διεκδικητικοί πυλώνες του κινήματος: «Να σταματήσει η εξαγορά της εξουσίας από τους δισεκατομμυριούχους και η αχαλίνωτη διαφθορά της κυβέρνησης Τραμπ, να σταματήσει η περικοπή των ομοσπονδιακών κονδυλίων για το Medicaid, την κοινωνική ασφάλιση και άλλα προγράμματα στα οποία στηρίζονται οι εργαζόμενοι και να δοθεί τέλος στη στοχοποίηση των μεταναστών, των τρανς ατόμων και των άλλων κοινοτήτων».

Από την πλευρά της η κυβέρνηση Τραμπ και οι… «οργανικοί της διανοούμενοι-ολιγάρχες» τύπου Musk, Andreessen, Altman & Co. Επιτίθενται. Ήδη στο X έχουμε μια πρώτη κατά μέτωπο επίθεση στις πηγές της διαμαρτυρίας. Το βλέπουμε ακόμα και στην Ελλάδα, όπου τα θλιβερά bots του Μασκ αλλά και της (ακρο)δεξιάς επιτίθενται χυδαία εναντίον του πανεπιστημίου Χάρβαρντ.  

Ο Μασκ μιλά για «ιούς», ο Καρπ καταγγέλλει «ένα  είδος ασυνεπούς παγανιστικής θρησκείας.», ενώ  ο Andreessen είναι πεπεισμένος ότι τα ελίτ πανεπιστήμια, όπως το Χάρβαρντ, κάνουν μαρξιστικά σεμινάρια που δημιουργούν… ορδές «κομμουνιστών, εχθρών της Αμερικής». Ο Τζο Λόνσντεϊλ, συνιδρυτής του περίφημου Palantir (εμπλεκόμενο και στην υπόθεση υποκλοπών), είναι αποφασισμένος να αντιμετωπίσει το κίνημα στα πανεπιστήμια με το Πανεπιστήμιο του Ώστιν, ένα ιδιωτικό ίδρυμα «κατά της αφύπνισης» που σκοπεύει να παράγει μαζικά «καπιταλιστές αφοσιωμένους στην Αμερική». Η στάση του Λόνσντεϊλ συμπλέει με αυτή των ακροδεξιών Στιβ Μπάνον και Κέρτις Γιάρβιν. Ο τελευταίος ανέπτυξε τη θεωρία για τον «Καθεδρικό Ναό» και μια υποτιθέμενη συνωμοσία μεταξύ των ΜΜΕ και των ελίτ πανεπιστημίων. Στην ίδια ακροδεξιά αντίληψη και ο Τραμπ χαρακτήρισε το Χάρβαρντ «αντισημιτικό ίδρυμα της ακροαριστεράς» που «δέχεται φοιτητές που θέλουν να καταστρέψουν τη χώρα».

Όπως έχω ξαναγράψει, στις ΗΠΑ έχουμε μία υπερσυγκέντρωση του κεφαλαίου από ολιγάρχες δισεκατομμυριούχους τύπου Μασκ, Μπέζος, Ζούκεμπεργκ, που πλήττει τους χιλιάδες εκατομμυριούχους. Πρόκειται δηλασή για εσωκαπιταλιστικές αντιθέσεις. Επίσης, στα πανεπιστήμια αλλά και στην ίδια την Σίλικον Βάλεϊ, τα στελέχη-ιδιοφυίες της τεχνολογίας αντιδρούν στο δυστοπικό μέλλον που ετοιμάζουν οι ολιγάρχες. Αυτοί είναι το μεγάλο πρόβλημα. Γι' αυτό οι δισεκατομμυριούχοι και η κυβέρνηση Τραμπ θέλουν να έχουν απόλυτα ελεγχόμενα πανεπιστήμια, προβάλλοντας το δήθεν "πατριωτικό" καθήκον στην Αμερική...  

Οι ΗΠΑ βιώνουν μία πολιτική κατάσταση «προφασισμού» ανάλογη αυτής των Χίτλερ, Μουσολίνι. Και σήμερα όπως τότε «η πλειοψηφία των διανοουμένων δεν προβάλλει κάποια αντίσταση στην καταπίεση, αλλά συχνά βρίσκονται στην εμπροσθοφυλακή των καταπιεστών» (όπως θα έλεγε η Χάνα Άρεντ). Όμως η διαφορά σήμερα είναι ότι διαμορφώνεται ήδη μία πρώτη αντίσταση «από τα κάτω». Ελπίζουμε αυτή να γιγαντωθεί. Δεν υπάρχει άλλος δρόμος...

Οι νέοι ερμηνευτές των λέξεων, η woke και η cancel culture

 

[ Γιώργος X. Παπασωτηρίου /artinews.gr
/ 24.04.25 ]

---

Μιλάνε στην τηλεόραση για τις λέξεις Woke, αντι-Woke, Cancel, λένε ότι το πρόβλημα είναι «ταυτοτικό», πως  «χωρίς ταυτότητα δεν είσαι». Κι όταν λένε ταυτότητα εννοούν την εθνική, εθνοτική, φυλετική και θρησκευτική ταυτότητα. Οι ταυτότητες εργαζόμενος, απόκληρος, παραρριγμένος, παρίας, αποκλεισμένος, αλλά και «ουμανιστής» με την έννοια που έδινε ο ποιητής καθώς έλεγε «για μας θεός ο Άνθρωπος» έχουν σβηστεί από το «λεξικό». Ακόμα χειρότερα όμως οι έμποροι των λέξεων και του πολιτισμού καταφέρνουν όχι μόνο να εξαφανίζουν λέξεις, αλλά και να αλλάζουν το νόημα και τη σημασία τους.  

Θυμάμαι την «Κοσμόπολη» του Ντελίλο. Εκεί διαπίστωνες πως η κουλτούρα της αγοράς είναι ολοκληρωτική. Παράγει τους ανθρώπους της που της είναι απαραίτητοι. Η αγορά τους καθορίζει ακόμα κι όταν την περιφρονούν. Αποτελούν εμπόρευμα στην παγκόσμια αγορά. Και υπάρχουν ακριβώς για να αναζωογονούν και να διαιωνίζουν το σύστημα. Η όποιας μορφής διαμαρτυρία τους είναι μία μορφή υγιεινής του συστήματος. Κι όμως όταν κάποιος δολοφονείται από έναν μπάτσο του συστήματος, όπως ο Τζ Φλόιντ, τότε η αγορά ακυρώνεται, καθώς δεν μπορεί να διεκδικήσει, να οικειοποιηθεί τον νεκρό.

Όλα τ’ άλλα αφομοιώνονται. Κυρίως οι λέξεις: Ο "καπιταλισμός" ονομάστηκε τη δεκαετία του 1930, "ανάπτυξη", γράφει ο Τζ. Κ. Γκαλμπρέιθ στο βιβλίο του "Αθώα ψεύδη". Τα ίδια "ψεύδη" δημιουργούν και σήμερα οι δημοσιολόγοι. Γράφουν για "φιλελευθερισμό" και εννοούν τον κανιβαλικό "νεοφιλελευθερισμό" και μετανεοφιλελευθερισμό. Μιλούν για "πρόοδο" και εννοούν εκείνο το αρχαίο τοτέμ που ονομάζεται "κέρδος" και το οποίο πίνει το νέκταρ από το κρανίο των δολοφονημένων εργατών. Μιλούν για "ασφάλεια", και εννοούν την αστυνομία που μας τσακίζει στις πλατείες, στους δρόμους, μέσα στα σπίτια μας. Μιλούν και για εργασιακή "ασφάλεια" κι εννοούν τον εργασιακό Μεσαίωνα, την εργασία χωρίς χρονικό όριο.

