Τα πολιτικά "ντελίβερι-μπόις"

Ε, λοιπόν, ας το ξεκαθαρίσουμε, ο κόσμος πεινά. Μήπως το αμφισβητεί κανείς; Τα παιδιά πεινούν. Επισήμως, 20.000 υποσιτίζονται. Αυτή είναι η ουσία. Μήπως κάποιος αμφιβάλλει; Κι όμως κάποιοι εστιάζουν στο γράμμα των μικρών παιδιών από το Δενδροπόταμο Θεσσαλονίκης, μιλώντας για... λαϊκισμό. Άραγε το γράμμα είναι ψεύτικο ή μήπως τα παιδιά ψεύδονται όταν λένε ότι τους έκοψαν το ρεύμα; Κι όμως είναι παγκοίνως γνωστό πως σε 30.000 σπίτια έχουν κόψει το ρεύμα. Που βρίσκεται, τάχα, το ψεύδος; Ή μήπως η δημοσίευση της επιστολής των παιδιών από το δάσκαλό τους ήταν... λαϊκισμός; Εν προκειμένω κάποιοι κοιτούν το δάκτυλο και όχι το φεγγάρι. Αλλά τι εννοούν οι κύριοι αυτοί όταν μιλούν από το ύψος της ασφάλειάς τους για λαϊκισμό; Ως γνωστόν λαϊκισμός είναι η χρήση κλισέ που αποκλείουν το διάλογο και απ' αυτή τη σκοπιά είναι μία μορφή βίας. Μπορεί ακόμη ο λαϊκισμός να είναι η χρήση ψευδών γεγονότων ή η καθ' υπερβολήν παρουσίαση αληθινών καταστάσεων με στόχο την πρόκληση συγκινησιακής φόρτισης στον πληθυσμό. Αλλά όποιος ισχυρίζεται ότι η κραυγή των μικρών παιδιών που δεν έχουν ηλεκτρικό ή δεν έχουν να φάνε είναι υπερβολή, τότε είναι ένα τυφλό και κουφό παχύδερμο που δεν βλέπει, δεν ακούει ούτε αισθάνεται. Θα έλεγα ότι είναι ένα γουρούνι, αλλά δεν φταίνε σε τίποτα τα αθώα ζώα. Κάθε προσπάθεια, εντούτοις, να ακουστεί η κραυγή των δυσανεκτούντων και των πεινασμένων δεν είναι παρά μία προσπάθεια να ξεσκιστεί το σελοφάν της υποκρισίας και της λογοκρισίας, που επιχειρεί να αποκρύψει το δράμα των ανθρώπων. Κάποτε η Διαμαντοπούλου, η πρώην υπουργός Παιδείας αμφισβήτησε ότι οι μικροί μαθητές λιποθυμούν από πείνα. Αργότερα αναγνώρισε το λάθος της. Τώρα, όμως, την ίδια αμφισβήτηση επιχειρούν κάποιοι άλλοι. Κι εδώ πλέον η ευγένεια καθίσταται συνενοχή. Γι' αυτό θα υιοθετήσουμε την περιγραφή του Κ. Βόνεγκατ που όλους τους παραπάνω και τα αφεντικά τους τους αποκαλούσε «… ψυχοπαθείς προσωπικότητες, δηλαδή άνθρωποι χωρίς συνείδηση, χωρίς αίσθηση του ελέους ή της ντροπής…». Μόνο που οι προσωπικότητες αυτές δεν είναι και τόσο ψυχοπαθείς αλλά εντελώς νεοφιλελεύθεροι πραγματιστές, που όντως δεν έχουν ούτε καρδιά ούτε αισθήματα. Πρόκειται για τους Ταλιμπάν της Γουόλ Στρητ, του Σίτι, της Φραγκφούρτης, του Βερολίνου, των Παρισίων και των Βρυξελλών. Τελικά, ο παραλογισμός της ακολουθητέας πολιτικής της άγριας λιτότητας αφορά μόνο τους «κάτω», ενώ είναι αποδοτική για τους «πάνω» σε παγκόσμιο επίπεδο. Σε εθνικό επίπεδο –κυρίως για τις περιφερειακές χώρες, όπως η Ελλάδα- είναι ανορθολογική, γιατί εξαφανίζει μια ολόκληρη χώρα, έναν ολόκληρο λαό, πλην κάποιων που κάνουν το πολιτικό και δημοσιογραφικό «ντελίβερι» των χρηματοπιστωτικών μητροπόλεων και νομίζουν ότι θα τη γλιτώσουν.

Κοινωνικός δαρβινισμός

Καταδικασμένη να αναζητήσει τη ζωή μακριά από την πατρίδα της. Λαθραία και ανασφάλιστη, αναγκάστηκε να αγωνιστεί για τη ζωή της ενάντια στον καρκίνο σε μια χώρα που μέχρι χθες ήταν φιλόξενη. Τώρα θα απομακρυνθεί απ’ αυτή τη χώρα σαν τον καρκίνο που η ίδια αφαίρεσε! Το ίδιο συνέβη με τον βασανισμένο μετανάστη στη Σαλαμίνα. Το ίδιο με τον καθηγητή που συκοφαντεί τη συνάδελφό του προκειμένου να προτιμηθεί κατά την «αξιολόγηση». Το ίδιο παντού. Κοινωνικός δαρβινισμός. Η ελληνική κοινωνία εκφασίζεται με ταχύτητα. Σε λίγο κοινωνικές κατηγορίες και επαγγελματικές συντεχνίες θα λειτουργούν δίκην συμμοριών που επιτίθεται η μία εναντίον της άλλης. Η κοινωνία σε πλήρη διάλυση. Το ίδιο θα συμβεί στην Ισπανία, όπου εργάζονται πλέον μετά από κλήρωση! Και η νότια Γαλλία πλήττεται ήδη από μεγάλη ανεργία. Μαζί με την ανεργία καλπάζει και ο φασισμός, αυτός που μοιράζει έγνοια και μέριμνα όχι για τον άνθρωπο, αλλά για τον ομοεθνή και τον ομόφυλο. Αλλά αυτού του είδους η φροντίδα είναι ενοφθαλμισμένη με το ρατσισμό. Γιατί ή αγαπάς τον άνθρωπο γενικά ή δεν αγαπάς κανέναν. Γιατί η αγάπη δεν έχει σύνορα, δεν έχει φυλή, δεν έχει όρια, δεν έχει αποστάσεις, αλλιώς είναι υποκρισία. Αλλά πως θα αντιπαλέψουμε το φασισμό; Ο φασισμός δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί με τον «ηρωισμό της λογικής», τον οποίο επικαλούνταν για την αντίστοιχη κρίση του 1935 ο γερμανός φιλόσοφος Ε. Χούσερλ, αλλά με τη σύνθεση καρδιάς και λογικής. Χωρίς «καρδιά» αυτός ο κόσμος θα χαθεί. Γιατί η μεγαλύτερη διαφθορά, η οποία έχει επισυμβεί στις δυτικές κοινωνίες, είναι ο πληθωρισμός από υπερβολικό εαυτό, από υπερδιόγκωση του Εγώ, από υπερσυσσώρευση πλούτου και από μία άγρια ναρκισσιστική ατομικότητα, που καταλήγει στον αυτισμό και στον φασισμό, ο οποίος δεν αναγνωρίζει στους άλλους λαούς τη διιστορική τους αξιοπρέπεια. Γι’ αυτό η απάντηση στον φασισμό και στο νεοναζισμό με εθνικισμό θα ήταν σαν να παίζουμε στο γήπεδο του αντιπάλου. Αντίθετα, εμείς οι Έλληνες –δεν συμπεριλαμβάνονται οι κουίσλιγκς και οι λοιποί αλαζόνες και κομπορρήμονες κυνικοί, έστω και αν άλλαξαν μάσκα εσχάτως- οφείλουμε να απαντήσουμε με μία νέα συλλογικότητα, μ’ ένα νέο πατριωτισμό συνδυασμένο με ένα νέο ουμανισμό και μια νέα αγωνιστική αλληλεγγύη. Η αλληλεγγύη οφείλει να είναι αγωνιστική και πολιτική και να μην είναι εκείνη η ατομική συμπόνια του φιλόπτωχου ταμείου της γειτονιάς που ταπεινώνει τον λήπτη και διαφθείρει τον δωρητή. Εν άλλοις λόγοις, ο δημοκρατικός τόπος που ενώνει στον κοινό στόχο της καταπολέμησης της ανεργίας, της πείνας και όλων των άλλων κοινωνικών αδικιών, είναι ο πολιτικός τόπος της κοινής δράσης, εκεί όπου υφαίνεται πιο αποτελεσματικά το αίσθημα του εαυτού μας με το αίσθημα του άλλου. Αντίθετα, η σύγχρονη ευαισθησία θα παραμένει στείρα χωρίς ένα πολιτικό πλαίσιο που θα επιτρέπει τη δημιουργία πραγματικών και διαρκών αποτελεσμάτων και συνεπώς την ολοκλήρωση της «ανθρωπιάς» μας.

Ανθρωποφαγία ή αλληλεγγύη;

«Ηλεκτρολόγοι της ΔΕΗ έκοψαν το ρεύμα από τα σπίτια μας. Δεν μας ενημέρωσαν και ήρθαν πρωί-πρωί με την αστυνομία… Δεν ήταν σωστό που έμπαιναν στα σπίτια μας με μαγκιά και βία. Ήταν και είναι ΑΔΙΚΟ… Στις 20 Νοεμβρίου ήταν Μέρα των παιδιών και όλοι μιλούσαν για τα δικαιώματα του Παιδιού. Εμάς μας έκοψαν το ρεύμα… Δενδροπόταμος-Σχολείο». Ακούει κανείς; Σε 30.000 σπίτια κόπηκε το ηλεκτρικό μέσα στο χειμώνα. Οι λέξεις περί ανάσας αλλά και οι άλλοι αισιόδοξοι ευφημισμοί εδώ μοιάζουν ύβρεις. Εδώ οι άνθρωποι είναι χωρίς δουλειά, η με δουλειά αλλά χωρίς πληρωμή, όπως οι εργαζόμενοι στο «Ευγενίδειο», ή οι εργαζόμενοι που αίφνης πετιούνται στο δρόμο και πιο πολύ οι νέοι που φεύγουν στην ξενιτιά. Μα πάνω απ’ όλα η κρίση χτυπάει τα παιδιά. Κι άλλοτε η ελληνική κοινωνία πέρασε ανάλογες ακραίες καταστάσεις, αλλά πάντα υπήρχε κάτι τι που συγκρατούσε και συνείχε τις ψυχές ώστε να υπομένουν. Κι ακόμα περισσότερο να πιστεύουν και να αγωνίζονται. Όμως τότε υπήρχαν οι «υποδειγματικοί» ηγέτες όπως θα ’λεγε ο Βόνεγκατ. Μία Μαρία μας λείπει, σήμερα, όπως εκείνη στο Μεξικό. Έναν πολιτικό χρειαζόμαστε που θα μας ξαναδιδάξει πως η πολιτική είναι πάνω απ’ όλα ανιδιοτέλεια και προσφορά. Μόνο έτσι θα ξαναπιστέψει ο κόσμος στην κοινότητα και στο συλλογικό συμφέρον και θα σπρώξει με ώμο και με γόνα για να βγει η Ελλάδα από τη λάσπη. Τώρα τι; Ποια κοινωνία και ποιος άνθρωπος; Η κοινωνία είναι ένα απέραντο πεδίο ανθρωποφαγίας και ο άνθρωπος κυριολεκτικά ένας κανίβαλος. Εκείνος που θα «πατήσει» τον άλλον σώζεται. Αυτή ήταν η «αξία» της προηγούμενης δανεικής, καταναλωτικής κοινωνίας και η ίδια «αξία» ισχύει ακόμη πιο άγρια στην εποχή της σπάνεως. Πάνω οι «κύριοι», στη μέσοι οι «κύριοι-ζώα» και στο έσχατο κοινωνικό σκαλοπάτι τα απλά «υποζύγια». Οι τελευταίοι και πιο πολυάριθμοι είναι οι σκλάβοι, οι άνθρωποι χωρίς πρόσωπο, χωρίς αξιοπρέπεια, οι υποτελείς, οι ανελεύθεροι, οι άνεργοι, οι πιο πολλοί νέοι, περιττοί, το κοινωνικό έρμα, η άχρηστη σαβούρα, που ανά πάσα στιγμή μπορεί να πεταχτεί στη θάλασσα. Μια τέτοια κοινωνία-Μπούχενβαλντ πολιτικά παραπέμπει στον ολοκληρωτισμό. Αυτό είναι το γερμανικό υπόδειγμα για την ενωμένη Ευρώπη, μία Ευρώπη όπου οι άλλες χώρες θα είναι αποικίες των Γερμανών. Τούτων δοθέντων, τι πρέπει να κάνουμε; Να παίρνουμε ανάσες μέχρι και οι άλλοι ευρωπαϊκοί λαοί να αντιληφθούν το παιγνίδι που παίχτηκε και παίζεται εναντίον της Ελλάδας και εναντίον τους, αλλάζοντας τον συσχετισμό των πολιτικών δυνάμεων σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Μέχρι τότε, ας αναπτύξουμε τη συμπάθεια και την αλληλεγγύη μας. Ας ξαναανακαλύψουμε ένα από τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά μας, το «να αγαπάς βαθιά σαν Έλληνας που είσαι», όπως έλεγε ο Χένρι Μίλερ. Γι’ αυτό κανείς να μην ξανακόψει το ηλεκτρικό σε παιδιά και γέρους, κανείς να μη μείνει άστεγος και νηστικός. Κανείς. Αλλά, προπάντων, να απομονώσουμε τους κανίβαλους, αυτούς που θεωρούν μεταρρύθμιση την ανθρωποφαγία, αυτή που φορά τη λεοντή του δήθεν «ανταγωνισμού» και επανεισάγεται με τον τρόπο της δήθεν «αξιολόγησης». Γιατί μία πρώτη ιδεολογική άμυνα απέναντι στο γερμανικό οικονομικό και κοινωνικό υπόδειγμα είναι το ελληνικό φιλότιμο και η Ανθρωπιά μας.