Μιλούν για τη Woke και τους συγγενείς όρους woke culture και cancel culture που ξεκίνησαν κάπως αλλιώς, και στην πορεία, όταν έγιναν «μόδα», απομακρύνθηκαν από την αρχική τους σημασία, παίρνοντας αρνητική χροιά, λέει η καθηγήτρια του ΕΚΠΑ Αθηνά Τσαλίκη*. Ο όρος woke αναπτύσσεται στην ποπ κουλτούρα ως «stay woke» στους τίτλους τραγουδιών ή σε τηλεοπτικές σειρές. «Αποτέλεσμα όλης αυτής της επέκτασης του woke ήταν η δημιουργία του #StayWokeTwitter, ενός Μαύρου ψηφιακού χώρου στον οποίο το κοινό καυτηρίαζε και γελούσε με όσες ή όσους (ακτιβιστές, academics, φεμινίστριες κ.ά.) αχρείαστα υπερ-ανέλυαν τα πάντα. Μετά τη woke αναδύθηκε η cancel culture, η οποία, επίσης, ξεκίνησε με διαφορετικό περιεχόμενο από αυτό που πήρε στη συνέχεια.

Και ο όρος cancel περνά στο Μαύρο Twitter, όπου "η αρχική έννοια της λέξης δεν είχε καμία σχέση με την «ακύρωση» κάποιου από τη δημόσια σφαίρα, αλλά υποδήλωνε την προσωπική απόφαση να απομακρύνεις κάποιον από τη ζωή σου γιατί «ξεπέρασε το όριο». Όμως στα μέσα της δεκαετίας του 2010, κάποιες ή κάποιοι χρήστες στο Twitter έχουν ήδη αρχίσει να χρησιμοποιούν τον όρο με τη σημερινή έννοια του όρου, υποδηλώνοντας την κατάσταση κατά την οποία παύεις να στηρίζεις κάποιο δημόσιο πρόσωπο εξαιτίας κάποιας προβληματικής πράξης ή λόγου του", λέει η Αθηνά Τσαλίκη. Αποτελεί ένα από τα κλασικά παραδείγματα cultural appropriation, πολιτισμικής οικειοποίησης δηλαδή. Τις περισσότερες φορές αυτό που παρατηρούμε είναι ότι αυτοί που ενοχλούνται από τη woke ατζέντα και τα identity politics που αυτή αναδεικνύει, θεωρώντας εαυτούς «αδικημένους», είναι συνήθως αυτοί που παραδοσιακά απολαμβάνουν τα προνόμια της λευκής πατριαρχικής κοινωνίας, τονίζει η κα. Τσαλίκη. Δεν είναι τυχαίο ότι ο Τραμπ υιοθέτησε τελικά το cancel εναντίον των αντιπάλων του.

H cancel culture σημαίνει ότι άτομα χωρίς φωνή μπορούν πλέον να μιλούν και να «ακούγονται». Έτσι μισαλλόδοξα σχόλια και συμπεριφορές να μην «περνούν» πλέον με την ίδια ευκολία, όμως παραμένει το πρόβλημα ότι «το canceling συχνά υπεραπλουστεύει σύνθετες και πολύπλοκες συζητήσεις, και αποκλείει μια σε βάθος συζήτηση της ζημίας που έχει συντελεστεί και του πως πρέπει να λογοδοτήσουν τα άτομα που δημιούργησαν αυτή τη ζημία. Η έλλειψη ενός καθολικά αποδεκτού ορισμού του cancelling, με αποτέλεσμα ο όρος να χρησιμοποιείται πολύ εύκολα, σε πολύ διαφορετικά πλαίσια» λέει η κα. Τσαλίκη.

Το επισημαίνω αυτό για κάποιους/ες στο διαδίκτυο που αδικούν τον εαυτό τους καθώς νομίζουν πως με ένα «άντε γ@μ@σου» κάνουν αντίσταση! Αντίθετα, νομίζω ότι η υιοθέτηση της «ακύρωσης» με τόσο απλοϊκό και ενίοτε χυδαίο τρόπο, πολώνει  και κλείνει ερμητικά όλους/ες στις αλγοριθμικές φούσκες τους με συνέπεια ο καθένας να αρκείται στα «δικά του» και έτσι να οξύνονται οι ψευδο-αντιθέσεις και ο εμφύλιος των «από κάτω». Έτσι οι άνεργοι και οι συνταξιούχοι των 500 ευρώ και οι νέοι χωρίς μέλλον ψηφίζουν αυτούς που θα τους πετάξουν προεκλογικά ένα «ξεροκόμματο επίδομα» και εθνο-πατριωτική ορθόδοξη ταυτότητα για να πορεύονται μες στο σκοτάδι.

Οι νέοι ερμηνευτές

Τώρα οι λέξεις δεν εξελίσσονται απλώς, αλλά έχουν τους νέους «ερμηνευτές» τους. Αυτούς οι οποίοι τους προσδίδουν νέο περιεχόμενο με απόλυτο τρόπο.

Τον Απρίλη του 2008 η εφημερίδα The Independent έγραφε ότι «τώρα που η φτώχεια χτυπάει όλο και περισσότερες πόρτες κάποιοι ζητούν να την επαναπροσδιορίσουμε. Μόνο που κανείς δεν ξέρει πως.»

Θυμίζω την μεγάλη αντιστροφή που κατέστησε το χριστιανισμό από ιδεολογία των φτωχών ιδεολογία των πλούσιων και την «άγια φτώχεια» αμαρτία!

Σήμερα έχουμε τους νέους προφήτες, του καινούργιους «ερμηνευτές» των λέξεων. Πρόκειται για τους δισεκατομμυριούχους-ερμηνευτές (τους Her omnes του Κάφκα), αυτούς που κατέχουν τα «μέσα» (το μέσο είναι μήνυμα) και συνεπώς τη δυνατότητα να επιβάλλουν τη δική τους ερμηνεία στις λέξεις.

Σύμφωνα με τον S. Bauman,** η μετανεωτερικότητα συνέπεσε με την αποδυνάμωση της νομοθετικής λειτουργίας. Οι μεγάλες αφηγήσεις έχουν πεθάνει. Η παγκόσμια εξουσία έχει μαραζώσει. Έμεινε μόνο η ερμηνεία.

Οι δισεκατομμυριούχοι «διανοούμενοι-ολιγάρχες» τύπου Μασκ, Σρινιβάσα, Ζούκεμπεργκ κ. ά., είναι οι κατ' εξοχήν ερμηνευτές, οι νέοι προφήτες. Δεν επιβάλλουν τίποτα. Απλώς ερμηνεύουν τις… εντολές του τεχνολογικού ντετερμινισμού στις «πέτρινες πλάκες» από το Σινά της Σίλικον Βάλεϊ. Με βάση τις ερμηνείες τους αυτές απαιτούν θυσίες από τον λαό, την κυβέρνηση, τους υπαλλήλους τους. Ο Ίλον Μασκ σχεδιάζει το μέλλον της ανθρωπότητας με τη σχολαστικότητα ενός αυστηρού πενταετούς σχεδίου. Άλλοι αναπτύσσουν μια νέα αμυντική στρατηγική. Ο Μαρκ Αντρισεν επανεφευρίσκει το χρήμα, ο Σρινιβάσα επανεφευρίσκει τη διακυβέρνηση. Στη συνέχεια οι «ερμηνείες» τους μετατρέπονται σε νομοθετικές πράξεις από την κυβέρνηση Τραμπ.