Εκκρεμότητες

Τώρα που θα φύγω για λίγο καιρό, λέω να μην αφήσω εκκρεμότητες. Να διευκρινίσω ότι η «αλληλεγγύη» δεν συνιστά από μόνη της ποιοτική διαφορά, καθώς αλληλεγγύη επιδεικνύουν και οι φασίστες, και οι ναζιστές, και οι μαφιόζοι και οι μασόνοι. Σημασία, συνεπώς, έχει να δείχνεις αλληλεγγύη όχι μόνο στον οικείο, όχι μόνο στον ομοεθνή ή στον ιδεολογικά ομογάλακτο, αλλά και στον ανοίκειο, προπάντων στον ξένο, στον Άλλο Άνθρωπο. Θα ξαναπώ τον στίχο του Ρεμπώ που έλεγε «Εγώ είναι ο άλλος», και πως η πραγματική αλληλεγγύη περνά μέσα από τον έρωτα και την αγάπη για τον άνθρωπο και την ανθρωπότητα εν γένει. Τώρα που θα φύγω, λοιπόν, θέλω να καταγγείλω την εγκαθίδρυση της χομπσιανής κοινωνίας του ανταγωνισμού και του κανιβαλισμού. Να πω ότι πίσω από την ανταγωνιστικότητα κρύβεται ο εμφύλιος των «πάνω» και ο πόλεμος εναντίον των «κάτω», με συνέπεια την αποανθρωποποίηση των εργαζομένων. Ναι, βρισκόμαστε, όπως είπε ο δισεκατομμυριούχος Αμερικανός Γ. Μπάφετ, μπροστά σ’ έναν πόλεμο των τάξεων, όπου η τάξη των πλούσιων οδηγεί τον πόλεμο και είναι έτοιμη να τον κερδίσει πλήρως. Οι «κάτω» δεν αντιδρούν, μένουν κοκαλωμένοι, μέχρι κάτι να συμβεί, ένα τυχαίο γεγονός που θα ξεπαγώσει τη ρευστή μάζα και θα σαρώσει τα πάντα στο διάβα της, εγκαθιδρύοντας τη δική της βία, που θα αποκαταστήσει την ανισότητα και την αδικία. Τώρα που θα φύγω, θα ήθελα να μου επιτρέψετε, επίσης, να κάνω και μία διευκρίνιση για το χθεσινό κείμενο σχετικά με το Σύνταγμα. Πολλές φορές οι «πάνω» προσανατολίζουν την αντιπαράθεση στο νομικό πεδίο αντί για το πολιτικό. Έτσι έχουμε τη λεγόμενη ερμηνεία του σύγχρονου «συνταγματισμού» όπου υπάρχει η «κυβέρνηση των νόμων» σε αντίθεση με την «κυβέρνηση των ανθρώπων». Σ’ αυτή την περίπτωση υπάρχει πολλές φορές η κρίση του «συνταγματικού σφάλματος»(ερμηνείες και «παραθυράκια») και της «αντιδημοκρατικής πρακτικής». Αλλά για να ορίσουμε μία αντιδημοκρατική πρακτική πρέπει να ορίσουμε ξανά και τη δημοκρατία. Τι είναι λοιπόν η δημοκρατία; Είναι εκείνη η μορφή διακυβέρνησης της οποίας οι κύριοι κανόνες, όταν τηρούνται, έχουν ως σκοπό την επίλυση των κοινωνικών συγκρούσεων χωρίς την προσφυγή στην αμοιβαία βία. Το αντίθετο, δηλαδή, απ’ ότι συνέβη στην περίπτωση των δημοσιογράφων Κ. Αρβανίτη και Μ. Κατσίμη. Ένα δημοκρατικό καθεστώς σύμφωνα με το Ν. Μπόμπιο μπορεί να αξιολογηθεί με κριτήριο το «βαθμό πολιτικής βίας που υπάρχει ακόμα σ’ αυτό(σ.σ. αστυνομικό κράτος), πόσο μεγάλο τμήμα των πολιτικών σχέσεων είναι ακόμα μυστικές(σ.σ. διαπλοκή με μέσα ενημέρωσης και οικονομικά συμφέροντα, ευνοώντας την τέχνη του ψεύδους), πόσο μεγάλη είναι η δεσμευτική ισχύς των συμφωνιών μεταξύ των κοινωνικών και των πολιτικών δυνάμεων (σ.σ. μη τήρηση υποσχέσεων και απαξίωση πολιτικής)…». Εν κατακλείδι, μια δημοκρατία δεν μπορεί να αποκλείει κανέναν και για οποιοδήποτε λόγο. Και σε κάθε περίπτωση η δημοκρατία είναι ασύμβατη με τη βία της εξουσίας είτε αυτή λέγεται λογοκρισία είτε έλεγχος της ενημέρωσης είτε, πάνω απ’ όλα, εξαθλίωση των ανθρώπων. Γι’ αυτό, η αποκατάσταση της δημοκρατίας είναι ενταγμένη στην ατζέντα των ημερών.