Οι διανοούμενοι-ολιγάρχες έχτισαν ένα ναό όπου οι λέξεις «τεχνολογία», «αναταραχή», «καινοτομία», «γενική τεχνητή νοημοσύνη (AI)» είναι χαραγμένες σε κάθε πέτρα, με το βάρος του αναπόφευκτου. 

Έτσι οι λέξεις έγιναν «αλυσίδες». Γι’ αυτό ο δισεκατομμυριούχος Έλον Μασκ, το αφεντικό της SpaceX και της Tesla επιτέθηκε (μέσω του τουίτερ τότε, και του X ιδιοκτησίας του σήμερα) στον Νόαμ Τσόμσκι, τον διάσημο γλωσσολόγο και ακτιβιστή, ο οποίος έχει επικρίνει τα έργα νευροτεχνολογίας του Μασκ. Γιατί οι νευροεπιστήμες, σήμερα, έχουν ως στόχο το μυαλό και την εγκαθίδρυση της “μετα-αλήθειας”, των “μετα-δεδομένων” ή των “εναλλακτικών δεδομένων”, δηλαδή την απόλυτη χειραγώγηση των ανθρώπων με βάση τις λέξεις όπως τις ερμηνεύει ο ίδιος και με τους αλγόριθμους που κατασκευάζουν οι τεχνικοί του.

Που οδηγεί αυτή η νέα νοηματοδότηση των λέξεων από τους δισεκατομμυριούχους ερμηνευτές του κόσμου;

O Νικ Μπόστρομ (Υπερνοημοσύνη, Μονοπάτια, Κίνδυνοι, Στρατηγικές) λέει στην Καθημερινή (22.02.2022): «Η μετάβαση σε έναν κόσμο που θα κυριαρχείται από τη μηχανική νοημοσύνη, κάτι το οποίο θα δούμε στον αιώνα που ζούμε, θα μεταμορφώσει τα πάντα.». Πρέπει να αποτρέψουμε το καταστροφικό σενάριο να στρέψουμε τις νέες Τεχνολογίες (για την ακρίβεια τα «ψηφιακά μυαλά») οι μεν εναντίον των δε.

Αλλά ποιοι είναι οι μεν και ποιοι οι δε; Από εδώ τα "μεγάλα αφεντικά" και από εκεί οι εργαζόμενοι. Οι πρώτοι ετοιμάζουν για τους δεύτερους μια νέα οντολογική συνθήκη, η οποία θα συνοψίζεται στο "μετρό-δουλειά-μισό μυαλό". Ήδη αναπτύσσεται το... κίνημα του διανθρωπισμού (transhumanism), που προβάλει την ανάγκη της τεχνολογικής αναβάθμισης των ανθρώπων (για την ακρίβεια των εργαζομένων)! Ο κόσμος προετοιμάζεται για μια τέτοια εφιαλτική εξέλιξη, για τον ολοκληρωτισμό των αλγορίθμων, των ανθρώπων-μηχανών και των δισεκατομμυριούχων-ερμηνευτών-ολιγαρχών .

 Οι λέξεις και η ποίηση ως αντίσταση

Βέβαια, πάντα  «Υπάρχει στη χρονικότητα των λέξεων ένα σχεδόν ποιητικό παιχνίδι θανάτου και αναγέννησης: οι διαδοχικές μεταφορές κάνουν μία ιδέα να γίνεται κάτι περισσότερο και κάτι διαφορετικό από τον εαυτό της» σημείωνε ο Ζαν Μποντριγιάρ (Συνθήματα). Το παιχνίδι αυτό εξαρτάται από τον συσχετισμό δυνάμεων στο πλαίσιο της κοινωνικής διαπάλης των τάξεων. Απέναντι στις λέξεις της «μετα-αλήθειας» των δισεκατομμυριούχων ερμηνευτών σαν τον Μασκ, υπάρχουν οι λέξεις «μολότοφ» των ποιητών-ερμηνευτών των «από κάτω» που ενδημούν στο Δρόμο (των διαδηλώσεων). Εκεί όπου οι λέξεις και οι  ερμηνείες της συντήρησης της καθεστηκυίας τάξης υπονομεύονται και αναφλέγονται. Γι’ αυτό λέω πως ο ρόλος της ποίησης είναι σημαντικός για την αλλαγή. Γιατί ο άνθρωπος σύμφωνα με τον Μποντριγιάρ δεν άρχισε να κατασκευάζει τα πράγματα με προορισμό έναν κόσμο της ανταλλακτικής αξίας, αλλά για να τα «γοητεύσει», να τα εκτρέψει από την ταυτότητά τους, να τα αλλάξει. Οι λέξεις όπως και οι άνθρωποι σήμερα έγιναν εμπορεύματα. Οι λέξεις έχουν πλέον μία ανταλλακτική, δηλαδή εμπορευματική αξία και μία αξία χρήσης. Η αλήθεια, η δική μας αλήθεια, περιέχεται στη δεύτερη αξία. Σ’ αυτή που χρησιμοποιεί τις λέξεις όχι για να χειραγωγήσει, όχι για να παγιδεύσει και να πλουτίσει αλλά για να συναντηθεί και να ερωτευθεί. Γιατί η γοητεία μέσω των λέξεων είναι μία πρόκληση, μία μορφή που πάντα τείνει να διαταράξει την ταυτότητα και το νόημα της ζωής κάποιου, να τον αλλάξει, να τον κενώσει από το προηγούμενο Εγώ του και να ανανεώσει τον καημό του, δηλαδή το νόημα της ζωής του. Γιατί αυτού τους είδους η χρήση των λέξεων κάνει τον άνθρωπο ερωτικό υποκείμενο, υποκείμενο της δαπάνης, δηλαδή ποιητικό...

 

* Καθηγήτρια και Πρόεδρος του Τμήματος Επικοινωνίας και Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης του Πανεπιστημίου Αθηνών Λίζα Τσαλίκη σχολιάζει την εξέλιξη των κοινωνικών κινημάτων αφύπνισης στις ΗΠΑ λίγες μέρες μετά την ανάληψη της ηγεσίας από τον Ντόναλντ Τραμπ.

** Εβγκένι Μορόζοφ, Le Monde Diplomatique

Στα άκρα ο εμπορικός πόλεμος ΗΠΑ-Κίνας

 

[ ARTI news / Κόσμος / 09.04.25 ]

---

Ο Ντόναλντ Τραμπ αύξησε κατά 104% τους δασμούς για τα κινεζικά προϊόντα. Ο Σι (Κίνα) απάντησε με 84%. Ο εμπορικός πόλεμος είναι αμείλικτος και σ’ αυτό το μπρα-ντε-φερ των δύο μεγαλύτερων οικονομιών του κόσμου το θέμα σύμφωνα με τους ειδικούς είναι ποιος θα αντέξει περισσότερο.

"Αυτό που βλέπουμε είναι ένα παιχνίδι για το ποιος μπορεί να αντέξει περισσότερο «πόνο». Έχουμε σταματήσει να μιλάμε για οποιαδήποτε αίσθηση κέρδους", δήλωσε στο πρόγραμμα Newshour του BBC η Mary Lovely, εμπορική εμπειρογνώμονας ΗΠΑ-Κίνας στο Ινστιτούτο Peterson στην Ουάσιγκτον DC.

Παρά την επιβράδυνση της οικονομίας της, η Κίνα μπορεί «πολύ καλά να υπομείνει τον πόνο για να αποφύγει τη συνθηκολόγηση στην αμερικανική επιθετικότητα», πρόσθεσε.

Αλλά δεν είναι μόνο η Κίνα που θα αισθανθεί τον αντίκτυπο της πολιτικής Τραμπ. Σύμφωνα με το γραφείο Εμπορικού Αντιπροσώπου των ΗΠΑ, οι ΗΠΑ εισήγαγαν αγαθά αξίας 438 δισεκατομμυρίων δολαρίων από την Κίνα το 2024, με τις εξαγωγές των ΗΠΑ στην Κίνα να εκτιμώνται σε 143 δισεκατομμύρια δολάρια, αφήνοντας εμπορικό έλλειμμα 295 δισεκατομμυρίων δολαρίων.

Και δεν είναι σαφές πώς οι ΗΠΑ θα βρουν εναλλακτική προμήθεια για τα κινεζικά προϊόντα σε τόσο σύντομο χρονικό διάστημα.

Εκτός από τους φόρους στα φυσικά αγαθά, «οι δύο χώρες συνδέονται οικονομικά και με πολλούς άλλους τρόπους - υπάρχει τεράστιος όγκος επενδύσεων και από τις δύο πλευρές, πολλές ροές ψηφιακού εμπορίου και δεδομένων», λέει η Deborah Elms, Επικεφαλής Εμπορικής Πολιτικής στο Ίδρυμα Hinrich στη Σιγκαπούρη.

Πού θα πάνε οι κινεζικές εξαγωγές που έχουν κλείσει από την αγορά των ΗΠΑ;

Θα καταλήξουν σε άλλες αγορές, όπως αυτές της Νοτιοανατολικής Ασίας, λένε οι ειδικοί.

Σε αντίθεση με τον εμπορικό πόλεμο με την Κίνα κατά την πρώτη θητεία του Τραμπ, που αφορούσε τις διαπραγματεύσεις με το Πεκίνο, «δεν είναι σαφές τι είναι το κίνητρο αυτών των δασμών και είναι πολύ δύσκολο να προβλεφθεί πού μπορεί να πάνε τα πράγματα τώρα», λέει ο Roland Rajah, επικεφαλής οικονομολόγος στο Ινστιτούτο Lowy.

Η Κίνα έχει μια «ευρεία εργαλειοθήκη» για αντίποινα, προσθέτει, όπως η περαιτέρω υποτίμηση του νομίσματός της ή η πίεση των αμερικανικών επιχειρήσεων που έχουν εργοστάσια στην Κίνα.

Ορισμένοι ειδικοί πιστεύουν ότι οι ΗΠΑ και η Κίνα ενδέχεται να προχωρήσουν  σε ιδιωτικές συνομιλίες. Ο Τραμπ δεν έχει μιλήσει ακόμη με τον Σι από τότε που επέστρεψε στον Λευκό Οίκο, αν και το Πεκίνο έχει επανειλημμένα σηματοδοτήσει την προθυμία του να συνομιλήσει.

Άλλοι είναι λιγότερο αισιόδοξοι.

Η Elms είναι δύσπιστη ως προς την πεποίθηση του Τραμπ ότι η αγορά των ΗΠΑ είναι τόσο ισχυρή που η Κίνα ή οποιαδήποτε χώρα θα λυγίσει τελικά. "Πώς θα τελειώσει αυτό; Κανείς δεν ξέρει", λέει. "Ανησυχώ πραγματικά για την ταχύτητα και την κλιμάκωση. Το μέλλον είναι πολύ πιο δύσκολο και οι κίνδυνοι είναι τόσο μεγάλοι".

 

Πληροφορίες από το www.bbc.com/news/articles/ckg51yw700lo

DADT, ή οι σχέσεις περιορισμένης δέσμευσης

 

[ Γιώργος X. Παπασωτηρίου / Ελλάδα / 09.04.25 ]

---

DADT είναι το ακρωνύμιο του don’t ask don’t tell, που περιγράφει τις σχέσεις περιορισμένης δέσμευσης. Αυτή είναι η νέα τάση στις ερωτικές σχέσεις! Και όπως εξηγεί ο Σ. Μπάουμαν* οφείλεται στο γεγονός ότι ο κυρίαρχος καταναλωτικός πολιτισμός αντιμετωπίζει «τις άλλες ανθρώπινες υπάρξεις ως καταναλωτικά αντικείμενα» και μας ωθεί «να τις κρίνουμε, όπως τα αντικείμενα, ανάλογα με την ικανοποίηση που μπορούν να προσφέρουν»! Γι’ αυτό ο καθένας αυτοπροωθείται ως "εικόνα-προϊόν", που έχει αξία, οι σχέσεις του είναι χρησιμοθηρικές και ο ένας μετασχηματίζεται σε όργανο για την ικανοποίηση των αναγκών του άλλου, οι οποίες «καλύπτονται» ή «δεν καλύπτονται».

Η μη δέσμευση στις ερωτικές σχέσεις αντιστοιχεί στη μειωμένη κοινωνικότητα, στη μη μακροπρόθεσμη δέσμευση σε συναισθήματα, πίστεις, πολιτικές, στη μη σταθερή και ουσιώδη δέσμευση σε συλλογικότητες και συνδικάτα. Αλλά πώς να υπάρχει σταθερή σχέση όταν  οι εργαζόμενοι πηγαίνουν από δουλειά σε δουλειά, αλλάζοντας διαρκώς επαγγέλματα, όταν δεν υπάρχει μία ενιαία αίσθηση ταυτότητας ούτε η δυνατότητα βιοαφήγησης, κανένα μακροπρόθεσμο Εγώ, κανένας εαυτός;

Σήμερα, οι νέοι και οι νέες αιωρούνται συχνά μεταξύ της ανάγκης για αγάπη και της επιθυμίας για ανεξαρτησία, γράφει η ψυχίατρος Hiriyoyen**.

Τα νέα ζευγάρια είναι σήμερα πιο επικεντρωμένα στην αυτονομία τους. Οι νέες γυναίκες τολμούν πλέον να εκδηλωθούν και οι νέοι άντρες αποδέχονται (όχι εύκολα) να μοιραστούν τα καθήκοντα και τη φροντίδα των παιδιών. Βρισκόμαστε ωστόσο απέναντι σε ένα παράδοξο: Από τη μία πλευρά, η ζωή εις «διπλούν» (ως ζεύγος) φαίνεται ότι είναι ένα καταφύγιο απέναντι στη σκληρότητα του κόσμου, από την άλλη πλευρά, όμως, το διαζύγιο έχει καταστεί μπανάλ και συμβαίνει πολύ πιο συχνά απ’ ότι παλιότερα. Δεσμευόμαστε αλλά για μία ορισμένη διάρκεια. Εάν ο άλλος μας ικανοποιεί, ανανεώνουμε τη δέσμευση, αλλά όταν δεν μας ικανοποιεί, απομακρυνόμαστε τάχιστα. Τα ζευγάρια εξυπηρετούνται από τον/την παρτενέρ όπως από ένα «αντικείμενο» που το «πετάμε» όταν δεν ανταποκρίνεται στις προσδοκίες. Η προσωπική ζωή όπως και η επαγγελματική γίνονται αποσπασματικές. Αυτό που μοιάζει να είναι μια αληθινή συνάντηση, είναι μια συνάντηση ποσοτικοποιημένων ωφελειών, είναι η συνάντηση δύο προσώπων κρυμμένων πίσω από τις μάσκες κοινωνικών κανόνων, δύο νάρκισσων, που βλέπουν τους άλλους ωφελιμιστικά. Είναι ανίκανοι να αγαπήσουν και να σεβαστούν τους άλλους γι' αυτό που είναι, γιατί ο βασικός λόγος της σχέσης τους είναι αυτή να ανεβάσει την προσωπική τους εικόνα (αξία) ή «να περάσουν καλά». Ο Νάρκισσος δεν αποδέχεται τη δέσμευση που θα τον ενέπλεκε σε μία ορισμένη εξάρτηση και συνεπώς σε κατάσταση αδυναμίας. Και επειδή τα παιδιά συνιστούν ένα είδος εξάρτησης, αποφεύγονται. Ο Καταναλωτισμός, η ωφελιμιστική κουλτούρα και η πραγμοποίηση του άλλου είναι επί της ουσίας οι βασικές αιτίες του δημογραφικού προβλήματος.