Περί δημοκρατίας

Οι δημοσιογράφοι δέχονται πανταχόθεν επίθεση ως προνομιούχα συντεχνία. Όχι, δεν πλήττονται τα τεράστια εκδοτικά εγχειρήματα και τα τεράστια ποσά που οφείλουν στο Δημόσιο. Αυτά, αντιθέτως, επιβραβεύονται –εφόσον υπακούουν εις τας υποδείξεις- με δάνεια δεκάδων εκατομμυρίων ευρώ, τα οποία δίνονται με «εξωτραπεζικά κριτήρια»! Επίσης, το σκάνδαλο με τις τηλεοπτικές συχνότητες και τις προσωρινές άδειες εξακολουθεί να υφίσταται επί δεκαετίες τώρα. Κι ενώ η «συντεχνία» των μιντιαρχών και των διαπλεκόμενων επιχειρηματιών παραμένει στο απυρόβλητο, γίνονται επιθέσεις κατά των δημοσιογράφων. Άλλοτε με το επιχείρημα ότι χρυσοπληρώνονται και άλλοτε ως δήθεν βρώμικων υπηρετών της διαπλοκής και φαλκιδευτών της δημοκρατίας. Όμως εδώ γίνεται μία φασιστική γενίκευση που συμπεριλαμβάνει μία δράκα ακριβοπληρωμένων δημοσιογράφων και διαμορφωτών της κοινής γνώμης και των χιλιάδων άλλων, που εργάζονται σε συνθήκες γαλέρας ή είναι άνεργοι. Ποιοι χρησιμοποιούν αυτές τις γενικεύσεις; Εκείνοι που κάθε φορά επιδιώκουν να ελέγξουν την ενημέρωση. Γι’ αυτό τα δάνεια δίνονται μόνο στα έντυπα που υποστηρίζουν την καθεστηκυία τάξη στην τροϊκανή της εκδοχή. Όμως, το ίδιο συμβαίνει και στο άλλο άκρο, όπου ισχύει, επίσης, το «όποιος δεν είναι μαζί μας είναι εναντίον μας». Ή το απολύτως φασιστικό στη γενίκευσή του σύνθημα «αλήτες, ρουφιάνοι, δημοσιογράφοι». Παραδόξως, αυτές τις γενικεύσεις υποστηρίζουν και οι λεγόμενοι μεγαλοδημοσιογράφοι της διαπλοκής, καθώς μπορούν εύκολα να κρυφτούν μέσα σ’ αυτές. Πέραν αυτών, όμως, γινόμαστε σήμερα μάρτυρες μιας νέας αντίληψης για τη δημοσιογραφία, που εκπορεύεται από την εξουσία και η οποία μετράει τη δεοντολογία αλλά και τη δημοκρατία με το… λάστιχο. Με άλλα λόγια, κάποιοι, όπως ο διευθύνων σύμβουλος της δημόσιας τηλεόρασης, Ν. Σίμος, θεωρούν ότι «…η έννοια της δημοκρατίας ξεχείλωσε, κυριολεκτικά, στη Μεταπολίτευση…». Η απομάκρυνση, συνεπώς, του Κώστα Αρβανίτη και της Μαριλένας Κατσίμη από την εκπομπή «Πρωινή Ενημέρωση» της ΕΡΤ έγινε πέραν των άλλων και λόγω της «ξεχειλωμένης δημοκρατίας» και της «ασυδοσίας», που επέτρεψε η με «ιδεολογικά συμπλέγματα» συντηρητική παράταξη κατά την μεταπολίτευση! Αυτό ισχυρίζεται ο διορισμένος από την κυβέρνηση διευθύνων σύμβουλος της δημόσιας τηλεόρασης! Και ερωτάται: είναι δεοντολογικά σωστός και δημοκρατικός ο κομματικός διορισμός; Για ποια αξιοκρατία, λοιπόν, μιλάει; Η δημοκρατία της συντηρητικής παράταξης είναι διαφορετική ιδεολογικά από αυτή που περιγράφει ο συνταγματικός χάρτης της χώρας; Όσο για τον «δημοκρατία των μειοψηφιών», στην οποία αναφέρεται, άραγε ο ΣΥΡΙΖΑ, αν και αξιωματική αντιπολίτευση, κινείται εκτός των συνταγματικών ορίων; Αλλά, εντέλει, ποια αυθεντία θέτει τα όρια ανοχής σ’ ένα δημοκρατικό καθεστώς; Η ερωτηματοθεσία αφ’ εαυτής φανερώνει ότι η ανεκτικότητα (εφ’ όσον εφαρμόζεται εντός ενός ορίου) εμπεριέχει και τη μη ανεκτικότητα. Σήμερα, σύμφωνα με τον Χάμπερμας, βρίσκουμε το παράδοξο στην αντίληψη της «αμυντικής δημοκρατίας», όπου οι δημοκρατικές ελευθερίες του πολίτη περιορίζονται από την πρακτική των εχθρών της δημοκρατίας, όπως είναι οι τρομοκράτες. Αλλά είναι ο Αλ. Τσίπρας τρομοκράτης; Ή ο Κώστας Αρβανίτης εχθρός της δημοκρατίας; Αν προσχωρήσουμε σε αυτή τη λογική, θα έχουμε παντελή αποδόμηση της έννοιας της ανεκτικότητας, δηλαδή του σεβασμού της άλλης άποψης, που οδηγεί σε παγίδα, καθώς σε μία δημοκρατία «κανείς δεν έχει το προνόμιο να χαράζει τα όρια της ανεκτικότητας μόνο από την οπτική γωνία των εκάστοτε δικών του αξιολογικών τοποθετήσεων»(Χάμπερμας). Σε κάθε περίπτωση, τα όρια ανοχής καθορίζονται με βάση τους κοινούς αξιολογικούς προσανατολισμούς που βρίσκουν την έκφρασή τους στο Σύνταγμα. Σ’ αυτή την κατεύθυνση το Σύνταγμα ανέχεται ακόμη και τους «αντιπάλους» της δημοκρατίας (όπως τους βλέπει η πλειοψηφία του κ. Σίμου), οι οποίοι αύριο θα μπορούσαν, ενδεχομένως, να αποδειχθούν πραγματικοί φίλοι της.