Η αγάπη στο παρόν καταναλωτικό πολιτισμικό σύστημα είναι εμπορική ανταλλαγή αναγκών, μία εταιρεία περιορισμένης δέσμευσης που θα προσπορίσει κέρδη στους εταίρους, μία σύμβαση μεταξύ δύο ναρκισσιστών. Αλλά η πραγματική αγάπη, όπως σημειώνει ο Alain Badiou: «Είναι μια κατασκευή που αναγκάζει τους συμμετέχοντες να ξεπεράσουν τον ναρκισσισμό. Για να διαρκέσει η αγάπη κάποιος πρέπει να επανεφεύρει τον εαυτό του... Απαιτεί δουλειά... Η αγάπη είναι τόσο συνάντηση όσο και κατασκευή. Είναι ένα σχέδιο συν-κατασκευής. Είναι η γέννηση της συν-δυνατότητας.  Είναι μια διαδικασία αλήθειας». Ένα πράγμα που ο Πλάτωνας είδε σωστά, λέει ο Badiou, ήταν ότι θεώρησε την αγάπη ως εμπειρία αλήθειας. Η αγάπη ανάγεται σε μια διαφορετική εμπειρία αλήθειας, δηλαδή στην αλήθεια ενός κόσμου που βιώνεται «από τη σκοπιά των δύο παρά του ενός». Για τον Badiou, η αγάπη είναι μια διαρκής αναζήτηση της αλήθειας. Αυτή η αναζήτηση αρχίζει με την τυχαία συνάντηση, ένα γεγονός που αλλάζει για πάντα τα δύο άτομα, είναι η διαρκής επανεφεύρεση της ζωής (δύο ζωές γίνονται μια ζωή που είναι ακόμα δύο ζωές).

Οι σχέσεις μπορεί να λήξουν, αλλά η αγάπη που μοιραστήκαμε με ένα άτομο θα διαρκέσει για πάντα, λέει ο Μπαντιού. Η αγάπη, ωστόσο, είναι μια πολύ βίαιη, οδυνηρή και αγωνιώδης διαδικασία. Δεν είναι συνώνυμη της ειρήνης. Ο εγωισμός είναι ο πραγματικός εχθρός της, ενώ αντίθετα, πρώτη προϋπόθεση για την υψηλότερη μορφή της αριστοτελικής αγάπης είναι η αγάπη του εαυτού. Χωρίς εγωιστική βάση, κανείς δεν μπορεί να επεκτείνει τη συμπάθεια και την αγάπη προς τους άλλους, λέει ο Αριστοτέλης. Δηλαδή, μόνο αν σας αρέσει ο εαυτός σας και αισθάνεστε ασφαλείς στον εαυτό σας, θα έχετε πολλή αγάπη για να δώσετε στους άλλους.

Ως διαδικασία αλήθειας ο έρωτας βρίσκεται κοντά στην πολιτική. «Η ερωτική ευτυχία», λέει ο Μπαντιού, «είναι η απόδειξη πως ο χρόνος μπορεί να φιλοξενήσει την αιωνιότητα. Μια τέτοια απόδειξη είναι ο πολιτικός ενθουσιασμός όταν συμμετέχουμε σε μια επαναστατική δράση». Και στον έρωτα και στην πολιτική έχουμε επίσης συμβάντα, διακηρύξεις, πίστη. Αν ο έρωτας είναι η κατασκευή των Δύο, «η πολιτική δράση καθιστά αλήθεια αυτό για το οποίο είναι ικανό το Συλλογικό. Παραδείγματος χάρη είναι ικανό για ισότητα. Είναι ικανό να ενσωματώσει το ετερογενές. Να σκεφτεί πως δεν υπάρχει ένας μόνο κόσμος».

Ο Έριχ  Φρομ**** έγραφε: «Η αγάπη είναι η μόνη ικανοποιητική απάντηση στο πρόβλημα της ανθρώπινης ύπαρξης». Είναι πρωτίστως τέχνη: «Η αγάπη είναι μια τέχνη, ακριβώς όπως μια τέχνη είναι και η ίδια η ζωή. Αν θέλουμε να μάθουμε πώς ν' αγαπάμε, πρέπει να προχωρήσουμε με τον ίδιο τρόπο που προχωρούμε όταν θέλουμε να μάθουμε μια οποιαδήποτε άλλη τέχνη. Αν πραγματικά αγαπώ έναν άνθρωπο, αγαπώ όλους τους ανθρώπους, αγαπώ τον κόσμο, αγαπώ τη ζωή. Αν μπορώ να πω σε κάποιον άλλον «σ’ αγαπώ», πρέπει να είμαι ικανός να πω «αγαπώ σε σένα όλους, αγαπώ μέσα από σένα όλο τον κόσμο, αγαπώ σε σένα και τον εαυτό μου...».  

Εν κατακλείδι, όπως λέει ο Μπαντιού, η αγάπη είναι παράλληλα κι ένα πολιτικό γεγονός. Η αγάπη μπορεί να είναι ένα σημείο αντίστασης απέναντι στην καπιταλιστική παγκόσμια τάξη γιατί ο καπιταλισμός θέλει να επικεντρωθούμε ναρκισσιστικά στον εαυτό μας με τρόπο που να είναι παντελώς ασύμβατος με την αγάπη. 

* Hiriyoyen, Les Narcisse

** Σ. Μπάουμαν, Ρευστοί καιροί

*** Αλέν Μπαντιού, Έρωτας και επανάσταση, artinews.gr

**** Έριχ Φρομ, Η Τέχνη της Αγάπης, εκδ. Μπουκουμάνης, Αθήνα 1978

Τι συνδέει Μαρινέτι-Ζούκεμπεργκ-Μασκ-Τραμπ και τα Τέμπη;

 

[ Γιώργος X. Παπασωτηρίου / Κόσμος / 08.04.25 ]

---

Ποιο κοινό σημείο έχουν ο Ζούκεμπεργκ, ο Μασκ, αυτός που είπε ότι "Η τραγωδία των Τεμπών θα κάνει καλύτερους τους σιδηρόδρομους", η συγκρουσιακή πολιτική του Τραμπ και ο Μαρινέτι που μίλησε πρώτος για τον «φουτουρισμό»;

Η λέξη «φουτουρισμός», διαβάζω σε άρθρο του newscientist.com*, γεννήθηκε από ένα τροχαίο. Αυτό είπε ο ποιητής Filippo Tommaso Marinetti το 1909, όταν επινόησε τον όρο σε ένα άρθρο για τη γαλλική εφημερίδα Le Figaro. Σύμφωνα με την αφήγησή του, ο ίδιος και μερικοί φίλοι είχαν περάσει μια άγρια ​​νύχτα πίνοντας και μαλώνοντας για την τέχνη όταν αποφάσισαν να μπουν στο Fiat του 1908 του Μαρινέτι. Τρέχοντας στο δρόμο, βλέποντας μπροστά του δύο ποδηλάτες και προσπαθώντας να τους αποφύγει, ο Μαρινέτι έχασε τον έλεγχο του αυτοκινήτου που έπεσε μέσα σε ένα χαντάκι.

Στο άρθρο του, το οποίο ονόμασε «The Futurist Manifesto», ο Μαρινέτι ισχυρίστηκε ότι η συντριβή ήταν διασκεδαστική!

Βέβαια, μόνο ένας τύφλα στο μεθύσι θα μπορούσε να το πει αυτό και να εκφράσει ποιητικά τη συγκίνηση του και να νιώσει υπέροχα καθώς το μηχάνημα «εκτοξεύθηκε με ιλιγγιώδη ταχύτητα κατά μήκος της πίστας της τροχιάς [της Γης]»! Μόνο ένας μαστουρωμένος θα μπορούσε να θεωρήσει ιλιγγιώδη την ταχύτητα ενός Fiat του 1908 καθώς σε αυτή είχε σίγουρα προστεθεί και η ταχύτητα με την οποία γύριζε το κεφάλι του από τη ζάλη των ποτών! Η χαρά για τη βίαιη καταστροφή του αυτοκινήτου ήταν η ουσία του κινήματος του φουτουρισμού.

Ο Μαρινέτι υποστήριξε ότι ένας πραγματικά «σύγχρονος άνθρωπος» έπρεπε να αγκαλιάσει την επιθετικότητα και να «δοξάσει τον πόλεμο – τον ​​μοναδικό εξυγιαντή του κόσμου», καθώς και τον «μιλιταρισμό, τον πατριωτισμό» και την πλήρη καταστροφή του πολιτισμού. Ο πόλεμος ήταν ο μόνος τρόπος για να εξαφανισθεί η «όζουσα καρκινοπάθεια» της ιστορίας, προκειμένου να υποδεχτούμε τις τεχνολογίες του αύριο. Οι απόψεις αυτές οδήγησαν τον Μαρινέτι κατευθείαν στον φασισμό. Έτσι μια δεκαετία αργότερα, έγραψε ένα άλλο άρθρο, το «The Fascist Manifesto». Αυτό το έργο ήταν που ενέπνευσε τον Μπενίτο Μουσολίνι.

Το έργο του Μαρινέτι εξακολουθεί να επηρεάζει και σήμερα, ιδιαίτερα την (ακρο)δεξιά. Οι δισεκατομμυριούχοι της Silicon Valley χρησιμοποιούν συχνά το φουτουριστικό μανιφέστο του Μαρινέτι στη ρητορική τους. Ο επιχειρηματίας Marc Andreessen αναφέρει τον Μαρινέτι στο πολυδιαβασμένο «Techno-Optimist Manifesto», όπου υποστηρίζει ότι η απεριόριστη τεχνολογική ανάπτυξη είναι ο μόνος δρόμος για ένα καλύτερο αύριο.

Αλλά ο Μαρινέτι δεν ενδιαφερόταν αποκλειστικά για την τεχνολογία. Τον ενδιέφερε περισσότερο από το αυτοκίνητο το τρακάρισμα! Για αυτόν, η τεχνολογία είναι συνδεδεμένη με τον πόλεμο, ο οποίος αφού καταστρέψει τα πάντα στο πέρασμά του, θα ανοίξει το δρόμο στο νέο. Το φουτουριστικό του μανιφέστο προέβλεψε το στρατιωτικό-βιομηχανικό σύμπλεγμα της περιόδου του Ψυχρού Πολέμου, καθώς και τις σημερινές αμυντικές βιομηχανίες υψηλής τεχνολογίας.

Γιατί οι φουτουριστές θεώρησαν ότι οι εξελιγμένες πολεμικές μηχανές αντιπροσώπευαν την πρόοδο; Όπως σημειώνει το άρθρο στο newscientist.com, η ίδια η ζωή του Μαρινέτι προσφέρει μια εξήγηση. Ο Μαρινέτι πέρασε όλη του την παιδική ηλικία στην Αίγυπτο, όπου ο πατέρας του ήταν δικηγόρος και συνεργάζονταν με ευρωπαϊκές αποικιακές εταιρείες προκειμένου να «εκσυγχρονίσει» τη χώρα.

Η πρώτη σχέση, λοιπόν, του Μαρινέτι με τη φουτουριστική κοινωνική αλλαγή ήταν συνδεδεμένη με την αποικιοκρατία, ένα σύστημα οικονομικής ανάπτυξης βασισμένο στη βία και την καταπίεση. Οι αποικιοκράτες στην Αίγυπτο και αλλού ήταν πρόθυμοι να σβήσουν την τοπική ιστορία και να την αντικαταστήσουν με τη δική τους.

Δεν είναι περίεργο που ο νεαρός Μαρινέτι είδε το μέλλον σαν ένα αυτοκινητιστικό δυστύχημα που κατέστρεψε ό,τι είχε προηγηθεί.

«Το τρακάρισμα παράγει και καλύτερα αυτοκίνητα» είπε ο Μαρινέτι. «Η σύγκρουση των τρένων στα Τέμπη θα μας δώσει καλύτερους σιδηρόδρομους» είπε πρόσφατα σε γνωστό φιλοκυβερνητικό τηλεοπτικό  κανάλι, ακροδεξιός οπαδός του Μαρινέτι. Η ιδέα συνεπώς του φουτουρισμού που κληρονομήσαμε από εκείνη την εποχή δεν αφορά μόνο την υιοθέτηση της νέας τεχνολογίας, αλλά και τον τρόπο ανάπτυξης της τεχνολογίας, χρησιμοποιώντας βία και ιστορική αμνησία. Αυτό είναι το μότο του Μ. Ζούκεμπεργκ στο Facebook: «Κινηθείτε με ταχύτητα και σπάστε τα πράγματα». "Το πρόβλημα με αυτή την προσέγγιση για το μέλλον είναι ότι τα πράγματα που σπας και ξεχνάς επιστρέφουν πάντα και εκδικούνται. Οι κάτοικοι των αποικιών επαναστατούν. Τα σκουριασμένα αυτοκίνητα δηλητηριάζουν το περιβάλλον. Υπάρχει πάντα μεγάλο κόστος όταν το μέλλον αγοράζεται ρευστοποιώντας το παρελθόν… Το πνεύμα του φουτουρισμού του Μαρινέτι έχει φτάσει στο απόγειό του στη σημερινή φούσκα της τεχνητής νοημοσύνης. Αλλά όσο πιο γρήγορα πάμε, τόσο περισσότερο βυθιζόμαστε στα συντρίμμια του παρελθόντος μας."