Γιατί πίνουμε το κώνειο;

Έπιναν και διασκέδαζαν βασανίζοντάς τον. Τους ικέτευε κι εκείνοι απειλούσαν να τον ανασκολοπίσουν. Η ηδονή τους αυξανόταν ανάλογα με τον πόνο που προκαλούσαν. Κατάφερε να διαφύγει και ο βασανιστής του συνελήφθη. Όμως, ο θύτης, τελικά, απελευθερώθηκε και το θύμα αντιμετωπίζει την τιμωρία της απέλασης! Η χομπσιανή κοινωνία του 21ου αιώνα, όπου ο κανιβαλισμός κλιμακώνεται από τη Σαλαμίνα μέχρι το Βερολίνο και τη Νέα Υόρκη. Γιατί ό,τι συνέβη με τον αιγύπτιο μετανάστη συμβαίνει και εναντίον της Ελλάδας, η οποία «πίνει το κώνειο» σύμφωνα με τους New York Times, υπακούουσα στην ετυμηγορία των δικαστών-δανειστών της, του Σόιμπλε, της Μέρκελ, του Ντράγκι και της Λαγκάρντ. Αλλά γιατί τάχα ακολουθούμε τη στάση του Σωκράτη; Σε ποια Πόλη και σε ποιους νόμους υποτασσόμαστε; Η απάντηση είναι ότι υπακούμε στους νόμους του μαφιόζικου καπιταλισμού, του ΔΝΤ και της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, που δεν αποδέχονται να απολέσουν τα τοκογλυφικά κέρδη τους από ένα νέο κούρεμα του ελληνικού χρέους. Τι κρύβεται, όμως, πίσω από τα βασανιστήρια των Ελλήνων; Το παιχνίδι της ηγεμονίας στη Δύση μεταξύ των ΗΠΑ και της Γερμανίας. Οι Ηνωμένες Πολιτείες επιδιώκουν να δημιουργήσουν την εντύπωση ότι το ευρώ καταρρέει, έτσι ώστε να προσελκύσουν όλες τις ευρωπαϊκές επενδύσεις. Όπερ και εγένετο. Κατ’ αυτόν τον τρόπο ο Ομπάμα ανάσχεσε την κρίση και την ύφεση της αμερικανικής οικονομίας. Συνεπώς, το πρόβλημα των μηδενικών επενδύσεων και της ανάπτυξης δεν αφορά μόνο την Ελλάδα αλλά ολόκληρη την Ευρώπη. Τώρα έχουμε ένα δεύτερο γύρο «χτυπημάτων» από την Αμερική με τη Moody’s να προβαίνει σε λίγο στην υποβάθμιση της πιστοληπτικής ικανότητας της Γαλλίας. Παραδόξως, την αξιολόγηση της Γαλλίας ζητά και ο Β. Σόιμπλε, παίζοντας το παιχνίδι των Αμερικανών. Γιατί, άραγε, συμβαίνει αυτό; Επειδή το Βερολίνο επιδιώκει να βάλει τη Γερμανική σφραγίδα στην Ευρώπη, χωρίς να μοιράζεται την εξουσία με κανέναν άλλον. Αυτό, όμως, δηλαδή η γερμανική κοντόφθαλμη και ιδεοληπτική πολιτική ενισχύει τους αμερικανικούς γεωπολιτικούς στόχους. Με άλλα λόγια, η ημιτελική σύγκρουση θα είναι μεταξύ ΗΠΑ και Γερμανίας. Γιατί η τελική θα είναι μεταξύ ΗΠΑ και Κίνας. Η Γερμανία είναι ήδη χαμένη καθώς η οικονομία της ασφυκτιά από τη σκόνη των ερειπίων του ευρωπαϊκού νότου. Ακόμη και στην πρώην ισχυρή Γαλλία έχουμε τη νέα φτώχια να παρελαύνει στα «βάρβαρα παζάρια», πουλώντας μεταχειρισμένα ρούχα και παπούτσια. Όπως εκείνος ο άστεγος στην αγορά της Φρανκφούρτης, πριν χρόνια, που είχε βγάλει από τα πόδια τα παπούτσια του και τα πωλούσε. Μ’ ένα λόγο, εξαθλίωση παντού. Αλλά γιατί, αφού έτσι έχουν τα πράγματα, εμείς συνεχίζουμε να ακολουθούμε τη στάση του Σωκράτη; Κι αυτό όταν είναι πασίδηλο ότι η ελληνική οικονομία δεν θα αντέξει για πολύ αν δεν λάβει τα χρήματα; Γιατί επιπλέον επιμένουμε να εφαρμόζουμε τα νέα άγρια μέτρα λιτότητας; Ήδη η Financial Times της Γερμανίας γράφουν για κοινωνική αποσταθεροποίηση και «εξέγερση ενόψει» στην Ελλάδα. Σ’ αυτό το μελλοντικό χάος, γιατί η επιστροφή στη δραχμή να συνιστά χειρότερη κόλαση απ’ αυτή στην οποία βρισκόμαστε;

Η εξανάσταση των απελπισμένων

Ληστές, κυνικοί, κανίβαλοι. Μιλώ γι’ αυτούς που μείωσαν τη σύνταξη του ΟΓΑ -των 330 ευρώ-, γι’ αυτούς (εταιρεία τηλεπαιχνιδιού, που χρησιμοποιεί τη Fortnet και τον OTE), που τηλεφώνησαν σε μία υπερήλικη, εμπαίζοντάς την και χρεώνοντάς τη με 370 ευρώ την κλήση! Μιλώ για τους «πάνω» αλλά και τις συντεχνίες, μεταξύ των οποίων και η δημοσιογραφική, που θέλουν να ξεχωρίσουν από την κοινωνία, γλιτώνοντας -μόνο αυτές- από τις φοβερές ανθρωποθυσίες των Μνημονίων. Μιλώ για τη χθεσινή κοινουβουλευτική αθλιότητα, για τη μετάθεση των ευθυνών αλλά και των βαρών στους άλλους, από τη σημερινή κυβέρνηση στην προηγούμενη, από την προηγούμενη στη σημερινή και όλων μαζί εναντίον των μισθωτών και των συνταξιούχων, των αθώων θυμάτων της συγκυρίας. Είναι πια φανερό ότι η ελληνική κοινωνία που θα επιβιώσει, θα είναι μία κοινωνία συντεχνιών που θα σωθεί κανιβαλίζοντας το πλήθος των πενήτων, των εξαθλιωμένων εργαζομένων, των συμβολικά «νεκρών» ανέργων και συνταξιούχων. Όμως, πιο πολύ «νεκροί» απ’ όλους θα είναι οι χωρίς προοπτική κι ελπίδα νέοι. Οι νέοι που γεννήθηκαν άνεργοι, που δεν θα γνωρίσουν ποτέ τι σημαίνει εργασία και δημιουργία. Είναι τα ελληνόπουλα, παιδιά με πτυχία, μεταπτυχιακά, ντοκτορά και ξένες γλώσσες που μοιράζουν φυλλάδια και καρτοκινητά στις εξόδους του Μετρό με οκτάωρη εργασία και 300 ευρώ μικτά το μήνα! Είναι οι ίδιοι νέοι από 18-29 χρόνων στις ΗΠΑ, οι γιοι των μεταναστών που προέρχονται από όλες τις γωνιές του πλανήτη, αυτοί οι οποίοι έδωσαν τη νίκη στον Ομπάμα κι ας μην έκανε αυτά που υποσχέθηκε στην πρώτη του θητεία. Είναι τα παιδιά που γνωρίζουν ότι και ο Ομπάμα και ο Ρόμνεϊ στηρίζονται από τη Γουόλ Στριτ, αλλά ξέρουν καλά πως ο δεύτερος είναι εκπρόσωπος του νεοφιλελευθερισμού, ο οποίος έφερε τον κόσμο στη σημερινή αθλιότητα, ήξεραν πως ο Ρόμνεϊ είναι οπαδός της χυδαίας ατομικότητας και του πλέον άγριου θρησκευτικού φονταμενταλισμού, που έστειλε χιλιάδες αμερικανόπουλα να πεθάνουν στο Ιράκ και στο Αφγανιστάν. Ο Ομπάμα εξακολουθεί να είναι φορέας ελπίδας, ψαλιδισμένης μεν, αλλά ελπίδας. Κάτι που δεν συμβαίνει στην Ελλάδα. Εδώ κανείς δεν μπορεί να εμπνεύσει τους νέους και να ενώσει τη σπαρασσόμενη ελληνική κοινωνία των συντεχνιών είτε αυτές λέγονται βουλευτές, είτε δημοσιογράφοι είτε δικαστές είτε ακόμη υπάλληλοι της Βουλής. Δείτε τι γίνεται στις ΗΠΑ, εκεί όπου το «Ψηφίζετε εδώ» είναι γραμμένο στα αγγλικά, στα ισπανικά, στα κινέζικα, στα κορεατικά και στα ινδικά, εκεί όπου συνυπάρχουν οι πλέον διαφορετικές φυλές του κόσμου, εκεί όπου ένα έθνος μεταναστών καταφέρνει να μεγαλουργεί, γιατί καταφέρνει να αφομοιώνει και να ανανεώνεται. Αντίθετα, στην Ελλάδα της «καθαρότητας», η κοινωνία καταρρέει, καθώς όλοι κι όλα λειτουργούν διαλυτικά. Μόνη λύση είναι η απελπισμένη εξανάσταση της καταδικασμένης νέας γενιάς, των νέων που τους έχουμε ακρωτηριάσει τα όνειρα και το μέλλον. Αυτή η γενιά καλείται να σώσει την Ελλάδα, αφού πρώτα καθαρίσει τη χώρα απ’ όλους εμάς τους «παλιούς», τους υπαίτιους για τη δυστυχία ανθρώπων αλλά και για την υποδούλωση της χώρας.

Βουβή οργή

Να πληρώνεις διόδια για ένα δρόμο-θάνατο, όπως ο δρόμος Κορίνθου-Πατρών, είναι κλοπή. Κλοπή της ίδιας της ζωής. Το ίδιο κλεψιά είναι και η μείωση της ελάχιστης σύνταξης της ηλικιωμένης αγρότισσας, που δεν έφταιξε σε τίποτα για τη σημερινή κατάσταση της Ελλάδας. Ακόμη πιο πολύ κλοπή και βαρβαρότητα είναι όταν με το αίμα αθώων αναζωογονούνται τα βαμπίρ της διαπλοκής, οι τραπεζίτες, οι μεγαλοεπιχειρηματίες και οι μιντιάρχες. Περιδιαβαίνεις την Ελλάδα απ’ άκρη σ’ άκρη και συναντάς παντού υπόκωφη σιωπή. Εκείνη τη φοβιστική απόλυτη ηρεμία πριν από τη θύελλα. Όλα μοιάζουν να κρέμονται σε μια κλωστή. Οι ανθρώπινες αντοχές στην κόψη του ξυραφιού, η κοινωνική ισορροπία επί ξυρού ακμής. Όλοι κι όλα σχοινοβατούν πάνω από το κενό. Και λες πως ίσως η αποδόμηση να προαναγγέλλει και την αναδόμηση, ίσως ο θάνατος να σημαίνει την ανάσταση και τη ζωή. Γιατί όπως ο άνθρωπος έτσι και η κοινωνία φτιάχνεται και ξεφτιάχνεται, χαλιέται και ξεχαλιέται, άλλοτε άηχα, άλλοτε ηχηρά, πάντως αδιάλειπτα· στοιχεία απορρίπτονται, νέα υιοθετούνται συνεχώς μέσα από την καθημερινή πράξη, έτσι ώστε ο εαυτός να ανασυστήνεται συνεχώς ανανεούμενος ή θεραπευόμενος και αναγεννώμενος. Η διαδικασία αυτή είναι πιο εύκολα αντιληπτή μεταξύ μιας «καταστροφής» και μιας νέας «αναδόμησης». Όμως, αυτό το οποίο στη σημερινή Ελλάδα συγκλονίζει είναι η απουσία των δυνάμεων της αναγέννησής της. Η απουσία ελπίδας. Το παλιό δεν φεύγει, και το νέο δεν υπάρχει. Μόνο τέλμα και «θάνατος». Υπάρχει, άραγε, τρόπος να αλλάξει η ροή των πραγμάτων; Για να συμβεί αυτό απαιτείται η ανατροπή της κατεστημένης κατάστασης, αυτής που μας έφερε ως εδώ, και όχι η αναπαραγωγή της, όπως επισυμβαίνει με την ανάνηψη της παλαιάς διαπλοκής. Χρειάζεται στη συνέχεια μια πράξη ισορροπίας ανάμεσα στην αυτονομία της βούλησής μας, την ελευθερία επιλογής μας και στη δέσμευση προς τους άλλους. Με άλλα λόγια, η προσωπική ή η εθνική ανεξαρτησία μπορεί να διεκδικηθεί σε συνδυασμό αλλά και περιορισμό από τις δεσμεύσεις ή τις αποδεσμεύσεις μας. Ένας βιώσιμος εαυτός ή μία βιώσιμη κοινωνία εξαρτάται από την ισορροπία μεταξύ ελευθερίας και ανελευθερίας, αυτονομίας και δέσμευσης. Τι συμβαίνει, σήμερα, στην Ελλάδα; Οι «πάνω» επιμένουν με τη βοήθεια των Γερμανών να διεκδικούν την αναπαραγωγή μιας άθλιας και ανεξέλεγκτης συσσώρευσης πλούτου, ενώ οι «κάτω» εξακολουθούν να βυθίζονται σ’ έναν ολοένα και πιο άγριο εργασιακό μεσαίωνα. Αυτή η επιστροφή στο παρελθόν είναι αδύνατη, γιατί η συνείδηση των «κάτω» δεν αποδέχεται πια την κατάσταση του δουλοπάροικου και του κολίγου ως την ανθρώπινη συνθήκη στον 21ο αιώνα. Τούτων δοθέντων προς τα πού κινείται η ελληνική κοινωνία; Μοιραία σ’ έναν κοινωνικό εμφύλιο αλληλοεξόντωσης, καθώς ελλείπουν οι πολιτικοί φορείς μιας κουλτούρας, που θα μπορούσε να συμβιβάσει τις αντικρουόμενες αφηγήσεις των «πάνω» και των «κάτω». Εν κατακλείδι, αν τα μέτρα δεν ήταν οριζόντια και πλήρωναν όλοι ανάλογα με τη δυνατότητά τους –δηλαδή πλήρωναν και οι «πάνω»- τότε θα μπορούσε να υπάρξει η δυνατότητα διαμόρφωσης ενός εθνικού στόχου, ενός εθνικού οράματος και γιατί όχι μιας εθνικής αφύπνισης και κινητοποίησης. Τώρα κάποιοι θέλουν να επωφεληθούν και οι πολλοί αισθάνονται κορόιδα. Γι’ αυτό η σωτηρία δεν είναι ορατή. Μόνο η βουή της οργής ακούγεται από μακριά, προαναγγέλλοντας το σεισμό που έρχεται.