Στη νεωτερικότητα του Μαρινέτι και στην «ταχύτητα» του καπιταλιστικού τρόπο παραγωγής και του Ζούκεμπεργκ, ασκούσε κριτική ο Ζαν Μποντριγιάρ πολλά χρόνια πριν**:

Βρισκόμαστε, έλεγε ο Μποντριγιάρ, στην εποχή της συνεχούς επιτάχυνσης, «Η ταχύτητα δεν είναι παρά η μυητική του κενού: νοσταλγία μιας ακίνητης αναστροφής των μορφών πίσω από τον παροξυσμό της κινητικότητας (...) Όλος ο κόσμος τρέχει μπροστά, διότι έχει χάσει τον τρόπο με τον οποίο σταματά». Η επιτάχυνση είναι συνδεδεμένη με τη νεωτερικότητα και την απελευθέρωση. Τα πράγματα θεωρείται ότι απελευθερώνονται όταν πάνε πιο γρήγορα, αλλά η επιτάχυνση από ένα κρίσιμο σημείο και μετά, όταν πηγαίνει όλο και πιο γρήγορα, καθίσταται ένας παροξυσμός της έννοιας του χρόνου και συγχρόνως η καταστροφή του χρόνου και της πραγματικότητας καθώς και της προόδου. Αυτή είναι η λεγόμενη χαοτική επιτάχυνση η οποία είναι «υπερευαίσθητη στις αρχικές συνθήκες» και είναι αδύνατο να μετρηθεί· δημιουργεί περιελίξεις, στρεβλώσεις, σπασμούς και η πρόοδος τελειώνει, τελειώνει και η νεωτερικότητα. Διότι από ένα σημείο και μετά δεν υπάρχει κανένα γεγονός στο εσωτερικό της επιτάχυνσης, μόνο η επιτάχυνση λαμβάνεται υπ’ όψη, όπως συμβαίνει με τις τεχνικές της εικονικής πραγματικότητας όπου λαμβάνεται υπ’ όψη μόνο ο ίλιγγος, ο ολοκληρωτικός παροξυσμός της επιτάχυνσης που κατά κανόνα πάει κατ’ ευθείαν στην άβυσσο…

Στην άβυσσο λοιπόν μας οδηγεί το πνεύμα του φουτουρισμού όπως είναι εγγεγραμμένο στη λογική της κερδοσκοπικής φρενίτιδας των κεφαλαιοκρατών, των πολιτικών της σύγχρονης (ακρο)δεξιάς και των Her Omnes (των Κυρίων όλος ο κόσμος) τύπου Μασκ, Ζούκεμπεργκ, Μπέζος…  

Ποια είναι η απάντηση σ' αυτή τη δυστοπία; Ίσως "Το αυτοκίνητο του Απολιναίρ". Αυτό που "επιβραδύνει" το χρόνο μέσα από μια σειρά γεγονότα και δράσεις. Και προπάντων η αλλαγή του παραγωγικού μοντέλου και του τρόπο σκέψης.. 

*https://www.newscientist.com/article/mg26535290-100-how-futurism-took-an-abrupt-right-turn-in-the-20th-century/

** http://artinews.gr/%CE%B7-%CF%80%CF%81%CE%BF%CF%86%CE%B7%CF%84%CE%B5%CE%AF%CE%B1-%CF%84%CE%BF%CF%85-%CE%BC%CF%80%CE%BF%CE%BD%CF%84%CF%81%CE%B9%CE%B3%CE%B9%CE%AC%CF%81.

 

 

Η Γιαννακά, ο Πορτοσάλτε, ο Ψαριανός και η «ανακλαστική αριστερά»

 

[ Γιώργος X. Παπασωτηρίου /artinews.gr/ 02.04.25 ]

---

Το ανέκδοτο με τον πεινασμένο σκύλο το ξέρετε; Υπήρχε που λέτε την περίοδο του αποκλεισμού της Ρωσίας από τους δυτικούς λόγω της Οκτωβριανής Επανάστασης μεγάλη πείνα παντού. Άνθρωποι και ζώα υπέφεραν πολύ. Κάποιοι όμως εύρισκαν τρόπο. Μια μέρα λοιπόν, ένας κάτισχνος σκύλος ανταμώνει στην Κόκκινη Πλατεία στη Μόσχα έναν ευτραφή «συνάδελφό» του. «Σύντροφε, του λέει, εμείς πεθαίνουμε εσύ που βρίσκεις και τρως;». «Α, είναι εύκολο -του λέει ο καλοζωισμένος σκύλος-, πηγαίνω έξω από το Ινστιτούτο Παβλόφ και αρχίζω να γαυγίζω και να βγάζω σάλια, τότε ένας επιστήμονας του ινστιτούτου με εξαρτημένα ανακλαστικά, βγαίνει στην πόρτα, μου χτυπάει κουδουνάκια και μου φέρνει φαγητό»!
Το ίδιο συμβαίνει και με τις κυβερνήσεις. Άμα «φωνάξεις» τρως. Μόνο όταν βγεις στο δρόμο έχεις προοπτική να βρεις ανταπόκριση από τους «εξαρτημένους» από τις δημοσκοπήσεις κυβερνώντες. Το θυμήθηκα ακούγοντας τις κυβερνητικές παροχές και τις εκτιμήσεις του Αμερικανού επικοινωνιολόγου Γκρινμπεργκ, που πολλές φορές μπερδεύω το όνομά του με αυτό του ποιητή του «Ουρλιαχτού», Γκίνσμπεργκ.
Οι μπίτνικς του «Δρόμου» από εδώ, και ο επιστήμονας της χειραγώγησης από εκεί. Λίγα «ψίχουλα» όμως αρκούν για να φιμωθούν οι ποιητές και να γίνουν κάποιοι σκύλοι, κατοικίδια συνοδείας της εξουσίας. Ο canis lupus familiaris (κύων ο λύκος ο οικείος) της εξουσίας όπως λέει και τ’ όνομα, αμολιέται για να γαυγίσει χυδαία και να αποπροσανατολίσει, κάνοντας μείζον θέμα τη χυδαιότητα. Ο κάθε ασήμαντος «σκύλος της εξουσίας» που γαυγίζει αποκτά σημασία από την αντίδραση μιας «ανακλαστικής αριστεράς» καθώς και διαφόρων δημοκρατικών υποτίθεται θεσμών, που «παίζουν» -συχνά ακούσια- το παιγνίδι της χειραγώγησης και του αποπροσανατολισμού λόγω της αδυναμίας τους να αναλύσουν και να απαντήσουν με επιχειρήματα.
Αντί λοιπόν να συζητάμε για την συγκάλυψη του εγκλήματος των Τεμπών, για την λογοκρισία της διαμαρτυρίας για τα Τέμπη στην παρέλαση της Ν. Υόρκης, συζητάμε για την παραπομπή στο πειθαρχικό της ΕΣΗΕΑ της «δημοσιογράφου-πολιτικού» που εξέφρασε μία επιεικώς απαράδεκτη άποψη για την Μαρία Καρυστιανού. Η ενεργοποίηση του πειθαρχικού της ΕΣΗΕΑ για την έκφραση μιας άποψης όσο χυδαία κι αν είναι, είναι τουλάχιστον λάθος και εξυπηρετεί εκ του αποτελέσματος την κυβέρνηση. Η «ανακλαστική αριστερά» γίνεται έτσι η γέφυρα πρόσβασης του χυδαίου λόγου του κάθε κυρίου Ψ., της κάθε κυρίας Γ. από την διαδικτυακή «αλγοριθμική φούσκα» του δικού τους δεξιού ακροατηρίου στην «αλγοριθμική φούσκα» των αριστερών που κατ’ αυτό τον τρόπο αποπροσανατολίζονται διαρκώς. Η συνάντηση Μητσοτάκη με τον γενοκτόνο Νετανιάχου «περνάει» σε δεύτερη μοίρα. Το ίδιο και οι συγκρούσεις συμφερόντων στο εσωτερικό του κυρίαρχου ελληνικού συστήματος οικονομικής και πολιτικής εξουσίας. Η «αριστερά» του ναρκισσισμού των μικρών διαφορών όταν δεν συγκρούεται με τον εαυτό της, συγκρούεται με τον κάθε… Ψαριανό και Πορτοσάλτε ή Γιαννακά, χάνοντας τη μεγάλη εικόνα: τη σύγκρουση που λαμβάνει χώρα σε τοπικό και κυρίως σε γεωπολιτικό και γεωοικονομικό επίπεδο. Σύγκρουση κρατών για την παγκόσμια ηγεμονία, σύγκρουση ολιγαρχών μεταξύ τους και κυρίως η σύγκρουση των «υπερπλούσιων» με τους λιγότερο πλούσιους που δημιουργεί κρίση στο εσωτερικό της αστικής δημοκρατίας.
Κινδυνεύει η δημοκρατία λένε κάποιοι όπως ο Βρετανός φιλόσοφος Τζον Γκρέι. Μόνο που η δημοκρατία η οποία κινδυνεύει δεν είναι παρά η δημοκρατία των «από πάνω», μεταξύ των δισεκατομμυριούχων, των μεγα-κεφαλαιοκρατών των νέων τεχνολογιών και του διαδικτύου (Μασκ, Ζάκεμπεργκ, Μπέζος κ.ά.) από τη μια, και των «εκατομμυριούχων» από την άλλη. Η σύγκρουση αυτή έχει ως θεωρητικό πολιτικό υπόβαθρο την όλο και μεγαλύτερη συγκεντροποίηση του κεφαλαίου.
Το ίδιο τηρουμένων των αναλογιών συμβαίνει παντού. Στην Ελλάδα θυμίζω την έκθεση του νομπελίστα Χριστόφορου Πισσαρίδη που χαιρέτισε με ενθουσιασμό ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης. Το σχέδιο Πισσαρίδη είναι η γιγάντωση των «μεγάλων» επιχειρήσεων και η εξαφάνιση των μικρομεσαίων, η «ουμπεροποίηση» της εργασίας, το μοντέλο Πινοσέτ στις συντάξεις, η ιδιωτικοποίηση της Υγείας, η συντηρητική στροφή στην εκπαίδευση και η ενίσχυση της ιδιωτικής...
Μια τέτοια πολιτική μπορεί να λειτουργήσει μόνο με ανάπτυξη του αστυνομικού κράτους, τον έλεγχο των θεσμών και την αύξηση του αυταρχισμού. Ο Τραμπ και οι «υπερπλούσιοι» τύπου Μασκ, χρηματοδότησαν με πολλά εκατομμύρια δολάρια την Μπραντ Σίμελ για το Ανώτατο Δικαστήριο της πολιτείας του Ουισκόνσιν προκειμένου να ελέγξουν απόλυτα την δικαστική εξουσία. Η εκλογή της υποψήφιας των Δημοκρατικών σημαίνει νίκη των «εκατομμυριούχων» έναντι των «δισεκατομμυριούχων». Οι τελευταίοι για την ώρα δεν τα κατάφεραν, αλλά ο στόχος τους παραμένει, καθώς επιθυμούν μια δικαστική εξουσία που θα άρει τους συνταγματικούς φραγμούς για τη μονοπωλιακή συγκέντρωση του κεφαλαίου, αλλά και των ελέγχων που σχεδιάστηκαν για να αποτρέψουν ένα μεμονωμένο κόμμα να έχει το μονοπώλιο της εξουσίας. Όπως είναι γνωστό ο Τραμπ δεν θα έχει τρίτη θητεία, αλλά ήδη υπαινίχθηκε ότι θα έχει! Έέτσι δεν θα έχουμε απλά μια βραχύβια επανάληψη του φασισμού του μεσοπολέμου, αλλά ένα διαρκές, συστηματικά δομημένο και βαθιά ανελεύθερο πολιτικοοικονομικό καθεστώς.
Ο Τζον Γκρέι γράφει στο «New Statesman» ότι «Όταν ο Τραμπ φτάσει στο τέλος της θητείας του, οι ΗΠΑ θα είναι μια άλλη χώρα…» και ότι « Η τελευταία καλύτερη φιλελεύθερη ελπίδα είναι τώρα η «Ευρώπη». Αλλά ποια Ευρώπη εννοεί άραγε; της Μελόνι, του AFD στη Γερμανία, του Όρμπαν στην Ουγγαρία, ή του Μακρόν; «Όχι η Ευρώπη που υπάρχει στην πραγματικότητα, αλλά η Ευρώπη ως σύμβολο» απαντά ο Γκρέι και μας «κουφαίνει». Ο φιλόσοφος ουσιαστικά μιλάει για μια δημοκρατία στο εσωτερικό των «από πάνω», μεταξύ των «δισεκατομμυριούχων» και των «εκατομμυριούχων», μεταξύ της μεγαλοαστικής τάξης και των μικρομεσαίων, όπως λέγαμε παλιά. Μόνο που οι εξελίξεις με την ανάπτυξη της Τεχνητής Νοημοσύνης και της Ρομποτικής παραπέμπουν σε μια νέα επανάσταση σε όλα τα επίπεδα. Η προοπτική του κόσμου είναι η επιστροφή στην δουλοκτητική κοινωνία και στην καλύτερη περίπτωση στη Δημοκρατίας της αρχαίας Αθήνας, ή μια λαϊκή Δημοκρατία όπου οι νέες τεχνολογικές δυνατότητες θα δημιουργήσουν τις συνθήκες για την απαλλαγή των πολλών από την Ανάγκη και το «άχθος»; Μια δημοκρατική κοινωνία σ’ έναν κόσμο που θα περιλαμβάνει ανθρώπους της Δημιουργίας και της φροντίδας της Φύσης, έναν κόσμο καλοσύνης, όπως έλεγε ο Κροπότκιν, και όχι εκμετάλλευσης ανθρώπου από άνθρωπο, έναν κόσμο όπου δεν θα υπάρχουν οι «από πάνω» και οι «από κάτω», ούτε δισεκατομμυριούχοι ούτε εκατομμυριούχοι, ούτε άνεργοι, ούτε αόρατοι και εξαθλιωμένοι άνθρωποι που ξεριζώνονται για να επιβιώσουν, ούτε άνθρωποι που γίνονται κρέας για τους πυραύλους γενοκτόνων, μήτε σκλάβοι στα ορυχεία Κοβαλτίου, ούτε σύγχρονοι δουλοπάροικοι, που όπως και στην εποχή του Τολστόι θα «σκέφτονται όπως και τα αφεντικά τους», και μάλιστα θα τα ψηφίζουν ανανεώνοντας την εξουσία πάνω τους!
Γι’ αυτό η αντίσταση στη χειραγώγηση και τον έλεγχο από τους κατόχους των νέων ψηφιακών τεχνολογιών, είναι βασικό αίτημα του καιρού και απαιτεί μια κεντρική ιεράρχηση και αξιολόγηση για την αποφυγή των περιπλανήσεων σε ήσσονα ζητήματα στα οποία μας «σπρώχνει» η εξουσία και τα «κυνηγόσκυλά» της. Για να μην καταντήσουμε σκλάβοι που θα τους «αρέσει η σκλαβιά τους» όπως έλεγε το 1962, ένα χρόνο πριν πεθάνει, ο Άλντους Χάξλεϋ.…