Κανείς δεν εμπνέει, κανείς δεν κινητοποιεί

Είναι αδύνατο να εξηγήσεις με τη λογική έναν παράλογο κόσμο. Ούτε καν με «έλλογη λαβή», όπως κάνουν οι ψυχαναλυτές με το παραλήρημα, δεν μπορείς. Μόνο η μεταφυσική και η διαίσθηση των αλλοπαρμένων και των αλαφροΐσκιωτων ίσως μπορέσει κάποτε να εκφράσει αυτό που συμβαίνει, σήμερα, στην Ελλάδα, όπου όλα -θεσμοί, κοινωνία και άνθρωποι- διαλύονται. Γιατί, που να ακουμπήσεις και από πού να κρατηθείς; Από τη δόση των 31,5 δις ευρώ; Αυτή θα πάει στις τράπεζες και στα τοκοχρεωλύσια, ενώ τα νέα μέτρα λιτότητας θα επιτείνουν την ύφεση, το κλείσιμο των μαγαζιών, την ανεργία, την εξόντωση των ανθρώπων, δίνοντας τη χαριστική βολή στην ελληνική οικονομία(σε ό,τι έχει απομείνει απ’ αυτή). Κι όμως τα όρνεα έχουν ήδη επιπέσει χωρίς έλεος πάνω στο «πτώμα». Ενεχυροδανειστές, τοκογλύφοι και εν γένει μαυραγορίτες «τρώνε» κοψοχρονιά κινητά και ακίνητα, τιμαλφή και μη. Τηλεφωνικές εταιρίες εκμεταλλεύονται ασφαλισμένους και το χάος του ΕΟΠΥΥ, ενώ κλέβουν κυριολεκτικά ηλικιωμένους, αφού χρεώνουν τις κοστοβόρες κλήσεις, που οι ίδιες κάνουν προς τα θύματά τους! Νέες οικονομικές δυνάμεις που δεν γνωρίζει κανείς από πού προέρχονται, εμφανίζονται. Το ίδιο συμβαίνει και με την πληθώρα των νέων εφημερίδων, που εκδίδονται. Ποιος θα εξετάσει το πόθεν έσχες τους; Κανείς. Πολλοί αντιμετωπίζουν την κατάσταση ως ευκαιρία για να επιβληθούν πολιτικά και οικονομικά, περιμένοντας την πλήρη εξαθλίωση για να τα πάρουν όλα. Ποιες είναι αυτές οι νέες οικονομικές δυνάμεις; Άγνωστο. Το μόνο που γνωρίζουμε είναι αυτό που είπε, χθες, η Α. Μέρκελ, ότι δηλαδή «μία χώρα που έχει χρέος 80% ή 90% δεν μπορεί να μιλάει για εθνική ανεξαρτησία». Η Ελλάδα, συνεπώς, είναι υπό πλήρη εξάρτηση. Άρα το πρόβλημά μας είναι και εθνικό, είναι ζήτημα ανεξαρτησίας και ελευθερίας. Είναι, επίσης, κοινωνικό και ανθρωπιστικό. Όμως, μία κοινωνία που είναι κοκαλωμένη από το φόβο της σαν τη νάγια την ορχούμενη, μπορεί μεν να διευκολύνει τους «πάνω» γιατί δεν ξεσηκώνεται, αλλά καμία οικονομία δεν αναπτύσσεται χωρίς την κινητοποίηση ολόκληρης της κοινωνίας, χωρίς να υπάρχει κάτι, μία ιδέα, μία εμπνέουσα αξία, μια πίστη για την πατρίδα, για τη λευτεριά, για το μέλλον των παιδιών μας, κάτι τέλος πάντων που να ενεργοποιεί τους ανθρώπους. Δυστυχώς, κανείς, ακόμη και όσοι δεν συμμετέχουν στην κυβέρνηση, δεν εμπνέει. Έτσι, και δύο δόσεις να παίρναμε, δεν θα κάνουμε τίποτα, αν οι ηγεσίες δεν συνεγείρουν τους ανθρώπους, αν δεν τους δώσουν ελπίδα, ή έστω μία πίστη. Βέβαια, υπάρχουν και οι άλλοι, που σκέφτονται με τον τρόπο των ολοκληρωτισμών, όπου οι άνθρωποι θεωρούνται εντελώς περιττοί, απολύτως άχρηστοι. Εδώ ισχύει ο Οδυσσέας Ελύτης (που σαν χθες γεννήθηκε), ο οποίος έλεγε: «…Είναι η βαρβαρότητα. Την βλέπω να ‘ρχεται μεταμφιεσμένη, κάτω από άνομες συμμαχίες και προσυμφωνημένες υποδουλώσεις. Δεν θα πρόκειται για φούρνους του Χίτλερ ίσως αλλά για μεθοδευμένη και οιονεί επιστημονική καθυπόταξη του ανθρώπου. Για τον πλήρη εξευτελισμό του. Για την ατίμωσή του…». Ο ποιητής επιβεβαιώνεται. Ξέρετε ποιες επιστήμες έχουν πέραση στο Καίμπριτζ, στην Οξφόρδη και στα πανεπιστήμια των ΗΠΑ; Οι νευροεπιστήμες. Εκείνες δηλαδή που θα επιτρέπουν την πλήρη χειραγώγηση των ανθρώπων σ’ ένα κόσμο όπου θα ισχύουν τόσο ο Χάξλεϊ όσο και ο Όργουελ. Θα το επιτρέψουμε αυτό να συμβεί;

Η δικαιοσύνη του φον Στουρν και οι συντεχνίες

Πατρίκιοι και πληβείοι, οι πάνω και οι κάτω, οι πλούσιοι και οι φτωχοί. Ποιοι είναι οι πατρίκιοι στη σημερινή ελληνική κοινωνία; Μήπως εκείνοι με τα εκατοντάδες εκατομμύρια στις εξωχώριες εταιρίες και τους υπέρογκους λογαριασμούς στις τράπεζες τις Ελβετίας, του Σίτι και της Νέας Υόρκης, ή μήπως εκείνοι που καταχωρούν το σπίτι τους στην off shore και ύστερα το ενοικιάζουν, απαλλασσόμενοι από χαράτσια αλλά και εισπράττοντας το επίδομα ενοικίου; Όχι, σύμφωνα με τον υπουργό Οικονομικών, πατρίκιοι είναι οι δημοσιογράφοι, οι γιατροί, οι μηχανικοί, οι δικηγόροι, που αρνούνται να ρίξουν τα ταμεία τους στον Καιάδα του ΕΟΠΥΥ. Πατρίκιοι είναι αυτοί που τολμούν να αντιστέκονται, αρνούμενοι τη φοβερή δικαιοσύνη του κ. Στουρν., να μπουν, δηλαδή, κι αυτοί στο κρεβάτι του Προκρούστη, να δεχτούν τη δικαιοσύνη του δημίου, ήτοι της καθολικής εξαθλίωσης, που σημαίνει την αφαίρεση της αξιοπρέπειας από τον υπερήλικο συνταξιούχο, της αξιοπρέπειας από την καρκινοπαθή που δεν βρίσκει τα φάρμακά της. Ναι, θα είχε δίκιο ο υπουργός Οικονομικών να μιλάει για πατρίκιους και πληβείους, ακόμα και για δικαιοσύνη, αν προχωρούσε στην πάταξη της φοροδιαφυγής –πολιτική βούληση χρειάζεται για να εισπραχθούν οι βεβαιωμένοι φόροι-, αν πλήρωναν και οι «πάνω»(οι πραγματικοί πατρίκιοι της ελληνικής κοινωνίας). Όμως, αυτών τα συμφέροντα εκπροσωπεί ο κ. Στουρν., επιδιδόμενος, σήμερα, σε έναν πρωτοφανή «κοινωνικό αυτοματισμό», δείχνοντας στους χειμαζόμενους Έλληνες εργαζόμενους, άνεργους και συνταξιούχους, ότι για τη δυστυχία τους ευθύνονται οι δημοσιογράφοι, οι γιατροί, οι δικηγόροι, οι μηχανικοί. Αυτό, όμως, δεν είναι αλήθεια. Πίσω από μία δράκα 150 μεγαλοδημοσιογράφων υπάρχουν 4000 άνεργοι δημοσιογράφοι, ενώ οι υπόλοιποι αμοίβονται με μισθούς πείνας. Το ίδιο συμβαίνει κατ’ αναλογία και στα άλλα υπερκορεσμένα επαγγέλματα. Με άλλα λόγια, σε κάθε επαγγελματική κατηγορία υπάρχουν οι λίγοι που είναι στην κορυφή, οι μεσαίοι(ελάχιστοι πια) και η τεράστια μάζα που απαρτίζεται από τους πληβείους. Οι «πάνω», συνεπώς, αποτελούνται από τους μεγαλοεπιχειρηματίες, τους μεγαλο-επαγγελματίες και ένιους εκ των πολιτικών, όπως μαρτυρούν οι «λίστες». Όλοι οι άλλοι βράζουμε στο ίδιο καζάνι. Τι επιχειρεί, λοιπόν, ο κ. Στουρνάρας και οι «πάνω»; Να προκαλέσουν κοινωνικό εμφύλιο, στρέφοντας την κοινωνία εναντίον των δημοσιογράφων, των γιατρών κ.ά. Δεν είναι τυχαίο ότι κάθε φορά που ήθελαν οι προηγούμενες κυβερνήσεις να επιβάλλουν νέα μέτρα, ανακοίνωναν και μία λίστα γιατρών του Κολωνακίου που φοροδιέφευγαν! Αυτή η πολιτική θα δώσει τη χαριστική βολή στην κοινωνία, διαλύοντας κάθε συνεκτικό της ιστό. Ήδη το μίσος και η ενοχή εμφιλοχωρούν παντού, σε κάθε κοινωνική και επαγγελματική κατηγορία. Μίσος παντού. Χάος παντού. Και η υποκρισία ενός πολιτικού συστήματος που μιλάει για δικαιοσύνη, ελευθερία και ισότητα, μοιράζοντας μιζέρια, εξαθλίωση και κατάθλιψη. Μάλιστα, ο άνθρωπος που θα αντιστέκεται (ο Βαξεβάνης, ο Αρβανίτης, η Κατσίμη), θα τελεί υπό πλήρη αμετροέπεια, θα διαπράττει «ιεροσυλία» και ενδεχομένως να φορά το «άλικο γράμμα» του μιάσματος. Όσοι δεν επιθυμούν τα μέτρα λιτότητας, δηλαδή την εξαθλίωσή τους θα κατηγορούνται ως «στρατευμένοι» εχθροί του ορθού λόγου και του Διαφωτισμού! Γενικά, με την πράξη του κάθε αμφισβητίας θα κινητοποιεί εις βάρος του μια δέσμη δυνάμεων, που δεν είναι παρά ένα σύστημα υπεράσπισης των κανόνων της καθεστηκυίας τάξης που αποσκοπεί έκδηλα να αποδυναμώσει τον λόγο και την πράξη του αμφισβητία. Όμως σήμερα δεν βρισκόμαστε στις ΗΠΑ του 19ου αιώνα. Παρόλα αυτά, οι συνδικαλιστές ηγεσίες των εργαζομένων, εξωνημένες ή ανεπαρκείς, ενισχύουν τον αμυντικό μηχανισμό της καθεστηκυίας τάξης καθώς λειτουργούν εντελώς συντεχνιακά. Έτσι γίνονται εύκολα στόχος και αφήνουν ακάλυπτους όσα μέλη τους δέχονται επίθεση. Δεν είναι τυχαίο ότι οι δημοσιογράφοι, οι δικηγόροι, οι γιατροί και οι μηχανικοί δεν συναντήθηκαν ποτέ για να αντιμετωπίσουν από κοινού το ζήτημα της υπαγωγής των ταμείων τους στον ΕΟΠΥΥ και πολύ περισσότερο για να συσπειρώσουν γύρω τους ολόκληρη την κοινωνία.